پرش به محتوا

رشته‌کوه باغران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از رشته کوه باقران)

رشته‌کوهِ باغران ۱۰۰ کیلومتر طول و ۱۳ کیلومتر عرض دارد و در جهت شمال غرب - جنوب شرق از نزدیکی شهر خوسف آغاز گشته و پس از گذر از جنوب شهر بیرجند، تا شهر سربیشه ادامه می‌یابد.[نیازمند منبع] بلندترین ارتفاع آن ۲۷۰۶ متر و در نزدیکی مزار کاهی واقع است.

نام‌شناسی

[ویرایش]

نام این کوه از ترکیب دو جزء باغ و ران (پسوند مکان) به دست آمده است و به معنی محل باغ و درختستان است. دلیل این نامگذاری کهن، وجود چشمه‌ساران و باغهای زیادی است که در دره‌ها و کوهپایه‌های آن وجود دارد (به نقل از بهارستان آیتی).

دیرینگی

[ویرایش]

در رشته کوه باغران، رد پای حیوانات عظیم الجثه مربوط به ۳۰ تا ۵۰ میلیون سال قبل به روی لایه‌های موسوم به فلیش در صخره‌های مربوط به دوران سوم زمین‌شناسی و به صورت حفره‌های بیضی شکل در حد فاصل روستاهای روشناوند و چهکند در سال ۱۳۷۷ کشف شده است.[۱]

کال جنگال یکی از سنگ نگاره‌ها و سنگ نبشته‌های برجای مانده از ایران باستان در نزدیکی ییلاق رچ (حد فاصل بیرجند و خوسف) است که برآورد می‌شود مربوط به دوره اشکانیان باشد. این مجموعه شامل سنگ نگارهٔ نبرد یک جنگاور با یک شیر و نیز سنگ نبشته‌هایی به خط پهلوی است.

در بخش شرقی این کوه مزار کاهی قرار دارد که گفته می‌شود آرامگاه خواهر علی بن موسی الرضا است. [نیازمند منبع] غار چنشت، سنگ نگاره‌های لاخ مزار کوچ و کال جنگل در این رشته کوه واقع شده‌اند. در میان دره‌های این رشته کوه، زیباترین روستاهای شهرستان بیرجند قرار دارند.

بند عمرشاه و بند دره دو سد تاریخی هستند که بر آب راه‌های این کوه احداث شده‌اند.

منبع

[ویرایش]

  1. «اکوتوریسم استان خراسان جنوبی، اداره کل محیط زیست خراسان جنوبی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ ژانویه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۳ دسامبر ۲۰۰۸.