متغیرهای درون‌زا و برونزا
در یک مدل اقتصادی ، یک متغیر برونزا متغیری است که مقدار یا ارزش آن خارج از مدل تعیین می‌شود و به مدل تحمیل می‌شود، و یک تغییر برونزا به معنی تغییر در یک متغیر برونزا است. [۱] : p. 8 [۲] : p. 202 [۳] : p. 8
در مقابل، یک متغیر درون‌زا متغیری است که مقدار آن توسط خود مدل تعیین می‌شود. یک تغییر درون‌زا، به معنی تغییر یک متغیر درون‌زا در پاسخ به یک تغییر برونزا است که به مدل تحمیل می‌شود. [۱] : p. 8 [۳] : p. 8
در اقتصاد سنجی، یک متغیر برونزا یا اگزوژن در نمونه‌گیری مکرر ثابت فرض شده است، به این معنی که این متغیر غیر‌تصادفی است. مفهوم این فرض این است که اصطلاح خطا در مدل اقتصادسنجی مستقل از متغیر برونزا است. [۴]
مثال‌ها[ویرایش]
در مدل ساده ی عرضه و تقاضا، تغییر در سلیقه مصرف کننده توسط این مدل توضیح داده نشده است و یک تغییر برون زا در تقاضا منجر به تغییر قیمت و مقدار تعادلی درون‌زا می‌شود. در اینجا متغیر برونزا، پارامتری است که سلیقه مصرف کننده را نشان میدهد. به طور مشابه، تغییر در درآمد مصرف کننده، خارج از مدل، داده می شود و در مدل به عنوان یک تغییر برون زا در تقاضا ظاهر می‌شود. [۱] : p. 10
در مدل LM تعیین نرخ بهره ، [۱] : pp. 261–7 عرضه و تقاضا برای پول، نرخ بهره را وابسته به سطح عرضه پول تعیین می کند ، بنابراین عرضه پول یک متغیر برونزا و نرخ بهره یک متغیر درون‌زا است.
در الگوی رفتار بنگاه‌ها با بازارهای رقابتی عوامل تولید، قیمت‌های عوامل تولید به صورت برونزا داده می‌شود و مقادیر عوامل تولید برای استفاده درون‌زا هستند. [۲] : p. 202
مدل‌ها و مدل‌های فرعی[ویرایش]
یک متغیر اقتصادی می‌تواند در بعضی از مدل‌ها برونزا و در بعضی دیگر درون‌زا باشد. این اتفاق به طور خاص زمانی میفتد که مدلی به عنوان جزئی از یک مدل گسترده‌تر نقش ایفا کند. به عنوان مثال ، مدل IS بازار کالاها [۱] : pp. 250–260 میزان محصولی (درون‌زا) را که بازار با آن به تسویه می‌رسد با توجه به سطح نرخ بهره (برونزا) استخراج می‌کند؛ زیرا نرخ بهره بر سرمایه‌گذاری فیزیکی به عنوان جزئی از تقاضا برای کالاها تاثیر می‌گذارد.
در مقابل، مدل LM بازار پول، درآمد را (که به طور یکسان با میزان تولید برابر است) برونزا و تاثیرگذار بر تقاضای پول در نظر می‌گیرد. در اینجا تعادل عرضه و تقاضای پول به طور درون‌زا نرخ بهره را تعیین می‌کنند. اما وقتی مدل IS و مدل LM برای ارائه مدل IS-LM با هم ترکیب می‌شوند، : pp. 268–9 نرخ بهره و میزان تولید هر دو به صورت درون‌زا تعیین می‌شوند.
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ Mankiw, N. Gregory. Macroeconomics, third edition, 1997.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Varian, Hal R., Microeconomic Analysis, third edition, 1992.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Chiang, Alpha C. Fundamental Methods of Mathematical Economics, third edition, 1984.
- ↑ Wooldridge, Jeffrey M. (2009). Introductory Econometrics: A Modern Approach (Fourth ed.). Mason: South-Western. p. 49. ISBN 978-0-324-66054-8.