آل مذکور

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
تصویر کشیده شده از شیخ نصرخان آل‌مذکور در بوشهر

آل مذکور (به عربی: آل‌مذکور) یکی از خاندان‌های حاکم بر بوشهر تا اوایل حکومت ناصری بوده‌اند که از قدرت بالایی نیز برخوردار بوده‌اند. آل‌مذکور در اوایل قرن ۱۲ هجری قمری از عربستان یا ابوظبی یا عمان به بوشهر مهاجرت کرده بودند.

شیخ نصر آل‌مذکور در دوران علیمرادخان زند حاکم بحرین و بوشهر بود که در جنگ با بنی عتبه حاکمان زباره قطر، بحرین را از دست داد.

خاستگاه[ویرایش]

دربارهٔ خاستگاه آل مذکور محمدابراهیم کازرونی گفته‌است که اهل عربستان[۱][۲] بوده‌اند و از اوایل قرن ۱۲ هجری قمری به بوشهر مهاجرت کرده‌اند. اما نیبور آنها را اهل عمان[۳][۲] ذکر کرده و همچنین ولیستید معتقد است که این خاندان از ابوظبی به بوشهر مهاجرت کرده بودند.[۴]

حکومت[ویرایش]

بعد از انتخاب بوشهر به عنوان پایگاه دریایی توسط نادرشاه افشار، زمینه برای حضور خاندان آل‌مذکور در قدرت فراهم شد و این خاندان تا اوایل سلطنت ناصرالدین شاه قاجار از قدرت بالایی در بوشهر برخوردار بودند. روی هم رفته خاندان آل مذکور حدوداً ۱۲۰ سال بوشهر را در کنترل و قدرت خود داشتند.[۲]

پانویس[ویرایش]

  1. کازرونی، تاریخ بنادر و جزایر خلیج فارس، 47.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ آموزشی، دفتر انتشارات و فناوری. «قاجاریه و طوایف جنوب». دفتر انتشارات و فناوری آموزشی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۰-۲۲.
  3. حسینی فسایی، فارسنامه ناصری، 1421.
  4. سید هاشم آقاجری، غلامعلی رجایی. «نقش قبیله آل مذکور در خلیج فارس در دوره زند» (PDF). مجله علمی-پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۲ اكتبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱۹ اكتبر ۲۰۲۱. تاریخ وارد شده در |بازبینی=،|archive-date= را بررسی کنید (کمک)

منابع[ویرایش]

  • کازرونی، محمدابراهیم (۱۳۶۷). تاریخ بنادر و جزایر خلیج فارس.
  • میرزاصالح، غلامحسین (۱۳۶۵). اسناد رسمی در روابط سیاسی ایران با انگلیس و روس عثمانی.
  • حسینی فسایی، میرزا حسن (۱۳۷۸). فارسنامه ناصری.