گوی لیمن آلفا
در اخترشناسی گوی لیمن آلفا یا حباب لیمن آلفا (انگلیسی: Lyman-alpha blob) یا (LAB) تودهٔ عظیمی از گاز با غلظت بالا است که خط طیف نوری لیمن آلفا را منتشر میکند. LABها از بزرگترین اجرام منفرد شناخته شده در کیهان هستند. برخی از این ساختارهای گازی بیش از ۴۰۰٬۰۰۰ سال نوری وسعت دارند. تا کنون آنها تنها در جهان با جابجایی بالا به قرمز یافت شدهاند، زیرا ماهیت فرابنفش خط انتشار لیمن-آلفا است. از آنجایی که اتمسفر زمین در فیلتر کردن فوتونهای فرابنفش UV بسیار مؤثر است، فوتونهای لیمن-آلفا باید به قرمز منتقل شوند تا از طریق جو منتقل شوند.
معروفترین حبابهای لیمن آلفا در سال ۲۰۰۰ توسط استیدل (Steidel) و همکاران کشف شدند.[۱] ماتسودا و همکاران، با استفاده از تلسکوپ سوبارو در رصدخانه ملی ستارهشناسی ژاپن، جستجو در این باره را به آزمایشهای آزمایشگاهی گسترش دادند[۲] و بیش از ۳۰ آزمایشگاه جدید را در میدان اصلی استیدل و همکاران یافتند،[۱]؛ هرچند که آنها همه کوچکتر از آزمایشگاههای آزمایشگاهی بودند. اصل این آزمایشگاهها ساختاری را تشکیل میدهند که وسعت آن بیش از ۲۰۰ میلیون سال نوری گستردهاست. در حال حاضر ناشناخته است که آیا LABها تراکم بیش از حد کهکشانها را در جهان با جابجایی بالا به سرخ ردیابی میکنند (به عنوان مثال، کهکشانهای رادیویی با جابجایی بالا به سرخ - که هالههای لایمان-آلفا گستردهای نیز دارند)، یا اینکه کدام مکانیسم خط انتشار لیمن-آلفا را تولید میکند، یا چگونه LABها به کهکشانهای اطراف متصل میشوند. حبابهای لایمن آلفا ممکن است سرنخهای ارزشمندی برای تعیین چگونگی تشکیل کهکشانها داشته باشند.
عظیمترین حبابهای لیمان آلفا توسط تریستان فردریش و همکاران کشف شدهاند. (۲۰۲۱)، استیدل و همکاران. (۲۰۰۰),[۱] فرانسیس و همکاران. (۲۰۰۱)،[۳]
منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Steidel, C. C.; Adelberger, K. L.; Shapley, A. E. (2000). "Lyα Imaging of a Proto–Cluster Region at ⟨ z ⟩ = 3.09". Astrophysical Journal. 532 (1): 170–82. arXiv:astro-ph/9910144. Bibcode:2000ApJ...532..170S. doi:10.1086/308568. S2CID 10353723.
- ↑ "Giant gas clouds illuminate universe's largest structure" (Press release). Subaru Telescope, National Astronomical Observatory of Japan. 26 July 2006. Retrieved 3 April 2019.
- ↑ Francis; et al. (2001). "A Pair of Compact Red Galaxies at Redshift 2.38, Immersed in a 100 kpc Scale Ly-alpha Nebula". The Astrophysical Journal. 554 (2): 1001. arXiv:astro-ph/0102263. Bibcode:2001ApJ...554.1001F. doi:10.1086/321417. S2CID 119507680.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Lyman-alpha blob». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱ فوریه ۲۰۲۴.