کتاب سال دفاع مقدس

کتاب سال دفاع مقدس
کشور	ایران
برگزارکننده	بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس
نخستین دوره	۱۳۷۲

جایزه کتاب سال دفاع مقدس یکی از جایزه‌های ادبی در ایران است که تا سال ۱۳۹۷ هجده دوره آن به همت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس برگزار شده است. در این رویداد ادبی آثار برتر در ۱۶ بخش معرفی می‌شوند.

تاریخچه

اولین دوره جایزه کتاب سال دفاع مقدس سوم خرداد ۱۳۷۲ همزمان با سالروز آزادسازی خرمشهر برگزار شد.جایزه کتاب سال دفاع مقدس به صورت سالانه تا سال ۱۳۹۰ برگزار شده است. با تغییر ساختار بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و ایجاد سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس، شانزدهمین دوره این جشنواره پس از سه سال در زمستان سال ۹۳ برگزار شد.

برندگان

دوره اول

• نجوای جنون
• نبردفاو
• چکه صدای دریا
• تحلیلی بر جنگ تحمیلی رژیم عراق علیه ایران
• حرمان هور
• فرهنگ جبهه
• آن سوی مه
• دری به خانه خورشید
• ره یافتگان
• ده سال با نقاشان اسلامی
• عقاب‌های تپه ۶۰
• رهبری و جنگ و صلح
• دریا در غدیر
• نامه‌های فهیمه
• عبور
• شب‌های قدر کربلای پنج

دوره هشتم

تاریخی، سیاسی، اقتصادی

• علل تداوم جنگ نوشته محمد درودیان

گروه نظامی

• عملیات فتح المبین، قرارگاه قدس، تألیف محسن شاهان بهبهانی

اطلاع‌رسانی

• آخرین تلاش‌ها در جنوب نوشته محمدحسین جمشیدی و محمود یزدان فام

زندگی‌نامه شهید

• در کمین گل سرخ تألیف محسن مؤمنی

روایت شهید

• اینک شوکران تألیف مریم برادران (رتبه دوم)

خاطرات شفاهی

• نگاه شیشه‌ای/محسن مطلق

یادداشت

• سفرجنوب/حبیب غنی پور

خاطرات

• کفشهای سرگردان/سهیلا فرجام فر

رمان و داستان بلند

• پل معلق نوشته محمدرضا بایرامی

زندگی‌نامه داستانی

• کوه روی شانه‌های درخت تألیف نرگس آبیار

شعر

• دستی برآتش از غلامرضا کافی و حماسه‌های همیشه از پرویز بیگی حبیب آبادی (مشترکاً رتبه اول)
• آوازهای گل محمدی از شیرینعلی گلمرادی
• میاندار از حسین ابراهیمی

قطعات ادبی و دست نوشته‌ها

• گنجینه آسمانی نوشته سید مرتضی آوینی

فیلم نامه

• تماشای ناورد/ اکبرزاده
• کتاب پایداری در قاب

بازآفرینی خاطرات و زندگینامه‌های داستانی کودک و نوجوان

• رفاقت به سبک تانک اثر داوود امیریان

رمان و داستان‌های بلند کودک و نوجوان

• کوچه صمصام نوشته حمیدرضا نجفی

دوره نهم

• یکشنبه آخر

دوره سیزدهم

ادبیات داستانی

• بالای سر آب‌ها نوشته محمدرضا شرفی
• سرریزون اثر محمد محمودی نورآبادی
• ساعت عشق ۸ را نشان می‌دهد به قلم رحمت حقی پور
• دیلمزاد اثر محمد رودگر

شعر

• سربازی با گلوله برفی/مجید سعدآبادی
• چیزی قطب نماها را دیوانه می‌کند/حمیدرضا شکارسری
• سوءتفاهم/علی داوودی

پژوهش‌های ادبی

• شخصیت پردازی در داستان‌های کوتاه دفاع مقدس نوشته حسن بارونیان
• کندوکاوی پیرامون ادبیات داستانی جنگ و دفاع مقدس اثر محمد و محسن حنیف
• تأملی در زندگی‌نامه داستانی دفاع مقدس به قلم محمدقاسم فروغی جهرمی

پژوهش‌های نظامی

• اقتصاد ایران در دوران جنگ تحمیلی تألیف فرهاد دژپسند و حمیدرضا رئوفی (رتبه دوم)
• نظام دو قطبی و جنگ عراق و ایران اثر ابراهیم متقی و «نقض حقوق اسیران جنگی ایران» نوشته علی داعی (رتبه سوم)

پژوهش‌های فرهنگی

• تاریخ نگری و تاریخ‌نگاری جنگ ایران و عراق به کوشش علیرضا کمری

خاطرات دیگرنوشت

• بابانظر تدوین مصطفی رحیمی
• دا به قلم سیده اعظم حسینی
• جای خالی خاکریز به قلم سعید عاکف

خاطرات اسارت

• شن‌های سرخ تکریت اثر عبدالامیر افشین پور (رتبه دوم)
• آوازهای نخوانده نوشته ساسان ناطق (رتبه سوم)

خاطرات خودنوشت

• پوتین‌های ساق بلند نوشته قاسم عباسی (رتبه دوم)
• پزشکی اجباری اثر عباس کیانی انبوهی (رتبه سوم)

زندگی‌نامه دستانی

• به آن چشم‌ها نگاه کن نوشته عزت الله الوندی (رتبه سوم)

نمایشنامه

• رکاب» نوشته عزت الله مهرآوران
• شش خاطره و یک شکست اثر غلامحسین دریانورد
• باد که می‌نویسد از آرش عباسی

شعر کودک و نوجوان

• تا رادیو خبر داد نوشته غلامرضا بکتاش
• گل و باران و خورشید اثر مریم هاشم پور
• سایه مهربان به قلم منیره هاشمی

داستان نوجوان

• شمشاد و آرزوی چهارم نوشته اکبر صحرائی
• دشتبان اثر احمد دهقان
• ترکش‌های ولگرد نوشته داوود امیریانه

داستان کودک

• بابا کی بزرگ می‌شوم از فاطمه فروتن اصفهانی (رتبه سوم)

طراحی جلد

• «حبیب ایلون»، «کوروش پارسانژاد» و «حجت عزیزی» به ترتیب، به خاطر طراحی جلد کتاب‌های «گفتگوی ناتمام»، «زیتون سرخ» و «هفتاد و دو خورشید» رتبه‌های اول، دوم، سوم را کسب کردند.

تصویرسازی

• «ملیکا سعیدی»، «هدی حدادی» و «هاله دارابی» به پاس تصویرسازی کتاب‌های «عکس پشه‌ای»، «گنجشک سبز و آبی» و «آخرین عکس» حائز رتبه‌های اول تا سوم شدند.

وصیت‌نامه شهدا

• وصیت‌نامه شهدا نوشته مهدی علیایی
• از خاک تا خدا اثر حمید کارگر
• پرواز در قلاویزان تألیف عیسی جمالی

دوره شانزدهم

رمان

• رُنج / محمد محمودی نورآبادی

نمایشنامه

• خنکای ختم خاطره/ حمیدرضا آذرنگ

مجموعه‌های هنری

• قاب‌های ماندگار (جلد ۳)/ امیرعلی جوادیان

خاطره شفاهی

• دختر شینا/ بهناز ضرابی‌زاده

خاطره اسارت

• من زنده‌ام/ معصومه آباد

خاطره روزنوشت

• روزنوشت/ احمد دهقان

زندگینامه داستانی

• چشم بیدار/ جلیل امجدی

نقد و پژوهش ادبی

• فرهنگ داستان‌نویسان دفاع مقدس: ۱۳۵۹ تا ۱۳۸۹/ مهدی خادمی کولایی

نقد و پژوهش هنری

• فرهنگ جامع تئاتر دفاع مقدس (۳ جلد)/ مهدی حامدسقایان

نقد و پژوهش فرهنگی

• نام‌آورد (دفتر ۲)/ علیرضا کمری

نقد و پژوهش تاریخی

• روند جنگ ایران و عراق (۲جلد)/ حسین علایی

داستان نوجوان

• بچه‌های کارون/ احمد دهقان

گردآوری‌های ادبی

• اوخشامالار/ عمار احمدی

مرجع‌نگاری‌ها

• دائرةالمعارف مصور تاریخ جنگ ایران و عراق/ جعفر شیرعلی‌نیا

کتاب‌های موضوع درگیری با ضد انقلاب کردستان

• همان لبخند همیشگی/ فرهاد خضری

ترجمه از انگلیسی به فارسی

• نعمتی وروجنی، یعقوب

برای ترجمه کتاب: رابطه زهرآگین عنوان اصلی: A Poisonous Affair

ترجمه از فارسی به عربی

ـ موسوی، سیدصدرالدین برای ترجمه کتاب: The War; Restoration of Stability عنوان اصلی: جنگ؛ بازیابی ثبات

• باتمان غلیچ، محمدحسین

برای ترجمه کتاب: معاقبه المعتدی عنوان اصلی: تنبیه متجاوز

طراحی جلد

• حبیب ایلون/یک غزل خاکریز

صفحه آرایی

• پرویز بیانی/حماسه الوند
• داوود صفری/ تانک آرزوها

تصویرگری کتاب کودک و نوجوان

• مسعود کشمیری/دار و دسته دارعلی