ارژن (گیاه)
| ارژن | |
|---|---|
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| راسته: | گل‌سرخ‌سانان |
| تیره: | گل‌سرخیان |
| سرده: | پرونوس |
| گونه: | P. elaeagrifolia |
| نام دوبخشی | |
| Prunus elaeagrifolia | |
ارژن (نام علمی: Prunus elaeagrifolia) گونه‌ای بادام وحشی بومی ایران است. این گیاه درختچه یا درخت کوچکی است به ارتفاع ۳–۴ متر، با پوست خاکستری که از شاخه‌های قدیمی‌تر آن در برخی جاها پوست می‌اندازد و پوست زیرین قهوه‌ای مایل به زرد نمایان می‌شود.[۱] برگ‌های آن به‌طور متراکم کرک‌دار هستند و کرک‌ها به رنگ زرد خاکستری می‌باشند. این گیاه عمدتاً در بخش جنوبی رشته‌کوه‌های زاگرس یافت می‌شود، جایی که در برخی مناطق یکی از گونه‌های درختی غالب است. تعداد کروموزوم‌های آن 2n=۱۶ بوده و دارای فرمول کاریوتیپی 7m+t است.[۲][۳]
طبقه‌بندی[ویرایش]
این گونه برای اولین بار توسط ادوارد اسپاخ در سال ۱۸۴۳ به عنوان Amygdalus elaeagrifolia توصیف شد.[۴] اسپاخ این املای لقب را در کتاب "Illustrationes plantarum orientalium" ژوبرت که او نیز در ویرایش آن کمک کرده بود، تکرار کرد.[نیازمند منبع] به نظر می‌رسد که این لقب از elaeagros، زیتون وحشی، گرفته شده و به معنای 'با برگ‌های شبیه زیتون وحشی' است.[۵] نویسندگان بعدی به نظر می‌رسد که فکر کرده‌اند او اشتباه تایپی کرده و به اشتباه لقب را به elaeagnifolia که به معنای 'با برگ‌هایی مانند سنجد (نام علمی: Elaeagnus)' است، «اصلاح» کرده‌اند.[۴][۵]
در سال ۱۸۹۲، کارل فریچ این گونه را از Amygdalus به Prunus منتقل کرد و لقب را به جای elaeagrifolia اسپاخ، به صورت "elaeagnifolia" نوشت.[۶] تا اکتبر ۲۰۲۱، برخی منابع از فریتچ پیروی کرده و این گونه را Prunus "elaeagnifolia" نامیدند،[۷] در حالی که فهرست بین‌المللی نام‌های گیاهی (International Plant Names Index) از استفاده از elaeagrifolia حمایت کرده است.[۸]
منابع[ویرایش]
- ↑ Yazbek, Mariana Mostafa (February 2010). Systematics of Prunus Subgenus Amygdalus: Monograph and Phylogeny (PDF) (PhD). Cornell University. Retrieved 23 October 2018.
- ↑ "Taxonomy browser (Prunus elaeagrifolia)".
- ↑ Kazem, Yousefzadeh; Houshmand, Saadallah; Madani, Babak; Martínez-Gómez, Pedro (April 2010). "Karyotypic studies in Iranian wild almond species". Caryologia. 63 (2): 117–123. doi:10.1080/00087114.2010.10589716.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ "Amygdalus elaeagrifolia Spach", The International Plant Names Index, retrieved 2021-10-14
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ "Taxon: Amygdalus elaeagrifolia Spach", Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy), National Germplasm Resources Laboratory, retrieved 2021-10-14
- ↑ Fritsch, Karl (1892), "Über einige südwestasiatische Prunus-Arten des Weiner botanischen Gartens", Sitzungsberichte der Mathematisch-Naturwissenschaftlichen Classe der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften, 101 (1): 634, retrieved 2021-10-14
- ↑ "Prunus elaeagnifolia (Spach) Fritsch". Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. Retrieved 2021-10-14.
- ↑ "Prunus elaeagrifolia (Spach) Fritsch". The International Plant Names Index. Retrieved 2021-10-15.