ذهن‌آگاهی

حضور در لحظه یا مایندفول‌نس (به انگلیسی: mindfulness)، اصطلاحی در روان‌شناسی و علوم مشابه است، به معنی توجه کردنِ عمدی به زمان حال، با خصوصیاتی مثل مهربانی، کنجکاوی، و قبول حقیقت.

ریشه‌شناسی

مایندفولنس ریشه در عهد باستان دارد، و آن را، هم در فرهنگهای شرقی و هم در فرهنگهای غربی می توان یافت. اصطلاح انگلیسی mindfulness ترجمهٔ لغت هندی باستان، sati است. Sati یعنی awareness (آگاهی، attention)توجه یا دقت)، و remembering، به یاد آوردن:

Awareness یا آگاهی: این جنبه ای از انسان بودن است که باعث می شود شما از تجربه های خود آگاه باشید و از آنها خبر داشته باشید. بدون awareness یا آگاهی، هیچ چیزی برایتان وجود نخواهد داشت.

Attention، توجه یا دقت: توجه عبارت است از آگاهی متمرکز. یادگرفتن مایندفولنس، توانایی شما برای حفظ توجه را افزایش می دهد و خواهید توانست، هر جا و هرطور که اراده می کنید، توجه خود را متمرکز نگه دارید.

Remembering، به یاد آوردن: این جنبه از مایندفولنس در بارهٔ این موضوع است: چگونه می توان همیشه به یادبیاورید که از لحظه ای به لحظهٔ دیگر، به تجربه های خود توجه کنید. افراد خیلی زود و آسان فراموش می کنند که مایندفول باشند. کلمهٔ remember از ریشهٔ لاتین re به معنای "دوباره" و memorari به معنای "آگاه بودن از چیزی" است. بنابراین، remembering به معنای دوباره آگاه شدن از چیزی است.

جستارهای وابسته

• بوداگرایی
• سید محسن فاطمی

منابع

• گنجی، حمزه (۲۰۱۲). زمینهٔ روان شناسی اتکینسون و هیلگارد، ویراست پانزدهم، ۲۰۰۹. انتشارات ساوالان.