طبقه‌بندی غول‌های گازی سودارسکی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
طبقه‌بندی سودارسکی آنگونه که در Celestia آمده.
Class I gas giant
Class I
Class II gas giant
Class II
Class III gas giant
Class III
Class IV gas giant
Class IV
Class V gas giant
Class V

طبقه‌بندی غول‌های گازی سودارسکی (انگلیسی: Sudarsky's gas giant classification) به منظور پیش‌بینی ظاهر این غول‌ها از دیدگاه یک ناظر بیرونی بر پایهٔ دمای آنها، توسط دیوید سودارسکی و همکاران او در مقالهٔ Albedo and Reflection "Spectra of Extrasolar Giant Planets"[۱] و سپس در «طیف‌های نظری و اتمسفر سیاره‌های غول‌پیکر فراخورشیدی» بسط داده شده‌است.[۲] پیش از انجام هرگونه رصد موفقیت‌آمیز مستقیم یا غیرمستقیم جو سیاره فراخورشیدی منتشر شد. این یک سیستم طبقه‌بندی گسترده‌است که هدف آن نظم بخشیدن به گونه‌های احتمالاً غنی (گوناگون) جو غول گازی فراخورشیدی است.

غول‌های گازی با توجه به ویژگی‌های جوی فیزیکی مدل‌سازی‌شده‌شان به پنج کلاس (با اعداد رومی شماره‌گذاری شده‌اند) تقسیم می‌شوند. در منظومه شمسی، فقط مشتری و زحل در طبقه‌بندی سودارسکی قرار دارند و هر دو از کلاس I هستند. غول‌هایی مانند اورانوس (۱۴ جرم زمین) و نپتون (۱۷ جرم زمین) و دیگر سیاره‌های زمین‌سان که گازی نیستند را این طبقه‌بندی شامل نمی‌شود.

زمینه[ویرایش]

ظاهر سیاره‌های فراخورشیدی به دلیل دشواری در انجام مشاهدات مستقیم تا حد زیادی ناشناخته مانده‌اند. بعلاوه، همگونی با سیاره‌های منظومه شمسی تنها می‌تواند برای تعداد کمی از سیاره‌های فراخورشیدی شناخته شده اعمال شود؛ زیرا اکثر آنها کاملاً شبیه هیچ‌یک از سیاره‌های ما نیستند، به عنوان مثال، مشتری داغ.

اجرامی که از برابر ستاره خود عبور می‌کنند (از دیدگاه ما) را می‌توان به صورت کروماتوگرافی نقشه‌برداری کرد، به عنوان مثال اچ‌دی ۱۸۹۷۳۳بی.[۳] آن سیاره سپس نشان داده شده که آبی با سپیدایی بزرگتر (روشنتر) از ۰٫۱۴ است.[۴] بیشتر سیاره‌هایی که به این صورت نقشه‌برداری شده‌اند، «مشتری داغ» بزرگ و در مداری نزدیک به ستارهٔ خود قرار داشته‌اند.

حدس و گمان در مورد نماهای ظاهری سیاره‌های فراخورشیدیِ دیده‌نشده در حال حاضر، بر مدل‌های محاسباتی جوّ احتمالی چنین سیاره‌ای تکیه دارد، به عنوان مثال اینکه چگونه مشخصات دما-فشار اتمسفر و ترکیب آن به درجات مختلف تابش واکنش نشان می‌دهد.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. Sudarsky, D.; Burrows, A.; Pinto, P. (2000). "Albedo and Reflection Spectra of Extrasolar Giant Planets". The Astrophysical Journal. 538 (2): 885–903. arXiv:astro-ph/9910504. Bibcode:2000ApJ...538..885S. CiteSeerX 10.1.1.316.9833. doi:10.1086/309160.
  2. Sudarsky, D.; Burrows, A.; Hubeny, I. (2003). "Theoretical Spectra and Atmospheres of Extrasolar Giant Planets". The Astrophysical Journal. 588 (2): 1121–1148. arXiv:astro-ph/0210216. Bibcode:2003ApJ...588.1121S. doi:10.1086/374331.
  3. "First Map of Alien World". Archived from the original on October 16, 2007. Retrieved November 23, 2007.
  4. Berdyugina, Svetlana V.; Andrei V. Berdyugin; Dominique M. Fluri; Vilppu Piirola (20 January 2008). "First detection of polarized scattered light from an exoplanetary atmosphere" (PDF). The Astrophysical Journal. 673 (1): L83. arXiv:0712.0193. Bibcode:2008ApJ...673L..83B. doi:10.1086/527320. Archived from the original (PDF) on 17 December 2008.