کاربر:Owwshan

آلانیس اوبامساوین (به انگلیسی: Alanis Obomsawin) متولد ۳۱ آگوست ۱۹۳۲ (مصادف با ۱۰ شهریور۱۳۱۱)، کارگردان کانادایی با ریشه‌های نژادی از مردم بومی (نسل اول جمعیت ساکن آمریکا: Indigenous peoples) آبناکی(Abenaki) است. اوبامساوین در نیوهمپشر متولد شد، اما بیشتر طول عمر خود را در کبک کانادا سپری کرده است. بسیاری از فیلم‌های مستند تولیدی هیئت ملی فیلم کانادا (N.F.B) حول محور مسائل جمعیت بومیان آمریکا را این زن قصه گو و فیلم ساز نوشته و کارگردانی کرده است. شناخته شده‌ترین فیلم او کانساتاکه: ۲۷۰ سال مقاومت (به انگلیسی Kanehsatake: 270 Years of Resistance) است که در مورد جنبش مقاومت اوکا در سال ۱۹۹۰ (به انگلیسی: Oka Crisis or Oka Resistance) در کبک است.

فعالیت در حوزه فیلم

اوبامساوین اولین فیلم مستند خود با نام کریسمس در کارخانه موس (Christmas at Moose Factory) را در سال ۱۹۷۱ برای هیئت ملی فیلم کانادا (NFB) ساخت. این همکاری تا نوامبر ۲۰۱۶ به ۴۹ فیلم رسید و طبق برنامه، پنجاهمین فیلم مستند این کارگردان به نام Norway House که در مورد مدرسه‌ای متعلق به بومیان Cree Nation مانیتوبای شمالی است به زودی اکران خواهد شد.

آخرین فیلم تکمیل شده اوبامساوین، مستند ما نمی‌توانیم یک اشتباه را دوباره تکرار کنیم (We Can't Make the Same Mistake Twice') است که به مسئله شکایات حقوق بشری علیه دولت کانادا (human rights complaint filed against the Canadian government) با اتهام تبعیض علیه فرزندان بومیان نسل اول، می‌پردازد. اولین نمایش جهانی این فیلم روز ۲۳ شهریور ۱۳۹۵ (۱۳ سپتامبر ۲۰۱۶)، در فستیوال بین‌المللی فیلم تورنتو (2016 Toronto International Film Festival) انجام شد.

مستندی که اوبامساوین در سال ۲۰۱۴ با نام Trick or Treaty? ساخت، اولین فیلم ساخته شده توسط یک کارگردان بومی آمریکایی است که در بخش برنامه اساتید (Masters programme) جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو به نمایش درآمده است. اولین جرقه‌های این فیلم در سال ۲۰۱۰ در ذهن او خورد؛ زمانی که استن لوتیت (Stan Louttit) قائد ارشد شورای موشکگوک (Mushkegowuk Council) از اوبامساوین برای فیلمبرداری از کنفرانسی که شورا پیرامون معاهده شماره ۹ میزبانی می‌کرد، دعوت کرد.

ساخته ۲۰۱۳ اوبامساوین های-هو میستاهی! (Hi-Ho Mistahey!) نام دارد که در آن مستند، داستان نوجوانی را دنبال می‌کند که فعال مسائل تحصیلی جمعیت بومیان آمریکاست. این فیلم برای اولین بار در فستیوال بین‌المللی فیلم تورنتو ۲۰۱۳ نمایش داده شد.

پروژه ۲۰۱۲ وی با نام مردم رودخانه کاتاواپیسکاک (The People of the Kattawapiskak River) نیز زمانی رقم خورد که اوبامساوین یک سال قبل از آن برای ساختن پروژه دیگری از NFB در میان مردم آن جمعیت حضور یافته بود تا بتواند از نزدیک مسائل ناشی از بحران خانه‌های آتاواپیسکات (Attawapiskat housing crisis) را مستند کند.

در سال ۲۰۱۰ اوبامساوین ساختن یک درام کوتاه به نام زمانیکه تمام برگها ریخته‌اند (When All the Leaves are Gone) در مورد تجربه خودش از تحصیل در مدارس عمومی کبک، را به اتمام رساند.

در سال ۲۰۰۹، اوبامساوین مستند پروفسور نورمن کورنت: از چه زمانی ما جواب درست را از جواب صادقانه فسخ می‌کنیم؟ (Professor Norman Cornett: "Since when do we divorce the right answer from an honest answer?) را ساخت که در آن به اخراج نورمن کورنت، استاد ارتدکس مطالعات مذهبی دانشگاه مک گیل (McGill University) می‌پردازد. اکران جهانی این در فستیوال فیلم هات داکز (Hot Docs) خواهد بود.

عناوین کارهای اخیر اوبامساوین شامل ساخته‌های ۲۰۰۶ وی از جمله ژن پسر اومد خونه (Gene Boy Came Home') داستان مستند اوژن بندیکت (Eugene Benedict) کهنه سرباز بومی جنگ ویئتنام (Vietnam War) و وابان-آکی: مردمی از آنجا که خورشید طلوع می‌کند (WABAN-AKI: People from Where the Sun Rises) است که نگاه تصویری اوبامساوین از داستانها و مردم محدوده حفاظتی که خود در آن بزرگ شده، یعنی اوداناک (Odanak) را نشان می‌دهد. در سال ۲۰۰۵ نیز اوبامساوین در درام کوتاه خود یعنی سیگوان (Sigwan) دختری را تعقیب می‌کند که با کمک حیوانات جنگل بزرگ شده. مستند تولیدی NFB اوبامساوین در سال ۲۰۰۳، با عنوان ملیت ما (Our Nationhood) عزم و سرسختی ملت نسل اول لیستوگوج میکماک (Listuguj Mi'gmaq First) را برای استفاده و مدیریت منابع طبیعی زمین‌های تاریخی خود، در خطی تاریخی به تصویر می‌کشد. میکماک اسجنوپنیج (برنت چرچ) نیوبرانزویک Esgenoopetitj (Burnt Church), New Brunswick موضوع مستند سال ۲۰۰۲ کارگردان بود. در پروژه آیا تاج شاهی با ما در جنگ است؟ (Is the Crown at war with us?) اوبامساوین یک پرونده از تنازعات حقوق ماهیگیری بین سازمان شیلات و ماهیگیران غیربومی را دنبال کرده است.

در سال ۲۰۰۰ ان.اف. بی (NFB) مستند «سنگها در سنگر ویسکی» (Rocks at Whiskey Trench) را که چهارمین فیلم اوبامساوین از سری فیلمهای حول بحران ۱۹۹۰ اکا بود را منتشر کرد. اولین مستند این سری، کانساتاکه: ۲۷۰ سال مقاومت (Kanehsatake: 270 Years of Resistance,) (1993)؛ مستند بلندی از قیام ۱۹۹۰ مردم موهاک در منطقه حفاظت شده کانساتاکه و اوکا است که توانست ۱۸ جایزه بین‌المللی کسب کند. موضوع این فیلم با دیگر مستند «نام من کاهنتیاوستا است» (My Name is Kahentiiosta) (1995) دنبال می‌شود، که داستان یک زن جوان موهاک است که بعد از تسدید مسلحانه ۷۸ روزه اوکا، دستگیر شد. سومین فیلم این سری مستند Spudwrench – Kahnawake Man (1997) است که شخصیت رندی هورن (به انگلیسی: Randy Horne)، یک کارگر فولادسنگین از جمعیت موهاک کاناواکه (Kahnawake) را مقابل دوربین قرار می‌دهد.

فیلم‌های اوبامساوین همچنین شامل اتفاق در رستیگوش (1984) Incident at Restigouche می‌شود که تصویرنگاری قدرتمندی از یورش پلیس به محدوده‌ای میکماک را نشان می‌دهد. همچنین ریچارد کاردنیال: اشکها از خاطرات یک کودک متیس (Richard Cardinal: Cry from a Diary of a Métis Child) (1986) بررسی تکان دهنده خودکشی یک نوجوان، بی آدرس (No Address (1988) نگاهی به بی خانمان‌های مونترئال و همچنین مادر بسیاری فرزندان (Mother of Many Children (1977 ) چندین عنوان دیگر از کارنامه کاری اوست.

اواسط دهه ۶۰ آغاز زمانی بود که اوبامساوین مورد توجه NFB قرار گرفت؛ دوره‌ای که اوبامساوین در حال برگزرای کنسرتهایی برای جذب سرمایه ساختن یک استخر در اوداناک (Odanak) بود. کودکان این جمعیت بومی که اوبامساوین خود نیز به آنها تعلق داشت دیگر نمی‌توانستند در رودخانه سن-فرانسیس (Saint Francis River) شنا کنند، اما همچنان اجازه شناکردن در استخر محدوده همسایه را هم نداشتند زیرا آن استخر در انحصار ساکنین سفیدپوست محل بود. اوبامساوین با موفقیت در جمع سرمایه ساختن این استخر، توسط سری برنامه تلسکوپ (Telescope) تلویزیون سی بی سی CBC-TV مورد مصاحبه قرار گرفت و این مصاحبه توسط تهیه کنندگان ان.اف. بی؛ جوئل کوئنیگ (Joe Koenig) و باب ورال دیده شد تا آغاز همکاری اوبامساوین با این هیئت کلید بخورد. این همکاری همچنان جاری است.

اوبامساوین خود در این مورد می‌گوید: «از اینجا بود که NFB برنامه را دید و من توسط چندین تهیه کننده دعوت شدم تا با چند نفر از فیلم سازان آنجا صحبت کنم. کاشف به عمل آمد که آنها استودیوئی دارند که فقط به کلاسی با نوار فیلم‌های آموزشی اختصاص داده شده است.»

از این خواننده/قصه گو توسط ان.اف. بی دعوت به عمل می‌آید تا به عنوان مشاور در ساخت فیلمی در مورد مردم بومی همکاری کند. او این همکاری مشاوره‌ای را به کارگردانی فیلم‌های خود رساند. محور فعالیت و مبارزه تصویری این فیلم ساز، مردمان بومی و مسائل مربوط به زندگی حاشیه‌ای آنهاست.

تاریخچه خانوادگی

اوبامساوین در نیوهمپشایر در قلمرو آبناکی متولد شد. زمانیکه شش ماه داشت، مادرش به محدوده اوداناک (Odanak) در شمال شرق مونترئال رفت و آلانیس تا نه سالگی در آنجا بزرگ شد. تئوفیل پانادیس (به انگلیسی: Théophile Panadis) عموزاده مادرش، او را به سوی تاریخ ملت آبناکی سوق داد و بسیاری آهنگها و افسانه‌های بومی را نیز به او آموخت. پس از مدتی اوبامساوین و والدینش اوداناک را به مقصد تروا ریویر (به فرانسوی: Trois-Rivièr) محلی که آنها تنها خانواده بومی ساکن بودند، ترک کردند. اوبامساوین بریده شده از ریشه‌هایش، درحالیکه اندکی از زبان فرانسه و هیچ از زبان انگلیسی می‌دانست، بیش از پیش به آهنگ‌ها و داستان‌هایی که از اوداناک آموخته بود، متصل ماند. او یک فرزند دختر دارد؛ کیسوس اوبامساوین (به انگلیسی: Kisos Obomsawin) که در سال ۱۹۶۹ متولد شد.

فعالیت غیر فیلم

در سال ۱۹۶۰، اوبامساوین کار حرفه‌ای خود را به عنوان خواننده و آهنگ نویس در نیویورک آغاز کرد. او به یک عنوان اجراگر هنری (performer)، کانادا، ایالات متحده و اروپا را با اهداف بشردوستانه، در مسیر دانشگاه‌ها، موزه‌ها، زندان‌ها، مراکز هنری و همچنین فستیوال‌های هنری محلی، گشته است. در فستیوال محلی ماریپوزا Mariposa Folk Festival in the 1960s. اوبامساوین خود مدیریت امور صحنه اش را به دست گرفت. آلبوم بوش لیدی (به انگلیسی: Bush Lady) این خواننده، مختص نواها و آهنگ‌های اصیل مردم آبناکی است. اوبامساوین بیشتر از ۲۵ سال است که به عنوان قلم زن و طراح چاپ نیز فعالیت می‌کند و نمایشگاه‌هایی از کارهایش در کانادا و اروپا داشته است. تصور و شمایل مادر و فرزند در کار او برجسته است، همچنین ترکیبی از عناصر و محتوای خواب‌های خودش، ارواح حیوانی و وقایع تاریخی نیز در کارهای او وجود دارند. مجموعه‌ای از آثار او در سال ۲۰۰۷ در مزون لکومب (به فرانسه: Maison Lacombe) کبک به نمایش درآمد.

جوایز و افتخارات

در نوامبر ۲۰۱۶، اوبامساوین جایزه کلاید گیلمور (Clyde Gilmour) را از انجمن منتقدین فیلم تورونتو دریافت کرد، که وی را «معماری مهم از سینما و فرهنگ کانادا» نامید. همچنین در همین سال، اوبامساوین دو مورد از بزرگترین عناوین افتخاری کبک را به خود اختصاص داد که شامل دریافت جایزه آلبرت-تسیه (prix Albert-Tessier) برای مشارکت در سینمای کبک (cinema of Quebec) در نوامبر، و نامیده شدن با عنوان افسر ارشد (به انگلیسی: Grand Officer) نظام ملی کبک (National Order of Quebec) در ژوئن همان سال.

در اکتبر ۲۰۱۵، او جایزه یک عمر دستاورد هنری را از فستیوال بین‌المللی فیلم والویدیال (Valdivia International Film Festival) کسب کرد. در فوریه ۲۰۱۵، گروه هنرمندان حامی صلح ساکن مونترئال او را برای جایزه یک عمر دستاورد هنری دیگری معرفی کرد. در مارس همان سال او در میان ۳۵ نفر نخستین بود که نشان نظام هنری و ادبی کبک (به فرانسه:Ordre des arts et des lettres du Québec را دریافت کرد.

اوبامساوین در سال ۲۰۱۳ به عنوان همکار افتخاری انجمن سلطنتی کانادا (Royal Society of Canada) انتخاب شد.در ژانویه همان سال، آکادمی سینما و تلویزیون کانادا (Academy of Canadian Cinema & Television) در دومین نشست از جوایز کانادین اسکرین (به انگایسی: 2nd Canadian Screen Awards)، اعلام کرد که جایزه انسان دوستانه خود برای مشارکت استثنایی در خدمات اجتماعی و عمومی را به اوبامساوین می‌دهد. در فستیوال بین‌المللی فیلم تورونتو ۲۰۱۳، او الماس مشارکت برکز (به انگلیسی: Birks Diamond Tribute) را برای «حضور زنان در سینما» ی آن سال دریافت کرد.

در بهار ۲۰۰۹، اوبامساوین با ویژه نمایش کامل آثارش، مورد قدردانی هات داکز (Hot Docs) قرار گرفت و جایزه دستاورد برجسته فستیوال هات داکز را نیز به خود اختصاص داد. همچنین آثار وی بار دیگر با نمایش کامل در روزهای ۱۴ تا ۲۶ ماه می ۲۰۰۸، در موزهٔ هنر مدرن نیویورک مورد بررسی قرار گرفت. در همان ماه، او جایزه بزرگ هنرهای نمایشی فرماندار (به انگلیسی: Governor General's Performing Arts Award) را برای یک عمر دستاورد هنری به خود اختصاص داد. این نشان که بزرگترین نشان ملی کانادا در حوزه هنرهای نمایشی است در تالار ریدو (Rideau Hall) شهر اتاوا به اوبامساوین تقدیم شد.

همچنین در ماه مارس ۲۰۰۱، آلانیس اوبامساوین جایزه بزرگ هنرهای رسانه‌ای و تصویری فرماندار (به انگلیسی: Governor General's Award in Visual and Media Arts) را دریافت کرد. اوبامساوین، به عنوان افسر نظام ملی کانادا (به انگلیسی: Officer of the Order of Canada) بسیاری افتخارات دیگر از جمله بزرگداشت یک عمر دستاورد هنری از فستیوال سانتا فو فیلم (Santa Fe Film Festival)، جایزه پیشگام انجمن بین‌المللی مستند، جایزه کارگردانی اثر برجسته زنان تورنتو در فیلم و تلویزیون (به انگلیسی: Toronto Women in Film and Television’s (TWIFT)، جایزه دستاورد بومی ملی انجمن هنرهای بومی کانادا، و همین‌طور جایزه مشارکت چشمگیر از انجمن جامعه و مردم شناسی کانادا (به انگلیسی: Canadian Sociology and Anthropology Association (CSAA). در مورد آخرین، برای اولین بار در تاریخ اهدای این جایزه از (CSAA) است که شخصی خارج از چهارچوب دانشگاهی جامعه و مردم شناسی، آنرا دریافت می‌کند.

اوبامساوین همچنین از دانشکده هنر اونتاریو نشان همکاری، دکترای افتخاری فرهنگ و لغت از دانشگاه یورک، دکترای افتخاری حقوق از دانشگاه کنکوردیا، دکترای افتخاری ادبیات از دانشگاه کارلتون، دکترای افتخاری حقوق از دانشگاه وسترن انتاریو در اکتبر ۲۰۰۷، دکترای افتخاری فرهنگ و لغت از دانشگاه بریتیش کلمبیا در می ۲۰۱۰، و همچنین در آوریل ۲۰۱۶ دکترای افتخاری حقوق دانشگاه دالهاوزی، دریافت کرده است. او در مؤسسه تابستانی فیلم و تلویوزیون اوتاوا تدریس کرده است.

فهرست منتخب فیلم

• • 1986 - Richard Cardinal: Cry from a Diary of a Métis Child - Director/Writer
  • 1993 - Kanehsatake: 270 Years of Resistance - Director/Writer/Producer
  • 1995 - My Name is Kahentiiosta - Director/Writer/Producer
  • 1997 - Spudwrench – Kahnawake Man - Director/Writer/Producer
  • 2000 - Rocks at Whiskey Trench - Director/Writer/Producer
  • 2002 - Is the Crown At War With Us? - Director/Writer/Producer
  • 2003 - For John (dir. Dale Montour) - Producer
  • 2003 - Our Nationhood - Director/Writer/Producer
  • 2005 - Sigwan - Director/Writer/Producer
  • 2006 - Waban-Aki: People from Where the Sun Rises - Director/Writer/Producer
  • 2007 - Gene Boy Came Home - Director/Writer/Producer
  • 2012 - People of the Kattawapiskak River - Director/Writer/Producer
  • 2013 - Hi-Ho Mistahey! - Director/Writer/Producer
  • 2014 - Trick or Treaty? - Director/Writer/Producer
  • 2016 - We Can't Make the Same Mistake Twice
  • منتظر اکران - Norway House