افق

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه است که توسط Vixiv94 (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۳۰ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی داشته باشد.

افق آبی
افق حقیقی (چپ متمایل به پایین)، افق قابل رویت (راست)، افق نجومی (چپ خط افقی)

اُفُقْ[۱] یا کَرانه آسمان[۲] خط آشکاری است که در همه سمت آسمان را از زمین جدا می‌سازد. در بسیاری از موقعیت ها، افق حقیقی به وسیله درختان، ساختمان‌ها و کوه‌ها تیره و مبهم به نظر می‌رسد و به آن افق قابل رویت می گویند. چنانچه افق با توجه به ارتفاع نجومی ناظر سنجیده شود افق نجومی می گویند که ارتفاع نجومی آن صفر است و از افق حقیقی بالاتر است.[۳]

فاصله یک تا افق دید وی از فرمول زیر بدست می‌آید:

که h ارتفاع شخص (به‌طور مثال قدش) بر حسب متر است و نتیجه نهایی بر حسب کیلومتر است.[۴]

ریشه‌شناسی

واژگان «کران»، «کرانه» و «کنار» همگی برگرفته از پارسیگ هستند که به ترتیب کَران (پارسی میانه: [] Error: {{Lang}}: فاقد متن (راهنما)karān-kl'n) ، کَنارَگ (پارسی میانه: [] Error: {{Lang}}: فاقد متن (راهنما)kanārag-k'nlk) و کَنار (پارسی میانه: [] Error: {{Lang}}: فاقد متن (راهنما)kanār-k'nl) می‌باشند[۵]. همچنین واژه کران در زبان‌های سغدی[۶] (سغدی: [] Error: {{Lang}}: فاقد متن (راهنما)kirān-kyr'n) و پهلوانیگ[۷] (پارتی: [] Error: {{Lang}}: فاقد متن (راهنما)karān-kr'n) نیز بازتاب یافته‌اند.

جستارهای وابسته

منابع

  1. علی اکبر دهخدا. «سرواژه «افق»». پارسی ویکی.
  2. علی اکبر دهخدا. «سرواژه «کرانه»». پارسی ویکی.
  3. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Horizon». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۱.
  4. Andrew T. Young, "Distance to the Horizon". Accessed 16 April 2011.
  5. فرهنگ کوچک مکنزی (به پارسیگ - انگلیسی - فارسی). به کوشش د. مکنزی.
  6. فرهنگ سغدی - فارسی - انگلیسی. به کوشش بدرالزمان قریب.
  7. فرهنگ واژگان پارسی میانه مانوی و پهلوانی مانوی.