کارخانه هواپیماسازی شهباز: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: بمنظور⟸به منظور
خط ۱: خط ۱:
#تغییر_مسیر [[کارخانه هواپیماسازی شهباز]]
[[پرونده:Doshan Tappeh airfield, Tehran - SPAD S.42.jpg|بندانگشتی|209x209پیکسل|دوشان تپه، کارخانه شهباز]]
[[پرونده:De_Havilland_Tiger_Moths_of_Air_Force_of_Iran.jpg|بندانگشتی|161x161پیکسل|د هاویلند تایگرمث]]
[[پرونده:Iranin_Audax.jpg|بندانگشتی|161x161پیکسل|هاوکر آداگز]]
[[پرونده:A_Hawker_Hind_of_Air_Force_of_Iran.jpg|بندانگشتی|161x161پیکسل|هاوکر هایند]]
'''کارخانه هواپیماسازی شهباز''' به دستور [[رضا شاه|رضاشاه]] در [[دوشان‌تپه|دوشان تپه]] تأسیس و سه نوع هواپیما در آن ساخته شد<ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=http://www.aja.ir/portal/home/?69970/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C|عنوان=تاریخچه نیروی هوایی}}</ref><ref name=":2" /><ref name=":4">{{یادکرد وب|نام خانوادگی=WEBDS9R|وبگاه=www.iiaf.net|نشانی=http://www.iiaf.net/history/iiaf.html|عنوان=HISTORY OF THE IMPERIAL IRANIAN AIR FORCE|بازبینی=2018-05-07}}</ref><ref name=":1" />

== افتتاح کارخانه ==
[[ایران]] با شروع دهه ۱۳۱۰ به منظور گسترش قوایی هوایی خود شروع به خرید هواپیماهای جنگی کرد. رضاشاه برای کاستن هزینه‌های خرید فرمان تأسیس این کارخانه را داد و مرداد ۱۳۱۲ مهندسی [[سوئد|سوئدی]] بنام N.H Larsson مامور برنامه‌ریزی و ساماندهی این کارخانه شد. لوازم مورد احتیاج از کشورهای مانند [[فرانسه]] و [[بریتانیا]] و شرکت [[پرت اند ویتنی]] سفارش‌ داده شد و آبان ۱۳۱۴ ده‌ها کارگر و [[تکنسین]] کار خود را آغاز کردند.

'''شهباز''' به‌طور رسمی ۲۱ شهریور ۱۳۱۵ افتتاح شد و ۲ [[بریتانیا|بریتانیایی]]، یک [[ایتالیا|ایتالیایی]]  و ۴۱ [[ایران|ایرانی]] مشغول کار در این کارخانه شدند. همچنین کاپیتان Walker به همراه Frank Knight به عنوان جایگزین N.H Larsson برای مدیریت کارخانه انتخاب شدند.<ref name=":2">{{یادکرد خبر|کوشش=Pakistan Defence|عنوان=Imperial Iranian AirForce|نشانی=https://defence.pk/pdf/threads/imperial-iranian-airforce.138734/|زبان=en-US|تاریخ بازبینی=2018-05-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180517005556/https://defence.pk/pdf/threads/imperial-iranian-airforce.138734/|archivedate=۱۷ مه ۲۰۱۸|dead-url=yes}}</ref><ref name=":1">{{یادکرد وب|کد زبان=en-US|وبگاه=kavehfarrokh.com|نشانی=http://kavehfarrokh.com/military-history-1900-present/the-iranian-air-force-1924-1941/|عنوان=The Iranian Air Force 1924-1941 {{!}} Kaveh Farrokh|بازبینی=2018-05-08}}</ref>

== اولین هواپیماهای کارخانه ==
نخستین هواپیماهای ساخته شده در کارخانه شهباز، پنج بمب افکن [[د هاویلند DH 82 تایگرمث|دهاویلند تایگرمث]] بود که در مهر ۱۳۱۶ تکمیل و زمستان همان سال توسط [[خلبان افقمی|خلبان افخمی]] تست پرواز شدند. همچنین در بهار ۱۳۱۷ پنج فروند [[هاوکر هارت|هاوکر آداگز]] آماده شد و تحویل [[نیروی هوایی شاهنشاهی ایران]] شد. رضاشاه ۳۱ خرداد ۱۳۱۷ از کارخانه بازرسی کرد و به او گفته شد تا زمستان امسال پنج فروند [[د هاویلند DH 82 تایگرمث|دهاویلند تایگرمث]] و پنج فروند [[هاوکر هارت|هاوکر آداگز]] دیگر آماده می‌شود.

سال ۱۳۱۷ کارخانه گسترش یافت و اسفند ماه پنج فروند [[د هاویلند DH 82 تایگرمث|تایگرمث]] و بهار ۱۳۱۸ پنج فروند [[هاوکر هارت|هاوکر آداگز]] آماده [[تست پرواز]] شد. خرداد ۱۳۱۸ قطعات بیست فروند [[د هاویلند DH 82 تایگرمث|تایگرمث]] بریتانیای توسط راه‌آهن وارد تهران شد تا در کارخانه هواپیماسازی شهباز مونتاژ شود. تولید بدنه هواپیما در بهمن ۱۳۱۸ آغاز شد و طرح‌هایی در دست اقدام بود برای تولید هواپیماهای جنگی.<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":3">{{یادکرد وب|وبگاه=artiklar.z-bok.se|نشانی=http://artiklar.z-bok.se/Iran-2.html|عنوان=Index|بازبینی=2018-05-08}}</ref>

== بسته شدن کارخانه ==
با شروع جنگ جهانی دوم و [[اشغال ایران در جنگ جهانی دوم|اشغال ایران]] توسط [[بریتانیا]] و [[اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی|شوروی]]، کنترل کارخانه شهباز و هواپیماهای [[نیروی هوایی شاهنشاهی ایران|نیروی هوایی شاهنشاهی]] به دست بریتانیا افتاد. پرسنل کارخانه از کار اخراج و ساخت هواپیما متوقف شد. همچنین واحد ۱۳۸ تعمیرات و نگهداری بریتانیا در طول زمان اشغال ایران، از امکانات کارخانه برای پشتیبانی [[نیروی هوایی بریتانیا]] استفاده کرد.

ده فروند هواپیمای [[کورتیس H-75A-9]] آمریکایی که برای مونتاژ در این کارخانه تحویل ایران شده بود، در حالی که هنوز قطعات آن‌ها در جعبه بود توسط بریتانیا غارت و به هندوستان برده شد. این هواپیماها در هندوستان بنام Mohawk IV نامگذاری شد.<ref name=":4" /><ref name=":1" /><ref name=":3" />

== نگارخانه ==
بازدید [[رضاشاه|رضاشاه پهلوی]] به همراه [[محمدرضا پهلوی]] از کارخانه هواپیماسازی شهباز<gallery mode="packed-hover" heights="120">
پرونده:Rezashah in shahbaz1.jpg
پرونده:Rezashah in shahbaz2.jpg
پرونده:Rezashah in shahbaz3.jpg
پرونده:Rezashah in shahbaz4.jpg
</gallery>

== منابع ==
{{پانویس}}{{یادکرد-ویکی|پیوند=http://en.wikipedia.org/wiki/De_Havilland_Tiger_Moth|عنوان=de Havilland Tiger Moth|زبان=انگلیسی|بازیابی=۸ می ۲۰۱۸}}

{{یادکرد-ویکی|پیوند=http://en.wikipedia.org/wiki/Hawker_Hind|عنوان=Hawker Hind|زبان=انگلیسی|بازیابی=۸ می ۲۰۱۸}}

{{یادکرد-ویکی|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/Hawker_Hart|عنوان=Hawker Hart|زبان=انگلیسی|بازیابی=۸ می ۲۰۱۸}}

[[رده:نیروی هوایی شاهنشاهی ایران]]
[[رده:صنعت در استان تهران]]

نسخهٔ ‏۱۷ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۰۳:۵۹