افق

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
افق آبی
افق حقیقی (چپ متمایل به پایین)، افق قابل رویت (راست)، افق نجومی (چپ خط افقی)

اُفُقْ[۱] یا کَرانه آسمان[۲] ((خط آشکاری است که در همه سمت آسمان را از زمین جدا می‌سازد.)) در بسیاری از موقعیت‌ها، افق حقیقی به وسیله درختان، ساختمان‌ها و کوه‌ها تیره و مبهم به نظر می‌رسد و به آن افق قابل رویت می‌گویند. چنانچه افق با توجه به ارتفاع نجومی ناظر سنجیده شود افق نجومی می‌گویند که ارتفاع نجومی آن صفر است و از افق حقیقی بالاتر است.[۳]

فاصله یک تا افق دید وی از فرمول زیر بدست می‌آید:

که h ارتفاع شخص (به‌طور مثال قدش) بر حسب متر است و نتیجه نهایی بر حسب کیلومتر است.[۴]

ریشه‌شناسی[ویرایش]

واژگان «کران»، «کرانه» و «کنار» همگی برگرفته از پارسیگ هستند که به ترتیب کَران (پارسی میانه: karānکَنارَگ (پارسی میانه: kanārag) و کَنار (پارسی میانه: kanār) می‌باشند.[۵] همچنین واژه کران در زبان‌های سغدی[۶] (سغدی: kirān) و پهلوانیگ[۷] (پارتی: karān) نیز بازتاب یافته‌اند.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. علی اکبر دهخدا. «سرواژه «افق»». پارسی ویکی.
  2. علی اکبر دهخدا. «سرواژه «کرانه»». پارسی ویکی.
  3. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Horizon». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۱.
  4. Andrew T. Young, "Distance to the Horizon". Accessed 16 April 2011.
  5. فرهنگ کوچک مکنزی (به پارسیگ - انگلیسی - فارسی). به کوشش د. مکنزی.
  6. فرهنگ سغدی - فارسی - انگلیسی. به کوشش بدرالزمان قریب.
  7. فرهنگ واژگان پارسی میانه مانوی و پهلوانی مانوی.