زبان‌شناسی رایانشی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''زبان‌شناسی رایانشی''' یا '''زبان‌شناسی رایانه‌ای''' (Computational linguistics) حوزه‌ای میان‌رشته‌ای است که |
'''زبان‌شناسی رایانشی''' یا '''زبان‌شناسی رایانه‌ای''' (Computational linguistics) حوزه‌ای میان‌رشته‌ای است که می‌کوشد با بهره‌گیری از روش‌های آماری و قاعده‌بنیاد (rule-based)، به مدل‌سازی زبان طبیعی بپردازد. به طور کلی، زبان‌شناسی رایانشی از همکاری دانشمندان و کارشناسان رشته‌های [[زبان‌شناسی]]، [[علوم رایانه‌ای]]، [[هوش مصنوعی]]، [[ریاضی]]، [[منطق]]، [[علوم شناختی]]، [[روان‌شناسی شناختی]]، [[روان-زبان‌شناسی]]، [[مردم‌شناسی]]، [[عصب‌شناسی]] و برخی دیگران رشته‌ها استفاده می‌کند. |
||
== موارد کاربرد == |
== موارد کاربرد == |
||
در مورد استفاده از آن از جمله می‌توان به کاربردهای زیر اشاره کرد: |
در مورد استفاده از آن از جمله می‌توان به کاربردهای زیر اشاره کرد: |
||
| خط ۱۰: | خط ۹: | ||
=== ترجمه ماشینی === |
=== ترجمه ماشینی === |
||
مقالهٔ اصلی: [[ترجمه ماشینی]] (خودکار) |
مقالهٔ اصلی: [[ترجمه ماشینی]] (خودکار) |
||
این شاخه از زبان‌شناسی رایانه‌ای زمان درازی کم اهمیت جلوه می‌کرد. اما امروزه یکی از موارد مورد علاقه پژوهشگران این رشته می‌باشد. پس از مرحلهٔ شکافت واژه‌ها و نحو |
این شاخه از زبان‌شناسی رایانه‌ای زمان درازی کم اهمیت جلوه می‌کرد. اما امروزه یکی از موارد مورد علاقه پژوهشگران این رشته می‌باشد. پس از مرحلهٔ شکافت واژه‌ها و نحو میباید تجزیهٔ مفهوم و سپس پرگماتیک را نیز افزود. در واقع این دو کوشش بر شناخت مفهوم خاص یک واژه در مکانی که ظاهر می‌شود را دارد. |
||
=== پرسش و پاسخ با زبانهای طبیعی === |
=== پرسش و پاسخ با زبانهای طبیعی === |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
=== صرف محاسباتی === |
=== صرف محاسباتی === |
||
مقالهٔ اصلی: [[صرف محاسباتی]] |
مقالهٔ اصلی: [[صرف محاسباتی]] |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۲: | ||
== پانوشته‌ها == |
== پانوشته‌ها == |
||
{{پانویس}} |
{{پانویس}} |
||
== منابع == |
== منابع == |
||
{{چپ‌چین}} |
{{چپ‌چین}} |
||
* Crystal D., ''The Cambridge Encyclopedia of Language'', 2nd edition, Cambridge University Press, 1996. ISBN 0-521-55967-7 |
* Crystal D. , ''The Cambridge Encyclopedia of Language'', 2nd edition, Cambridge University Press, 1996. ISBN 0-521-55967-7 |
||
* Manning, C. D., and Schutze, H., ''Foundations of Statistical Natural Language Processing'', 5th edition, The MIT Press, 2002. ISBN 0-262-13360-1 |
* Manning, C. D. , and Schutze, H. , ''Foundations of Statistical Natural Language Processing'', 5th edition, The MIT Press, 2002. ISBN 0-262-13360-1 |
||
* Linguistique informatique, Wikipedia |
* Linguistique informatique, Wikipedia |
||
* O'Grady, W., Dobrovolsky, M., and aronoff, M., ''Contemporary Linguistics, An Introduction'', 2nd edition, St. Martin' Press, Inc., 1993. ISBN 0-312-06780-1 |
* O'Grady, W. , Dobrovolsky, M. , and aronoff, M. , ''Contemporary Linguistics, An Introduction'', 2nd edition, St. Martin' Press, Inc. , 1993. ISBN 0-312-06780-1 |
||
{{پایان چپ‌چین}} |
{{پایان چپ‌چین}} |
||
| خط ۴۲: | خط ۳۶: | ||
* [http://www.aclweb.org انجمن زبان‌شناسی محاسباتی] {{نشان زبان | en}} |
* [http://www.aclweb.org انجمن زبان‌شناسی محاسباتی] {{نشان زبان | en}} |
||
* [http://www-csli.stanford.edu مرکز مطالعات زبان‌ها و اطلاعات]، [[موسسه تحقیقات عالی پیرامون برخوردهای انسان‌ها با علوم و فناوری]]، [[دانشگاه استانفورد]] {{نشان زبان | en}} |
* [http://www-csli.stanford.edu مرکز مطالعات زبان‌ها و اطلاعات]، [[موسسه تحقیقات عالی پیرامون برخوردهای انسان‌ها با علوم و فناوری]]، [[دانشگاه استانفورد]] {{نشان زبان | en}} |
||
* [http://dadegan.ir مرجع دادگان زبان فارسی] |
* [http://dadegan.ir مرجع دادگان زبان فارسی] پیکره‌های فارسی مورد استفاده در پردازش رایانه‌ای زبان و مطالعات زبان‌شناختی |
||
<!-- interwiki --> |
<!-- interwiki --> |
||
نسخهٔ ۱۷ ژانویهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۵:۴۱
زبان‌شناسی رایانشی یا زبان‌شناسی رایانه‌ای (Computational linguistics) حوزه‌ای میان‌رشته‌ای است که می‌کوشد با بهره‌گیری از روش‌های آماری و قاعده‌بنیاد (rule-based)، به مدل‌سازی زبان طبیعی بپردازد. به طور کلی، زبان‌شناسی رایانشی از همکاری دانشمندان و کارشناسان رشته‌های زبان‌شناسی، علوم رایانه‌ای، هوش مصنوعی، ریاضی، منطق، علوم شناختی، روان‌شناسی شناختی، روان-زبان‌شناسی، مردم‌شناسی، عصب‌شناسی و برخی دیگران رشته‌ها استفاده می‌کند.
موارد کاربرد
در مورد استفاده از آن از جمله می‌توان به کاربردهای زیر اشاره کرد:
فرایافت concept و تجزیه زبانهای برنامه نویسی
نوآم چامسکی توانست تشابه زبانهای طبیعی و زبانهای برنامه نویسی را به اثبات برساند. یعنی یک زبان رایانه‌ای مانند زبانهای طبیعی دارای یک دستور زبان و یک فرهنگ می‌باشد. تفسیر یک متن از تجزیهٔ واژه‌ها lexicon آغاز سپس با تجزیه نحو syntax و در آخر با تجزیه مفهوم semantic آن پایان میابد.
ترجمه ماشینی
مقالهٔ اصلی: ترجمه ماشینی (خودکار)
این شاخه از زبان‌شناسی رایانه‌ای زمان درازی کم اهمیت جلوه می‌کرد. اما امروزه یکی از موارد مورد علاقه پژوهشگران این رشته می‌باشد. پس از مرحلهٔ شکافت واژه‌ها و نحو میباید تجزیهٔ مفهوم و سپس پرگماتیک را نیز افزود. در واقع این دو کوشش بر شناخت مفهوم خاص یک واژه در مکانی که ظاهر می‌شود را دارد.
پرسش و پاسخ با زبانهای طبیعی
این ایده مدتی به‌عنوان پاسخی قانع‌کننده به مسئله ارتباط انسان و ماشین تلقی می‌شد. این دید در واقع جنبهٔ گسترده‌تری از دستور زایشی چامسکی است.
صرف محاسباتی
مقالهٔ اصلی: صرف محاسباتی
به مطالعات مربوط به ساختارهای[۱] درونی واژه هاصرف گفته می‌شود. اغلب دست‌آوردها و نتایج پژوهشهای صرف محاسباتی در سایه تلاشهای علمی انسان به منظور ایجاد و ساخت سامانه هایپردازش زبانهای طبیعی انسانی فراهم آمده‌است.
پانوشته‌ها
- ↑ Structures
منابع
- Crystal D. , The Cambridge Encyclopedia of Language, 2nd edition, Cambridge University Press, 1996. ISBN 0-521-55967-7
- Manning, C. D. , and Schutze, H. , Foundations of Statistical Natural Language Processing, 5th edition, The MIT Press, 2002. ISBN 0-262-13360-1
- Linguistique informatique, Wikipedia
- O'Grady, W. , Dobrovolsky, M. , and aronoff, M. , Contemporary Linguistics, An Introduction, 2nd edition, St. Martin' Press, Inc. , 1993. ISBN 0-312-06780-1
پیوند به بیرون
- منظور از زبان‌شناسی محاسباتی چیست؟ (انگلیسی)
- انجمن زبان‌شناسی محاسباتی (انگلیسی)
- مرکز مطالعات زبان‌ها و اطلاعات، موسسه تحقیقات عالی پیرامون برخوردهای انسان‌ها با علوم و فناوری، دانشگاه استانفورد (انگلیسی)
- مرجع دادگان زبان فارسی پیکره‌های فارسی مورد استفاده در پردازش رایانه‌ای زبان و مطالعات زبان‌شناختی