مبدل چوک

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از مبدل کاک)
مدار ساده یک مبدل باک-بوست

مبدل چوک (به انگلیسی: Ćuk converter)(خوانده می‌شود:chook) نوعی مبدل DC-DC است که می‌تواند به صورت افزاینده یا کاهنده به کار رود. نامگذاری این مبدل از روی سازنده صرب آن «اسلوبودان چوک» بوده‌است، که این آرایش را در سال۱۹۶۷ در دانشگاه فنی کالیفرنیا ارائه کرد. مدار مبدل چوک در واقع مدار دوگان مبدل باک-بوست است و مانند آن، پلاریته خروجی مدار برعکس پلاریته ورودی مدار است. در این مبدل، خازن ابتدای مدار برای ذخیره انرژی از ورودی و انتقال آن به خروجی استفاده می‌شود.

اگر چه مدار این مبدل نسبت به مدار مبدل باک-بوست دارای عناصر بیشتری است، اما مزایایی نسبت به آن دارد، از جمله اینکه ریپل خروجی بسیار کمتر از مدار ساده مبدل باک-بوست است. .[۱]

شکل ۲: دو حالت عملکرد یک مبدل چوک غیر ایزوله.

مبدل چوک می‌تواند به عنوان ترکیبی از مبدل تقویت کننده و مبدل باک دیده شود که دارای یک دستگاه سوئیچینگ و یک خازن متقابل است که انرژی را با هم ترکیب می‌کند.

عملکرد[ویرایش]

یک مبدل غیر ایزوله چوک شامل دو سلف، دو خازن، یک کلید (معمولا یک ترانزیستور) و یک دیود است. شماتیک آن در شکل ۱ دیده می‌شود. این یک مبدل معکوس است، بنابراین ولتاژ خروجی نسبت به ولتاژ ورودی منفی است.

مزیت اصلی این مبدل جریان پیوسته در ورودی و خروجی مبدل می‌باشد. نقطه ضعف اصلی فشار جریان بالای سوئیچ است.

خازن C1 برای انتقال انرژی استفاده می‌شود. به‌طور متناوب از طریق کموتاسیون ترانزیستور و دیود به ورودی و خروجی مبدل متصل می‌شود (شکل‌های ۲ و ۳ را ببینید).

دو سلف L1 و L2 به ترتیب برای تبدیل منبع ولتاژ ورودی (Vs) و منبع ولتاژ خروجی (Vo) به منابع جریان استفاده می‌شوند. در یک مقیاس زمانی کوتاه، یک سلف را می‌توان به عنوان منبع جریان در نظر گرفت زیرا جریان ثابتی را حفظ می‌کند. این تبدیل ضروری است زیرا اگر خازن مستقیماً به منبع ولتاژ وصل می‌شد، جریان فقط توسط مقاومت انگلی محدود می‌شد و در نتیجه اتلاف انرژی زیادی را به همراه داشت. شارژ خازن با منبع جریان (سلف) از محدود شدن جریان مقاومتی و اتلاف انرژی مرتبط با آن جلوگیری می‌کند.

مانند سایر مبدل‌ها (مبدل باک، مبدل تقویت کننده، مبدل باک-بوست) مبدل Ćuk می‌تواند در حالت جریان پیوسته یا ناپیوسته کار کند. با این حال، برخلاف این مبدل‌ها، می‌تواند در حالت ولتاژ ناپیوسته نیز کار کند (ولتاژ خازن در طول چرخه کموتاسیون به صفر می‌رسد).

منابع[ویرایش]

  1. Robbins, Ned Mohan ; Tore M. Undeland ; William P. (1995). Power electronics: converters, applications, and design (2 ed.). New York [u.a.]: Wiley. p. 184. ISBN 0-471-58408-8.

مبدل Cuck مشابه مبدل Buck-Boost بوده و می تواند ولتاژ خروجی بزرگتر یا کوچکتر از ولتاژ ورودی را ایجاد کند ، همچنین پلاریته ولتاژ خروجی ایجاد شده مخالف پلاریته ولتاژ ورودی می باشد.