فعل ربطی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
با فرض حسن نیت ویرایش 5.112.19.118 (بحث) خنثیسازی شد. (تل) |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
افعالی مثل «بودن»، «شدن»، «گردیدن» و «به نظر رسیدن»، فعل ربطی محسوب میشوند.<ref>''ظرفیت فعل و ساختهای بنیادین جمله در فارسی امروز''، [[امید طبیبزاده]]، تهران: نشر مرکز، ۱۳۸۵.</ref> |
افعالی مثل «بودن»، «شدن»، «گردیدن» و «به نظر رسیدن»، فعل ربطی محسوب میشوند.<ref>''ظرفیت فعل و ساختهای بنیادین جمله در فارسی امروز''، [[امید طبیبزاده]]، تهران: نشر مرکز، ۱۳۸۵.</ref> |
||
فعل ربطی در هر [[قضیه حملی]] در [[منطق]] است که اصطلاحاً آن را '''رابطه''' یا '''نسبت حکمیه''' مینامند. نقش '''نسبت حکمیه''' این است که نشان میدهد میان [[موضوع]] و [[محمول]] رابطهای وجود دارد و لذا آنها را از شکل دو مفهوم مستقل خارج کرده و به شکل یک حکم یا [[تصدیق]] یا جملهٔ خبری در میآورد. نسبت حکمیه به |
فعل ربطی در هر [[قضیه حملی]] در [[منطق]] است که اصطلاحاً آن را '''رابطه''' یا '''نسبت حکمیه''' مینامند. نقش '''نسبت حکمیه''' این است که نشان میدهد میان [[موضوع]] و [[محمول]] رابطهای وجود دارد و لذا آنها را از شکل دو مفهوم مستقل خارج کرده و به شکل یک حکم یا [[تصدیق]] یا جملهٔ خبری در میآورد. نسبت حکمیه به دو شکل کلی اثبات و نفی وجود دارد. |
||
فعل ربطی، علاوه بر زمان حال میتوان به صورت زمان گذشته یا آینده نیز بیان شود؛ مانند «هوا طوفانی بود.»، یا «هوا طوفانی خواهد شد». |
فعل ربطی، علاوه بر زمان حال میتوان به صورت زمان گذشته یا آینده نیز بیان شود؛ مانند «هوا طوفانی بود.»، یا «هوا طوفانی خواهد شد». |
||
«است» و «نیست» رابط غیرزمانی نامیده میشود، زیرا محمول را به طور مطلق برای موضوع اثبات، یا از آن سلب میکند و نسبت حُکمیه را به زمان خاصّی مقیّد نمیسازد. در حالی که وقتی فعل در زمان گذشته و یا آینده بیاید، زمان در نظر گرفته میشود. |
|||
فعل ربطی میتواند ایجابی و مثبت باشد، مانند مثال «هوا طوفانی است» و نمیتواند سلبی و منفی باشد، مانند: «هوا طوفانی نیست.». |
|||
فعل ربطی میتواند ایجابی و مثبت باشد، مانند مثال «هوا طوفانی است» و میتواند سلبی و منفی باشد، مانند: «هوا طوفانی نیست.». ایجابی بودن یا سلبی بودن یک قضیه را «[[کیف]]» یا «''کیفیت''» آن قضیه مینامند. قضیهای که فعل ربطی آن ایجابی باشد، «[[موجبه]]» و قضیهای که فعل ربطی آن سلبی باشد، «''قضیه سالبه''» نامیده میشود. |
|||
در کل فعلی مانند فعلی مثل :<<هوا سرد نیست>> فعلی اسنادی به شمار نمی آید. |
|||
== منابع == |
== منابع == |
نسخهٔ ۱۹ دسامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۵:۰۳
فعل ربطی یا فعل اسنادی فعلی است که نشاندهندۀ رابطۀ اسناد میان نهاد و گزاره است.[۱] فعلی ربطی فعلی است که معنایش بهوسیله صفت اسنادی یا کلمهای که جانشین آن است، تمام شود؛ مانند: «ابنسینا دانشمند بود»، «فریدون را خردمند میپنداشتم». صفت یا کلمهای که معنی فعل ربطی را تمام میکند نیز مسند یا مکمل نام دارد.»[۲]
افعالی مثل «بودن»، «شدن»، «گردیدن» و «به نظر رسیدن»، فعل ربطی محسوب میشوند.[۳]
فعل ربطی در هر قضیه حملی در منطق است که اصطلاحاً آن را رابطه یا نسبت حکمیه مینامند. نقش نسبت حکمیه این است که نشان میدهد میان موضوع و محمول رابطهای وجود دارد و لذا آنها را از شکل دو مفهوم مستقل خارج کرده و به شکل یک حکم یا تصدیق یا جملهٔ خبری در میآورد. نسبت حکمیه به دو شکل کلی اثبات و نفی وجود دارد.
فعل ربطی، علاوه بر زمان حال میتوان به صورت زمان گذشته یا آینده نیز بیان شود؛ مانند «هوا طوفانی بود.»، یا «هوا طوفانی خواهد شد».
«است» و «نیست» رابط غیرزمانی نامیده میشود، زیرا محمول را به طور مطلق برای موضوع اثبات، یا از آن سلب میکند و نسبت حُکمیه را به زمان خاصّی مقیّد نمیسازد. در حالی که وقتی فعل در زمان گذشته و یا آینده بیاید، زمان در نظر گرفته میشود.
فعل ربطی میتواند ایجابی و مثبت باشد، مانند مثال «هوا طوفانی است» و میتواند سلبی و منفی باشد، مانند: «هوا طوفانی نیست.». ایجابی بودن یا سلبی بودن یک قضیه را «کیف» یا «کیفیت» آن قضیه مینامند. قضیهای که فعل ربطی آن ایجابی باشد، «موجبه» و قضیهای که فعل ربطی آن سلبی باشد، «قضیه سالبه» نامیده میشود.
منابع
- ↑ واژههای مصوّب فرهنگستان تا پایان دفتر یازدهم فرهنگ واژههای مصوّب
- ↑ فرشیدورد، خسرو؛ دستور مفصل امروز، سخن، چاپ اول، تهران، ۱۳۸۲. ۴۴۵–۴۴۴.
- ↑ ظرفیت فعل و ساختهای بنیادین جمله در فارسی امروز، امید طبیبزاده، تهران: نشر مرکز، ۱۳۸۵.
Wikipedia contributors, "Copula," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Copula&oldid=197181594