اسفندیار اسفندیاری: تفاوت میان نسخهها
Mohafezekaar (بحث | مشارکتها) |
Mohafezekaar (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
در سال ۱۳۲۴ دانشکده کشاورزی کرج از وزارت کشاورزی جدا شد و به دانشگاه تهران پیوست. اسفندیاری در وزارت کشاورزی باقی ماند و فعالیت خود را در بخش تحقیقات گیاهپزشکی وزارت کشاورزی که در آن زمان آزمایشگاه حشرهشناسی و دفع آفات نباتی نامیده میشد، ادامه داد. او در همان سال پایه و اساس هرباریوم ایران را بنا نهاد و به همراهی دستیارانش مهندس [[عینالله بهبودی شاهسون]] از سال ۱۳۲۴ در بخش گیاهشناسی و علفهای هرز، و دکتر [[قوامالدین شریف]] از سال ۱۳۲۶ در قسمت قارجشناسی و بیماریهای گیاهان در جهت اعتلای هرباریوم کوشید و تا واپسین روزهای عمرش دست از تلاش برنداشت. اسفندیار اسفندیاری در تاریخ ۱۲ مرداد ۱۳۷۴ در سن ۸۶ سالگی و در پنجاهمین سال تاسیس [[هرباریوم ایران]] در [[بیمارستان جم]] تهران به دیار باقی شتافت.<ref>[http://botany.iripp.ir/Esfandiari.htm - به مناسبت صدمین سال تولد پروفسور اسفندیار اسفندیاری، دکتر جعفر ارشاد، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، ۲۳ فروردین ۱۳۸۹]</ref><br /> |
در سال ۱۳۲۴ دانشکده کشاورزی کرج از وزارت کشاورزی جدا شد و به دانشگاه تهران پیوست. اسفندیاری در وزارت کشاورزی باقی ماند و فعالیت خود را در بخش تحقیقات گیاهپزشکی وزارت کشاورزی که در آن زمان آزمایشگاه حشرهشناسی و دفع آفات نباتی نامیده میشد، ادامه داد. او در همان سال پایه و اساس هرباریوم ایران را بنا نهاد و به همراهی دستیارانش مهندس [[عینالله بهبودی شاهسون]] از سال ۱۳۲۴ در بخش گیاهشناسی و علفهای هرز، و دکتر [[قوامالدین شریف]] از سال ۱۳۲۶ در قسمت قارجشناسی و بیماریهای گیاهان در جهت اعتلای هرباریوم کوشید و تا واپسین روزهای عمرش دست از تلاش برنداشت. اسفندیار اسفندیاری در تاریخ ۱۲ مرداد ۱۳۷۴ در سن ۸۶ سالگی و در پنجاهمین سال تاسیس [[هرباریوم ایران]] در [[بیمارستان جم]] تهران به دیار باقی شتافت.<ref>[http://botany.iripp.ir/Esfandiari.htm - به مناسبت صدمین سال تولد پروفسور اسفندیار اسفندیاری، دکتر جعفر ارشاد، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، ۲۳ فروردین ۱۳۸۹]</ref><br /> |
||
==خدمات و افتخارات== |
|||
== عناوین و مقامهای رسمی == |
|||
[[پرونده:Falahat 1308.png|left|thumb|450px|'''نخستین استادان مدرسه عالی فلاحت و صنایع روستایی ۱۳۰۸ ش'''{{سخ}} |
[[پرونده:Falahat 1308.png|left|thumb|450px|'''نخستین استادان مدرسه عالی فلاحت و صنایع روستایی ۱۳۰۸ ش'''{{سخ}} |
||
ایستاده از راست: دکتر محمود معاضد، دکتر [[تقی بهرامی]]، میرخانی، دکتر اسفندیار اسفندیاری، ناشناس و رحمتالله شیبانی. نشسته از راست: دکتر جلال افشار، دکتر پرالما فرانسوی، [[احمدحسین عدل]]، [[مصطفی قلی بیات]]، لونی فرانسوی، محمدمظاهر صدیقحضرت، دکتر مرتضی گلسرخی.]] |
ایستاده از راست: دکتر محمود معاضد، دکتر [[تقی بهرامی]]، میرخانی، دکتر اسفندیار اسفندیاری، ناشناس و رحمتالله شیبانی. نشسته از راست: دکتر جلال افشار، دکتر پرالما فرانسوی، [[احمدحسین عدل]]، [[مصطفی قلی بیات]]، لونی فرانسوی، محمدمظاهر صدیقحضرت، دکتر مرتضی گلسرخی.]] |
نسخهٔ ۱۲ اکتبر ۲۰۱۲، ساعت ۱۰:۱۴
دکتر اسفندیار اسفندیاری | |
---|---|
زادهٔ | ۱۲ اسفند ۱۲۸۸ خورشیدی |
درگذشت | ۱۲ مرداد ۱۳۷۴ خورشیدی تهران |
ملیت | ایرانی |
پیشه | پژوهشگر و استاد دانشگاه |
والدین | رستمخان رفعتالدوله |
اسفندیار اسفندیاری (۱۲ اسفند ۱۲۸۸ کرمان، ۱۲ مرداد ۱۳۷۴ تهران) استاد دانشگاه، پژوهشگر و یکی از اولین پیشکسوتان دانش گیاهشناسی ایران است. او اولین ایرانیست که با مدرک دکتری، دروس بیماریشناسی گیاهی و قارچشناسی را تدریس کرد و تحقیقات این دو رشته در ایران را آغاز نموده و نتیجه تحقیقات خود را در زمینه رشتههای فوق به سبک مقالات تحقیقاتی امروزی منتشر کردهاست. او را پدر علوم بیماریشناسی گیاهی و قارچشناسی ایران مینامند.
زندگینامه
اسفندیار اسفندیاری در دوازدهم اسفند ۱۲۸۸ در کرمان به دنیا آمد. پدرش رستمخان رفعتالدوله ملقب به اسفندیاری، او را برای تحصیل از کرمان به تهران روانه کرد. اسفندیار دوران ابتدایی و دبیرستان را در مدرسه سنلویی تهران که زیر نظر فرانسویان اداره میشد به پایان رساند. سپس برای ادامه تحصیل راهی فرانسه شد و در مدرسه ملی کشاورزی گرینیون به تحصیل پرداخت. اما به دلیل مشکلات مالی تحصیلاتش را نیمه تمام گذاشت و به ایران بازگشت. پس از مراجعت تحصیلات خود را در مدرسه عالی فلاحت کرج که تابع وزارت کشاورزی بود، ادامه داد تا در سال ۱۳۰۷ در سن نوزده سالگی با مدرک لیسانس از این دانشکده فارغالتحصیل شد.
پس از اتمام خدمت نظام وظیفه به دلیل علاقه و شایستگی در فراگیری گیاهشناسی در دوران تحصیل و تسلط کامل به زبان خارجی در سال ۱۳۰۹ بعنوان معاون و دستیار آقای ژولین گوتیه (به فرانسوی: Julien Gautier) کارشناس و استاد گیاهشناسی مدرسه عالی فلاحت کرج برگزیده شد تا در سال ۱۳۱۴ از طرف مدرسه عالی برای ادامه تحصیل به وین اعزام شد. اسفندیاری در سال ۱۳۱۷ در سن بیست و نه سالگی موفق به مدرک دکترا از مدرسه عالی کشاورزی وین (به آلمانی: Hochschule für Bodenkultur) شد و به ایران بازگشت و به دستیاری پروفسور اروین گائوبای اتریشی (به آلمانی: Ervin Gauba) که مدرس گیاهشناسی دانشکده بود پرداخت و پس از خروج پروفسور گائوبا از ایران در بحبوحه جنگ جهانی دوم به واسطه ورود متفقین به کشور در ۱۳۲۰، عهدهدار تدریس دروس گیاهشناسی و بیماریشناسی گیاهی و علفهای هرز شد.
در سال ۱۳۲۴ دانشکده کشاورزی کرج از وزارت کشاورزی جدا شد و به دانشگاه تهران پیوست. اسفندیاری در وزارت کشاورزی باقی ماند و فعالیت خود را در بخش تحقیقات گیاهپزشکی وزارت کشاورزی که در آن زمان آزمایشگاه حشرهشناسی و دفع آفات نباتی نامیده میشد، ادامه داد. او در همان سال پایه و اساس هرباریوم ایران را بنا نهاد و به همراهی دستیارانش مهندس عینالله بهبودی شاهسون از سال ۱۳۲۴ در بخش گیاهشناسی و علفهای هرز، و دکتر قوامالدین شریف از سال ۱۳۲۶ در قسمت قارجشناسی و بیماریهای گیاهان در جهت اعتلای هرباریوم کوشید و تا واپسین روزهای عمرش دست از تلاش برنداشت. اسفندیار اسفندیاری در تاریخ ۱۲ مرداد ۱۳۷۴ در سن ۸۶ سالگی و در پنجاهمین سال تاسیس هرباریوم ایران در بیمارستان جم تهران به دیار باقی شتافت.[۱]
خدمات و افتخارات
اسفندیار اسفندیاری تمام طول خدمت دولتی خود را در وزارت کشاورزی گذراند و تنها مدت کوتاهی (۱۳۳۲ تا ۱۳۳۴) همزمان با وزارت مهندس منصور عطائی در وزارت کشاورزی، مامور به خدمت در امور کشاورزی شرکت نفت در آبادان بود. وی در طول خدمت خود عهدهدار ریاست اداره کل بررسیها (۱۳۲۵ تا ۱۳۲۹)، مدیریت کل حفظ نباتات (۱۳۳۴ تا ۱۳۳۸)، معاونت فنی وزیر کشاورزی (۱۳۳۸ تا ۱۳۴۳)، ریاست بخش تحقیقات رستنیها در موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور (۱۳۴۳-۱۳۵۰)، ریاست موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور (۱۳۴۵ تا ۱۳۵۳) بود. او در سال ۱۳۵۳ (در سن ۶۵ سالگی) از کارهای اداری بازنشسته شد. دکتر اسفندیاری پس از ورود به خدمت دولتی از سال ۱۳۰۹ تا ده روز مانده به زمان فوتش یعنی حدود ۶۵ سال به طور مستمر به عنوان استاد و پژوهشگر گیاهشناسی و قارچشناسی فعالیت مستمر داشت.
او به زبانهای فرانسه، آلمانی و انگلیسی تسلط داشت و به زبان لاتین آشنا بود. او در سایه فعالیتهای تحقیقاتی و علمیاش، در مراکز علمی بینالمللی داخل و خارج از کشور کاملا شناخته شدهبود و بر این اساس تعداد زیادی گیاه، قارچ و حشره توسط دیگر دانشمندان به نام و افتخار او نامگذاری شدهاند.
دکتر اسفندیاری موفق به دریافت مدال لیاقت در کشاورزی از کشور فرانسه (سال ۱۹۵۸)، مدال افتخار و حمایل از اتریش (سال ۱۹۶۲)، مدال لژیون دونور فرانسه از دست ژنرال دوگل رییس جمهور اسبق فرانسه (سال ۱۹۶۳)، مدال خدمت با ستاره از کشور آلمان (سال ۱۹۷۰) و تقدیرنامه حسن انجام خدمت از وزارت کشاورزی ایران (پانزدهم فروردین ۱۳۷۲) شدهاست.[۲]
هرباریوم ملی گیاهان
اسفندیاری بانی هرباریوم ملی گیاهان ایران بود که امروزه با نام هرباریوم ملی گیاهان وزارت جهاد کشاورزی شناخته میشود و در سالنی به نام دکتر اسفندیار اسفندیاری جای دارد. فعالیت قسمت گیاهان گلدار با شروع جمعآوری این نوع رستنیها در سال 1327 توسط اسفندیاری، پروفسور کارل هاینس رشینگر گیاهشناس معروف اتریشی و پاول آلن گیاهشناس سوئیسی آغاز شد. ابتدا نمونههایی که اسفندیاری و همراهانش در استانهای کرمان، بلوچستان، خراسان و قسمتی از شمال ایران جمعآوری کرده بودند در این هرباریوم قرار گرفت، اما در شصت سال گذشته به غنای این مجموعه افزوده شدهاست.
مسئولیت این هرباریوم در دو دروه، یکبار در سالهای ۱۳۲۷ تا ۱۳۲۹ و بار دیگر در سالهای ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۵ با دكتر اسفندیاری بودهاست. همچنین مسئولیت هرباریوم مجموعه مرجع قارجهای وزارت جهاد کشاورزی واقع در سالنی با نام دکتر قوامالدین شریف از بدو تاسیس در سال ۱۳۲۴ تا سال ۱۳۲۹ با دکتر اسفندیاری بود.[۳]
آثار و مقالات
اسفندیاری علاوه بر آموزش تعداد زیادی از دانشجویان کشاورزی، مولف بیست و یک عنوان اثر علمی تحقیقاتی در زمینههای قارچشناسی، گیاهشناسی و بیماریشناسی گیاهی است که به شکل انفرادی یا با مشارکت دیگر دانشمندان تهیه و در مجلات علمی ایران یا خارج از کشور به چاپ رسیده.. او در این مقالات ۴۴ گونه و یک ترکیب جدید از گیاهان گلدار و ۲۹ گونه قارچ را به عنوان آرایه جدید معرفی و توصیف کردهاست.
وی اولین مقاله علمی خود را با همراهی استادش پروفسور آدولف اشتاف (به آلمانی: Adolf Staffe) در سال ۱۳۱۶ زمانی که در وین به تحصیل میپرداخت، به زبان آلمانی نوشت و آن را در مجله Molkerei Zeitung (جلد ۶۶) در شهر هیلدس هایم آلمان با عنوان شمهای درباره اقتصاد شیر در ایران (به آلمانی: (Einiges über die Michwirtschaft Irans (Persiens) منتشر کرد.
همچنین در نگارش نخستین مقاله تخصصیاش از مشارکت پروفسور فرانس پتراک (به آلمانی: Franz Petrak) قارچشناس بلندآوازه اتریشی در زمینه قارچشناسی بهره برد و مقالهاش را با عنوان Beiträge zur Kenntnis iranischen Pilzflora در سال ۱۳۲۰ در مجله Annales Mycologici جلد ۳۹ در برلین به چاپ رساند.
او در سال ۱۳۲۴ فهرستی از قارچهای گردآوری شده در ایران را به زبان فارسی منتشر کرد که اولین نوشته فارسی در زمینه قارچشناسی گیاهی محسوب میشود. در ادامه فهرستهای شماره دو، سه و چهار قارچهای ایران توسط او تا سال ۱۳۳۰ تکمیل و ارائه شدند. از دیگر مقالات مرجع دکتر اسفندیاری در زمینه بیماریهای گیاهی میتوان به مقالات زنگهای غلات در ایران، سیاهکلهای غلات ایران و بیماریهای گیاهان زراعی درختان میوه نواحی سوبتروپیکی شمال ایران اشاره کرد.
دکتر اسفندیاری عضو هیات تحریریه مجلات آفات و بیماریهای گیاهی از ۱۳۲۵ تا ۱۳۶۰، بیماریهای گیاهی از ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۸ و Sydowia از ۱۹۴۷ تا ۱۹۵۵ میلادی بود.
برخی از آثار[۴]
- Petrak, F. und ESFANDIARI, E. 1941. Beiträge zur Kenntnis der iranischen Pilzflora. Ann. Mycol., 39: 204-228.
- ESFANDIARI, E. 1946. Contribution a' l'etude de la mycoflore de I' Iran. Depart. Gen. Protect. Plant, Tehran, 34 pp. (in Farsi).
- ESFANDIARI, E. 1946. Fusarium juruannum P. Henn. sur la cochenille rouge (Chrysomphalus dictyospermi Morg.) au nord de I' Iran. Entomologie Phytophath. appl., 1: 25-27 (in Farsi with French summary).
- ESFANDIARI, E. 1946. Deuxième liste des fungi ramassés en Iran. Entomologie Phytophath. appl., 2: 10-16.
- ESFANDIARI, E. 1947. Les phanérogammes parasites en Iran. Entomologie Phytopath. appl., 3: 28-39 (in Farsi with French summery).
- ESFANDIARI, E. 1947. Les rouilles de céréales en Iran. Entomologie Phytopath. appl., 4: 67-76 (in Farsi with French summary).
- ESFANDIARI, E. 1947. Les maladies des plantes cultivées et des arbres fruitiers des regions subtropicales du nord de l'Iran. Entomologie Phytopath. appl., 5: 1-21 (in Farsi with French summery).
- ESFANDIARI, E. 1947. Beiträg zur iranischen Pilzflora. Sydowia, 1: 161-168.
- ESFANDIARI, E. 1948. Les charbons des céréales en Iran. Entomologie Phytopath. appl., 6-7: 48-68 (in Farsi with French summery).
- ESFANDIARI, E. 1948. Troixième liste des fungi ramassés en Iran. Entomologie Phytopath. appl., 8: 1-12.
- ESFANDIARI, E. und Petrak, F. 1950. Pize aus Iran. Sydowia, 4: 11-38.
- ESFANDIARI, E. 1951. Quatrième liste de fungi de l'Iran. Entomologie Phytopath. appl., 12-13: 1-26.
- ESFANDIARI, E. 1951. Neue iranische Pilze. Sydowia, 5: 366-370.
منابع
- ↑ - به مناسبت صدمین سال تولد پروفسور اسفندیار اسفندیاری، دکتر جعفر ارشاد، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، ۲۳ فروردین ۱۳۸۹
- ↑ پیشکسوتان بخش تحقیقات رستنیها، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، ۲۶ دی ۱۳۸۸
- ↑ مجموعه هرباریومها و کلکسیون رستنیهای وزارت جهاد کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، بخش تحقیقات رستنیها، ۱۰ مهر ۱۳۸۸
- ↑ پیشکسوتان قارچشناسی ایران: دکتر اسفندیار اسفندیاری، وبلاگ قارچهای ایران، ۵ اسفند ۱۳۸۸