پرش به محتوا

ویکی‌پدیا:گزیدن مقاله‌های برگزیده/تویوتومی هیده‌یوشی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

تویوتومی هیده‌یوشی[ویرایش]

با تشکر از کاربر:4nn1l2 که زحمت اصلی بررسی مقاله را کشیده است، به نیابت از ایشان صفحه نامزدی را جمع بندی می کنم. مقاله دارای ساختار و دیباچه مناسب است، به جزئیات مهم به خوبی پرداخته است و به خوبی به منابع ارجاع داده شده است. از آنجا که منابع اغلب به زبان ژاپنی هستند، بررسی منابع برای من امکان پذیر نبود. از آنجا که بررسی کننده اصلی مقاله نبودم، کل مقاله را نخواندم، اما قسمتهایی را که به عنوان نمونه بررسی کردم از نثر ساده و مناسبی برخوردار بود و به حکم مشت نمونه خروار، معیار نثر خوب هم احراز شد. سایر معیارها اعم از تصاویر، پایداری و رده بندی نیز به خوبی رعایت شده است. ٪ مرتضا (بحث) ‏۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۵۷ (UTC)[پاسخ]

بحث زیر بسته شده است. لطفاً آن را تغییر ندهید. ادامهٔ دیدگاه‌ها باید در صفحهٔ بحث مناسب ثبت شوند. نباید ویرایش دیگری در این ریسه انجام شود.

برگزیده شد


تویوتومی هیده‌یوشی (ویرایشتاریخچهبحثپی‌گیری)

نامزدکننده: Roozitaa (بحثمشارکت‌ها) ‏۱۱ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۳۵ (UTC)[پاسخ]

  • موافق مقاله را کامل خواندم. مقالهٔ خوب و خوش‌ساختی بود. تنها یک نکته به نظرم رسید: در قسمت «نابودی خاندان آزای و آساکورا» لازم است گفته شود شوگون که بوده‌است. احتمالاً آشیکاگا یوشی‌آکی ولی خواننده این را فقط بعد از خواندن بخش بعدی یعنی «نابودی خاندان تاکدا» می‌فهمد. آیا هیده‌یوشی در انقراض شوگون‌سالاری آشیکاگا در کنار نوبوناگا نقش ایفا کرده؟ اگر آری، آیا این موضع آنقدر مهم نیست که یک زیربخش مخصوص به خود داشته باشد؟ (در مقایسه با نابودی خاندان‌های آزای و آساکورا و تاکدا) ‏4nn1l2 (بحث) ‏۱۵ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۳۹ (UTC)[پاسخ]
  • از اینکه حوصله کردید و مقاله را خواندید واقعاً تشکر می‌کنم. کمی توضیح و یک بخش به نام آغاز رژیم تویوتومی اضافه کردم. Roozitaa (بحث) ‏۱۶ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۰۵ (UTC)[پاسخ]

@4nn1l2: از شما خواهش دارم که این الگوی موافق را بردارید و بجای آن حوصله کرده و چند تا ایراد از مقاله بگیرید:)Roozitaa (بحث) ‏۱۹ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۳۹ (UTC)[پاسخ]

  • اوکی. خودتان خواستید :)
  • علاوه بر ویکی‌پدیای انگلیسی، سه مقالهٔ معتبر خواندم تا ببینم کم و کاستی‌های این مقاله چیست: ۱) بریتانیکا؛ ۲) دانشنامهٔ تاریخ باستان؛ ۳) ThoughtCo. در این میان سومی از بقیه بهتر بود و توصیه می‌کنم خودتان هم آن را بخوانید. بریتانیکا خلاصه و حرفه‌ای بود. زاویهٔ دید دومی اندکی متفاوت از بقیه بود (از منظر پرهیز از پرداختن به جزئیات جنگ‌ها و در عوض تمرکز روی سیاست و فرهنگ و هنر).
  • گفته شود که او همچون سرورش نوبوناگا مقام شوگونی را رد کرد (چون دهقان‌زاده بیش نبود و از حرف مردم می‌ترسید) و به مقام کانپاکو بسنده کرد (برخلاف ایه‌یاسو)
  • در قضیه جنگ کره اشاره شود که او از کره‌ای‌ها خواسته بود به او اجازهٔ عبور امن دهند و پاسخی نگرفته بود. هدف اصلی او چین بود. همچنین اشاره شود که او خیال حمله به فیلیپین و حتی هند را هم داشته‌است. خوب است خواننده بداند که تا چه حد بلندپرواز بوده‌است. به turtle shipهای کره‌ای و نبرد جزیره هانسان هم اشاره شود.
  • چرا به نام هیوشی‌مارو (Hiyoshimaru) هیچ اشاره‌ای نشده‌است؟ بهتر است در لید هر دو عدد ۱۵۳۶ و ۱۵۳۷ به عنوان سال تولد او ذکر شود، مخصوصاً که متن مقاله می‌گوید دومی بیشتر مورد قبول محققان است. هیده‌یوشی یک خواهر بزرگ‌تر هم داشته (با اختلاف سه سال) به نام نیشونی (مادر هیده‌تسوگو) که بد نیست به او هم در متن مقاله اشاره شود چون دیدم که به خواهر ناتنی کوچکترش (آساهی هیمه) و ماجرای طلاقش اشاره شده‌است. مرگ پدر در هفت‌سالگی نکتهٔ مهمی است. برادر ناتنی هیده‌یوشی، تویوتومی هیده‌ناگا، در وپ انگلیسی نقش ایفا می‌کند (مثلاً لشکرکشی کیوشو) ولی در این مقاله فقط در یک جدول و یک شجره‌نامه از او نام برده شده‌است. خوب است به مرگ برادر ناتنی پس از مرگ تسوروماتسو هم اشاره شود.
  • خوانندهٔ فارسی‌زبان تفهیم شود که دورهٔ سنگوکو ۱۲۰ سال بوده و اینطور نبوده که ژاپن حوالی سال ۱۶۰۰ برای اولین بار متحد شده باشد. شاید بد نباشد از عبارت «مجدداً متحد کرد» استفاده شود.
  • دست‌کم یکبار به نام چاچا برای یودو دونو اشاره کنید.
  • به ملیت ۲۶ شهید ژاپن اشاره شود. ۲۰ نفر ژاپنی بوده‌اند و ۶ نفر خارجی.
  • معنی مومویاما (کوه هلو) برای خوانندهٔ فارسی‌زبان می‌تواند جالب باشد (در قسمت قلعه‌ها).
  • تا قبل از اعطای نام خانوادگی تویوتومی به او (۱۵۸۶)، از این نام در مقاله استفاده نشود. در حال حاضر دو جا به صورت نابهنگام (آناکرونیستی) از این نام استفاده شده، یکی جنگ با کاتسوایه در ۱۵۸۳ و دیگری هنگام اشاره به لقب سارو در عنفوان جوانی. (استفاده از این نام در قسمت‌های لید و وضیعت زمانه اشکالی ندارد)
  • ذکر این مثل ژاپنی "Nobunaga mixed the cake, Hideyoshi baked it, and Ieyasu ate it" در قسمت ارزیابی تاریخی به درک خوانندهٔ فارسی‌زبان بسیار کمک می‌کند.
  • به‌جز سارو، در ویکی انگلیسی به لقب کزارو (kozaru) هم اشاره شده هرچند منبع ندارد. (kozaru بچه میمون)
  • گفته شده خط محاصره اوداوارا (۱۵۹۰) نامتعارف‌ترین در نوع خود در تاریخ سامورایی‌ها بوده و کلی کنیز و فاحشه و نوازنده و آکروبات و … سامورایی‌ها را سرگرم می‌کرده‌است. صحت یا سقم قضیه را مشخص کنید و در صورت صحت یک اشارهٔ کوتاه به آن بکنید.
  • به اهمیت قلعهٔ اوساکا در ژاپن برای خوانندهٔ فارسی‌زبان اشاره شود.
  • از اثرهای جنگ کره، مهاجرت سفالگران ماهر از کره به ژاپن (کیوشو) و رونق گرفتن صنعت پرسلان در ژاپن بود. این را می‌توان در شمار میراث‌های هیده‌یوشی به حساب آورد.
  • لشکرکشی کیوشو که در حال حاضر در حد یک خط در قالب «حمله به خاندان شیمازو» آمده گسترش داده شود به دلیل اهمیت جزیره در داد و ستد با چین و اروپاییان و نقش پررنگ مسیحیان در آنجا.
  • در بریتانیکا در قسمت ارتقای او به سامورایی هنگام خدمت کردن نزد نوبوناگا سه صفت به هیده‌یوشی نسبت داده شده که بهتر است مقالهٔ فارسی به آن‌ها اشاره داشته باشد: الف) cheerful nature ب) tactful manner ج) intelligence. الف) سرخوش و سرحال؛ ب) سنجیده و ظریف؛ ج) باهوش.
  • برخی از نقشه‌های مقاله کیفیت خوبی ندارند، مثلاً پرونده:Battle of Tedorigawa-farsi.jpg. اگر اصل این‌ها را معرفی کنید (در صورت نبود مشکل کپی‌رایت)، شاید بتوانم شما را در تهیهٔ نسخه‌های باکیفیت‌تر کمک کنم.
  • بد نیست میزان پیشرفت مشخص شود. هنگام مرگ نوبوناگا، ۳۱ استان از ۶۶ استان ژاپن تحت تسلط او بود. پس از جنگ هیده‌یوشی با ایه‌یاسو ۳۷ استان.
  • بخش ملازمی نوبوناگا در حال حاضر زیادی مفصل است و شاید بهتر باشد حجمش کمی کمتر شود (راه‌حل دیگر این است که حجم قسمت‌های دیگر را افزایش دهید). واقعیت این است که زمانی که هیده‌یوشی ملازم نوبوناگا بوده، ابتکار عمل در دستان خودش نبوده و شاید پرداختن به آن حوادث با این تفصیل در این مقاله خیلی بجا نباشد. در مقام مقایسه ویکی انگلیسی را بنگرید که به بخش متحد کردن ژاپن (Unification of Japan (1585–1592)) مفصل‌تر پرداخته‌است.
  • به بازسازی قصر امپراتور اشاره شود.
  • به اتوبیوگرافی او (Tensho-ki) اشاره کنید. لازم است در زمرهٔ آثار شخص قرار گیرد.
  • به شیرو واری (shiro wari؛ نابودی/کاهش قلعه‌ها) برای جلوگیری از قدرت گرفتن رقبایش نیز اشاره شود. از بین بردن پاسگاه‌ها در جاده‌ها برای تسهیل حمل و نقل و افزایش معدنکاری و رواج سکه برای تجارت نیز اشاره شود. از طرفی، در وپ انگ نوشته نقل مکان را ممنوع کرده‌است. بالاخره نقش او در حمل و نقل مشخص شود. تسهیلگر بوده‌است یا انسدادگر؟ به ممنوعیت برده‌داری در ژاپن هم اندکی پرداخته شود. منع استخدام رونین‌ها و هدایت واکوها به تجارت نیز همچنین.
  • در قسمت فرهنگ، که به رنگا (شعر) و نو (تئاتر) اشاره شده، ذکر شود که هیده‌یوشی بی‌سواد/کم‌سواد بوده و این تلاش‌های فرهنگی او علی‌رغم این کم‌سوادی بوده (هرچند سعی می‌کرده به شیوهٔ خودآموزی خود را بالا بکشاند). ظاهراً در کودکی او را به معبد فرستاده‌اند تا سواد بیاموزد ولی او پی بازیگوشی رفته‌است. ظاهراً خودش بازیگر نو هم بوده و جلو امپراتور هم اجرا می‌کرده‌است.
  • در کودکی مکتب نرفته ولی آدم خودساخته‌ای بوده

گفته شود که او از نتیجه جنگ کره شدیداً اندوهگین بود و حتی در بستر مرگ درخواست بازگشت سپاهیانش از باتلاق کره را داشت (Don't let my soldiers become spirits in a foreign land). (صحیح نیست، گشتم در منبع‌های ژاپنی چنین چیزی یافت نمی‌شود)

  • در وپ انگ نوشته وظیفهٔ گذاشتن صندل جلو پای ارباب، پُست نسبتاً مهمی بوده‌است. اگر صحیح باشد، لازم است خواننده از این موضوع آگاه شود.
  • صحیح نیست
  • نبرد اوکه‌هازاما که نقطهٔ آغازین آشنایی نوبوناگا و هیده‌یوشی بوده مورد کم‌مهری قرار گرفته از این لحاظ که الف) هیده‌یوشی ابتدا در خدمت خاندان ایماگاوا بوده و بعد به خدمت خاندان اودا درآمده؛ ب) ایماگاوا در حال حمله به زادگاه هیده‌یوشی بوده؛ ج) نوبوناگا در این نبرد شاهکار کرده و با یک ارتش ۲ هزار نفری ارتش ۴۰ هزار نفری رقیب را در هم کوبیده و این سرآغاز شهرت نوبوناگا بوده‌است.
  • صحیح نیست. در این جنگ مشخص نیست اصلاً هیده‌یوشی شرکت داشته یا خیر
  • در مقاله نوشته‌اید «پس از آن موری تروموتو، … مقاومت را بی‌فایده دیدند و اطاعت او را پذیرفتند» این برخلاف روایت بریتانیکاست که می‌گوید موری تروموتو همچنان دشمن شمارهٔ یک هیده‌یوشی بود. "Shortly thereafter, he made peace with Mōri Terumoto, who had again become his antagonist, and then conquered the large islands of Shikoku and Kyushu." درست است که صلح کرده ولی علی‌الظاهر ابتدائاً علم طغیان را هم برافراشته بود. جستجوی شیکوکو در مقالهٔ فارسی هم نتیجه‌ای در برنداشت. در بریتانیکا نام Ōu (اوئو؟) هم آمده که ظاهراً در مقالهٔ فارسی نیست.
  • ذکر این نکته که شمشیرهای مصادره شده حین کاتاناگاری برای ساخت یک مسجمهٔ بودا ذوب می‌شدند برای خواننده جالب است (دای بوتسو در معبد هوکو). (صحیح نیست. به نظر ادعای هیده‌یوشی بوده‌است)
  • در قسمت نبرد با ایه‌یاسو ذکر شود که نیروهای هیده‌یوشی متحمل تلفات سنگینی شدند. از سوی دیگر، ایه‌یاسو سه ژنرال از دست داد. مطمئنید در نبرد کوماکی و ناگاکوته پیشنهاد صلح از جانب هیده‌یوشی (که از قضا دست بالا را هم نداشته ولی مغرورتر بوده) مطرح شد؟ در [۲] نوشته ابتکار ایه‌یاسو بود (After eight months of this costly fighting, Ieyasu sued for peace).
  • به نظرم جزئیات جنگ در اینجا لازم نیست. چونکه تاکیگاوا کاتسوتوشی «پیام‌آور صلح» را هیده‌یوشی پیش ایه‌یاسو فرستاده‌است.
  • مهم‌ترین ایراد مقاله را در حال حاضر کمبود متن دربارهٔ سیستم حکمرانی هیده‌یوشی می‌دانم. سیستم طبقاتی قدیم ژاپن (شی-نو-کو-شو؛ جامعهٔ ادو) که جابجایی بین آن‌ها هم ناممکن بوده در زمان هیده‌یوشی بنیان گذاشته شده و این در حالی است که خود او به طرز ریاکارانه‌ای از پایین‌ترین طبقه به بالاترین طبقه صعود کرده بود. همچنین گویی طبق این سیستم طبقاتی، طبقه‌های مختلف در محله‌های متمایزی از هر شهر و روستا اسکان یافته‌اند. همچنین لازم است به این موضوع که به سرشماری نفوس و زمین پرداخته و میزان حاصلخیزی زمین و تولید برنج را *دقیق* به دست آورده و نظام اخذ مالیات را سروسامانی داده اشاره شود.
  • کاست‌های ژاپنی بر پایه ریتسوریو را توجه بفرمائید. فقط نوبوناگا بوده که به افراد شانس پیشرفت بدون در نظر گرفتن پایگاه طبقاتی را می‌داده‌است. قبل و بعد از نوبوناگا تغییر طبقاتی مشکل بوده‌است. در زمان هیده یوشی بسیاری سامورایی-کشاورز بودند که ممکن بود اگر جنگ به زمان برداشت محصول برخورد می‌کرد جبهه را رها کرده و به روستاهای خود بازمی‌گشتند. قبل از جنگ کره هیده‌یوشی مصمم می‌شود که سربازان را در شغل خود ثابت نگه دارد تا بتواند بر حفظ تعداد سپاهیان خود تسلط داشته باشد. سیستم طبقاتی در اصل بعد توسط ایه‌یاسو تعریف و تنظیم شد.
  • در قسمت جانشینی و وادار کردن خواهرزاده‌اش به سپّوکو، اشاره شود که هیده‌تسوگو به سفاک و خونخوار بودن شهره بوده و رعایا را برای تمرین تیراندازی با تفنگ می‌کشته یا محکومین را خود برای لذت بردن سر می‌بریده‌است.
  • یکی از جالب‌ترین و بیادماندگارترین نقدهای شما شک کردن در صحت دستور نوبوناگا به قتل زن و پسر ارشد ایه‌یاسو، ماتسودایرا نوبویاسو بود. در منابع جدید چاپ شده این نظر رد شده‌است و به نظر می‌آید که هدف از این سندسازی‌ها در دوره ادو، انداختن این قتل به گردن نوبوناگا بوده‌است. در واقع خود ایه‌یاسو دستور قتل را داده‌است. جالب اینجاست که هم پسر ایه‌یاسو و هم برادرزاده تویوتومی که به دستور آنان کشته شده‌اند، برای لذت آدم می‌کشته‌اند. هرچند در این دوره اکثراً خیلی خشن بودند اما از نظر برخی از تاریخدانان جدید احتمال پرونده‌سازی برای جلوگیری از خدشه به اعتبار این دو بزرگوار وجود دارد.

4nn1l2 (بحث) ‏۱۹ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۸:۴۷ (UTC)[پاسخ]

@Wqxjgp: خوبیدگی و برگزیدگی با رای گیری انجام نمی شود. باید بر اساس معیارها نظر بدهید.--سید (بحث) ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۸:۴۳ (UTC)[پاسخ]

مثل همیشه عالی است.

@4nn1l2: @مرتضا: سلام. این مقاله بررسی اش تمام شده است. هر کدام از شما بزرگواران می تواند برای جمع بندی اقدام کند.--سید (بحث) ‏۱۰ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۲۲ (UTC)[پاسخ]

@4nn1l2: چون خودتان زحمت بررسی را کشیده اید، پیشنهاد می کنم زحمت جمع بندی را هم تقبل فرمایید. ٪ مرتضا (بحث) ‏۱۲ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۴۰ (UTC)[پاسخ]

@مرتضا: اختیار دارید. ‏4nn1l2 (بحث) ‏۱۲ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۵۴ (UTC)[پاسخ]

@4nn1l2: اگر جمع بندی بفرمایید ان شاء الله هفته بعد به صفحه اصلی می رود.--سید (بحث) ‏۱۵ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۴۳ (UTC)[پاسخ]

تقریباً دو سال است که در این پروژه غیرفعالم[۴]. بررسی مقاله نیز به درخواست کاربر انجام گرفته است: بحث_کاربر:4nn1l2/بایگانی_۲۸#درخواست. متوجه اصرار شما نمی‌شوم. ‏4nn1l2 (بحث) ‏۱۵ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۴۹ (UTC)[پاسخ]
@4nn1l2: اصراری نکردم. فکر کردم شما چون بررسی کرده اید علاقه به جمع بندی هم دارید. جناب @مرتضا: لطفا شما قبول زحمت بفرمایید.--سید (بحث) ‏۱۵ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۵۲ (UTC)[پاسخ]
@مرتضا: سلام. لطفا جمع بندی بفرمایید.--سید (بحث) ‏۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۱۵ (UTC)[پاسخ]

بحث بسته شده است. لطفاً آن را تغییر ندهید. ادامهٔ دیدگاه‌ها باید در صفحهٔ بحث مناسب ثبت شوند. نباید ویرایش دیگری در این ریسه انجام شود.