ویکیپدیا:رأیگیری جایگزین بحث نیست: تفاوت میان نسخهها
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
اشتباهی از تغییر مسیر صفحهٔ کاربری! |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{میانبر|[[وپ:رای]]}} |
|||
توجه: صفحهٔ مربوط به سیاستی که اطلاعاتی در مورد نیاز به ذکر منبع در مقالات ویکیپدیا را در بر دارد [[ویکیپدیا:تحقیق دستاول ممنوع]] است. |
|||
رأیگیری کاری شیطانی است. [[m:Don't vote on everything|برای هر چیز رأیگیری نکنید]] و حتی اگر میتوانید، برای هیچ چیز رأیگیری نکنید. |
|||
رأیگیری به خودی خود بد نیست، اما هنگامیکه میخواهید چکیدهٔ فکر و نظری را در یک کلمه بگنجانید، سرسری گذشتن از قضیه و سهلانگاریهای تفرقهانداز رخ میدهد. مانند اینکه بخواهید فکر و نظری را در یک ''بله'' یا ''خیر'' بگنجانید. |
|||
==رأیگیری به طور کل ایدهٔ بدی است== |
|||
===رأیگیری اجماع را سُست میکند=== |
|||
'''Note: The policy page giving information about the need to cite sources is [[Wikipedia:No original research]]. Also see [[Wikipedia:Cite sources]] and [[Wikipedia:Verifiability]]''' |
|||
با داشتن گزینهٔ به پایان رساندن مشاجره از طریق رأیگیری، به جای توجه دقیق، تشریح و اختلاط احتمالی هر یک از طرفهای بحث، پیشرفت بحث و تبادل نظر را که ویکی اجازه داده از بین میبرد. [[وپ:نیست|ویکیپدیا دموکراسی نیست]]. این یک نقطهٔ قوت است و نه ضعف. منطق یکی از مهمترین عناصر متمایز کنندهٔ ویکیپدیاست. هنگامیکه برگزاری رأیگیری بسیار آسانتر از کمک به یکدیگر برای رسیدن به یک نقطهٔ توافق دوسویه است، اما تقریباً هیچگاه راه بهتر و مناسبی نیست. |
|||
رأیگیری جامعه را با عدم برقراری بحث در تفرقه نگه میدارد؛ مشارکتکنندگان با رأیدهندگان دیگر تبادلی ندارند، اما در موارد انحصاری یک جبهه را انتخاب میکنند. رسدن به اجماع نیاز به بیان یک نظر در شکلی به غیر از گزینههای مشخص و گسسته دارد، شرح دلایل، اشاره به نکاتی که دیگران گفتهاند دارد تا به یک راهحل مورد توافق دو سویه دست بیابیم. هیچکس نمیتواند به شکایاتی که بیان نشدهاند، و نکاتی که در بحث نیامده، اشاره کند. |
|||
{{Wikipedia subcat guideline|content|{{PAGENAME}}|[[WP:CN]]}} |
|||
A frequent justification in casual conversation is that a certain fact is "common knowledge". It often turns out that most people don't actually share this knowledge. Even facts that are widely known often turn out to be anywhere from only mostly true to the complete opposite of what is, in fact, the case. |
|||
بله، رسیدن به اجماع بسیار سختتر از برقرار کردن رأیگیری است. اما بسیاری چیزها ارزش انجامش را دارد. |
|||
Wikipedia editors are strongly encouraged to find [[Wikipedia:Reliable sources|reliable sources]] for reported facts, and to [[Wikipedia:Cite sources|cite them]]. Citing sources when your edit is challenged by another editor is Wikipedia policy: for more information, see [[Wikipedia:No original research]]. |
|||
===رأیگیری مشوق تفکر گروهی است=== |
|||
However, there are some claims that many Wikipedians find acceptable to report as fact, without citing any outside sources. This guideline seeks to define when it's a bad idea to do that. |
|||
با دیدن اسامی شرکتکنندگان در یک رأیگیری، مردم تشویق به افزودن نام خود میشوند. افزودن نام خود کار سادهای است، بویژه زمانیکه یک سمت به صورت واضح '''برنده''' خواهد بود. رأیگیری باعث ایجاد دودستگی و نقاق در بین کاربران میشود، حتی برای افرادیکه خیلی مخالف نیستند، و یا کسانیکه کاملاً موافقند. بحثهای در جهت رسیدن به اجماع نیاز دارد که مشارکتکنندگان دلایل خود را بیان کنند و دلایل افراد دیگر را مطالعه کنند و متوجه شوند، برای دیدن اینکه شرایط به کدام سمت کشیده میشود؛ رأیگیری یک تصویر سادهشدهٔ اشتباه به ما میدهد. هیچگاه در نظر نگیرید که ممکن است در جبههٔ مخالف کاربرانی که برایشان احترام قائلید باشید و یا اینکه در کنار مخالفانتان قرار بگیرید. |
|||
هنگامیکه رأیگیری بسیار غیرمتعادل است، افرادیکه در ''بازنده'' هستند احساس در حاشیه قرار گرفتن میکنند، و افرادیکه در موقعیت ''برنده'' هستند احساس میکنند که تنایج رأیگیری به آنها این اجازه را میدهد که هرکاری که میخواهند بدون در نظر گرفتن نظر اقلیت، انجام دهند، در نتیجه هیچ چیز حل نشدهاست. |
|||
==When to seek professional help== |
|||
===رأیگیری منصفانه هم نیست=== |
|||
Certain kinds of claims should most definitely '''not''' be left to common knowledge without citations. |
|||
*آوردن افراد خارج از بحث؛ چه کسانی اجتماع را تشکیل میدهند؟ |
|||
* Controversial claims. |
|||
*چه افرادی از اجتماع شرکت میکنند؟ آیا فقط افرادیکه به رأیگیری معتقدند شرکت میکنند؟ |
|||
** Facts about which Wikipedians themselves cannot form a [[Wikipedia:Consensus|rough consensus]]. |
|||
*چه هنگامی رأیگیری به پایان میرسد؟ |
|||
** Claims in areas of fact or opinion about which there is known to be controversy. This includes political and religious ideas. |
|||
*چه کسی سؤال مورد رأیگیری را قالببندی میکند؟ |
|||
** For a sampling of controversial topics, see [[Wikipedia:List of controversial issues]]. |
|||
*چگونه برای رأیگیری سیاستگذاری میکنیم (بویژه زمانیکه تعداد آنها زیاد باشد) |
|||
* Untested facts or arguments |
|||
** [[Wikipedia:No original research|Original research]] that presents reports based on your own experience, or your own ideas, theories, or arguments, even when these are based on established facts, are not allowed, according to Wikipedia policy. |
|||
** Facts that cannot be confirmed by Wikipedians other than the original claimant. |
|||
* Technical knowledge |
|||
** Claims that something is a scientific fact. Acceptable scientific theories are published and peer reviewed. |
|||
** Medical claims. There are many pitfalls, false leads, and confusing details and countervailing factors in medicine. It's also very important to report only accurate information. Even though Wikipedia readers are cautioned not to use the encyclopedia instead of a doctor, we wouldn't want anything bad to happen to someone because of an inaccuracy here. There are plenty of written sources that are more authoritative than the average Wikipedian. |
|||
** Claims that something is legal or illegal. Legislation, regulations, and [[case law]] are all published. Also, just citing a law that seems to make a specific instance of something illegal is not always enough. There may be other laws which override the cited law in the situation under consideration, and there are many details of the application of the law which complicate matters. Also, what is illegal varies by juristiction (for example, there are few drugs that are illegal everywhere). |
|||
** Anything where a PhD (or other advanced training) is required in the field to be able to evaluate truth and consistency with the consensus view; for example, [[quantum mechanics]]. |
|||
** Historical facts. If none of the current editors were alive when it happened, then a contemporary written account, or the account of a professional historian, is likely to be considerably more accurate. |
|||
===رأیگیری گمراه کننده و مشوق اغتشاش است=== |
|||
* Indirect knowledge. |
|||
** [[Hearsay]]. If you heard or read something somewhere, you must be able to cite a reliable published or broadcast source. Don't play the [[Telephone (game)|telephone game]]. |
|||
** Anything the reporting Wikipedians don't have direct personal experience with. Most of us don't have personal experience with space travel, or the atomic bombing of [[Hiroshima]]. But many of us have experienced popular music, know our local geography, and are familiar with the meanings of words within our local communities, although, as always, if your edit is challenged, no matter how convinced you are that you're right, you must cite a reliable published source. |
|||
** See [[Wikipedia:Reliable sources]] for more information on these topics. Also see [[Wikipedia:No original research]], which is policy. |
|||
همانطور که در بالا گفته شد، رأیگیری به خودی خود شیطانی نیست! رأیگیریها میتواند برای سنجش سریع نظرات بهکار آید. مسأله اینجاست که افراد نتیجهٔ رأیگیری را به عنوان حکمی بر پایهٔ اعداد بدست آمده به حساب آورند، که اینطور نیست. بطور واضح گفته شده که ویکیپدیا دموکراسی نیست یعنی اینکه «آنچه صحیح است همیشه محبوب نیست، و هرچیز که محبوبیت دارد همیشه صحیح نیست». |
|||
==Should I believe what other editors say?== |
|||
همچنین وجود رأیگیری به طور ضمنی به ویرایشگران، بویژه تازهواردان، نشان میدهد که آنچه که مهم است نتیجهٔ آرا است برای همین است که پروسههایی مانند [[ویکیپدیا:رایگیری برای حذف|مقالههای نامزد حذف ویکیپدیای فارسی]] آنقدر در معرض سوءاستفادهٔ [[وپ:زاپاس|حسابهای زاپاس]] است. اعتقاد به اینکه نتیجهٔ رأیگیری، و نه نظراتی که پیرامون آن داده میشود، در مورد سرنوشت کار تصمیم ساز خواهد بود، چیزی هست که باعث تبدیل شدن به مرور رأیگیریها به غولهای بیشاخ و دم، که راه هر گزینهٔ دیگری را میبندد و گروههای موافق و مخالف را از میان برمیدارد و صفحاتی باقی میگذارد که در آینده برای افراد خارج از بحث تنها مجموعهای به درد نخور خواهد بود. |
|||
You should evaluate the testimony of Wikipedians as you would any other primary source. Keep in mind that it can be rude to simply tell someone "I don't believe you" or "I think you are lying" or "You are so biased; no one should believe anything you say." Many people honestly hold mistaken opinions, and no one likes having their word questioned. Many people also don't realize that the experiences of others are different from their own until other people share them, but are perfectly willing to be enlightened if it's done in a civil fashion. |
|||
رأیدهندگان، در صورتیکه آنچه اکثریت عددی آرا نشان داده مخالف آن چیزی بوده که تا به حال وجود داشته ،احساس گمراهی میکنند. آنها میگویند: ''اما در رأیگیری موفق شده!'' و درک نمیکنند که رأیگیری جایگزین اجماع نیست، و ناراحتی قابل درک است و احساس میشود که صدایشان به گوش دیگران نرسیده است. |
|||
==استفادهٔ صحیح از رأیگیری، در صورتیکه اجتنابناپذیر باشد== |
|||
Obviously, the most diplomatic thing would be for someone to affirmatively say "I don't think that's true, and here's some evidence from outside sources or my own experience which don't seem to match up with what you wrote". |
|||
لازم است اشاره شود که بسیاری رأیگیریهای سرنوشتساز برای جستجوی نظرات ویرایشگران ویکیپدیا صورت میپذیرد، همچنین پروسهٔ بسیاری از تصمیمات مدیریتی هم بر اساس رأیگیری است. |
|||
If you are thinking "that sounds fishy", but don't have any evidence to support your skepticism, ''say so''. Many readers will have the same doubts. If you have a specific reason for doubt, definitely mention it. If not, you can simply ask some questions derived from [[Wikipedia:Reliable sources]]. "That sounds odd to me. Can anyone else verify that?" or "If we took a poll of experts in the field, would they all agree with this?" or "Is there a published source we can cite for this?" or "Is there anyone who is not {a supporter of the cause, a member of the cult, etc.} who could confirm this or offer another perspective?" |
|||
بهطور کل ویکیپدیا ترجیح میدهد که موارد تا جاییکه ممکن است در صفحات بحث در میان ویرایشگران به بحث گذاشته شود، به امید اینکه در موارد سخت و منجر به بنبست راهگشایی در بحث مورد مناقشه ایجاد شود. یک رأیگیری مناسب میتواند ابزاری ساده برای کمک به رسیدن اجماع باشد، و همانطور که به طور معمول دیده میشود به عنوان وسیلهای ساده برای نشان دادن، آزمودن و مستند کردن یک سندی که به نظر در مورد آن اجماع حاصل شده به کار میرود. |
|||
See [[Wikipedia:Wikiquette]]. |
|||
در هر صورت هشداری نیز در این باره لازم است: رأیگیریها تنها یک وسیلهٔ ''غیر رسمی'' برای تشویق کاربران به ابراز دیدگاههای سنجیده خود است. منظور از رأیگیری این نیست که شمارش سادهای از اکثریت آراء انجام بگیرد و بس. |
|||
==Has it always been that way?== |
|||
با در نظر گرفتن این جوانب رأیگیریها ابزاری مفید برای تشخیص اجماع و یا کمکی برای به بوجود آوردن اجماع است، اما به خودی خود تنها اطلاعاتی در مورد تفکرات گوناگون ویرایشگران را به ما میدهد. پس دارای وزن و اهمیت دیگری نیست. |
|||
==مثالها== |
|||
Some facts may be so-called "common knowledge" today, but weren't known in the past or weren't obvious. It's a good idea for there to be some explanation of how these facts were discovered, how they have since been confirmed. For example, that the giant ball of fire in the sky is called the [[sun]] is an easily verified fact: all you have to do is check a [[dictionary]]. The fact that the Earth rotates around the sun is also a fact, but it's far from obvious from simple observation. A link to the history of this scientific discovery would be excellent documentation. |
|||
*[[:sv:Wikipedia:Vad ska vara med?|''چه چیزی باید بر روی ویکیپدیای سوئدی باشد؟'']] - این صفحه برای رأیگیری در مورد اینکه چه چیزهایی از قبیل کتابها، فیلمها، اشخاص، مدارس و غیره باید بر روی ویکیپدیای سوئدی باشد راه افتاد. آن صفحه امروزه صفحهای منسوخ و مورد تنفر بسیاری از افراد است. |
|||
==جستارهای وابسته== |
|||
It can be a good idea to explain how things came to be the way they are. The fact that the letter [A] is the first letter of the alphabet is an easily verified fact, which can be looked up in a dictionary. A link to a linguistic reference that explains the origins of the alphabet would be excellent documentation, although a link to confirmation from a dictionary would suffice. |
|||
*[http://usemod.com/cgi-bin/mb.pl?VotingIsEvil رأیگیری شیطانی است] (Meatball) (انگلیسی) |
|||
*[http://www.usemod.com/cgi-bin/mb.pl?ArrowsTheorem تئوری جهتها] (Meatball)(انگلیسی) |
|||
*[[وپ:نیست|ویکیپدیا چه چیزی نیست]] |
|||
*[[m:Voting is evil|این صفحه بر روی متا]] |
|||
{{ویکیپدیا-ناقص}} |
|||
[[en:Wikipedia:Voting is evil]] |
|||
==Weasel words== |
|||
When reporting claims and opinions, so-called "weasel words" tend to crop up, like "some believe", and "others claim", which should always be avoided. Replace the weasel words with names of people, institutions, or publications, and cite the source of your claim. See [[Wikipedia:Avoid weasel words]]. |
نسخهٔ ۴ ژوئیهٔ ۲۰۰۶، ساعت ۲۲:۵۴
رأیگیری کاری شیطانی است. برای هر چیز رأیگیری نکنید و حتی اگر میتوانید، برای هیچ چیز رأیگیری نکنید.
رأیگیری به خودی خود بد نیست، اما هنگامیکه میخواهید چکیدهٔ فکر و نظری را در یک کلمه بگنجانید، سرسری گذشتن از قضیه و سهلانگاریهای تفرقهانداز رخ میدهد. مانند اینکه بخواهید فکر و نظری را در یک بله یا خیر بگنجانید.
رأیگیری به طور کل ایدهٔ بدی است
رأیگیری اجماع را سُست میکند
با داشتن گزینهٔ به پایان رساندن مشاجره از طریق رأیگیری، به جای توجه دقیق، تشریح و اختلاط احتمالی هر یک از طرفهای بحث، پیشرفت بحث و تبادل نظر را که ویکی اجازه داده از بین میبرد. ویکیپدیا دموکراسی نیست. این یک نقطهٔ قوت است و نه ضعف. منطق یکی از مهمترین عناصر متمایز کنندهٔ ویکیپدیاست. هنگامیکه برگزاری رأیگیری بسیار آسانتر از کمک به یکدیگر برای رسیدن به یک نقطهٔ توافق دوسویه است، اما تقریباً هیچگاه راه بهتر و مناسبی نیست.
رأیگیری جامعه را با عدم برقراری بحث در تفرقه نگه میدارد؛ مشارکتکنندگان با رأیدهندگان دیگر تبادلی ندارند، اما در موارد انحصاری یک جبهه را انتخاب میکنند. رسدن به اجماع نیاز به بیان یک نظر در شکلی به غیر از گزینههای مشخص و گسسته دارد، شرح دلایل، اشاره به نکاتی که دیگران گفتهاند دارد تا به یک راهحل مورد توافق دو سویه دست بیابیم. هیچکس نمیتواند به شکایاتی که بیان نشدهاند، و نکاتی که در بحث نیامده، اشاره کند.
بله، رسیدن به اجماع بسیار سختتر از برقرار کردن رأیگیری است. اما بسیاری چیزها ارزش انجامش را دارد.
رأیگیری مشوق تفکر گروهی است
با دیدن اسامی شرکتکنندگان در یک رأیگیری، مردم تشویق به افزودن نام خود میشوند. افزودن نام خود کار سادهای است، بویژه زمانیکه یک سمت به صورت واضح برنده خواهد بود. رأیگیری باعث ایجاد دودستگی و نقاق در بین کاربران میشود، حتی برای افرادیکه خیلی مخالف نیستند، و یا کسانیکه کاملاً موافقند. بحثهای در جهت رسیدن به اجماع نیاز دارد که مشارکتکنندگان دلایل خود را بیان کنند و دلایل افراد دیگر را مطالعه کنند و متوجه شوند، برای دیدن اینکه شرایط به کدام سمت کشیده میشود؛ رأیگیری یک تصویر سادهشدهٔ اشتباه به ما میدهد. هیچگاه در نظر نگیرید که ممکن است در جبههٔ مخالف کاربرانی که برایشان احترام قائلید باشید و یا اینکه در کنار مخالفانتان قرار بگیرید.
هنگامیکه رأیگیری بسیار غیرمتعادل است، افرادیکه در بازنده هستند احساس در حاشیه قرار گرفتن میکنند، و افرادیکه در موقعیت برنده هستند احساس میکنند که تنایج رأیگیری به آنها این اجازه را میدهد که هرکاری که میخواهند بدون در نظر گرفتن نظر اقلیت، انجام دهند، در نتیجه هیچ چیز حل نشدهاست.
رأیگیری منصفانه هم نیست
- آوردن افراد خارج از بحث؛ چه کسانی اجتماع را تشکیل میدهند؟
- چه افرادی از اجتماع شرکت میکنند؟ آیا فقط افرادیکه به رأیگیری معتقدند شرکت میکنند؟
- چه هنگامی رأیگیری به پایان میرسد؟
- چه کسی سؤال مورد رأیگیری را قالببندی میکند؟
- چگونه برای رأیگیری سیاستگذاری میکنیم (بویژه زمانیکه تعداد آنها زیاد باشد)
رأیگیری گمراه کننده و مشوق اغتشاش است
همانطور که در بالا گفته شد، رأیگیری به خودی خود شیطانی نیست! رأیگیریها میتواند برای سنجش سریع نظرات بهکار آید. مسأله اینجاست که افراد نتیجهٔ رأیگیری را به عنوان حکمی بر پایهٔ اعداد بدست آمده به حساب آورند، که اینطور نیست. بطور واضح گفته شده که ویکیپدیا دموکراسی نیست یعنی اینکه «آنچه صحیح است همیشه محبوب نیست، و هرچیز که محبوبیت دارد همیشه صحیح نیست».
همچنین وجود رأیگیری به طور ضمنی به ویرایشگران، بویژه تازهواردان، نشان میدهد که آنچه که مهم است نتیجهٔ آرا است برای همین است که پروسههایی مانند مقالههای نامزد حذف ویکیپدیای فارسی آنقدر در معرض سوءاستفادهٔ حسابهای زاپاس است. اعتقاد به اینکه نتیجهٔ رأیگیری، و نه نظراتی که پیرامون آن داده میشود، در مورد سرنوشت کار تصمیم ساز خواهد بود، چیزی هست که باعث تبدیل شدن به مرور رأیگیریها به غولهای بیشاخ و دم، که راه هر گزینهٔ دیگری را میبندد و گروههای موافق و مخالف را از میان برمیدارد و صفحاتی باقی میگذارد که در آینده برای افراد خارج از بحث تنها مجموعهای به درد نخور خواهد بود. رأیدهندگان، در صورتیکه آنچه اکثریت عددی آرا نشان داده مخالف آن چیزی بوده که تا به حال وجود داشته ،احساس گمراهی میکنند. آنها میگویند: اما در رأیگیری موفق شده! و درک نمیکنند که رأیگیری جایگزین اجماع نیست، و ناراحتی قابل درک است و احساس میشود که صدایشان به گوش دیگران نرسیده است.
استفادهٔ صحیح از رأیگیری، در صورتیکه اجتنابناپذیر باشد
لازم است اشاره شود که بسیاری رأیگیریهای سرنوشتساز برای جستجوی نظرات ویرایشگران ویکیپدیا صورت میپذیرد، همچنین پروسهٔ بسیاری از تصمیمات مدیریتی هم بر اساس رأیگیری است.
بهطور کل ویکیپدیا ترجیح میدهد که موارد تا جاییکه ممکن است در صفحات بحث در میان ویرایشگران به بحث گذاشته شود، به امید اینکه در موارد سخت و منجر به بنبست راهگشایی در بحث مورد مناقشه ایجاد شود. یک رأیگیری مناسب میتواند ابزاری ساده برای کمک به رسیدن اجماع باشد، و همانطور که به طور معمول دیده میشود به عنوان وسیلهای ساده برای نشان دادن، آزمودن و مستند کردن یک سندی که به نظر در مورد آن اجماع حاصل شده به کار میرود.
در هر صورت هشداری نیز در این باره لازم است: رأیگیریها تنها یک وسیلهٔ غیر رسمی برای تشویق کاربران به ابراز دیدگاههای سنجیده خود است. منظور از رأیگیری این نیست که شمارش سادهای از اکثریت آراء انجام بگیرد و بس. با در نظر گرفتن این جوانب رأیگیریها ابزاری مفید برای تشخیص اجماع و یا کمکی برای به بوجود آوردن اجماع است، اما به خودی خود تنها اطلاعاتی در مورد تفکرات گوناگون ویرایشگران را به ما میدهد. پس دارای وزن و اهمیت دیگری نیست.
مثالها
- چه چیزی باید بر روی ویکیپدیای سوئدی باشد؟ - این صفحه برای رأیگیری در مورد اینکه چه چیزهایی از قبیل کتابها، فیلمها، اشخاص، مدارس و غیره باید بر روی ویکیپدیای سوئدی باشد راه افتاد. آن صفحه امروزه صفحهای منسوخ و مورد تنفر بسیاری از افراد است.
جستارهای وابسته
- رأیگیری شیطانی است (Meatball) (انگلیسی)
- تئوری جهتها (Meatball)(انگلیسی)
- ویکیپدیا چه چیزی نیست
- این صفحه بر روی متا