حرف نشانه

حرف نشانه حرفی است که برای تعیین نقش کلمه در جمله می‌آید. حرف‌های نشانه سه دسته‌اند: نشانهٔ ندا، نشانهٔ مفعول و نشانهٔ اضافه و صفت، و به ترتیب به قرار زیرند:

ا (الف) - که به عنوان نشانهٔ ندا به کار می‌رود. کلمه‌ای که این نشانه در آخر آن می‌آید نقش منادایی پیدا می‌کند:

خدایا!، پروردگارا!، دلا!

ای - مانند الف نشانهٔ ندا است و در اوّل کلمه می‌آید و آن را منادا می‌کند:

ای خدا!، ای برادر! ای آقا! ای خواهر!

یا، مانند الف و ای نشانهٔ ندا است:

یارب!، یاعلی!، یا حسین!

را، نشانهٔ مفعول است و کلمه یا گروهی که پیش از را می‌آید نقش مفعولی پیدا می‌کند:

کتاب را برداشتم، قلم شما را آوردم.

کیفم را آوردم.

کسرهٔ اضافه، نشانهٔ اضافه و صفت است، یعنی کلمه‌ای که این نشانه در آخر آن بیاید یا موصوف است (در صورتی که کلمهٔ بعدی اسم یا ضمیر باشد):

مدادِ سیاه، مدادِ علی، مدادِ او،پیراهن قرمز،چشم او

منابع

احمدی گیوی، حسن؛ انوری، حسن (۱۳۷۰). دستور زبان فارسی ۱. تهران: مؤسسه انتشارات فاطمی.