موشک بالیستیک مبتنی بر زیردریایی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
یک ترایدنت-۱ در حال بیرون آمدن از آب، پس از پرتاب از زیردریایی نیروی دریایی ایالات متحده در سال ۱۹۸۴

موشک بالیستیک پرتاب‌شونده از زیردریایی (SLBM) یک موشک بالستیک است که می‌تواند از زیردریایی‌ها پرتاب شود. انواع مدرن این موشک‌ها، معمولاً قابلیت هدف‌گیری مستقل چندگانه (MIRV) را ارائه می‌دهند که هر کدام می‌توانند یک کلاهک هسته‌ای حمل کرده و به یک موشک پرتاب‌شده اجازه می‌دهد تا چندین هدف را مورد اصابت قرار دهد. موشک‌های بالستیک پرتاب‌شده از زیردریایی به روشی متفاوت از موشک‌های کروز زیردریایی عمل می‌کنند.

موشک‌های بالیستیک مدرن پرتاب‌شونده از زیردریایی با موشک‌های بالستیک قاره‌پیما (ICBM) با برد بیش از ۵٬۵۰۰ کیلومتر (۳٬۰۰۰ مایل دریایی) مرتبط هستند و در بسیاری از موارد SLBMها و ICBMها ممکن است بخشی از یک خانوادهٔ سلاح باشند.

تاریخچه[ویرایش]

ریشه‌ها[ویرایش]

نخستین طراحی عملی یک سکوی پرتاب مبتنی بر زیردریایی توسط آلمانی‌ها در اواخر جنگ جهانی دوم توسعه یافت که شامل یک لولهٔ پرتاب حاوی یک موشک بالیستیک وی-۲ بود و پشت یک زیردریایی که با نام رمز Prüfstand شناخته می‌شد یدک می‌کشید.[۱]

پولاریس اِی-۱

نخستین زیردریایی موشک بالستیک با نیروی هسته‌ای عملیاتی جهان، زیردریایی جرج واشینگتن بود. این زیردریایی، با ۱۶ موشک Polaris A-1 در دسامبر ۱۹۵۹ وارد خدمت شد و نخستین گشت‌زنی بازدارندهٔ خود را از نوامبر ۱۹۶۰ تا ژانویهٔ ۱۹۶۱ انجام داد.[۲] جورج واشینگتن همچنین نخستین پرتاب موفقیت‌آمیز SLBM غوطه‌ور را با Polaris A-1 در ۲۰ ژوئیهٔ ۱۹۶۰ انجام داد.[۳] چهل روز بعد، اتحاد جماهیر شوروی نیز نخستین پرتاب موفقیت‌آمیز موشک بالستیک زیردریایی خود را در دریای سفید در ۱۰ سپتامبر ۱۹۶۰ از زیردریایی تبدیل شده پروژه ۶۱۱ (کلاس زولو-۵) را انجام داد.[۴][۵]

SLBM ام۴۵ فرانسوی و ام۵۱ در مقطع یک زیردریایی.

.

موشک ترایدنت ۲ درست پس از پرتاب.

پس از جنگ سرد[ویرایش]

زیردریایی‌های دارای موشک بالستیک از زمان ورود به خدمت در جنگ سرد از اهمیت استراتژیک زیادی برای ایالات متحده، شوروی/روسیه و سایر قدرت‌های هسته‌ای برخوردار بوده‌اند، زیرا می‌توانند از ماهواره‌های شناسایی پنهان شوند و سلاح‌های هسته‌ای خود را بدون مزاحمت، شلیک کنند. این موضوع باعث می‌شود که آن‌ها از نخستین حملهٔ فرضی علیه نیروهای هسته‌ای مصون باشند و به هر یک از طرف‌ها اجازه می‌دهد تا توانایی انجام یک حمله تلافی‌جویانه ویرانگر را حتی اگر همه موشک‌های مستقر در زمین نابود شده باشند، حفظ کنند.

انواع[ویرایش]

مجموعه تصاویر پرتاب ترایدنت-۱ SLBM و مسیرهای بازگشت مجدد حامل آن
منتخب SLBMهای روسی و چینی. L تا R: R-29 Vysota (SS-N-8)، R-29R (SS-N-18)، R-39 (SS-N-20)، R-29RM (SS-N-23)، JL -1، JL-2

انواعی از SLBMها (فعال، گذشته یا در حال توسعه):

نام نام ناتو برد کمینه (کیلومتر) برد بیشینه (کیلومتر) کشور وضعیت
UGM-27 Polaris (A-1 through A-3) ۴٬۶۰۰ ایالات متحده توقف تولید
UGM-73 Poseidon (C-3) ۴٬۶۰۰ ایالات متحده توقف تولید
UGM-96 Trident I (C-4) ۷٬۴۰۰ ایالات متحده توقف تولید
UGM-133 Trident II (D5LE) ۱۲٬۰۰۰ ایالات متحده عملیاتی
R-13 SS-N-4 ۶۰۰ روسیه/شوروی توقف تولید
R-21 SS-N-5 ۱٬۶۵۰ روسیه/شوروی توقف تولید
R-27 Zyb SS-N-6 ۲٬۴۰۰ ۳٬۰۰۰ روسیه/شوروی توقف تولید
R-29 "Vysota"/RSM-40[۶] SS-N-8 "Sawfly" ۷٬۷۰۰ ۹٬۰۰۰ روسیه/شوروی توقف تولید
R-27K SS-NX-13 ۳٬۶۰۰ روسیه/شوروی هیچ‌گاه عملیاتی نشد
RSM-45 R-31 SS-N-17 "Snipe"[۶] ۴٬۵۰۰ روسیه/شوروی توقف تولید
RSM-50[۶] R-29R "Vysota" SS-N-18 "Stingray" ۶٬۵۰۰ روسیه/شوروی توقف تولید
RSM-52[۶] R-39 "Rif" SS-N-20 "Sturgeon" ۸٬۳۰۰ روسیه/شوروی توقف تولید
R-29RM "Shtil"/RSM-54 SS-N-23 "Skiff" ۸٬۳۰۰ روسیه/شوروی توقف تولید (Under rebuild to R-29RMU "Sineva")[۷]
RSM-54 R-29RMU "Sineva" SS-N-23 "Skiff" ۸٬۳۰۰ روسیه/شوروی عملیاتی
RSM-54 R-29RMU2 "Layner" ۸٬۳۰۰ ۱۲٬۰۰۰ روسیه/شوروی عملیاتی
RSM-56 R-30 "Bulava" SS-NX-32 ۸٬۳۰۰ ۹٬۳۰۰ روسیه/شوروی عملیاتی
UGM-27 Polaris (A-3) and Chevaline ۴٬۶۰۰ بریتانیا توقف تولید
UGM-133 Trident II (D5) ۱۲٬۰۰۰ بریتانیا عملیاتی
M1 ۳٬۰۰۰ فرانسه توقف تولید
M2 ۳٬۲۰۰ فرانسه توقف تولید
M20 ۳٬۰۰۰ فرانسه توقف تولید
M4 ۵٬۰۰۰ فرانسه توقف تولید
M45 ۶٬۰۰۰ فرانسه عملیاتی
M51 ۸٬۰۰۰ ۱۰٬۰۰۰ فرانسه عملیاتی
JL-1[۸] ۲٬۵۰۰ چین توقف تولید (هیچ‌گاه به‌طور کامل عملیاتی نشد)
JL-2 ۷٬۴۰۰ ۸٬۰۰۰ چین عملیاتی
JL-3 ۱۲٬۰۰۰ چین در حال تست[۹]
K-15/B-05 Sagarika ۷۵۰ ۱٬۹۰۰ هند عملیاتی
K-4 ۳٬۵۰۰ هند آماده برای تولید انبوه[۱۰]
K-5 ۵٬۰۰۰ هند در حال توسعه[۱۱]
K-6 ۶۰۰۰ ۸۰۰۰ هند در حال توسعه[۱۲][۱۳]
Pukguksong-1(KN-11) ۵۰۰ ۲٬۵۰۰ کره شمالی عملیاتی[۱۴]
Variant Pukguksong-1 کره شمالی در حال تست[۱۵]
Pukguksong-3(KN-26) ≥۲۰۰۰[۱۶] کره شمالی در حال تست[۱۷]
Pukguksong-4ㅅ[۱۶] کره شمالی Dubious, neither model appears real as both models lack a separation shroud and the Pukguksong-4 was escorted by the KPA Ground Force.[۱۸]
Pukguksong-5ㅅ ≥۳۰۰۰ کره شمالی
Hyunmoo IV-4 ۵۰۰ کره جنوبی در حال تست[۱۹][۲۰]

کاربری غیرنظامی[ویرایش]

برخی از SLBMهای سابق روسی برای پرتاب ماهواره به پرتابگرهای Volna و Shtil تبدیل شده‌اند.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. "Large submarines – Project 611". russianships.info.
  2. Friedman, p. 196
  3. "Missiles 1963", Flight International: 752, 7 November 1963
  4. Dygalo, V.A. "Start razreshaju (in Russian)". Nauka i Zhizn'. Retrieved 23 April 2011.
  5. Polmar American Submarine, p. 133
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ Korabli VMF SSSR, Vol. 1, Part 1, Yu. Apalkov, Sankt Peterburg, 2003, شابک ‎۵−۸۱۷۲−۰۰۶۹−۴
  7. "SSBN K-51 Verkhoturye arrived to Zvezdochka for repairs today". Rusnavy.com. 23 August 2010. Retrieved 8 October 2010.
  8. "JL-1 [CSS-N-3] – China Nuclear Forces". Fas.org. Retrieved 10 February 2012.
  9. "詹氏:大陸將試驗巨浪3飛彈 採用東風41技術". 联合早报网. Retrieved 2017-08-08.
  10. P, Rajat; Jan 25, it | TNN | Updated; 2020; Ist, 4:21. "DRDO: Arihant's N-capable missile 'ready to roll'". The Times of India (به انگلیسی). Retrieved 2020-01-28.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (link)
  11. "Going nuclear at sea". The Indian Express. 19 March 2015. Retrieved 11 January 2017.
  12. "India's Undersea Deterrent".
  13. "From India Today magazine: A peek into India's top secret and costliest defence project, nuclear submarines".
  14. (2nd LD) N.K. leader calls SLBM launch success, boasts of nuke attack capacity – Yonhap, 25 August 2016 08:17 am
  15. "PS-1 mod". b14643.de. Retrieved 2021-10-21.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ 오석민 (2020-10-15). "N. Korea's new SLBM labeled 'Pukguksong-4ㅅ,' not 'Pukguksong-4A: Navy chief". Yonhap News Agency (به انگلیسی). Retrieved 2020-12-15.
  17. "Pukguksong-3 (KN-26)". Missile Threat (به انگلیسی). Retrieved 2020-12-15.
  18. "Pukguksong-4 and -5". b14643.de. Retrieved 2021-10-21.
  19. Si-young, Choi (2021-09-07). "South Korea tests first SLBM". The Korea Herald (به انگلیسی). Retrieved 2021-09-15.
  20. Lendon, Brad; Kwon, Jake; Bae, Gawon; Seo, Yoonjung (15 September 2021). "Both North and South Korea fire ballistic missiles as tensions rise on peninsula". CNN. Retrieved 2021-09-15.

پیوند به بیرون[ویرایش]