سیزان
در شهر همدان به زیرزمین سیزان می‌گویند. در بعضی از خانه‌ها که مسیر قنات یا شعبات آن از زیر ساختمان رد می‌شود سیزان توسط چند پله به چشمه که محل برداشت آب از قنات است و از کف سیزان پایین‌تر واقع شده مرتبط می‌باشد.
عملکرد سیزان[ویرایش]
فعالیت‌های روزانه در داخل اتاقها صورت می‌گیرد. به همین دلیل ابعاد حیاطها در این نواحی قدری کوچکتر از مناطق فلات مرکزی ایران است و عمق ایوانها نیز از از مناطق جنوبی کمتر می‌باشد.
ارتفاع سیزان[ویرایش]
در اکثر شهرهای مناطق سرد سیر همانند مناطق گرم وخشک کف حیاط یک الی دو متر پایین‌تر از پیاده‌رو است تا اب جاری در جوی‌ها و نهرها را بتوان سوار باغچه در حیاط و با آب انبار واقع در زیرزمین نمود.
نام‌های دیگر سیزان[ویرایش]
شوادن که شبادان، شبابیک، خشیان و بادکش نیز نامیده می‌شود به‌طور مشخص در شهرهای دزفول و شوشتر دیده می‌شود.
مصالح سیزان[ویرایش]
در مواردی بخشهایی از دیواره آن با گچ -سقف آن گنبدی شکل و فاقد سازه. در بالاترین قسمت سقف سوراخی وجود دارد که معمولاً به کف حیاط می‌رسد.
منابع[ویرایش]
- ق‍ب‍ادی‍ان، وح‍ی‍د، ۱۳۳۵- ب‍ررس‍ی اق‍ل‍ی‍م‍ی اب‍ن‍ی‍ه س‍ن‍ت‍ی ایران/ وح‍ی‍د ق‍ب‍ادی‍ان. دان‍ش‍گ‍اه ت‍ه‍ران، م‍وس‍س‍ه ان‍ت‍ش‍ارات و چ‍اپ، ۱۳۷
- ال‍ه‍ی، ام‍ی‍ر، ب‍ررس‍ی، ش‍ن‍اس‍ای‍ی و م‍ع‍رف‍ی گ‍رم‍اب‍ه‌ه‍ای ت‍اری‍خ‍ی اق‍ل‍ی‍م سرد (در شهر زن‍ج‍ان)[پ‍ای‍ان‌ن‍ام‍ه]پ‍ژوه‍ش‍گ‍ر ام‍ی‍ر ال‍ه‍ی‌اس‍ت‍اد راهنما ال‍ی‍اس ص‍ف‍اری‍ان‌اس‍ت‍اد مشاور م‍ح‍م‍درح‍ی‍م ص‍راف ت‍ه‍ران۱۳۸۱
- محلوجی، احمد گفتمان منظر و سیمای شهر قدیم و جدید (طراحی شهری خیابان حکیم حدفاصل خیابان عبدالرزاق و خیابان سپه)[پ‍ای‍ان‌ن‍ام‍ه]/نگارش احمد محلوجی؛ استاد راهنما [شهره] خدابخشی؛ استاد مشاور [محمد] عمومی (کارشناسی ارشد): معماری خوراسگان، ۱۳۸۴