بیات شیراز
بیات شیراز (ترکی آذربایجانی: Bayatı-Şiraz) یکی از مقام‌های موسیقی در سنُت موسیقی مقامی آذربایجانی است.
بیات شیراز ششمین مقام است، این مقام حالت غمگینی را در شنونده ایجاد می‌کند.[۱]قسمت‌های مختلف بیات شیراز عبارتند از: برداشت، اصفهانک، مایه، گردانیه، نشیب‌فراز، بیات اصفهان، خمس-روان، ذیل بیات شیراز (بیات شیراز بالا)، ابوالچپ، خاوران، هزّال، شکستهٔ فارس (فارس شیکسته‌سی)، دلربا، فرود.[۲] نُت‌های شاهد در آن شامل «ر» و «سل» است.[نیازمند منبع]
در موسیقی سنتی ایرانی، در برخی ردیف‌ها، از جمله در ردیف آوازی عبدالله دوامی، گوشه‌ای به نام بیات شیراز وجود دارد که یکی از گوشه‌های آواز اصفهان است. به گفتهٔ داریوش طلایی این گوشه را محمود کریمی و تحت تأثیر موسیقی مقامی آذربایجانی به آواز بیات اصفهان اضافه کرده‌است.[۳] مقام بیات شیراز از نظر فواصل با بیات اصفهان در ردیف موسیقی ایرانی مطابقت دارد.[۴]
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ Politically Correct Music
- ↑ "There are seven main modes and three auxiliary modes in Azerbaijan Mugam". Archived from the original on 2010-08-07. Retrieved 2014-06-15.
- ↑ طلایی، نگرشی نو، ۱۵.
- ↑ میثمی، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۲۳۳.
منابع[ویرایش]
- طلایی، داریوش (۱۳۷۲). نگرشی نو به تئوری موسیقی ایرانی. مؤسسهٔ فرهنگی هنری ماهور. شابک ۹۶۴-۸۱۰۵-۳۸-۳.
- میثمی، حسین (۱۳۸۳). «بیات اصفهان». دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ج. ۱۳. زیر نظر کاظم موسوی بروجردی. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ص. ۲۳۴-۲۳۵. شابک ۹۶۴-۷۰۲۵-۰۷-۶. دریافت‌شده در ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۹.