پایتخت (مجموعه تلویزیونی): تفاوت میان نسخهها
ظاهر
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
// برچسبها: جایگزین شد برگرداندهشده حذف حجم زیادی از مطالب منبعدار برداشتن بخش بزرگی از صفحه ویرایشگر دیداری |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{pp-vandalism|small=yes}} |
{{pp-vandalism|small=yes}}الشن محب |
||
[[پرونده:139212191907476012312254 نقی معمولی.jpg|بندانگشتی|نگارهای از [[محسن تنابنده]] در سریال پایتخت در نقش نقی معمولی|جایگزین=نقی لو لو]] |
|||
{{جعبه تلویزیون |
|||
| show_name = پایتخت |
|||
| image = Paytakhtlogo.png |
|||
| caption = |
|||
| genre = [[طنز]]، [[اجتماعی]]، [[خانوادگی]] |
|||
| creator = |
|||
| developer = |
|||
| writer = [[محسن تنابنده]] |
|||
| director = [[سیروس مقدم]] |
|||
| presenter = |
|||
| starring = [[محسن تنابنده]]{{سخ}}[[ریما رامینفر]]{{سخ}}[[علیرضا خمسه]]{{سخ}}[[احمد مهرانفر]]{{سخ}}[[نسرین نصرتی]]{{سخ}}[[سلمان خطی]]{{سخ}}[[هومن حاجیعبداللهی]]{{سخ}}[[مهران احمدی]]{{سخ}}[[سارا فرقانی اصل]]{{سخ}}[[نیکا فرقانی اصل]]{{سخ}}[[بهرام افشاری]] |
|||
| voices = |
|||
| narrated = |
|||
| theme_music_composer = |
|||
| opentheme = |
|||
| endtheme = |
|||
| composer = [[آریا عظیمینژاد]] |
|||
| country = [[ایران]] |
|||
| language = [[فارسی]] |
|||
| num_seasons = ۶ {{یاد|[[پایتخت ۱]]: (۱۵ قسمت){{سخ}}[[پایتخت ۲]]: (۱۵ قسمت){{سخ}}[[پایتخت ۳]]: (۱۳ قسمت){{سخ}}[[پایتخت ۴]]: (۲۲ قسمت){{سخ}}[[پایتخت ۵]]: (۱۸ قسمت){{سخ}}[[پایتخت ۶]]: (۱۷ قسمت)}} |
|||
| num_episodes = ۱۰۰ |
|||
| list_episodes = |
|||
| producer = [[الهام غفوری]] |
|||
| editor = [[خشایار موحدیان]]{{سخ}}[[سعید سیاح]] |
|||
| cinematography = [[امیر معقولی]]{{سخ}}[[فرشاد گلسفیدی]] |
|||
| camera = |
|||
| company = [[پرونده:IRIB Logo.svg|20px]] [[صدا و سیما]]{{سخ}}[[پرونده:Ooj.png|20px]][[سازمان هنری رسانهای اوج|اوج]] (فصل ۵) |
|||
| runtime = ۴۰–۹۰ دقیقه |
|||
| distributor = |
|||
| channel = [[پرونده:IRIBTV1.svg|25px]] [[شبکه ۱]] |
|||
| first_run = |
|||
| first_aired = ۲۹ اسفند ۱۳۸۹ |
|||
| last_aired = اکنون |
|||
| picture_format = [[۵۷۶آی]] ([[۱۶:۹]] [[اسدیتیوی]]){{سخ}}[[۱۰۸۰پی]] ([[اچدیتیوی]]) |
|||
| audio_format = [[صدای استریو|استریو]] |
|||
| status = |
|||
| related = |
|||
| website = |
|||
| website_title = |
|||
| production_website = |
|||
}} |
|||
'''''پایتخت'''''، یک [[نمایش تلویزیونی|مجموعهٔ تلویزیونی]] ایرانی در سبک طنز به کارگردانی [[سیروس مقدم]] و تهیهکنندگی [[الهام غفوری]] است که در شش فصل از [[شبکه ۱|شبکه]] یک [[سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران|صدا و سیما]] پخش شده است.قرار است فصل هفتم این سریال برای نوروز ۱۴۰۴ ساخته شود. |
|||
<ref>{{یادکرد وب|عنوان=منتظر پایتخت ۷ باشید؛ زمان پخش پایتخت ۷ اعلام شد|نشانی=https://www.rokna.net/بخش-شبکه-های-اجتماعی-78/968455-منتظر-پایتخت-باشید-زمان-پخش-پایتخت-اعلام-شد|وبگاه=رکنا|تاریخ=2024-02-01|بازبینی=2024-02-01|کد زبان=fa}}</ref> |
|||
== داستان == |
|||
[[پرونده:139212191907476012312254 نقی معمولی.jpg|بندانگشتی|نگارهای از [[محسن تنابنده]] در سریال پایتخت در نقش نقی معمولی]] |
|||
=== پایتخت ۱ (۱۳۹۰) === |
|||
{{اصلی|پایتخت (فصل اول)}} |
|||
فصل اول مجموعه ماجرای خانوادهٔ «[[نقی معمولی]]» را روایت میکند که تصمیم میگیرند از علیآباد به [[تهران]] کوچ کنند؛ اما پس از ورود به [[تهران|پایتخت]] با مشکلات زیادی مواجه میشوند …<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مجموعههای تلویزیونی نوروز ۹۰|نشانی=https://www.tabnak.ir/fa/news/153470/مجموعههای-تلویزیونی-نوروز-۹۰|زبان=فارسی}}</ref> صاحبخانه میمیرد و وراث حاضر به تحویل خانه نمیشوند، بدین ترتیب در پی مشکلاتی که در تهران برای آنها پیش میآید مجبور میشوند مدتی را در کامیون [[ارسطو عامل|ارسطو]] ([[احمد مهرانفر]]) زندگی کنند... |
|||
=== پایتخت ۲ (۱۳۹۲) === |
|||
{{اصلی|پایتخت (فصل دوم)}} |
|||
[[نقی معمولی|نقی]] در گنبد و گلدسته سازی کار میکند و با کامیون ارسطو از طرف محل کارش، مسئول میشود یک گنبد و گلدسته را به روستایی در [[قشم]] ببرند. او با خانوادهاش به همراه سرپرست بار راهی تهران میشوند تا گنبد و گلدسته را به صاحبش که در خانه سالمندان زندگی میکند نشان دهند و بعد به طرف مکان نصب بروند. در این بین اتفاقات جالبی از جمله مسابقه تلفنی، گیر افتادن در رستوران، یدک کشیدن خودرو مسئولان شورا و عاشق شدن ارسطو رخ ميدهد… |
|||
=== پایتخت ۳ (۱۳۹۳) === |
|||
{{اصلی|پایتخت (فصل سوم)}} |
|||
[[ارسطو عامل|ارسطو]] برای سومین بار عاشق شدهاست و قصد برپایی مراسم عروسی دارد. [[نقی معمولی|نقی]] که در حال ساخت خانه خود است، این مراسم را در همان خانه نیمهکاره برگزار میکند و شام مراسم را هم هما به عهده میگیرد. اوس موسی (معمار مشهدی ساختمان) به نقی اصرار میکند تا ستونی را برای استحکام بیشتر، وسط خانه تعبیه کند ولی نقی قبول نمیکند. مراسم برگزار میشود و بعد از شام هنگامیکه همه مشغول رقص و پایکوبی در طبقه دوم هستند ساختمان فرو میریزد و همه مصدوم میشوند. چند هفته از این ماجرا میگذرد و نقی در خانه خواهرش فهیمه سکونت دارد و با ارسطو قهر کردهاست. بهبود ([[مهران احمدی]])(همسر فهیمه) که جنگلبان است به گفته خودش در راه نجات جان پلنگ مازندران از دست شکارچیها با برخورد تیر به لگنش جانفدایی کردهاست و این قصه را همیشه با آب و تاب فراوان تعریف میکند. نقی که چند وقتی است بیکار شده تصمیم میگیرد در مسابقات کشتی پیشکسوتان شرکت کند… |
|||
=== پایتخت ۴ (۱۳۹۴) === |
|||
{{اصلی|پایتخت (فصل چهارم)}} |
|||
هما سعادت در انتخابات [[شورای شهر]] رأی میآورد و طرفداران او در منزلشان جمع میشوند. همسر چینی ارسطو در سانحه هوایی جان خودش را از دست داده و این مسئله موجب شده تا کام ارسطو هر روز تلخ و تلختر بشود. |
|||
[[نقی معمولی|نقی]] از همسرش درخواست میکند تا برای ساخت خانه فهیمه (خواهر نقی) مجوز بگیرد اما او این کار را خلاف میداند و به هیچ وجه زیر بار نمیرود. نقی به همراه اقوام و خویشانش و کمک اوس موسی دست به کار میشوند و خانه فهیمه را بهطور پنهانی با آوردن مصالح از راه و بیراه میسازند… در این بین، ماجراهایی از جمله ازدواج بابا پنجعلی، دعوای نقی و هما و حضور بهبود در آفریقا اتفاق میافتد… |
|||
=== پایتخت ۵ (۱۳۹۷) === |
|||
{{اصلی|پایتخت (فصل پنجم)}} |
|||
ارسطو خودرویی گران قيمت میخرد و خانواده را برای سور دادن به گردش میبرد امّا در میانهٔ راه، ماشین چپ میکند و در رودخانه میافتد. خانواده [[نقی معمولی]] بر اثر این حادثه، صدمات شدیدی دیدهاند و همین موضوع منجر به كدورت و قطع ارتباط نقی با ارسطو شدهاست. پس از مدتى، نقى که بخيال گرفتن مجوز داورى كشتى و عوض شدن روحیه، با خانواده اش عازم تركيه ميشود. اما هنوز پايش به تركيه نرسيده درميابد كه اين سفر نقشه ارسطو بوده براى استفاده كردن از گذرنامه هاى آنها به قصد آوردن لباس از تركيه. اين موضوع باعث تنش مجدد ميان نقى و ارسطو ميشود. اين تنشها با موضوع خواستگارى رحمتالله در بالنى كه آنها در تركيه سوار ميشوند به اوج خود ميرسد. اما مسئول هدایت بالن بر اثر مصرف مشروبات الکلی سکته کرده و بالن از مدیریت خارج شده و به سمت [[سوریه]] و جبههٔ [[داعش]] ميرود… |
|||
=== پایتخت ۶ (۱۳۹۹) === |
|||
{{اصلی|پایتخت (فصل ششم)}} |
|||
قصهٔ مجموعه «پایتخت ۶» با فوت [[باباپنجعلی]] و اهدای اعضای بدن او آغاز میشود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=اهالی «پایتخت» متحول شدهاند/سفر اجباری یکی از کاراکترها به خارج!|نشانی=https://www.mehrnews.com/news/4773679/اهالی-پایتخت-متحول-شده-اند-سفر-اجباری-یکی-از-کاراکترها-به-خارج|وبگاه=خبرگزاری مهر {{!}} اخبار ایران و جهان {{!}} Mehr News Agency|تاریخ=2019-11-17|بازبینی=2022-08-14|کد زبان=fa}}</ref> بهبود فریبا پس از سالها به ایران بازمیگردد اما ماجراهایی برایش پیش میآید که فهیمه را از شوهرش دلسرد میکند. بهبود در این فصل به بیماری [[سندرم دست بیگانه|سندرم دست بیقرار]] مبتلا است. بهتاش که در [[پایتخت (فصل ۵)|فصل ۵]] بیکار و آس و پاس بود، حالا دروازهبان [[باشگاه فوتبال نساجی مازندران]] شدهاست و به [[بازیکن فوتبال]] [[پیتر چک]] علاقه دارد و [[نقی معمولی]] هم سیاسی شده و راننده و [[محافظ شخصی]] نمایندهٔ مجلس است. هما همسر نقی هم گویندهٔ اخبار شدهاست. [[ارسطو عامل|ارسطو]] با فردی به اسم کاووس ناخواسته وارد فروش [[مخدر|مواد مخدر]] میشود و از خودرو نقی که رانندهٔ نمایندهٔ مجلس است، برای جابهجایی مواد استفاده میکند و در این بین رحمتالله قصد ازدواج با فهیمه را دارد تا اینکه ....<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نمایش خبر سبدی رنگارنگ از برنامههای جذاب در نوروز 99|نشانی=http://iribtv.ir/portal/NewsView/31473|وبگاه=iribtv.ir|بازبینی=2020-03-15|archive-date=۲۶ ژوئیه ۲۰۲۰|archive-url=https://web.archive.org/web/20200726125958/http://iribtv.ir/portal/NewsView/31473|url-status=dead}}</ref> |
|||
=== '''پایتخت ۷ (۱۴۰۴)''' === |
|||
{{اصلی|پایتخت (فصل هفتم)}} |
|||
بنابر تصمیمات گرفته شده فصل هفتم سریال «پایتخت» در سال ۱۴۰۳ تولید شده و در نوروز ۱۴۰۴ به پخش میرسد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.irna.ir/news/85331514/%D8%AA%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%81-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%AE%D8%AA-%D9%85%D8%B4%D8%AE%D8%B5-%D8%B4%D8%AF-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88-%D9%81%D8%B5%D9%84-%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85|وبگاه=www.irna.ir|بازبینی=2024-04-25|عنوان=تکلیف «پایتخت» مشخص شد/ تولید نسخه سینمایی برای نوروز و فصل هفتم در ۱۶ قسمت}}</ref> |
|||
== تولید == |
|||
=== نامگذاری === |
|||
مقدم با اشاره به علت نامگذاری این مجموعه به نام «پایتخت» و نحوهٔ دنبالهدار کردن داستان گفت: |
|||
{{گفتاورد|بهدلیل اینکه خانوادهٔ ما از یک شهر دیگری وارد تهران، پایتخت ایران میشوند و دچار یکسری معضلات میشوند پایتخت نام گرفت و این اسم هم روی آن ماند، حتی در سری چهارم که ممکنه قصهاش به تهران هم کشیده نشود، ولی به هرحال مردم این مجموعه را به نام پایتخت میشناسند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=کارگردان پایتخت: تصور این همه استقبال را نداشتیم|نشانی=https://www.mashreghnews.ir/news/427076/کارگردان-پایتخت-تصور-این-همه-استقبال-را-نداشتیم|وبگاه=مشرق نیوز|تاریخ=2015-06-10|بازبینی=2020-07-29|کد زبان=fa}}</ref>}} |
|||
=== نویسندگان === |
|||
[[محسن تنابنده]] طراح و سرپرست نویسندگان مجموعه پایتخت بوده و فیلمنامه هر فصل از این مجموعه را با همکاری یک یا چند نویسنده نوشتهاست. |
|||
* [[پایتخت ۱]]: [[خشایار الوند]] و [[امیرحسین قاسمی (نویسنده)|امیرحسین قاسمی]] |
|||
* [[پایتخت ۲]]: [[حسن وارسته]] و [[کوروش نریمانی]] |
|||
* [[پایتخت ۳]]: خشایار الوند و حسن وارسته |
|||
* [[پایتخت ۴]]: خشایار الوند و حسن وارسته |
|||
* [[پایتخت ۵]]: خشایار الوند و امیرحسین قاسمی |
|||
* [[پایتخت ۶]]: [[آرش عباسی]] و [[محمد تنابنده]] |
|||
=== مکانهای فیلمبرداری === |
|||
[[پرونده:شیرگاه.jpg|بندانگشتی|250px|تصویری از [[شیرگاه]]]] |
|||
این مجموعه اکثراً در [[شیرگاه]] فیلمبرداری شدهاست. [[تهران]]، [[ساری]] و [[قائمشهر]] از دیگر نقاطیاست که این مجموعه در آن فیلمبرداری شده. همچنین قسمتهایی از فصل دوم در [[قشم]] و پنجم در [[آنتالیا]] (ترکیه) فیلمبرداری شده و قسمتهای سوریه در فصل پنجم نیز در شهرک دفاع مقدس فیلمبرداری شدهاند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ویرانههای جنوب پایتخت، لوکیشن ویرانههای داعشی سریال «پایتخت» !|نشانی=http://www.tabnak.ir/fa/news/788639|وبگاه=fa|تاریخ=۲۰ فروردین ۱۳۹۷|بازبینی=2022-03-02|کد زبان=fa|نام=تابناک {{!}}|نام خانوادگی=TABNAK}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=فیلمبرداری «پایتخت۵» در سه شهر شمالی|نشانی=https://www.fardanews.com/بخش-همه-موضوعات-97/670864-فیلمبرداری-پایتخت-در-سه-شهر|وبگاه=پایگاه خبری تحلیلی فردا {{!}} Farda News|بازبینی=2022-03-02|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|عنوان=پایان تصویربرداری پایتخت ۶ در شیرگاه مازندران +عکس|نشانی=https://www.mashreghnews.ir/amp/1049494/|کوشش=مشرق نیوز|تاریخ=2020-03-07|تاریخ بازبینی=2022-03-02|زبان=fa}}</ref> |
|||
== پخش == |
|||
[[پایتخت ۱|فصل اول]] پایتخت در نوروز ۱۳۹۰ از [[شبکه یک|شبکه ۱ سیما]] پخش شدهاست. در نوروز سال ۱۳۹۲ [[پایتخت ۲|فصل دوم این مجموعه]] پخش شد. [[پایتخت ۳]] در نوروز ۱۳۹۳ و [[پایتخت ۴]] در رمضان ۱۳۹۴، [[پایتخت ۵]] در نوروز سال ۱۳۹۷ و [[پایتخت ۶]] در نوروز سال ۱۳۹۹ پخش شد. پخش قسمتهای پایانی [[پایتخت ۶]] به دلیل [[دنیاگیری کووید-۱۹ در ایران|همهگیری کووید-۱۹ در ایران]] به تعویق افتاد و در روزهای پایانی اسفند ۱۳۹۹ پخش شد. همچنین این سریال بارها در شبکههای مختلف صدا و سیما از جمله شبکه [[آیفیلم|آی فیلم]] و [[شبکه تماشا|تماشا]] بازپخش شدهاست. |
|||
== بازیگران == |
|||
{| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center" |
|||
|+بازیگران مجموعهٔ پایتخت'' |
|||
|- |
|||
! rowspan="2" width="14%" scope="col" | بازیگر |
|||
! rowspan="2" width="14%" scope="col" | نقش |
|||
! colspan="6" | فصل |
|||
|- |
|||
! width="7%" scope="col"| [[پایتخت ۱|۱]] |
|||
! width="7%" scope="col"| [[پایتخت ۲|۲]] |
|||
! width="7%" scope="col"| [[پایتخت ۳|۳]] |
|||
! width="7%" scope="col"| [[پایتخت ۴|۴]] |
|||
! width="7%" scope="col"| [[پایتخت ۵|۵]] |
|||
! width="7%" scope="col"| [[پایتخت ۶|۶]] |
|||
|- |
|||
| [[محسن تنابنده]] |
|||
| [[نقی معمولی]] |
|||
| colspan="6" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[علیرضا خمسه]] |
|||
|[[پنجعلی معمولی]] |
|||
| colspan="5" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
| colspan="1" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[ریما رامینفر]] |
|||
|هما سعادت |
|||
| colspan="6" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[احمد مهرانفر]] |
|||
| [[ارسطو عامل]] |
|||
| Colspan="6" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| سارا فرقانی اصل |
|||
| سارا معمولی |
|||
| Colspan="6" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| نیکا فرقانی اصل |
|||
| نیکا معمولی |
|||
| Colspan="6" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[نسرین نصرتی]] |
|||
| فهیمه معمولی |
|||
| colspan="1" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="4" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[مهران احمدی]]<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.iranstyle.ir/دلیل-رفتن-بهبود-از-پایتخت-4-از-زبان-محسن/ |عنوان=نسخه آرشیو شده |بازبینی=19 مه 2021 |archive-date=9 ژوئیه 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170709171816/http://www.iranstyle.ir/دلیل-رفتن-بهبود-از-پایتخت-4-از-زبان-محسن/}}</ref> |
|||
| بهبود فریبا |
|||
| colspan="1" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="1" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[بهرام افشاری]] |
|||
| شیرافکن فریبا/بهتاش فریبا |
|||
| colspan="1" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| Colspan="2" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="2" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[هومن حاجیعبداللهی]] |
|||
| رحمتالله امینی شالیکار هزار جریبی |
|||
| colspan="1" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="4" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[مجتبی بلال حبشی]] |
|||
| رحمان امینی شالیکار هزار جریبی |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| Colspan="3" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[مصطفی بلال حبشی]] |
|||
| رحیم امینی شالیکار هزار جریبی |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| Colspan="3" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[سکینه شفافی]] |
|||
| عسل جویباری/کارگر خانه |
|||
| colspan="1" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="2" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
| {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[سلمان خطی]] |
|||
| تقی معمولی |
|||
| colspan="1" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="2" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| Colspan="3" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[آتیه جاوید]] |
|||
| جمیله معمولی / مهری (همسر هادی سعادت) |
|||
| "۱"=clospan {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="4" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[ابوالفضل رجبی]] |
|||
| بهروز فریبا |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[سمیرا حسنپور]] |
|||
| گلرخ |
|||
| colspan="1" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[لیندا کیانی]] |
|||
| شعله فدوی/لیندا کیانی |
|||
| colspan="1" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="3" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[منگ هان ژانگ]] |
|||
| چو چانگ (راحله چانگ) |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="2" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[هدایت هاشمی]] |
|||
| اوس موسی |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="2" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[پژمان بازغی]] |
|||
| پلیس |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[پدرام فیضی]] |
|||
| علی |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="1" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="3" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[مریم خدارحمی]] |
|||
| همسر پلیس |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[حسین مهری]] |
|||
| شاگرد آشپزخانه |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[آرش نوذری]] |
|||
| هادی سعادت |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[پوریا پورسرخ]] |
|||
| مسعود کبیری |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
|[[مجید واشقانی]] |
|||
|برادر زن مسعود کبیری |
|||
| "۱"=clospan {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[بهرام مشتاقی]] |
|||
| بهرام مشتاقی (سرمربی تیم پیشکسوتان و نقی معمولی) |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="3" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[محمدرضا علیمردانی]] |
|||
| عبدالفتاح بائو |
|||
| colspan="3" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="1" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[محیا دهقانی]] |
|||
| سوسن |
|||
| colspan="3" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="1" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[عطا صفرپور]] |
|||
| رجب سوادکوهی (مرده شور) |
|||
| colspan="3" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[نیلوفر رجاییفر]] |
|||
| الیزابت |
|||
| colspan="4" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="1" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
| colspan="1" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[امیر کسارنژاد]] |
|||
| دکتر/داعش |
|||
| colspan="4" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="1" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[عارفه معماریان]] |
|||
| طاهره (دختر محمود نقاش) |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{no2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[وحید قاضیزاده]] |
|||
| کاووس |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[امیر سیدزاده]] |
|||
| مالکی |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
|[[محمدرضا عقدایی]] |
|||
| |
|||
| colspan="4" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="1" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[غلامعلی رضایی]] |
|||
| |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
|- |
|||
| [[خسرو امیرصادقی]] |
|||
| آقای بیاتی |
|||
| colspan="4" {{n/a|}} |
|||
| colspan="2" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
|- |
|||
| [[عاطفه باقری]] |
|||
| افشین خانم/خانم بیاتی |
|||
| colspan="3" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="3" {{yes2|'''اصلی'''}} |
|||
|- |
|||
| [[امیر جعفری]] |
|||
| امیر جعفری |
|||
| colspan="1" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="4" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[عباس جدیدی]] |
|||
| عباس جدیدی |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
| Colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="3" {{n/a|}} |
|||
|- |
|||
| [[جواد خیابانی]] |
|||
| جواد خیابانی |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
| colspan="2" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
|- |
|||
| [[محمدرضا حیاتی]] |
|||
| محمدرضا حیاتی |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
|- |
|||
| [[بهنام بانی]] |
|||
| بهنام بانی |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
|- |
|||
| [[محمدرضا مهاجری]] |
|||
| محمدرضا مهاجری |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
|- |
|||
| [[علیرضا حقیقی]] |
|||
| علیرضا حقیقی |
|||
| colspan="5" {{n/a|}} |
|||
| colspan="1" {{no2|'''مهمان'''}} |
|||
|} |
|||
=== الشن محب قلب است === |
|||
== شخصیتها == |
== شخصیتها == |
||
{{اصلی|نقی معمولی}} |
{{اصلی|نقی معمولی}} |
||
* |
|||
* '''[[نقی معمولی]]''' با بازی [[محسن تنابنده]] نام شخصیت اصلی مجموعههای تلویزیونی پایتخت است که از [[شبکه سوم سیمای جمهوری اسلامی ایران|شبکه ۱ سیما]] پخش شدهاست. [[محسن تنابنده]] اظهار داشته که شخصیت [[نقی معمولی]] را با برداشت از خلق و خوی و شخصیت پسرخالهاش بازی کردهاست. وی همچنین افزود که خانواده خاله وی اهل [[بندر گز]] [[استان گلستان]] بوده و تنابنده با فرهنگ و گویش [[مردم تبری|مردم مازندرانی]] بهویژه اهالی [[استان گلستان]] آشنایی داشتهاست<ref>{{یادکرد وب |
|||
|عنوان=شخصیت پسرخالهام را بازی کردم |
|||
|نشانی= https://www.hamshahrionline.ir/news/131563/شخصیت-پسرخاله-ام-را-بازی-کردم |
|||
|ناشر=همشهری آنلاین |
|||
}}</ref>. «فدایی داری» (با خوشحالی و برای تشکر)، «بیتربیت» (معمولاً با لحن عصبی) و جملاتی نظیر «مگه میشه؟، مگه داریم» و «دست بندازم این دهنه ره جر بدم» از تکیه کلامهای نقی معمولی است. ظاهر او با موهای فر و سبیل کامل میشود. غیرت و خانوادهدوستی از صفات بارز نقی است. نشریهٔ [[دنیای تصویر]] نقش نقی معمولی را بهعنوان یکی از ۱۰۰ نقش ماندگار [[تاریخ سینما در ایران|تاریخ سینما و تلویزیون ایران]] انتخاب کرد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.iscanews.ir/news/686155/فهرست-100-بازیگر-فراموش-نشدنی-سینما-و-تلویزیون-ایران--تنها-22-...|عنوان=فهرست ۱۰۰ نقش فراموشنشدنی سینما و تلویزیون ایران|تاریخ بازدید=|ناشر=ایسکا نیوز|تاریخ=|زبان=فارسی}}</ref> |
|||
{{پاککن}} |
|||
{{اصلی|ارسطو عامل}} |
|||
* '''[[ارسطو عامل]]''' بازی [[احمد مهرانفر]] شخصیتی مخاطب پسند و با لهجه خاص خودش هر مخاطبی را جذب میکند؛ از جمله جذابیت او جربحثهایی است که با نقی دارد. او با یک زن چینی به نام [[چو چانگ]] (با نام اسلامی راحله چانگ) ازدواج کرد اما زن او در [[پایتخت ۴]] با سقوط هواپیما فوت کرد. از تکیه کلامهای او میتوان به موارد زیر اشاره کرد: «آخ آخ آخ»،«آقا!،آقا!» «حساس نشو حساس نشو»، «وات تو دو وات نات تو دو (به انگلیسی: What to do, what not to do)»، «فدای تو بشم من»، و «آی لاو یو داری پسر» و «پیرمرد پرحاشیه (خطاب به پنجعلی)» و همچنین جملهای نظیر «چرا بچه مچه حرف میزنی تو؟» از [[تکیهکلام]]های ارسطو عامل است. دیالوگی از ارسطو عامل در فصل اول این سریال که بسیار مورد توجه قرار گرفت مربوط به سکانسی است که ارسطو برای ابراز علاقه به گلرخ از کلمه «تحت تأثیر» استفاده کردهاست. همچنین در فصل ۶ دیگران را با عنوان «گُل» مورد خطاب میکرد. از دیگر دیالوگهای او که در فصل ۶ به کار رفته: «اسکندر زمانی، «یه لقمه نون بربری من بخورم یا اکبری»، «گل فرمایش کردی»، «لعنت به قفس، لعنت به دیوار»، «من حبس کشیدهام» است.{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
{{پاککن}} |
|||
* {{لنگر|هما سعادت}}'''هما سعادت''' با بازی [[ریما رامینفر]] یکی از شخصیتهای اصلی مجموعه است که نقش همسر نقی معمولی را اجرا میکند. از ویژگیهای او میتوان به [[اعتماد به نفس]] بالا و پشتیبانی از خانواده اشاره کرد. او در فصل ۴ به شورای شهر پیوست اما در فصل ۵ به دلیل تصادف و تأثیرات آن بر اعصاب، از شورای شهر بیرون آمد. در فصل ۶ او شغل جدیدی پیدا کرد و گویندهٔ اخبار شبکه مازندران شد.{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
{{پاککن}} |
|||
{{اصلی|پنجعلی معمولی}} |
|||
* '''[[باباپنجعلی]]''' با بازی [[علیرضا خمسه]] یکی از شخصیتهای اصلی مجموعه پایتخت است. باباپنجعلی پدر نقی معمولی و بیمار [[آلزایمر|فراموشی]] است. از تکیهکلامهای او میتوان به «شما حرف نزن»، «بخوابونم دهنش»، «نقی، ناهار نخردمه»، «صَدّامه؟»، «اَلِکی میگه»، «بوریم علیآباد»، «منم میام»، «عباس معصومیه؟»و«هندلگیه!؟»شاره کرد. باباپنجعلی در فصل ششم سریال سر میز صبحانه لقمه در گلویش گیر کرد و درگذشت ولی خانوادهٔ معمولی به همه گفتند که او سکتهٔ مغزی کردهاست .{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
{{پاککن}} |
|||
* '''بهتاش فریبا''' با بازی [[بهرام افشاری]] یکی از شخصیتهای محبوب پایتخت است. [[بهتاش فریبا]] دروازهبان چهارم [[باشگاه فوتبال نساجی مازندران]] و پسر بهبود فریبا و فهیمه معمولی است. بهتاش فریبا در بیشتر اوقات، مخالف دایی خود یعنی نقی معمولی است و در همه مباحث با او جربحث دارد. او همچنین بهشدت علاقهمند به پدر و مادرش است. «اَی خِدااا»، «وِل هَکِن»، «من دیگه رد دادم» و «من [[پیتر چک|پِتِر چِکِ]] ایرانم» (معمولاً با لحن عصبانی) از تکیهکلامهای اوست. اولین حضور این شخصیت در پایتخت ۵ بود اما در فصلهای قبلی به او اشاره شده بود. |
|||
** همچنین بهرام افشاری نقش شیرافکن فریبا که برادر بهبود و عموی بهتاش و بهروز است را در فصل دوم بازی کردهاست.{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
{{پاککن}} |
|||
* '''بهبود فریبا''' با بازی [[مهران احمدی]] که داماد نقی، پدر بهتاش و بهروز و شوهر فهیمه معمولی است. وی محیطبان است. او برای مأموریت به آفریقا رفت اما به دست [[دزدان دریایی سومالی]] گروگان گرفته شد و درحالیکه خانواده معمولی تصور داشتند او در آفریقا بر اثر [[ویروس ابولا|بیماری ابولا]] فوت شده اما در فصل ۶ با بیماری سندرم دست بیگانه (سانسور شده به دست بیقرار) به ایران بازگشت. از تکیهکلامهای او میتوان به «آقا» (با لهجه مازندرانی) و «در اصل» (معمولاً در آخر جملات با لهجه مازندرانی) اشاره کرد.{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
{{پاککن}} |
|||
* '''فهیمه معمولی''' با بازی [[نسرین نصرتی]] دختر پنجعلی معمولی، خواهر نقی و تقی معمولی، همسر بهبود فریبا، مادر بهتاش و بهروز و آرایشگر زنان است. تیکه کلام او «چقدر بدبختم من» و خطاب قرار دادن دیگران با عنوان «آقا» و «خانوم» است. او همچنین وقتی که میترسد کلمه ووویی را میگوید. {{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
{{پاککن}} |
|||
* '''[[رحمت امینی شالیکار هزار جریبی]]''' با بازی [[هومن حاجیعبداللهی]] از شخصیتهای برجسته و محبوب مجموعه پایتخت است. رحمت دارای سه برادر به نامهای رحمان و رحیم و رامین است و یک خواهر هم دارد. او را «رحمت خروس باز» و «رحمت شاسی» و «رحمت دست قیچی» نیز خطاب میکنند. او قبلاً عاشق سوسن بود، اما بعد به فهمیه علاقه پیدا کرد و آن دو تصمیم داشتند ازدواج کنند که بهبود بازگشت و ازدواج آنها به هم خورد؛ ولی بعد با خانم بیاتی ازدواج کرد و از او صاحب ۳ پسر شد. رحمت آرایشگر است و دارای آرایشگاهی با نام «فرهمند» است.{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
{{پاککن}} |
|||
* '''سارا و نیکا معمولی''' خواهران دوقلو و دختران نقی معمولی و هما سعادت هستند. [[سارا فرقانی اصل]] و [[نیکا فرقانی اصل]] نقش این دو خواهر را بازی کردهاند. ارسطو در فصل سوم این دو خواهر را [[دوقلوهای افسانهای]] خطاب کردهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=ویکیپدیا|نشانی=https://fa.wikipedia.org/wiki/پیشنویس:سارا_فرقانیاصل|عنوان=سارا فرقانی اصل}}</ref>{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
{{پاککن}} |
|||
* '''بهروز فریبا''' که پسر فهیمه معمولی و بهبود فریبا و برادر بهتاش فریبا است. او پسر کوچک خانوادهٔ فریبا است. در فصل سوم، فهیمه بهروز را حامله بود. در فصل چهارم، بهروز نوزاد به تصویر کشیده شدهاست. در فصل پنجم نیز بهروز کودک حضور دارد. در فصل ششم اما [[ابوالفضل رجبی]] بهروز نوجوان را با ابروهای پیوسته به تصویر کشید که باعث محبوبیت این شخصیت شد. احترام نگذاشتن به بزرگترها و حمله کردن به سارا و نیکا از خصوصیات این شخصیت است.{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
* '''تقی معمولی''' که برادر نقی معمولی و فهیمه معمولی است. نقش تقی را [[سلمان خطی]] بازی کردهاست. جمیله معمولی همسر تقی است.{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
* '''جمیله معمولی''' که همسر تقی معمولی است و توسط [[آتیه جاوید]] ایفا شدهاست. بهتاش فریبا او را [[نابودگر (شخصیت)|ترمیناتور]] خطاب میکند. جمیله اغلب تقی را کتک میزند.{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
* '''رحمان''' و '''رحیم''' '''امینی''' که برادران دوقلوی رحمت امینی هستند. نقش این دو را [[مجتبی بلالحبشی]] / [[مصطفی بلالحبشی]] بازی میکنند. رحمان و رحیم به خوانندگی علاقه دارند و گیتار میزنند و میخوانند. رحمت در فصل پنجم میخواست رحمان و رحیم با سارا و نیکا ازدواج کنند اما هما و نقی کاملاً با این ازدواج مخالف بودند و با رحمت برخورد کردند.{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
* '''اوس موسی''' با بازی [[هدایت هاشمی]] که بنّا است. وی در فصل سوم، ساختمان نقی را میساخت اما به اصرار نقی یک ستون مهم خانه را حذف کرد و همین باعث خراب شدن خانه و شکستن دستهای اوس موسی شد. در فصل چهارم نیز اوس موسی در وسط مجموعه اضافه شد و در ساخت خانهٔ غیرقانونی به ارسطو و نقی کمک میکرد اما در نهایت آن خانه نابود شد. در فصل پنجم نیز با تماس تلفنی به نقی باعث لو رفتن نقی و کشته شدن مرد سوری ای که همراه آنها بود توسط نیروهای داعش شد.{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
* '''چو چانگ''' ('''راحله''' '''چانگ''') همسر چینی ارسطو که [[منگ هان ژانگ]] نقش او را بازی کرد. وی در نهایت بهخاطر سقوط هواپیما کشته شد. از خصوصیات او میتوان علاقه داشتن به غافلگیر کردن دیگران دانست.{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
* '''طاهره دختر محمود نقاش''' که گرچه فقط در فصل ششم با بازی [[عارفه معماریان]] حضور دارد، اما در تمام فصول به او اشاره شدهاست. او قبلاً همسایه نقی بوده و نقی قبل از هما خواستگار وی بودهاست. در فصل ششم ارسطو میخواست با او ازدواج کند اما مادر ارسطو ازدواج آنها را به هم ریخت.{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
== حذف شدن شخصیتها == |
|||
=== پنجعلی معمولی === |
|||
{{اصلی|پنجعلی معمولی}} |
|||
به گفتهٔ عوامل سریال و [[علیرضا خمسه]] دلیل حذف بابا پنجعلی از سریال، [[بیماری آلزایمر|آلزایمر]] زیاد و بیش از حد شخصیت بودهاست زیرا استفاده از این شخصیت بسیار محدود میشد. همچنین [[سیروس مقدم|کارگردان سریال]] در این باره گفتهاست که به این شخصیت در پنج فصل به اندازه کافی پرداخته شدهاست و دلیلی برای ادامه دادن شخصیت نیست. گرچه در ابتدا [[خشایار الوند]] میخواست از روح بابا پنجعلی در [[پایتخت ۶|فصل ششم]] استفاده کند اما محسن تنابنده نظرش این بود که این شخصیت در فصل ششم حضور نداشته باشد. سرانجام با از دنیا رفتن خشایار الوند و گفتگو بین علیرضا خمسه و عوامل مجموعه، تصمیم گرفتند که این شخصیت را حذف کنند و از مرگ او موقعیتهای خندهدار خلق کنند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.mizanonline.com/fa/news/536038 |عنوان=چرا علیرضا خمسه در «پایتخت ۶» حضور ندارد؟ | ناشر =خبرگزاری میزان |تاریخ =۲ مرداد ۱۳۹۸ |تاریخ بازبینی=}}</ref> |
|||
=== اوس موسی === |
|||
[[هدایت هاشمی]] از علت حضور نداشتن خود میگوید:<ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=اوس موسی به خاطر دستمزد از «پایتخت» رفت؟|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/1366805/اوس-موسی-به-خاطر-دستمزد-از-پایتخت-رفت|وبگاه=خبرآنلاین|تاریخ=2020-03-19|بازبینی=2020-07-30|کد زبان=fa}}</ref> |
|||
{{گفتاورد|«شخصیت اوس موسی قرار بود فقط دو قسمت در فصل سه پایتخت باشد؛ اما به سبب پیشرفت قصه و اینکه جا داشت به این شخصیت بیشتر پرداخته شود، قرار شد در فصلهای چهار و پنج هم حضور داشته باشد که من به علت فوت مادرم نتوانستم در فصل ۵ حضور پیدا کنم و فقط یک قسمت صدایم بود.»||}} |
|||
وی همچنین به این سؤال که آیا دوست دارد به مجموعه برگردد گفتهاست:<ref name=":1"/> |
|||
{{گفتاورد|«به نظر خودم در مورد شخصیت اوس موسی حق مطلب ادا شد و من خودم بشخصه از آن سیراب شدم.»||}} |
|||
=== سارا و نیکا === |
|||
در آذر ۱۳۹۹، اخباری تأیید نشده از ممنوعیت حضور «سارا و نیکا» در برخی رسانهها، از جمله [[ایسنا]] و [[همشهریآنلاین]] منتشر شد که آنان در فصل جدید حذف شدهاند. ایسنا نوشت «حذف نقش سارا و نیکا و بازگشت نقش بابا پنجعلی با بازی علیرضا خمسه، مهمترین تغییراتی است که در همین گمانهزنیها برای فصل هفتم از سریال پایتخت برشمرده میشود.». [[مهران احمدی]] و [[بهرام افشاری]] به این موضوع واکنش نشان دادند.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده=ایندیپندنت فارسی|کد زبان=|تاریخ=۲۲ آذر ۱۳۹۹|وبگاه=|نشانی=https://www.independentpersian.com/node/105596/|عنوان=ماجرای ممنوعیت حضور «دوقلوهای پایتخت» در فصل جدید این سریال}}</ref> برخی معتقدند که علت حذف این بازیگران، لو رفتن فیلمهای خصوصی آنان در استخر است.<ref name=":0"/><ref>{{یادکرد وب|عنوان=ماجرای عکسهای سارا و نیکا در استخر چیست؟|نشانی=https://www.titrebartar.com/fa/news/159963/ماجرای-عکسهای-سارا-و-نیکا-در-استخر-چیست؟|وبگاه=سایت تیتربرتر {{!}} TitreBartar.com|تاریخ=2020-08-11|بازبینی=2022-08-14|کد زبان=fa-ir|نام=|نام خانوادگی=مرادی}}</ref> |
|||
== سانسورها == |
|||
[[سانسور|سانسورهایی]] در این سریال وجود داشت که مورد اعتراض عوامل سریال قرار گرفت. اوج سانسورها در فصل پنجم و به خصوص فصل ششم بود. |
|||
* [[محسن تنابنده]] پس از سانسور فصل ششم گفت:<ref name=":2">{{یادکرد وب|عنوان=احمد مهرانفر، دیالوگهای سانسورشده «پایتخت» را منتشر کرد/عکس|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/1369821/احمد-مهرانفر-دیالوگ-های-سانسورشده-پایتخت-را-منتشر-کرد-عکس|وبگاه=خبرآنلاین|تاریخ=2020-03-27|بازبینی=2022-08-14|کد زبان=fa}}</ref> |
|||
{{گفتاورد|میان پایتخت ما و پایتختی که شما میبینید از زمین تا آسمان فاصله است.}} |
|||
* همچنین [[احمد مهرانفر|احمد مهران فر]] نیز با ارسال متن دیالوگهایی که در قسمت هشتم، فصل ششم بود، گفت:<ref name=":2"/> |
|||
{{گفتاورد|نگران نباشید حال ارسطو خوب میشه اگر سانسور بذاره.}} |
|||
== دیدگاه موافقان و مخالفان == |
|||
; موافقان |
|||
* [[سید علی خامنهای]] ([[رهبر جمهوری اسلامی ایران|رهبر جمهوری اسلامی]]) خطاب به سیروس مقدم:{{گفتاورد|یک تکههایی از این کار شما را دیدم. … «پایتخت». خیلی خوب بود. یک فیلم ایرانی. من همیشه اعتراضم به هنرمندان این است که حتی دیالوگها را از روی کپیهای فرنگی انتخاب میکنید. این، خب خیلی غلط و بد است. این نه، یک فیلم ایرانیِ کامل و درست است»<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =تابناک |نشانی=http://www.tabnak.ir/fa/news/438021 |عنوان= «پایتخت ۴» با توجه به نظر شفاف رهبر انقلاب ساخته خواهد شد؟ +ویدئو | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده=جام جم |نشانی=http://nama.jamejamonline.ir/Newspreview/1661538261987858038 |عنوان=نظر رهبری دربارهٔ سریال پایتخت + فیلم |ناشر= |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archive-date=۱۶ ژوئیه ۲۰۱۵ |archive-url=https://web.archive.org/web/20150716075411/http://nama.jamejamonline.ir/Newspreview/1661538261987858038 |url-status=dead}}</ref>}} |
|||
* [[عزتالله ضرغامی]] در گفتگویی ضمن حمایت کامل از سریال پایتخت، بر ساخت فیلمها و سریالهایی با محوریت قومهای مختلف ایرانی تأکید نمود. |
|||
* '''[[سید علیاکبر طاهایی]]''' (استاندار مازندران) نیز روز ۱۲ فروردین در ارتباط زنده تلفنی با رادیو ساری، از صدا وسیما بهخاطر پخش برنامههای طنز و سرگرمکننده در نوروز و ایجاد نشاط و تزریق روحیهٔ شادی جمعی قدردانی کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مازندنومه :ضرغامی:پایتخت مورد حمایت من است|نشانی=http://www.mazandnume.com/fullcontent/11998/ضرغاميپايتخت-مورد-حمايت-من-است/|وبگاه=www.mazandnume.com|بازبینی=2022-08-14}}</ref> |
|||
* '''[[ابوالفتح نیکنام]]''' (دبیر مجمع نمایندگان مازندران) نیز از پخش سریال نوروزی پایتخت قدردانی کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=شمال نیوز :: قدردانی دبیر مجمع نمایندگان مازندران از دستاندرکاران پایتخت|نشانی=http://www.shomalnews.com/index.php?view&sid=42241|وبگاه=www.shomalnews.com|بازبینی=2022-08-14}}</ref> |
|||
; مخالفان |
|||
* '''احمدعلی مقیمی''' (نماینده شرق مازندران) نسبت به این مجموعه اعتراض کرد و در نامههایی خواستار قطع آن و عذرخواهی صداو سیما از مردم [[استان مازندران|مازندران]] و مازندرانیهای خارج از استان شد.<ref name=":3">{{یادکرد وب|عنوان='''مهر: '''سریال "پایتخت" یک فکاهی بی محتوا و توهینآمیز است|نشانی=http://www.mehrnews.com/FA/NewsDetail.aspx?NewsID=1278823|زبان=فارسی|بازبینی=۲ آوریل ۲۰۱۴|archive-date=۳۰ ژانویه ۲۰۱۲|archive-url=https://web.archive.org/web/20120130004411/http://www.mehrnews.com/FA/NewsDetail.aspx?NewsID=1278823|url-status=dead}}</ref><ref name=":4">{{یادکرد وب|عنوان=شمال نیوز :: انتقاد شجاعی از تمسخر لهجه اقوام در سریال نوروزی|نشانی=http://www.shomalnews.com/?view&sid=41895|وبگاه=www.shomalnews.com|بازبینی=2022-08-14}}</ref> |
|||
* '''شجاعی کیاسری''' (نماینده مردم [[شهرستان ساری|شهرستانهای ساری]]) در مصاحبهای از این فیلم انتقاداتی کرد.<ref name=":5">{{یادکرد وب|عنوان='''مهر''': برنامههای رسانه ملی با افت شدید مواجه شدهاست|نشانی=http://www.mehrnews.com/FA/NewsDetail.aspx?NewsID=1278654|زبان=فارسی|بازبینی=۲ آوریل ۲۰۱۴|archive-date=۳۰ ژانویه ۲۰۱۲|archive-url=https://web.archive.org/web/20120130014245/http://www.mehrnews.com/FA/NewsDetail.aspx?NewsID=1278654|url-status=dead}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان='''شمال فردا: '''انتقاد شجاعی از تمسخر لهجه اقوام در سریال نوروزی|نشانی=http://www.shomalefarda.com/component/content/article/365-vijeh/10664--q-q-|زبان=فارسی|accessdate=۲ آوریل ۲۰۱۴|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140407080535/http://www.shomalefarda.com/component/content/article/365-vijeh/10664--q-q-|archivedate=۷ آوریل ۲۰۱۴|dead-url=yes}}</ref> |
|||
* امامجمعه [[بابلسر]] نیز در نخستین نمازجمعه سال۱۳۹۰ با انتقاد از این سریال گفت:{{گفتاورد|شما باید ببینید که مردم در این سریالها چه میآموزند و نکات مثبت اینها در چیست؟»<ref>{{یادکرد وب|عنوان='''شمال نیوز: '''واکنش امام جمعه بابلسر به پایتخت در دومین جمعه سال|نشانی=http://www.shomalnews.com/index.php?view&sid=42129|زبان=فارسی}}</ref>}} |
|||
* '''معلمی''' (نماینده [[مجلس خبرگان رهبری|مجلس خبرگان]] و امامجمعه قائمشهر) در خطبه نمازجمعه این شهر نیز از این سریال انتقاد نمود.<ref name=":6">{{یادکرد وب|عنوان=شمال نیوز :: سریال پایتخت، توهین به مازندرانیها است|نشانی=http://www.shomalnews.com/index.php?view&sid=42128|وبگاه=www.shomalnews.com|بازبینی=2022-08-14}}</ref> |
|||
* نماینده مردم [[ساری]] در مجلس دربارهٔ ساخت این سریال تصریح کرد: کاری که این صداوسیما انجام دادهاست، علیرغم همه تذکرات، این کار را حتی استعمارگران اروپایی در کشورهای آفریقایی وقتی مشغول غارت آنها بودند، انجام ندادند.<ref name=":7">{{یادکرد وب|نشانی=http://caffecinema.com/tv/43-pograms/10607|وبگاه=caffecinema.com|بازبینی=2022-08-14|عنوان=انتقاد شدید از سریال «پایتخت ۲» در صحن علنی مجلس}}</ref> |
|||
* '''سید هادی حسینی''' (نماینده مردم [[قائمشهر]]، [[سوادکوه]]، [[جویبار]] و [[سیمرغ]]) در پیگیری خبرنگار مهر دربارهٔ سریال «پایتخت ۳» با بیان اینکه این سریال هدف و پیام ندارد، اظهار کرد:{{گفتاورد|هزینههایی که برای این سریال شدهاست در واقع صرف سرمایههای نظام است بدون اینکه فایده آموزندهای داشته باشد.<ref>[http://www.shomalnews.com/view/94299/پایتخت-برای-خنداندن-مخاطب-به-سخیف-ترین-کار-ممکن-دست-زده-است+متن-نامه/][http://www.shomalnews.com/view/94468/شکایت-نمایندگان-مازندران-از-سازندگان-مجموعه-پایتخت/][http://www.shomalnews.com/view/94449/تجمع-اعتراضي-مردم-مقابل-استانداری-مازندران/]</ref>}} |
|||
* '''نجمه واحدی'''، پژوهشگر و فعال [[حقوق زنان]] در ایران پس از پخش فصل پنجم سریال:{{گفتاورد|حتی ما شاهد عادی سازی کودکهمسری در پایتخت پنج بودهایم، اما با این حال چیزی که پایتخت شش را شاخصتر از سریهای قبل این مجموعه میکرد، کلیشههای جنسیتی بسیار پررنگتر و جنسیتزدگی عریان این مجموعه نسبت به مجموعههای قبلی بود و دلیل آن هم ظاهرشدن «هما» و «فهیمه» با تغییر کاراکترها به سمت زنانی کلیشهای بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ترافیک کلیشههای جنسیتی در پایتخت|نشانی=https://meidaan.com/archive/69763|وبگاه=میدان|تاریخ=۱۳۹۹/۲/۱۴ ۱۳:۳۵:۳۵|بازبینی=2020-05-03|کد زبان=fa-IR|نام=نجمه|نام خانوادگی=واحدی}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=نجمه واحدی آزاد شد|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/418832|وبگاه=رادیو زمانه|تاریخ=2018-11-06|بازبینی=2020-05-03}}</ref>}} |
|||
* [[عبدالحسین خسروپناه]] مدرس [[حوزه علمیه]] و [[دانشگاه]] در اظهار نظری در ارتباط با شخصیتها و حواشی [[پایتخت ۶|فصل ششم سریال پایتخت]] عنوان داشته:{{گفتاورد|فارغ از نقدهایی چون اختلاط نامحرم، تعابیر بیادبانه مخصوصاً نسبت به والدین، بیاحترامی به نماز و حج و… ولکن نقد ریشهایتر این سریال رویکرد ایرانگریزی و ایران تضعیفی است که متأسفانه از دوره قاجار توسط مستشرقین و بعد روشنفکرنمایان داخلی دنبال میشود. این سریال با نشان دادن ایرانیانی که یا قاچاقچی (ارسطو) هستند یا روانی (بهبود) یا مسئول ناتوان و بیعرضه و منفعل (مالکی نماینده مجلس) یا دارای کمبود شخصیت (بهتاش) یا نوجوانان غرق در اینستاگرام و فضای مجازی (دختران دوقلو) یا مدعیان پرادعای هیچکاره و فرصتطلب (نقی) یا مروج آرایشگری و رفتارهای نامناسب (رحمت و فهیمه) یا عقل کلی که در مواردی احساسی داوری میکند (هما)، برای بیننده مخصوصاً بیننده خارجی تصویر بسیار منفی علیه ایران میسازد<ref>{{یادکرد وب |
|||
|عنوان=سریال پایتخت میخواست بگوید مردم ایران یا قاچاقچیاند یا روانی یا بیعرضه یا بیشخصیت یا هیچکاره و فرصتطلب. |
|||
|نشانی= https://www.tabnak.ir/fa/news/970200/انتقاد-جنجالی-یک-استاد-حوزه-از-سریال-پایتخت |
|||
|ناشر=تابناک تاریخ انتشار:۱۷ فروردین ۱۳۹۹ کد خبر ۹۷۰۲۰۰ |
|||
}}</ref>}} |
|||
* '''[[احسان شاهقاسمی|احسان شاقاسمی]]''' استاد [[دانشگاه تهران]] بعد از پخش [[پایتخت ۶|فصل ششم سریال پایتخت]] با انتقاد از عدم توانایی برخی بازیگران این سریال برای یادگرفتن لهجه مازنی، آنها را «بیاستعداد» خواند و ضعف بازیگری و پیرنگ این سریال را ناشی از فساد و رانت در صداوسیما دانست.<ref name=":8">{{یادکرد وب|عنوان=قسمت ششم سریال پایتخت، و مسئله «استعداد» {{!}} پایگاه خبری تحلیلی انصاف نیوز|نشانی=http://www.ensafnews.com/225758/قسمت-ششم-سریال-پایتخت،-و-مسئله-استعدا/|وبگاه=انصاف نیوز|تاریخ=2020-04-07|بازبینی=2022-08-14|کد زبان=|نام=|نام خانوادگی=}}</ref> |
|||
== نقدها == |
|||
مجموعه پایتخت از جهت مختلفی مورد اعتراض مخاطبهای قرار گرفتهاست. این بخش از مقاله به انتقادات وارده به [[مجموعه تلویزیونی]] پایتخت میپردازد؛ انتقاداتی که حتی به احتمال وجود [[ستون پنجم|ستون پنجم فرهنگی]] دشمن در میان سازندگان این سریال نیز دامن زدهاست.<ref name=":0"/> |
|||
[[پرونده:Naghi Mamoli.jpg|300px|بندانگشتی|[[نقی معمولی]] در صحنهای از سریال]] |
|||
=== انتقادات اقتصادی === |
|||
;تبلیغات اسپانسرها |
|||
[[پایتخت (فصل سوم)|فصل سوم سریال پایتخت]] که در نوروز سال ۱۳۹۳ از تلویزیون ایران پخش شد، نمونه آشکار و بیسابقهای از تبلیغات در سریالهای ایرانی بود، بهطوریکه به بهانههای مختلف پروژه اطلس مال که [[اسپانسر]] سریال پایتخت بود در سکانسهای مختلف تبلیغ میشد؛ با همه اینها این تبلیغات در هیچیک از فصلهای دیگر این سریال دیده نشد.<ref name=":0"/> |
|||
=== سیاسی === |
|||
;مشروعیت بخشیدن به سیاستهای نظام جمهوری اسلامی در سوریه |
|||
[[پرونده:Paitakht5.jpg|بندانگشتی|پوستر [[پایتخت (فصل ۵)|فصل پنجم سریال پایتخت]] که در آن لباس نظامی و ابزارآلات جنگی به چشم میخورند.]] |
|||
در [[پایتخت (فصل پنجم)|فصل پنجم سریال]] شخصیتهای اصلی داستان کاملاً اتفاقی در نبرد با گروهی از سربازان داعش در سوریه روبرو میشوند و بعد از درگیری با [[داعش|داعشیها]] به دست [[مدافعان حرم|نیروهای مدافع حرم]] نجات پیدا میکنند. قصهای که هرچند همچون دیگر فصلهای این سریال در غالب [[طنز]] پیش میرفت اما در عینحال آشکارا به تبلیغ [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه]] و مشروعیت بخشیدن به موضع حاکمیت دربارهٔ [[جنگ سوریه]] میپرداخت.<ref name=":0"/> |
|||
در قسمت اول [[پایتخت (فصل ششم)|فصل ششم]] که نوروز سال ۱۳۹۹ یعنی چندماه پس از گران شدن ناگهانی بنزین در آبان ۹۸ و به تبع آن اعتراضات گسترده مردمی، پخش شد، شخصیت اصلی سریال، [[نقی معمولی]]، با شنیدن قیمت بنزین جا میخورد و پس از آنکه مأمور پمپ بنزین به او یادآور میشود که [[اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران|بنزین گران شدهاست]]، میگوید: 《من هم صبح جمعه متوجه شدم》 پاسخی که در نگاه اول طعنهای به [[حسن روحانی]] (رئیسجمهور) به نظر میرسد؛ ولی به عقیده برخی هدفش درواقع تقلیل و کوچک جلوه دادن گرانی بنزین در ذهن مردم است.<ref name=":0"/> |
|||
=== سبک زندگی و فرهنگی === |
|||
;ترویج ازدواج و فرزندآوری |
|||
سازندگان سریال پایتخت حتی در دو قسمت پایانی فصل ششم پخش شده در نوروز ۱۴۰۰ هم، تبلیغ و تشویق به فرزندآوری و ازدواج را مدنظر داشتند. برای مثال یکی از رحمت (بازی هومن حاجعبداللهی) که در قسمت قبلی ازدواج کرده بود، پدر سه فرزند شد. |
|||
حاشیهسازترین مورد دربارهٔ ترویج ازدواج اما مربوط به [[پایتخت (فصل پنجم)|فصل پنجم سریال]] است. زمانیکه رحمت دختران دوقلوی یکی از شخصیتهای سریال ([[نقی معمولی]]) یعنی سارا و نیکای حدوداً ۱۲، ۱۳ ساله را برای ازدواج با برادران دوقلوی خود در نظر گرفتهاست و نگران است که چطور آنها را از پدر غیرتی سارا و نیکا، خواستگاری کند. مسئلهای که در چند قسمت ابتدایی سریال ذهن «رحمت» را درگیر کرده و درنهایت با واکنش تند نقی و هما (پدر و مادر دو دختر) روبرو میشود. |
|||
مادر دوقلوها با گفتن اینکه این دخترها هنوز بچه هستند و در خلوت خودشان عروسکبازی میکنند، بهصورت غیرمستقیم میخواهد به رحمت بفهماند که تفکر او مصداق مشروعیت بخشیدن به «[[کودکهمسری]]» است. اما مطرح شدن چنین مسئلهای در داستان، واکنش زیادی از کاربران در شبکههای اجتماعی را در پی داشت و حتی سازندگان سریال را به واکنش واداشت و محسن تنابنده، نویسنده و بازیگر اصلی سریال گفت که موضوع کودکهمسری را مطرح کردهاست تا در قسمتهای بعدی به مخالفت با آن بپردازد.<ref name=":0"/> |
|||
=== اجتماعی === |
|||
[[پرونده:Rima Raminfar 1.jpg|300px|بندانگشتی|تصویری از [[ریما رامینفر]] در نقش هما سعادت در فصل ۳. این شخصیت مغز متفکر بین بقیه شخصیتها است. این در حالی است که این شخصیت تهرانی است و لهجه ای ندارد.]] |
|||
; توهین قومی |
|||
برخی معتقدند اغلب دیالوگها و موقعیتهای شکل گرفته سریال پایتخت پنج، نوعی توهین مستقیم و آشکار به [[فرهنگ طبری|فرهنگ مردم مازندران]] است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=توهین مستقیم پایتخت پنج به فرهنگ مردم مازندران - ایسنا|نشانی=https://www.isna.ir/amp/mazandaran-49712/|وبگاه=www.isna.ir|بازبینی=2021-06-27}}</ref> کارشناسان معتقدند توهین و تمسخر لهجهها در فیلمهای سینمائی، سریالها و همچنین پخش و انعکاس آن در رسانهٔ ملی کشور میتواند نفرت را میان مخاطبین این زبانها به وجود بیاورد و در عین حال، بخشی از سیاست رسمی و رسانهای کشور علیه قومیتها تلقی گردد.<ref name=":1"/> |
|||
پخش سریال نوروزی پایتخت باعث اعتراضاتی از سوی [[مردم مازندرانی|مردم مازندران]] نیز شد. به باور معترضین دراین مجموعهٔ نوروزی لهجهٔ مازندرانیها مورد تمسخر قرار گرفتهاست. معترضین خواستار عذرخواهی و قطع این سریال شدند.<ref name=":1"/> اوج گرفتن اعتراضها علیه سریال پایتخت به باور برخی از جامعه شناسان و زبانشناسان ایرانی بیشتر ریشه در مشکلات اجتماعی و فرهنگی دارد.<ref name=":1"/> |
|||
پخش این سریال اعتراض مقامهای استانداری، امامان جمعه و تشکلهای دانشجویی استان مازندران را هم برانگیخت. هادی ابراهیمی، معاون امنیتی- سیاسی استاندار مازندران در گفتگو با رسانهها اعلام کرد که در ایام نوروزی مردم با تماس با استانداری به این فیلم اعتراض کردهاند.<ref name=":1"/> |
|||
{{نقل قول ۲|2=یکی از تاسفبارترین سمتگیریهای رسانهٔ ملی در هر یک از شبکههای سراسری، موضعگیری قومی و ناسیونالیسم کور از جمله تعصبات دگماتیسمی شهری و تزریق شبهه برتری نژادی یا همان آپارتاید شهری به نفع خود و علیه اقوام موجود در یک ملیت یا شهرهای موجود در یک مملکت است.{{سخ}} عقده گشاییهای اخیر در سریال پایتخت که متأسفانه عزت اجتماعی و فرهنگ قومی مازندرانیها را به شدت هدف قرار داده و به غیرواقعیترین شکل ممکن به زبان، لهجه، رفتار، افکار، بافت خانوادگی، ارتباطات اجتماعی و اتفاقات محتمله در یک زندگی شمالی پرداخته، تنها و تنها یادآور تفکری تبعیضآمیز علیه هر قومیتی به جز قومیت تهرانی یا قومیت منسوب به رسانهایهای پایتختنشین است.|left|3=معاون امنیتی-سیاسی استانداری مازندران|4=}} |
|||
معاون استانداری مازندران دربارهٔ دلایل تحقیر لهجه مازندرانی گفتهاست: «این تفکر تا دیروز جهت ضد آذری و ضد گیلانی و تا حدودی هم ضد لری داشته، اما این روزها به خاطر دریافت جوابهای دندان شکن از سوی اقوام غیور یادشده، تغییر مسیر داده و مازنیها و لرها را بهطور مستقیم هدف گرفتهاست».<ref name=":1"/> |
|||
دیگر معاون استانداری مازندران، گفتهاست: «تلاش کارگردان برای القاء برتری فرهنگی و اجتماعی پایتختنشینها بر قومیتهای مقیم استانها و اینبار مازندرانیهاست که این نگرشها ریشهٔ استعماری دارد».<ref name=":1"/> |
|||
یک حقوقدان اهل استان مازندران که از قید نامش خودداری کرد، در گفتگو با [[دویچه وله]] گفت: «افراد، چون این قضیه را توهین تلقی کردند، میتوانند به استناد صحبت اخیر رهبری{{یاد|[[خامنهای]] در جلسهای در سال ۱۳۸۹ خورشیدی، تمسخر لهجه را حرام دانست.}} بهعنوان «جرم توهین» شکایت کنند و این توهین از طرف هر کسی به هر شکلی انجام بگیرد، تحت پیگرد قرار میگیرد تا بهحال در ایران کسی به جرم توهین به لهجه محکوم نشدهاست.»<ref name=":1"/> |
|||
همچنین حجتالاسلام لائینی، مسئول وقت شورای نگهبان مازندران، گفتهاست: «صداوسیما نباید با پخش چنین برنامههایی خود را به نمایشخانهای بیمحتوا تبدیل کند. سازندگان این سریال حرمت مازندرانیهای غیور را خدشهدار کردهاند و این موضوع موجب اعتراضات گسترده مردم و مسئولان استان شدهاست. نباید به بهانهٔ شادی و خنداندن مردم، قوم و فرهنگ خاصی را هتک حرمت کرد.»<ref name=":1"/> |
|||
=== قومیتی === |
|||
{{همچنین ببینید|فرهنگ طبری}} |
|||
;عدم تطابق با فرهنگ مازندرانی |
|||
برخی از صحنههای سریال پایتخت، نظیر خورشت قیمه در ولیمه نقی، هیچ نسبتی با فرهنگ غذایی مازندران ندارند؛ همچنین در برخی صحنهها نظیر استقبال از زائران، میشد از سنتهای مازندرانی استفاده کرد ولی این اتفاق رخ نداد که نشاندهندهٔ عدم مشاوره و ضعف در فیلمنامه است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=پایتخت ۶ "ستون پنجم فرهنگی دشمن" یا عصاره جامعه امروز؟|نشانی=https://amp.dw.com/fa-ir/پایتخت-۶-ستون-پنجم-فرهنگی-دشمن-یا-عصاره-جامعه-امروز-ایران/a-53027324|وبگاه=amp.dw.com|بازبینی=2021-06-27}}</ref> |
|||
=== سکانسهای جنجالی === |
|||
یکی از سکانسهای جنجالی در فصل ششم پایتخت نمایش داده شد. این صحنه بازخورد گستردهای در میان کاربران شبکههای اجتماعی داشت و بهطور گسترده به اشتراک گذاشته و همرسانی شد. در این صحنه که بهبود فریبا بر کتاره یا نرده صفه خانه نشسته و نیمرخ او به دوربین است؛ دست بیقرارش در حال لرزش و تکان خوردن است. نحوهٔ تکان خوردن دست، به باور بسیاری از بینندگان یادآور و تداعیکنندهٔ [[خودارضایی]] است. |
|||
=== نقلقولها === |
|||
* '''[[احمدعلی مقیمی]]''' (نمایندهٔ شرق مازندران) نسبت به این مجموعه اعتراض کرد و در نامههایی خواستار قطع آن و عذرخواهی صدا و سیما از مردم [[استان مازندران|مازندران]] و مازندرانیهای خارج از استان شدند.<ref name=":3"/><ref name=":4"/> |
|||
* '''شجاعی کیاسری''' (نماینده مردم [[شهرستان ساری|شهرستانهای ساری]]) در مصاحبهای از این فیلم انتقاداتی کرد.<ref name=":5"/> |
|||
* امامجمعه [[بابلسر]] نیز در نخستین نماز جمعهٔ سال ۱۳۹۰ با انتقاد از این سریال گفت:{{گفتاورد|شما باید ببینید که مردم در این سریالها چه میآموزند و نکات مثبت اینها در چیست؟»<ref>{{یادکرد وب|عنوان='''شمال نیوز: '''واکنش امام جمعه بابلسر به پایتخت در دومین جمعه سال|نشانی=http://www.shomalnews.com/index.php?view&sid=42129|زبان=فارسی}}</ref>}} |
|||
* '''معلمی''' (نماینده مجلس خبرگان و امامجمعه قائمشهر) در خطبه نماز جمعهٔ این شهر نیز از این سریال انتقاد نمود.<ref name=":6"/> |
|||
* نمایندهٔ مردم [[ساری]] در مجلس دربارهٔ ساخت این سریال تصریح کرد: کاری که این صداوسیما انجام دادهاست، علیرغم همه تذکرات، این کار را حتی استعمارگران اروپایی در کشورهای آفریقایی وقتی مشغول غارت آنها بودند، انجام ندادند.<ref name=":7"/> |
|||
* '''سید هادی حسینی''' (نماینده مردم [[قائمشهر]]، [[سوادکوه]]، [[جویبار]] و [[سیمرغ]]) در پیگیری خبرنگار مهر دربارهٔ سریال «پایتخت ۳» با بیان اینکه این سریال هدف و پیام ندارد، اظهار کرد:{{گفتاورد|هزینههایی که برای این سریال شدهاست در واقع صرف سرمایههای نظام است بدون اینکه فایده آموزندهای داشته باشد.<ref>[http://www.shomalnews.com/view/94299/پایتخت-برای-خنداندن-مخاطب-به-سخیف-ترین-کار-ممکن-دست-زده-است+متن-نامه/][http://www.shomalnews.com/view/94468/شکایت-نمایندگان-مازندران-از-سازندگان-مجموعه-پایتخت/][http://www.shomalnews.com/view/94449/تجمع-اعتراضي-مردم-مقابل-استانداری-مازندران/]</ref>}} |
|||
* '''نجمه واحدی'''، پژوهشگر و فعال حقوق زنان در ایران پس از پخش فصل پنجم سریال:{{گفتاورد|حتی ما شاهد عادی سازی کودکهمسری در پایتخت پنج بودهایم، اما با این حال چیزی که پایتخت شش را شاخصتر از سریهای قبل این مجموعه میکرد، کلیشههای جنسیتی بسیار پررنگتر و جنسیتزدگی عریان این مجموعه نسبت به مجموعههای قبلی بود و دلیل آن هم ظاهرشدن «هما» و «فهیمه» با تغییر کاراکترها به سمت زنانی کلیشهای بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ترافیک کلیشههای جنسیتی در پایتخت|نشانی=https://meidaan.com/archive/69763|وبگاه=میدان|تاریخ=۱۳۹۹/۲/۱۴ ۱۳:۳۵:۳۵|بازبینی=2020-05-03|کد زبان=fa-IR|نام=نجمه|نام خانوادگی=واحدی}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=نجمه واحدی آزاد شد|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/418832|وبگاه=رادیو زمانه|تاریخ=2018-11-06|بازبینی=2020-05-03}}</ref>}} |
|||
* [[عبدالحسین خسروپناه]] مدرس [[حوزه علمیه]] و [[دانشگاه]] در اظهار نظری در ارتباط با شخصیتها و حواشی [[پایتخت ۶|فصل ششم سریال پایتخت]] عنوان داشته:{{گفتاورد|فارغ از نقدهایی چون اختلاط نامحرم، تعابیر بیادبانه مخصوصاً نسبت به والدین، بیاحترامی به نماز و حج و… ولکن نقد ریشهایتر این سریال رویکرد ایرانگریزی و ایران تضعیفی است که متأسفانه از دوره قاجار توسط مستشرقین و بعد روشنفکرنمایان داخلی دنبال میشود. این سریال با نشان دادن ایرانیانی که یا قاچاقچی (ارسطو) هستند یا روانی (بهبود) یا مسئول ناتوان و بیعرضه و منفعل (مالکی نماینده مجلس) یا دارای کمبود شخصیت (بهتاش) یا نوجوانان غرق در اینستاگرام و فضای مجازی (دختران دوقلو) یا مدعیان پرادعای هیچکاره و فرصتطلب (نقی) یا مروج آرایشگری و رفتارهای نامناسب (رحمت و فهیمه) یا عقل کلی که در مواردی احساسی داوری میکند (هما)، برای بیننده مخصوصاً بیننده خارجی تصویر بسیار منفی علیه ایران میسازد<ref>{{یادکرد وب |
|||
|عنوان=سریال پایتخت میخواست بگوید مردم ایران یا قاچاقچیاند یا روانی یا بیعرضه یا بیشخصیت یا هیچکاره و فرصتطلب |
|||
|نشانی= https://www.tabnak.ir/fa/news/970200/انتقاد-جنجالی-یک-استاد-حوزه-از-سریال-پایتخت |
|||
|ناشر=تابناک تاریخ انتشار:۱۷ فروردین ۱۳۹۹ کد خبر ۹۷۰۲۰۰ |
|||
}}</ref>.}} |
|||
* '''[[احسان شاهقاسمی]]''' استاد [[دانشگاه تهران]] بعد از پخش [[پایتخت (فصل ۶)|فصل ششم سریال پایتخت]] با انتقاد از عدم توانایی برخی بازیگران این سریال برای یادگیری لهجهٔ مازندرانی، آنها را «بیاستعداد» خواند و ضعف بازیگری و [[پیرنگ]] این سریال را ناشی از [[فساد]] و [[رانت]] در [[سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران|صداوسیما]] دانست.<ref name=":8"/> |
|||
* علیرضا شاهفضل قمصری، استاد معارف [[دانشگاه علوم پزشکی کاشان]] میگوید:<ref>{{یادکرد وب|عنوان=پایتخت از زاویهای دیگر|نشانی=https://www.irna.ir/news/83738879/پایتخت-از-زاویه-ای-دیگر|وبگاه=ایرنا|تاریخ=2020-04-05|بازبینی=2021-03-29|کد زبان=fa|نام خانوادگی=}}</ref> |
|||
{{نقل قول|طبیعت کار این است هنگامی که میخواهید یک ناهنجاری را نقد کنید باید آن را به نمایش بگذارید و سپس نقد کنید. حال اگر در فیلم یا مجموعهای یک ناهنجاری اجتماعی یا اخلاقی نمایش داده شد اما در فیلم مورد انتقاد قرار نگرفت، به معنای تأیید آن ناهنجاری از طرف سازنده فیلم میباشد ولی اگر پاسخ آن ناهنجاری در فیلم به شکلی نمایش داده شد، به معنای آن است که سازنده فیلم به دنبال نقد آن ناهنجاری بودهاست. |
|||
اما ناهنجاریهای بسیاری در این فیلم مشاهده شد که اصلاً پاسخی به آنها داده نشد و حتی به گونهای مورد تأیید نیز قرار گرفت. به عنوان مثال آنجایی که بهتاش میخواهد خانه شخصی بگیرد، عکسالعمل و پاسخ مناسبی به خانه مجردی در فیلم داده نشد.{{سخ}}همچنین دروغهای فراوانی که در فیلم بیان میشد، هیچگاه مورد نقد قرار نگرفت و فیلم مکرر نشان میداد که بسیاری از مشکلات را میتوان با دروغ گفتن حل کرد. به هر حال این فیلم در کنار زیباییهای زیادی که دارد به لحاظ فیلمنامه باید تقویت شود تا آسیبهای آن گرفته شود.}} |
|||
== جوایز == |
|||
{{بهبود منبع بخش|تاریخ=مه ۲۰۲۳}} |
|||
; پایتخت ۱ |
|||
* برنده تندیس '''بهترین سریال''' از دومین دوره [[جشنواره تلویزیونی جام جم|جشنواره جامجم]] (۱۳۹۱){{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
* برنده تندیس '''بهترین بازیگر مرد''' ([[محسن تنابنده]]) از دومین دوره جشنواره جامجم (۱۳۹۱){{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
* برنده جایزه ویژه هیئت داوران ([[محسن تنابنده]]) از دومین دوره جشنواره جامجم (۱۳۹۱)<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://simafestival.ir/content/229|عنوان=برگزیدگان دومین دوره جشنواره جامجم|تاریخ بازدید=|ناشر=جیم|تاریخ=|زبان=فارسی|archive-date=۱۷ فوریه ۲۰۱۸|archive-url=https://web.archive.org/web/20180217202705/http://simafestival.ir/content/229|url-status=dead}}</ref> |
|||
; پایتخت ۲ |
|||
* برنده تندیس '''بهترین کارگردان''' ([[سیروس مقدم]]) از چهاردهمین دوره [[جشن دنیای تصویر]] (۱۳۹۳)<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.farsnews.ir/news/13930323000166/برگزیدگان-چهاردهمین-جشن-حافظ-معرفی-شدند-تصاویر|عنوان =برگزیدگان چهاردهمین جشن حافظ معرفی شدند+ تصاویر |تاریخ بازدید =|ناشر=فارس|تاریخ=|زبان=فارسی}}</ref> |
|||
* برنده تندیس '''بهترین بازیگر مرد''' ([[محسن تنابنده]]) از چهاردهمین دوره [[جشن دنیای تصویر]] (۱۳۹۳){{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
; پایتخت ۳ |
|||
* برنده تندیس''' بهترین فیلمنامه''' ([[محسن تنابنده]]) از پانزدهمین دوره [[جشن دنیای تصویر]] (۱۳۹۴)<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://magam-khaton-bsky.rasanetv.ir/page-750149.html|عنوان=برگزیدگان تندیس "حافظ" پانزدهمین جشن «دنیای تصویر»|تاریخ بازدید=|ناشر=rasanetv|تاریخ=|زبان=فارسی|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170225212640/http://magam-khaton-bsky.rasanetv.ir/page-750149.html|archivedate=۲۵ فوریه ۲۰۱۷|dead-url=yes}}</ref> |
|||
* برنده تندیس '''بهترین بازیگر زن''' ([[ریما رامینفر]]) از پانزدهمین دوره [[جشن دنیای تصویر]] (۱۳۹۴){{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
* برنده تندیس '''بهترین بازیگر مرد''' ([[محسن تنابنده]]) از شانزدهمین دوره [[جشن دنیای تصویر]] (۱۳۹۴){{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
; پایتخت ۴ |
|||
* برنده تندیس '''بهترین سریال''' از چهارمین دوره جشنواره جامجم (۱۳۹۶)<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://simafestival.ir/content/5447|عنوان=جشنواره تلویزیون در فصل چهارم به پایان رسید|تاریخ بازدید=|ناشر=جشنواره سما|تاریخ=|زبان=فارسی|archive-date=۱۶ مارس ۲۰۱۸|archive-url=https://web.archive.org/web/20180316214536/http://simafestival.ir/content/5447|url-status=dead}}</ref> |
|||
* برنده تندیس '''بهترین سریال''' از نظرسنجی تلویزیون (سه ستاره) (۱۳۹۵){{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
* برنده تندیس '''بهترین بازیگر مرد''' ([[محسن تنابنده]]) از نظرسنجی تلویزیون (سه ستاره) (۱۳۹۵)<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://jeem.ir/news/29238|عنوان=برندههای برنامه سه ستاره سال ۹۴ چه کسانی بودند؟|تاریخ بازدید=|ناشر=جیم|تاریخ=|زبان=فارسی|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180130091717/http://jeem.ir/news/29238|archivedate=30 ژانویه 2018|dead-url=yes}}</ref> |
|||
* برنده تندیس '''بهترین بازیگر زن''' ([[نسرین نصرتی]]) از شانزدهمین دوره [[جشن دنیای تصویر]] (۱۳۹۵){{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
* برنده تندیس '''بهترین بازیگر مرد''' ([[احمد مهران فر]]) از شانزدهمین دوره [[جشن دنیای تصویر]] (۱۳۹۵){{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
; پایتخت ۵ |
|||
* برنده تندیس '''بهترین سریال''' از هجدهمین دوره [[جشن دنیای تصویر]] (۱۳۹۷)<ref>https://www.hafezawards.com/18th-hafez-awards-1397/</ref> |
|||
* برنده تندیس''' بهترین فیلمنامه''' ([[محسن تنابنده]]) از هجدهمین دوره [[جشن دنیای تصویر]] (جشن حافظ) (۱۳۹۷)<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://cinematicket.org/?p=nnewsdet&nid=57791&t=معرفی-برترینهای-هجدهمین-جشن-حافظ/-«شهرزاد»-و-«پایتخت»-جوایز-را-درو-کردند|عنوان =معرفی برترینهای هجدهمین جشن حافظ/ «شهرزاد» و «پایتخت» جوایز را درو کردند |تاریخ بازدید =|ناشر=سینماتیکت|تاریخ=|زبان=فارسی}}</ref> |
|||
* برنده تندیس '''بهترین بازیگر مرد''' ([[بهرام افشاری]]) از هجدهمین دوره [[جشن دنیای تصویر]] (۱۳۹۷){{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
* برنده تندیس '''بهترین سریال''' از جشنواره نوروزی صداوسیما (۱۳۹۷){{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۰}} |
|||
* برنده تندیس '''بهترین بازیگر زن''' ([[ریما رامینفر]]) از جشنواره نوروزی صداوسیما (۱۳۹۷)<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.yjc.ir/fa/news/6499974/برگزیدگان-جشنواره-نوروزی-سیما-معرفی-شدند|عنوان =برگزیدگان جشنواره نوروزی سیما معرفی شدند |تاریخ بازدید =|ناشر=باشگاه خبرنگاران|تاریخ=|زبان=فارسی}}</ref> |
|||
* برنده تندیس '''بهترین سریال''' از [[جشنواره تلویزیونی جام جم|پنجمین دوره جشنواره جام جم]] (۱۳۹۷)<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://iqna.ir/fa/news/3797531/برگزیدگان-پنجمین-جشنواره-جام-جم-معرفی-شدند|عنوان =برگزیدگان پنجمین جشنواره جام جم معرفی شدند |تاریخ بازدید =|ناشر=خبرگزاری ایکنا|تاریخ=|زبان=فارسی}}</ref> |
|||
; پایتخت ۶ |
|||
* برنده تندیس''' بهترین بازیگر کمدی مرد''' ([[محسن تنابنده]]) از بیستمین دوره [[جشن دنیای تصویر]] (جشن حافظ) (۱۳۹۹)<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://donya-e-eqtesad.com/بخش-سایت-خوان-62/3682830-محسن-تنابنده-بعنوان-بهترین-بازیگر-مرد-کمدی-انتخاب-شد-عکس|عنوان=اهدای جایزهٔ بهترین بازیگر مرد کمدی به محسن تنابنده + عکس|ناشر=روزنامه دنیای اقتصاد|تاریخ=۲۵ مرداد ۱۳۹۹}}</ref> |
|||
== یادداشت == |
|||
{{یادداشت}} |
|||
== منابع == |
|||
{{پانویس|۲}} |
|||
== پیوند به بیرون == |
|||
{{ویکی گفتاورد}} |
|||
* {{IMDb title|8188114}} |
|||
*[https://www.bbc.com/persian/arts-56550149 پایتخت؛ عبور از خط قرمزها یا بازوی تبلیغاتی نظام؟] |
|||
{{مجموعه پایتخت}} |
{{مجموعه پایتخت}} |
||
{{سیروس مقدم}} |
{{سیروس مقدم}} |
نسخهٔ ۱۹ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۲۶
الشن محب
الشن محب قلب است
شخصیتها
ردهها:
- پایتخت (مجموعه تلویزیونی)
- برنامههای تلویزیونی به زبان فارسی
- مجموعههای تلویزیونی ایرانی آغازشده در ۱۳۹۰
- مجموعههای تلویزیونی ایرانی آغازشده در ۲۰۱۱ (میلادی)
- مجموعههای تلویزیونی ایرانی دهه ۲۰۱۰ (میلادی)
- مجموعههای تلویزیونی ایرانی
- مجموعههای تلویزیونی درام چندفصلی
- مجموعههای تلویزیونی شبکه یک ایران
- مجموعههای تلویزیونی کمدی ایرانی
- نمایشهای تلویزیونی واقعشده در ایران