تندخوانی

تندخوانی مجموعه راهکارهای عملی و فنونی است که سرعت مطالعه را به شکلی چشمگیر افزایش می‌دهد و امکان یادگیری صفحات پرشماری را در زمانی کوتاه فراهم می‌سازد.

تصور عموم بر این است که هرچه آهسته‌تر و کندتر مطالعه شود، اندوختهٔ ذهنی افزایش خواهد یافت، حال آنکه بر پایهٔ دیدگاه پژوهشگران خلاف این امر صادق است. به باور آنان در حالی که میزان اندوختهٔ ذهنی مطالعه‌کنندهٔ معمولی تنها ۳۵٪ است، این حالت برای تندخوان حداقل ۵۳٪ خواهد بود.

روش‌ها و نکته‌ها

خط بردن زیر سطور

این روش به این صورت میباشد که درابتدا بدون هیچ درکی با انگشت ویا شی دیگری باسرعت صعودی متن را دنبال کنیم وبین چشم وانگشت هماهنگی ایجاد کنیم.

هدایت چشم ها

در این مقاله به یکی از اصلی ترین تکنیک های تند خوانی که استفاده از وسیله هدایتگر به هنگام مطالعه و یادگیری بوده و بهترین شکل استفاده از چنین ابزاری می پردازیم.

دیدزنی

فن دیدزنی از روش‌های تندخوانی است. دیدزنی نیازمند حرکت منظم و ریتم‌دار چشم بر صفحات است که امکان مرور مطالب را به صورت اجمالی و گسترده اما نه به صورت خیلی دقیق، بدهد. برای تمرین تندخوانی باید هدف فرد بیش‌تر آشنایی و عادت به حرکات چشم و جریان‌های فکری باشد.

برای شروع به تمرین روش دیدزنی باید نخست انگشت‌نشان دست چپ را در وسط صفحه گذاشت و آن را به پایین حرکت داد و حرکت سرانگشت را با چشم دنبال کرد. سپس با دست راست کتاب را در کمتر از یک ثانیه ورق زد. سپس باید به ترتیب ریتم‌های یک ثانیه‌ای، دو ثانیه‌ای، چهار ثانیه‌ای، شش ثانیه‌ای، ده ثانیه‌ای، پانزده ثانیه‌ای، و بیست ثانیه‌ای را با این نوع خواندن تمرین کرد.

نکته‌های تندخوانی

با به کارگیری نکات زیر می‌توان مهارت تندخوانی را برای مطالعه تقویت کرد:

کاهش مکث‌ها و توقف چشم هنگام مطالعهٔ سطور

این همان تمرکزهای لحظه‌ای روی حروف و واژه‌هاست. ما هنگام خواندن هر یک از سطرهای یک متن چشمان خود را به صورت جهشی به سمت جلو حرکت می‌دهیم. اکنون هر چه این مکث‌ها و جهش‌ها را کاهش دهیم سرعت خواندنمان نیز افزایش می‌یابد. تعداد این توقف‌ها معمولاً در افراد کندخوان به ۷ بار در هر سطر می‌رسد اما شما می‌توانید این تعداد مکث را به ۳ بار در هر سطر کاهش دهید.

• هنگام مطالعه چشمان خود را در طول سطور حرکت دهید و نه سر خود را.
• برای کاهش مکث‌ها و توقف‌ها باید زاویهٔ دید خود را افزایش دهید. برای این منظور باید سعی کنید تصاویری را که گوشهٔ چشمان‌تان است بدون این‌که به طور مستقیم به آن‌ها نگاه کنید، ببینید.
• اجازه ندهید حین مطالعه دیدتان دچار سرگردانی شود.

گروه‌بندی واژه‌ها

ما دیگر آموخته‌ایم که چگونه حروف را با یکدیگر ترکیب کرده و کلمات را خوانده و درک کنیم. اکنون باید بیاموزیم که دسته‌ای از کلمات را با یکدیگر ترکیب کرده و یک جمله را در آن واحد بخوانیم. در قدم بعدی باید بیاموزیم که چگونه جملات را دسته‌بندی کرده و مفهوم کلی یک پاراگراف را استخراج کنیم.

• ثابت شده است که دسته‌بندی واژه‌ها قوهٔ ادراک و فهم را افزایش می‌دهد. به طور کلی مفهوم را از یک دسته واژه آسان‌تر می‌توان استخراج کرد تا از کلمات منفرد و حتی حروف.

عدم بازگشت به عقب

اغلب افراد عادت کرده‌اند هنگام مطالعه به عقب بازگشته و واژه‌ها یا قسمت‌هایی از متن را که به درستی متوجه نشده‌اند بازخوانی کنند. این کار فقط از سرعت خواندن شما می‌کاهد. شما می‌توانید با مطالعهٔ تکمیلی، قسمت‌هایی را که به درستی متوجه نشده‌اید درک کنید. شاید با خودتان بگویید که این بازخوانی مجدد هم‌زمان‌بر است؛ اما بازگشت مکرر به عقب برای بازخوانی قسمت‌های درک‌نشده به مراتب وقت‌گیرتر از مطالعهٔ مجدد یک مطلب به روش تندخوانی است.

مطالعهٔ هدفمند

هدف خود را از مطالعهٔ هر مطلب از پیش تعیین کنید. برای خود مشخص کنید که می‌خواهید چه نوع اطلاعاتی کسب کنید. این کار سبب می‌شود تا اطلاعات غیر ضروری و حاشیه‌ای را در فرایند مطالعه حذف کنید.

صرفاً مطالعهٔ کلمات و مفاهیم کلیدی

ما برای نوشتن مطالب ناگزیریم پاره‌ای دستورهای نوشتاری و ساختار صحیح جملات را رعایت کنیم. اما هنگام خواندن لازم نیست آن نکات را رعایت کنیم. ۴۰ تا ۶۰ درصد کل یک متن از واژه‌ها و حروف غیر ضروری (البته برای درک آن) تشکیل شده است؛ حروف ربط مانند «و» و «یا». بیاموزید تنها اسم‌ها و افعال را بخوانید. نکات و مفاهیم اصلی یک پاراگراف را یافته و آن را در ذهن بسپارید و جزئیات خارج از موضوع اصلی را حذف کنید.

عدم مطالعه با صدای بلند

در فرایند مطالعه باید فقط چشم‌ها و مغز درگیر باشند. سرعت قوهٔ بینایی شما بسیار بیش‌تر از سرعت تکلم شماست؛ بنابراین از تلفظ حروف و واژه‌ها حین مطالعه خودداری کنید. موضوع اصوات به همین‌جا ختم نمی‌شود. ما حین خواندن در ذهن خود نیز اصوات مرتبط با حروف و واژه‌ها را بیان می‌کنیم. این همان ندای درون شماست زمانی که به اصطلاح در دلتان مطلبی را می‌خوانید؛ یعنی ما پس از دیدن یک کلمه صبر می‌کنیم تا صدای مرتبط با آن کلمه (تلفظ) در ذهنمان کامل شود؛ سپس به سراغ کلمهٔ بعدی می‌رویم. این عادت نیز سرعت مطالعهٔ شما را کاهش می‌دهد. به یاد داشته باشید که حذف کامل این صداها در مغز و ذهن غیرممکن است اما می‌توان آن‌ها را به حداقل رساند.

حذف عوامل پرت‌کنندهٔ حواس از اطراف محیط مطالعه

در محیط مطالعهٔ خود هر عاملی را که موجب پرت شدن حواس شما می‌شود حذف کنید.

انس و آشنایی هر چه بیش‌تر با واژگان و اصطلاحات آن زبان

هر چه با واژگان و اصطلاحات یک زبان آشناتر و مأنوس‌تر باشید درک بهتری از متون نگاشته‌شده به آن زبان خواهید داشت. تا می‌توانید واژه و اصطلاح جدید بیاموزید.

تمرکز در هنگام مطالعه

تمرکز خود را حین مطالعه حفظ کنید. در حین خواندنِ مطلبی، در آن واحد به چیز دیگری فکر نکنید.

آفت تندخوانی

ناآشنایی با روش های صحیح تندخوانی به همراه دقت اندک در هنگام تندخواهی می تواند منجر به برداشت غلط و یادگیری ناقص شود و این مسئله هم برای ارائه تحلیل و هم تحقیق و پژوهش یک آفت به شمار می رود.

تقویت عضلات چشم و تند خوانی 

• تقویت عضلات چشم و تند خوانی توسط حرکت نماد ها :

در یک صفحه سفید نماد هایی در نقاط مختلف صفحه ظاهر می شود . باید تمرکز چشم ها به مرکز صفحه  باشد و بدون حرکت سر در هر نقطه که نشانگر ها ظاهر می شوند

آنها را شناسایی کنید و این تمرین فوق العاده ای در زمینه ی تقویت چشم می باشد که در نتیجه منجر به تند خوانی فرد می شود .

از مزیت های دیگر این تمرین این است که به علت اینکه حوزه ی دید را قوی می کند تمرین بسیار مناسبی برای افرادی می باشد که  دچادر بیماری آب سیاه هستند

توصیه می شود حتما این تمرین را انجام دهند .

تقویت عضلات چشم و تند خوانی  توسط محاسبات درختی :                                                                            12+15+77 

حدود سه عدد دو رقمی را در نظر بگیرید بین انها غمل جمع و تفریق را به صورت نمونه داده شده انجام دهید .به این صورت که در مثال بالا

75 و 15 جمع شود . 15 و 12 هم جمع شوند سپس حاصل آنها هم دوباره با هم جمع شود .       

جستارهای وابسته

• کندخوانی

منابع

• سیف، علی‌اکبر، روش‌های یادگیری و مطالعه. علیرضا احمدی
• تقویت عضلات چشم و تند خوانی

میرمهدی جعفری

پیوند به بیرون

• مجموعه مقالات تندخوانی در پایگاه حوزه [۱] [۲] [۳] [۴]
• نکاتی برای مهارت تندخوانی
• روش مطالعه اجمالی و تندخوانی