ویکی‌پدیا:نوشتار پیشنهادی هفته/۲۰۱۷/۶
توکوگاوا ایه‌یاسو (سی و یکم ژانویه ۱۵۴۳- اول ژوئن ۱۶۱۶) بنیان‌گذار شوگون‌سالاری توکوگاوا در ژاپن و شوگون نخست آن بود. ژاپن در دورهٔ پایانی سنگوکو یعنی آزوچی–مومویاما از حدود سال‌های ۱۵۶۸ تا ۱۶۰۰ میلادی، توسط سه رهبر بزرگ متحد شد. در سال ۱۵۶۸ اودا نوبوناگا با جنگ‌های متمادی علیه دایمیوهای رقیب، پایهٔ وحدت ملی را بنیان گذاشت. پس از خودکشی نوبوناگا در سال ۱۵۸۲، تویوتومی هیده‌یوشی جانشین او شد و همان برنامهٔ مبارزه‌های نظامی را برای اتحاد و یکپارچگی ملی ادامه داد. با درگذشت هیده‌یوشی در سال ۱۵۹۸، توکوگاوا ایه‌یاسو قدرت را به دست آورد. توکوگاوا تا ۱۸ سالگی، گروگان خاندان ایماگاوا بود. پس از نابودی خاندان ایماگاوا، ایه‌یاسو با اتحاد با نوبوناگا و با به کارگیری نیروی نظامی و پیروزی در جنگ‌ها به گسترش قلمروی خود پرداخت. در سال ۱۶۰۰ ایه‌یاسو توانست با پیروزی در نبرد سکیگاهارا، که بزرگترین نبرد در طول تاریخ ژاپن بود، به برتری مطلق در مقابل مهمترین رقیب خود، ایشیدا میتسوناری، برسد.
پس از نبرد سکیگاهارا، توکوگاوا ایه‌یاسو عملاً سرتاسر ژاپن را متحد و یکپارچه کرد و پس از گذشت سه قرن، اولین فرمانروای ژاپن متحد و یکپارچه شد. او در سال ۱۶۰۳ مقام شوگون را از امپراتور ژاپن دریافت کرد. وی دربار سلطنتی امپراتور ژاپن را بدون هیچ قدرتی در کیوتو باقی گذاشت و دولت نظامی خویش را در شهر ادو (توکیوی امروزی) تأسیس کرد. ایه‌یاسو تا سال ۱۶۰۵ به عنوان شوگون حکومت کرد و پس از آن این مقام را به پسر خود واگذار کرد. با این‌همه تا آخر عمر خود در ۱۶۱۶ در صحنه سیاست باقی ماند.