میانگان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نقشه جهان که در آن عرض‌های جغرافیایی میانی (میانگان) با رنگ قرمز مشخص شده‌اند.
مناطق شکل‌گیری چرخند برون‌حاره‌ای.

میانگان[۱] (انگلیسی: Middle latitudes) یا عرض‌های جغرافیایی میانه یا عرض‌های جغرافیایی معتدله، مناطقی از زمین هستند که میان مدار رأس‌السرطان (در عرض جغرافیایی ۲۳°۲۶′۱۰٫۰″ شمالی) تا مدار شمالگان (۶۶°۳۳′۵۰٫۰″ شمالی) و مدار رأس‌الجدی (۲۳°۲۶′۱۰٫۰″ جنوبی) تا مدار جنوبگان (۶۶°۳۳′۵۰٫۰″ جنوبی) قرار دارند.[۲][۳] منطقه میانگان، پهنه‌های جنب‌مدارگان و مناطق معتدل زمین را در بر می‌گیرد که بین دو منطقه مدارگان و مدارهای قطبی واقع شده است.

جبهه‌های هوا و چرخندهای برون‌حارّه‌ای به همراه چرخند حارّه‌ای یا جنب‌حارّه‌ای معمولاً در این منطقه یافت می‌شوند که از مناطق شکل‌گیری خود در مناطق نزدیک‌تر به استوا آمده‌اند.[۴]

بادهای غالب در عرض‌های جغرافیایی میانی اغلب بسیار قوی هستند. این مناطق از جهان همچنین شاهد تنوع گسترده‌ای از هوای در حال تغییر سریع مانند توده‌های هوای با منشأ قطبی و توده‌های هوای گرم از مناطق حارّه‌ای هستند که دائماً آن‌ها را به سمت یکدیگر به بالا و پایین رانده، و به‌ویژه در منطقه بادهای چهلگان (عرض‌های جغرافیایی بین °۴۰ و °۵۰ در هر دو نیم‌کره) گاهی طی چند ساعت جایگزین یکدیگر می‌شوند؛ اگرچه بادهای نیم‌کره شمالی به دلیل وجود خشکی‌های بزرگ آمریکای شمالی، اروپا و آسیا، به اندازه بادهای نیم‌کره جنوبی قوی نیستند.[۵]

در منطقه میانگان پنج نوع اقلیم (آب و هوا) ​​وجود دارد که عبارتند از: مدیترانه‌ای، جنب‌حارّه‌ای مرطوب، اقیانوسی، قاره‌ای مرطوب و جنب‌شمالگان.[۶]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «میانگان» [علوم جَوّ] هم‌ارزِ «mid-latitudes»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دوم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۷-۰ (ذیل سرواژهٔ میانگان)
  2. "Weather & Climate Change: Climates around the world". Education Scotland. Archived from the original on 14 April 2016.
  3. Service, NOAA's National Weather. "Glossary - NOAA's National Weather Service". w1.weather.gov (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-19.
  4. "Mid-latitudes | climateprediction.net". www.climateprediction.net. Archived from the original on 2019-10-22. Retrieved 2019-10-22.
  5. US Department of Commerce, National Oceanic and Atmospheric Administration. "What are the Roaring Forties?". oceanservice.noaa.gov (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-19.
  6. "Midlatitude Climates (Group II)". geography.name. Retrieved 2019-10-22.