پرش به محتوا

زبان واضح

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

زبان واضح (به انگلیسی: plain language) به نوشته‌های ساده‌ای گفته می‌شود که تضمین می‌کند خواننده در کوتاه‌ترین زمان ممکن می‌تواند موفق به فهمیدن محتوای آن شود. زبان واضح تلاش می‌کند به‌آسانی خوانده، فهمیده و استفاده شود. سطح خوانایی نوشته‌ها در زبان واضح باید بسیار بالا باشد. به این منظور، در زبان واضح، از واژگان دشوار، ساختارهای پیچیده و زبان فنی اجتناب می‌شود. در بسیاری از کشورها قوانینی برای الزام استفاده از زبان واضح در حوزهٔ خدمات عمومی وجود دارد.

تعریف

[ویرایش]

تعاریف متعددی از زبان واضح وجود دارد. برخی از این تعاریف عبارتند از:

  • بهره‌گیری اصطلاحی و دستوری از زبان، به نحوی که مفاهیم به بهترین شکل به مخاطب منتقل شوند (برایان گارنر Bryan Garner)؛
  • بیان ساده و مستقیم و تنها با استفاده از واژه‌های ضروری، و بدون ابهام. البته نه زبان ضعیف یا کودکانه (رابرت ایگلسن Robert Eagleson)؛ و
  • سبک ادبیِ آسان‌خوان و مبتنی بر سطح مهارت خواندن مخاطبان (ویلیام دوبِی William DuBay).

اهمیت و ضرورت

[ویرایش]

پژوهش‌های مختلف نشان می‌دهد سطح آمادگی خواندن مردم با زبان رایجی که از سوی نویسندگان و پدیدآورندگان استفاده می‌شود، متناسب نیست.[۱] این مشکل، کارکردِ خواندن را مختل می‌کند و یکی از موانع جدی سواد کارکردی تلقی می‌شود. جنبش زبان واضح برای مقابله با این «کژکارکرد» شکل گرفته‌است.

منابع

[ویرایش]
  1. عابدی، یوسف (فروردین ۱۳۹۳). «خواندنی‌های ناخوانا» [Unreadable Reading Materials] (PDF). کتاب ماه کلیات. ۱۷ (۴): صص ۳۳–۳۷.