پرش به محتوا

گرن توریسمو (بازی ویدئویی)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
گرن توریسمو
توسعه‌دهنده(ها)استودیو ژاپن و (پولیس انترتینمنت)[الف]
ناشر(ها)سونی کامپیوتر انترتینمنت
کارگردان(ـان)کازونوری یامائوچی
تهیه‌کننده(ها)کازونوری یامائوچی
شوهی یوشیدا
طراح(ـان)کازونوری یامائوچی
تاکشی یوکوچی
هیروتاکا کومیاما
برنامه‌نویس(ـان)سیچی ایکیو
هنرمند(ان)ماساکی گوتو
آهنگساز(ان)ماساهیرو آندو (ژاپن)
ایسامو اوهیرا (ژاپن)
جیسون پیج (اروپا/آمریکا)
سریگرن توریسمو
سکو(ها)پلی‌استیشن
تاریخ(های) انتشار
ژانر(ها)شبیه‌سازی مسابقه‌ای[۴][۵]
حالت(ها)تک‌نفره, چندنفره

گرن توریسمو[ب][پ] (به انگلیسی: Gran Turismo) یک شبیه‌سازی مسابقه‌ای و بازی ویدیویی در سال ۱۹۹۷ توسط استودیو ژاپن و پولیس انترتینمنت (Polys Entertainment) (که بعداً پولی‌فونی دیجیتال (Polyphony Digital) برای نسخه‌ها و دنباله‌های آمریکای شمالی نام گرفت) توسعه یافت و توسط سونی کامپیوتر انترتینمنت برای پلی‌استیشن منتشر شد. این بازی توسط کازونوری یامائوچی کارگردانی و توسط شوهی یوشیدا تهیه شده است. این اولین بازی در مجموعه گرن توریسمو است.

پس از گذشت پنج سال از زمان توسعه، گرن توریسمو هم از نظر تجاری و هم از نظر انتقادی مورد استقبال قرار گرفت و در مجموع ۱۰/۸۵ میلیون نسخه در سراسر جهان فروخته شد.[۱][۶] به خاطر استقبال بالای این بازی به پرفروش‌ترین بازی پلی‌استیشن تبدیل شد، و میانگین امتیاز ۹۵ درصد را در مجموع از گیم‌رنکینگز به‌دست آورد و آن را به بالاترین امتیاز بازی‌های مسابقه‌ای در جهان تبدیل کرد. زمان بسته شدن سایت در سال ۲۰۱۹ است.[۷] بسیاری از نشریات آن را یکی از برترین بازی‌های ویدیویی تمام دوران می‌دانند. این بازی یک مجموعه را شروع کرده است و بیش از ۱۰ اسپین آف و دنباله‌های آن تولید شده است.

روند بازی[ویرایش]

پرونده:Gran Turismo ScreenShot.jpg

اسکرین شات از روند بازی میتسوبیشی اف‌تی‌او جی‌پی‌ایکس در پیست کوه تریال (Trial Mountain) (NTSC/UC ورژن)

گرن توریسمو یک بازی رانندگی است. بازیکن باید با ماشینی مانور دهد تا با رانندگان هوش مصنوعی در پیست مسابقه رقابت کند. بازی از دو حالت مختلف استفاده می‌کند: حالت آرکید و حالت شبیه‌سازی (حالت گرن توریسمو (شبیه‌سازی) در نسخه های پال و ژاپنی). در حالت آرکید، بازیکن می‌تواند آزادانه پیست و وسایل نقلیه مورد نظر خود را انتخاب کند. برنده شدن در مسابقات؛ اتومبیل‌ها و پیست‌های اضافه را باز می‌کند.

با این حال، حالت شبیه سازی به بازیکن نیاز دارد که سطوح مختلف گواهی‌نامه رانندگی را برای شرکت در رویدادها کسب کند[۸] و با برنده شدن در مسابقات قهرمانی اعتبار (پول)، جوایز و اتومبیل‌های جایزه‌ای به دست آورید. برنده شدن در یک قهرمانی خاص همچنین یک ویدئو و چند آهنگ نمایشی اضافی را باز می‌کند. اعتبار می تواند برای خرید وسایل نقلیه اضافی و برای قطعات و اسپرت کردن خودرو استفاده شود.

گرن توریسمو دارای ۱۴۰ اتومبیل و ۱۱ پیست مسابقه (همچنین نسخه های معکوس آنها) است. دو خودروی هوندا ان‌اس‌ایکس از سال ۱۹۹۲ در نسخه ژاپنی قرار گرفتند، اما از نسخه های آمریکای شمالی و اروپایی حذف شدند. همچنین یک شورولت کوروت ۱۹۶۷ و یک مزدا رودستر ۱۹۹۸ انحصاری برای حالت آرکید می‌باشد.

توسعه[ویرایش]

ساخت بازی پنج سال طول کشید[۹] و بودجه ساخت آن پنج میلیون دلار بود.[۱۰] پرسنل توسعه تا حد زیادی همان تیمی بودند که بازی‌های مسابقه‌های قدیمی پلی‌استیشن موتور تون جایزه بزرگ و موتور تون جایزه بزرگ ۲ را ساخته بودند و بخش‌هایی از گرن توریسمو از موتور بازی، موتور تون مانند مدل فیزیک استفاده کردند.[۱۱] کازونوری یامائوچی گفت که توسعه گرن توریسمو در نیمه دوم سال ۱۹۹۲ آغاز شد. یامائوچی افزود که در زمان های مختلف تنها هفت تا پانزده نفر به او کمک می کردند.[۱۲] از آنجایی که موتور تون جایزه بزرگ ۲ هنوز در حال توسعه بود که کار بر روی گرن توریسمو شروع شد، چندین نفر تنها پس از اتمام موتور تون جایزه بزرگ ۲ به تیم توسعه پیوستند که آن‌ها را آزاد کرد تا روی گرن توریسمو کار کنند.[۱۱] شوهی یوشیدا در زمان ریاست استودیو ژاپن، تهیه کننده بازی بود.[۱۳]

وقتی از یامائوچی پرسیده شد که ساخت گرن توریسمو چقدر سخت بود، گفت: "پنج سال طول کشید و در آن پنج سال، ما نمی‌توانستیم پایان را ببینیم. من سر کار بیدار می‌شدم، در محل کار می‌خوابیدم وقتی هوا سرد می‌شد، بنابراین می‌دانستم که باید زمستان باشد. تخمین می‌زنم که فقط چهار روز سال در خانه هستم."[۹] در حالی که تیم تا حدی از کتابخانه‌های استاندارد پلی‌استیشن استفاده می‌کردند، برای اجرای بازی با سرعت مطلوب مجبور بودند از کد اسمبلی استفاده کنند و حتی در آن زمان، متوجه شدند که محدودیت‌های سی‌پی‌یو پلی‌استیشن به آنها اجازه نمی‌دهد به هدف اولیه خود یعنی داشتن ۱۲ عدد برسند.[۱۱] ماشین ها در هر مسابقه طراحی صدا یکی از جنبه هایی بود که یامائوچی معتقد بود به دلیل کمبود زمان به خطر افتاده است. اگرچه کازونوری هوش مصنوعی بازی را برتر از رقبای خود می دانست، اما از توسعه آن ناراضی بود.[۱۴]

گرن توریسمو اولین بازی طراحی شده برای پشتیبانی کامل از کنترلر دوال‌شاک پلی‌استیشن بود.[۱۵]

زمانی که گرن توریسمو در ژاپن منتشر شد، پولیس انترتینمنت هنوز یک گروه توسعه دهنده در استودیوی ژاپنی سونی کامپیوتر انترتینمنت بود. این استودیو در آوریل ۱۹۹۸، قبل از انتشار وسترن بازی، با نام پولی‌فونی دیجیتال دوباره تأسیس شد.[۱۶] یامائوچی تخمین زد که گرن توریسمو از حدود ٪۷۵ درصد حداکثر عملکرد پلی‌استیشن استفاده کرده است.[۱۷]

بازتاب‌ها[ویرایش]

عملکرد تجاری[ویرایش]

گرن توریسمو یک موفقیت تجاری بود.[۱][۲] در می ۱۹۹۸، سونی به گرن توریسمو جایزه دوبل پلاتینیوم را برای فروش بیش از ۲ میلیون نسخه تنها در ژاپن اعطا کرد.[۱۸] در اولین ماه حضور خود در بازار ژاپن، بیش از یک میلیون نسخه فروخت که آن را به پرفروش ترین بازی ویدیویی فصل خرید تعطیلات ۱۹۹۷ در ژاپن تبدیل کرد.[۸] طبق گزارش هفتگی فامیتسو، این بازی در نیمه اول سال ۱۹۹۸، ۱/۳۴ میلیون نسخه دیگر فروخت که باعث شد دومین بازی پرفروش ژاپن در آن دوره باشد.[۱۹] این بازی همچنین در استرالیا پر فروش بود و در ۲ ماه اول بیش از صد هزار نسخه فروخت و تا اکتبر ۱۹۹۸ بیش از ۱۳۰ هزار نسخه فروش داشت.[۲۰] در آمریکا، این بازی با فروش ۱٫۴۳۱٫۴۸۳ و ۵۸,۵۶۸,۵۲۰ دلار آمریکا (۱۰۵٬۱۵۵٬۴۸۵ دلار در ۲۰۲۴) پر فروش‌ترین بازی پلی استیشن در سال ۱۹۹۸ بود.[۲۱][۲۲] این بازی دوباره پرفروش‌ترین بازی پلی‌استیشن در سال ۱۹۹۹ در آمریکا بود، تا جایی که ۱/۳ میلیون نسخه فروخت و حدود ۳۵۰۰۰۰۰۰ دلار آمریکا (۶۱٬۰۰۰٬۰۰۰ دلار در ۲۰۲۴) در آن سال فروخت،[۲۳][۲۴] که مجموعاً ۲٬۷۳۱٬۴۸۳ فروش رسید و به ۶۲۰۰۰۰۰۰ دلار آمریکا (۱۱۱٬۰۰۰٬۰۰۰ دلار در ۲۰۲۴) فروش در آمریکا تا سال ۱۹۹۹ تبدیل شد.

در اوت ۱۹۹۸ جایزه "طلا" را از Verband der Unterhaltungssoftware Deutschland (VUD)[۲۵] برای فروش حداقل صد هزار دستگاه در سراسر آلمان، اتریش و سوئیس دریافت کرد.[۲۶] از ژانویه تا سپتامبر ۱۹۹۸، ۲۷۰ هزار نسخه در بازار آلمان فروخته شد که آن را به پرفروش‌ترین بازی کنسولی منطقه در آن دوره در تمام سیستم‌ها تبدیل کرد.[۲۷] ‏VUD آن را به وضعیت "پلاتینیوم" رساند که نشان دهنده فروش ۲۰۰ هزار تا نوامبر است.[۲۸] در جشنواره ملیا در سال ۱۹۹۹ در کن، جایزه "پلاتینیوم" را برای درآمد بالای ۶۶ میلیون یورو یا ۷۸٫۰۰۰٫۰۰۰ دلار آمریکا در اتحادیه اروپا در سال ۱۹۹۸ به خانه برد. این باعث شد که این بازی به دومین بازی پرفروش اروپا تبدیل شود. از نظر فروش توانست نزدیک به بازی تامب رایدار ۳ (مهاجم مقبره ۳) باشد.[۲۹] این بازی با ۹۴/۴۴۴ میلیون یورو یا ۱۸۴ میلیون دلار آمریکا دومین بازی پردرآمد اروپا در سال ۱۹۹۹ بود که در آن سال،[۳۰] به بیش از ۱۶۰/۴۴ میلیون یورو یا تا سال ۱۹۹۹ در اروپا به فروش رسید و بیش از در سراسر اروپا و آمریکا تا سال ۱۹۹۹ به فروش رسید.

تا مارس ۱۹۹۹، گرن توریسمو بیش از ۶ میلیون نسخه در سراسر جهان فروخته بود[۳۱] که ۲ میلیون نسخه آن فقط در آمریکا فروخته شده بود.[۳۲] تا فوریه ۲۰۰۰، ۷ میلیون نسخه در سرتاسر جهان فروخته شد، که به خاطر این موفقیت منجر به دریافت رکوردهای جهانی گینس برای پرفروش‌ترین بازی شبیه‌ساز رانندگی شد.[۳۳] تا دسامبر سال ۲۰۰۰، بیش از ۱۰ میلیون نسخه در سراسر جهان فروخته شد، از جمله ۳/۷ میلیون نسخه فقط در آمریکا به فروش رسید.[۳۴] تا آوریل ۲۰۰۸، بازی ۲/۵۵ میلیون نسخه در ژاپن، ده هزار نسخه در آسیای جنوب شرقی، ۴/۳ میلیون نسخه در اروپا و ۳/۹۹ میلیون نسخه در آمریکای شمالی به فروش رسیده است که در مجموع ۱۰/۸۵ میلیون نسخه است. این بازی همچنین در فهرست پرفروش‌ترین بازی‌های ویدئویی پلی‌استیشن و پنجمین بازی پرفروش در مجموعه گرن توریسمو است؛ به ترتیب پس از گرن توریسمو ۴، گرن توریسمو ۵، گرن توریسمو اسپورت و گرن توریسمو ۳ ای-اسپک است.[۱][۲][۳۵]

در استرالیا، این بازی در دو ماه اول بیش از ۱۱۰ هزار نسخه فروخت.[۳۶]

انتقادات[ویرایش]

گرن توریسمو مورد تحسین گسترده‌ای قرار گرفت و به دلیل گرافیک،[۴۱][۴۳][۴۶][۵۰] فیزیک پیچیده و باورپذیر،[۴۱][۴۳][۴۵][۴۶] کنترل‌های دقیق[۴۱][۴۳][۴۶][۵۰] و تعداد ماشین‌هایش مورد تحسین قرار گرفت.[۴۱][۴۳][۵۰] گیم‌پرو اظهار داشت که "ماشین های بیشتری نسبت به یک پارکینگ مرکز خرید دارد."[۵۰] توسط متاکریتیک جمع‌آوری کننده مرور، به عنوان «تحسین جهانی» طبقه‌بندی شد.[۳۷]

تعدادی از منتقدان حالت پخش مجدد را ستایش کردند و استفاده از چندین نمایش دوربین را تحسین کردند و کیفیت را به ویدئوی زنده تشبیه کردند.[۴۵][۴۶][۵۰] توانایی ارتقاء و سفارشی سازی ماشین‌ها به روش‌های مختلف نیز مورد تشویق گسترده‌ای قرار گرفت، با برخی از اشاره‌ها این به بازیکن اجازه می‌دهد ماشینی بسازد که متناسب با سبک بازی خاص خود باشد و ضعف‌های خود را جبران کند.[۴۳][۴۶][۵۰] دین هاگر از‌ الکترونیک گیمینگ مانثلی (EGM) و وینس برودی از گیم‌اسپات هر دو به طور خاص به ترکیب موفقیت آمیز بودن گرن توریسمو از سبک آرکید و مسابقه شبیه‌سازی اشاره کردند و برودی اظهار داشت: "برخی بازیکنان از هیجان خام و کنترل نامحدود یک مسابقه اکشن گرا لذت می‌برند. در حالی که دیگران به فیزیک واقع گرایانه و ویژگی های سفارشی سازی سنگین یک بازی به سبک شبیه‌ساز می‌پردازند. به گونه‌ای ظریف که نتیجه آن چیزی کاملاً جدید است."[۴۱][۴۳]

مجله نکست جنریشین بیان کرد: "همانطور که در نسخه ژاپنی وجود دارد، همه چیز در مورد گرن توریسمو یک عمل کلاسی است و سطح بازی های مسابقه‌ای را تقریباً در هر سطح ممکن بالا می‌برد. بالاترین حد ممکن ما."[۴۶] جان ریکاردی و کریگ کوجاوا از EGM در بررسی نسخه آمریکایی انتقاد کردند که به جای استفاده از نسخه‌های آمریکایی، نام‌ها و شباهت‌های ژاپنی بسیاری از اتومبیل‌ها را حفظ کرده است، اما به همان اندازه از بازی به عنوان یک کل مشتاق بودند و اظهار داشتند: این نقل قول عادت کنید؛ چون شما آن را زیاد خواهید شنید "گرن توریسمو بهترین بازی مسابقه‌ای تمام دوران است."[۴۱] هگر و گیم‌پرو کمتر به این ادعا اطمینان داشتند و معتقد بودند که گرن توریسمو در حال حاضر با جنون سرعت ۲ حداقل یک رقیب با دوام است.[۴۱][۵۰] آی‌جی‌ان آن را بهترین بازی مسابقه‌ای تا به امروز توصیف کرد و به‌ویژه نحوه فیزیک بازی باعث می‌شود ماشین‌ها به محیط و رانندگی به شیوه‌ای واقع‌بینانه واکنش نشان می‌دهند، تمجید کرد.[۴۵]

انتقاد قابل توجهی که علیه گرن توریسمو مطرح شد این بود که روند صدور مجوز گواهینامه رانندگی بیش از حد طولانی و دشوار است.[۴۱][۵۰] برودی به ویژه انتقاد کرد که قبولی در آزمون صدور گواهینامه می‌تواند دشوارتر از برنده شدن در مسابقه‌ای باشد که آن مجوز باز می‌کند.[۵۰]

گرن توریسمو برنده "بازی مسابقه‌ای کنسولی سال" در دومین جوایز دستاوردهای تعاملی سالانه (که اکنون به عنوان جوایز دی.آی.سی.ای. شناخته می شود)،[۵۱] برنده "بهترین شبیه‌سازی" سال ۱۹۹۹ در جوایز اسپات‌لایت،[۵۲] برنده "بهترین بازی رانندگی" و "بهترین گرافیک" شد. در سال ۱۹۹۹ از نظر کارکنان مجله رسمی پلی استیشن، و در همان شماره به عنوان ششمین بازی برتر تمام دوران توسط خوانندگان مجله انتخاب شد.[۵۳] در سال ۱۹۹۹ در دوره‌ی جوایز طلای ملیا در کن، گرن توریسمو در رده "بازی مسابقه‌ای" برنده شد.[۵۴] در سال ۲۰۰۰، خوانندگان کامپیوتر اند ویدئو گیمز آن را به عنوان هشتمین بازی برتر تمام دوران انتخاب کردند.[۵۵] گیم اینفورمر آن را در رده بیست و یکمین بهترین بازی ویدئویی ساخته شده در سال ۲۰۰۱ قرار داد. کارکنان احساس کردند که ژانر مسابقه‌ای به عنوان "پکیج [یک] کامل" مانند گرن توریسمو ارائه نشده است.[۵۶] در سال ۲۰۱۷، گرن توریسمو بهترین بازی رانندگی تاریخ توسط تخت گاز اعلام شد.[۵۷]

در سال ۱۹۹۹، مجله نکست جنریشین گرن توریسمو را به عنوان پانزدهمین بازی برتر در "۵۰ بازی برتر تمام دوران" خود قرار داد و اظهار داشت: "گرن توریسمو دارای ماشین‌هایی است که بهتر از هر بازی مسابقه ای دیگری ساخته شده است."[۵۸] در سال ۲۰۰۶، گرن توریسمو در لیست بهترین بازی‌های تاریخ گیم‌اسپات قرار گرفت.[۵۹] در سال ۲۰۱۵، آی‌جی‌ان گرن توریمسو را به عنوان دومین بازی پر نفوذ ترین بازی مسابقه‌ای تمام دوران (بعد از پول پوزیشن) معرفی کرد و آن را "پدربزرگ تمام بازی‌های شبیه‌ساز‌ مسابقه‌ای کنسول‌های مدرن" نامید.[۴]

یادداشت ها[ویرایش]

  1. With assistance from Cyberhead.
  2. ژاپنی: グランツーリスモ هپبورن: Guran Tsūrisumo?
  3. "گرن توریسمو" به ایتالیایی: "grand touring" به معنی سفر بزرگ است

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ""Gran Turismo" Series Software Title List". Polyphony Digital. ژوئن 2008. Archived from the original on February 6, 2007. Retrieved December 3, 2008.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ "Gran Turismo Series Shipment Exceeds 50 Million Units Worldwide" (Press release). Sony Interactive Entertainment. مه 9, 2008. Archived from the original on December 29, 2017. Retrieved May 29, 2008.
  3. "Sony Ships Worlds Greatest Racing Game". PSX Nation. مه 12, 1998. Archived from the original on February 25, 2001. Retrieved November 26, 2023.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ "The Top 10 Most Influential Racing Games Ever". آی‌جی‌ان. آوریل 3, 2015. Archived from the original on June 3, 2019. Retrieved October 19, 2020.
  5. The Greatest Games of All Time: Gran Turismo بایگانی‌شده در ۲۰۱۷-۰۹-۰۵ توسط Wayback Machine, گیم‌استاپ
  6. "Gran Turismo Series Software Title List". polyphony.co.jp. 2013. Archived from the original on February 6, 2007. Retrieved January 30, 2013.
  7. "Reviews and News Articles". GameRankings. Archived from the original on December 5, 2019.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ "Gran Turismo: The Ultimate Racing Game". Electronic Gaming Monthly. No. 105. Ziff Davis. آوریل 1998. p. 48.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ Vaughn, Mark (ژوئن 3, 2009). "Six questions for the creator of Gran Turismo". AutoWeek Magazine. Archived from the original on July 12, 2009. Retrieved July 2, 2009.
  10. "Sounds familiar?". The Daily Telegraph. اوت 7, 1999. p. 77. Archived from the original on October 10, 2023. Retrieved October 10, 2023 – via Newspapers.com.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ "NG Alphas: Gran Turismo". Next Generation. No. 36. Imagine Media. دسامبر 1997. pp. 110–111.
  12. Takahashi, Dean (ژانویه 14, 2010). "Gran Turismo's Creator Takes a Fifth Stab at a Perfect Racing Game". GamesBeat. Archived from the original on March 3, 2016. Retrieved January 27, 2011.
  13. Ashcraft, Brian (نوامبر 4, 2013). "How Sony's Hometown Studio Rose From the Ashes In Time for the PS4". Kotaku.
  14. "Prescreen: Gran Turismo 2". Edge. Future Publishing (68): 48–49. فوریه 1999.
  15. "GT Gran Turismo: Sony's New 'Driving Simulator'". Electronic Gaming Monthly. No. 102. Ziff Davis. ژانویه 1998. p. 92.
  16. "Corporate Profile". polyphony.co.jp. Archived from the original on February 27, 2012. Retrieved January 15, 2012.
  17. "Prescreen: Gran Turismo 2". Edge. Future Publishing (68): 46. فوریه 1999.
  18. Johnston, Chris (مه 18, 1998). "Sony Awards Top PlayStation Games". GameSpot. Archived from the original on March 8, 2000.
  19. Ohbuchi, Yutaka (اوت 20, 1998). "First Half '98 Top Ten Japanese Games". GameSpot. Archived from the original on March 2, 2000.
  20. "10 million PAL PlayStations". Official PlayStation Magazine (Australia) (15): 14. اکتبر 1998.
  21. "High Scores: Top Titles in the Game Industry". Feed Magazine. آوریل 22, 1999. Archived from the original on May 8, 1999.
  22. The Veronis, Suhler & Associates Communications Industry Forecast. Veronis, Suhler & Associates. 1999. p. 247. Archived from the original on February 2, 2023. Retrieved October 24, 2021. While Nintendo 64 titles dominated the top-10 best-seller list in 1997, PlayStation software rebounded in 1998, occupying six of the top-10 spots. Nevertheless, the leader in sales, Legend of Zelda: Ocarina of Time, is the continuation of a popular fantasy series manufactured by Nintendo. The second leading game, Gran Turismo, is a car-racing game produced by Sony for its PlayStation platform.
  23. "Nintendo Dominates Videogame Sales: A small crop of N64 games followed the pace set by Game Boy titles". IGN. ژانویه 13, 2000. Archived from the original on August 12, 2002. Retrieved October 25, 2021.
  24. "Games Industry Sales Top $7.4 Billion in 1999". Spectrum: Interactive Media & Online Developer News. PC Data. فوریه 7, 2000. Archived from the original on September 15, 2000. Retrieved October 25, 2021.
  25. "Uhr TCM Hannover – ein glänzender Event auf der CebitHome" (Press release) (به آلمانی). Verband der Unterhaltungssoftware Deutschland. اوت 26, 1998. Archived from the original on July 13, 2000. Retrieved January 1, 2020.
  26. Horn, Andre (ژانویه 14, 2004). "VUD-Gold-Awards 2003". GamePro Germany (به آلمانی). Archived from the original on July 18, 2018.
  27. Müller, Eva; Canibol, Hans-Peter (نوامبر 23, 1998). "Die Spaßmaschine". Focus (به آلمانی). Archived from the original on December 6, 2018.
  28. "Neues aus der Verbandsgeschäftstelle" (Press release) (به آلمانی). Paderborn: Verband der Unterhaltungssoftware Deutschland. نوامبر 27, 1998. Archived from the original on June 10, 2000. Retrieved January 1, 2020.
  29. Staff (فوریه 12, 1999). "Milia News; ECCSELL Awards Name Winners". GameSpot. Archived from the original on August 30, 1999. Retrieved January 1, 2020.
  30. "Le Milia 2000 Annonce Les Gagnants Des Prix ECCSELL, Organisés Par Le Sell en Partenariat Avec Gfk Et Chart-Track" [Milia 2000 Announces Winners of ECCSELL Awards, Organized by Le Sell in Partnership With Gfk and Chart-Track]. FHCOM (به فرانسوی). Reed Midam. فوریه 15, 2000. Archived from the original on October 25, 2021. Retrieved October 25, 2021.
  31. "Results For The Fiscal Year Ended March 31, 1999" (PDF). Sony. آوریل 28, 1999. p. 4. Archived (PDF) from the original on October 24, 2021. Retrieved October 24, 2021.
  32. Staff (ژوئیه 12, 1999). "Turismo Races Past Two Million". GameSpot. Archived from the original on February 29, 2000.
  33. "Computer Games: Best-Selling Driving Simulator". Guinness World Records 2001. Guinness. 2000. p. 120. ISBN 978-0-85112-102-4.
  34. "Gran Turismo™ 3 A-spec Delivers the Most Technologically Advanced Racing Experience Exclusively on Playstation®2". Sony.com. Sony Computer Entertainment America. دسامبر 22, 2000. Archived from the original on November 15, 2021. Retrieved November 15, 2021.
  35. "製品情報 | Polyphony Digital - ポリフォニー・デジタル". آوریل 27, 2018. Archived from the original on April 27, 2018. Retrieved January 22, 2020.
  36. Hawley, Jonathan (سپتامبر 13, 1998). "Video killed the racing driver". The Age. p. 116. Archived from the original on April 2, 2022. Retrieved April 2, 2022 – via Newspapers.com.
  37. ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ "Gran Turismo for PlayStation Reviews". Metacritic. CBS Interactive. Archived from the original on September 3, 2020. Retrieved November 6, 2013.
  38. Broesder, Chris. "Gran Turismo - Review". AllGame. Archived from the original on November 14, 2014. Retrieved November 22, 2014.
  39. Alex C (1998). "PlayStation Review: Gran Turismo". Computer and Video Games. Archived from the original on June 10, 2007. Retrieved March 11, 2014.
  40. Edge Staff (فوریه 1998). "Gran Turismo review". Edge. No. 55. Archived from the original on February 21, 2014. Retrieved March 8, 2015.
  41. ۴۱٫۰ ۴۱٫۱ ۴۱٫۲ ۴۱٫۳ ۴۱٫۴ ۴۱٫۵ ۴۱٫۶ ۴۱٫۷ ۴۱٫۸ Davison, John; Ricciardi, John; Hager, Dean; Kujawa, Kraig (ژوئیه 1998). "Review Crew: Gran Turismo". Electronic Gaming Monthly. No. 108. Ziff Davis. p. 138.
  42. Baldric (مه 1998). "Gran Turismo Review (PS)". Game Revolution. Archived from the original on May 14, 2008. Retrieved March 11, 2014.
  43. ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ ۴۳٫۲ ۴۳٫۳ ۴۳٫۴ ۴۳٫۵ ۴۳٫۶ Broady, Vincent (ژانویه 15, 1998). "Gran Turismo Review". GameSpot. Archived from the original on November 6, 2013. Retrieved November 6, 2013.
  44. "R.I.P. PlayStation: The best of 1995-2001". Hyper. No. 90 (April 2001). فوریه 28, 2001. pp. 44–51.
  45. ۴۵٫۰ ۴۵٫۱ ۴۵٫۲ ۴۵٫۳ Boor, Jay (اوت 23, 1998). "Gran Turismo". IGN. Archived from the original on October 14, 2017. Retrieved November 6, 2013.
  46. ۴۶٫۰ ۴۶٫۱ ۴۶٫۲ ۴۶٫۳ ۴۶٫۴ ۴۶٫۵ ۴۶٫۶ "Tour de Force". Next Generation. No. 40. Imagine Media. آوریل 1998. p. 97.
  47. "Play Test: Gran Turismo". Official UK PlayStation Magazine (Platinum Special): 24–31. 1999.
  48. "Gran Turismo". Official U.S. PlayStation Magazine. Vol. 1, no. 9. ژوئن 1998. pp. 78–80.
  49. Walk, Gary Eng (ژوئن 19, 1998). "Gran Turismo". Entertainment Weekly. No. 437. Archived from the original on March 11, 2014. Retrieved March 11, 2014.
  50. ۵۰٫۰ ۵۰٫۱ ۵۰٫۲ ۵۰٫۳ ۵۰٫۴ ۵۰٫۵ ۵۰٫۶ ۵۰٫۷ ۵۰٫۸ Air Hendrix (ژوئیه 1998). "PlayStation ProReview: Gran Turismo". GamePro. No. 118. IDG. p. 64.
  51. "Second Interactive Achievement Awards - Console". Interactive.org. Academy of Interactive Arts & Sciences. Archived from the original on October 11, 1999. Retrieved May 5, 2023.
  52. "Game Developers Choice Awards". Gamechoiceawards.com. Archived from the original on December 12, 2013. Retrieved November 6, 2013.
  53. Official UK PlayStation Magazine issue 50, page 38, Future Publishing, October 1999.
  54. Rodger, Jennifer (فوریه 15, 1999). "Network: An off year for `offline'". The Independent. Retrieved December 6, 2023.
  55. Computer and Video Games issue 218.
  56. Cork, Jeff (نوامبر 16, 2009). "Game Informer's Top 100 Games of All Time (Circa Issue 100)". Game Informer. Archived from the original on February 19, 2016. Retrieved December 10, 2013.
  57. "The top 50 best ever driving games: 10-1". Top Gear. دسامبر 23, 2016. Archived from the original on September 27, 2019. Retrieved March 11, 2019.
  58. "Top 50 Games of All Time". Next Generation. No. 50. Imagine Media. فوریه 1999. p. 79.
  59. "The Greatest Games of All Time: Gran Turismo". GameSpot. Archived from the original on October 9, 2007.

پیوند به بیرون[ویرایش]