زنان در سینمای ایران

زنان در سینمای ایران

فروزان فرزانه تأییدی گوگوش شهلا ریاحی سوسن تسلیمی رخشان بنی‌اعتماد فاطمه معتمدآریا نیکی کریمی هدیه تهرانی لیلا حاتمی گلشیفته فراهانی باران کوثری ترانه علیدوستی سمیرا مخملباف نرگس آبیار پریناز ایزدیار

زنان در سینمای ایران به نقش زنان در سینمای ایران می‌پردازد. زنان ایرانی نقش مهمی در به رسمیت شناختن جهانی هنر ایران و به ویژه سینمای ایران داشته‌اند. از زمان ظهور موج جدید سینمای ایران زنان ایران تعداد بی شماری از فارغ التحصیلان مدرسه فیلم را تولید کرده‌است.

دوره

پس از انقلاب ۵۷ تغییراتی محسوس و اساسی در نحوه نگرش نسبت به زنان و بازنمایی آنها در سینمای ایران به وجود آمده‌است. چنین تغییراتی را به وضوح می‌توان از مشاهده نقش و جایگاه زنان در فیلم‌های سینمایی پیش و پس از انقلاب یافت. در دو دهه گذشته درصد کارگردانان سینمای ایران که زن هستند از درصد زنان کارگردان فیلم در اکثر کشورهای غربی فراتر رفته‌است. حذف بازیگران سینمای قبل از انقلاب ایران، با همراهی نسبی جریان معترض و روشنفکری اوایل انقلاب انجام شد. به‌ویژه روزنامه‌نگاران ادبیات سینمایی بعد از انقلاب و نشریاتی چون ماهنامه سینمایی فیلم، در این حذف‌ها با مدیران فرهنگی همراه بودند. نوع نگاه حقیرانه به آنچه فیلم فارسی خوانده می‌شد و همچنان نیز در میان گروهی از نویسندگان سینمای ایران جاری است، در همراهی با این حذف و محرومیت نقش داشت. این موضوع به‌ویژه با مشاهده محصولات جریان اصلی سینمای ایران که بخش عمده‌ای از آن‌ها تقلید و بازسازی فیلم‌های قبلی و استفاده از تمهیدات سطحی چون تقلید خوانندگان قدیمی و رقص مردان و شوخی‌های کلامی جنسی است، بیش از پیش پرسش‌های جدی را دربارهٔ دلایل واقعی حذف بازیگران قدیمی و آنچه به نام سینمای سطحی پیش از انقلاب خوانده می‌شد، طرح می‌کند.

در دوره ده ساله پیش از انقلاب، حضور زنان در عرصه سینما به غیر از جایگاه موسیقی و تا حدودی جایگاه بازیگری در سایر جایگاه‌ها از دوره‌های مختلف بعد از انقلاب کمتر بوده‌است. در دوره «دفاع مقدس» علی‌رغم کاهش تعداد فیلم‌های تولیدشده، زنان در برخی جایگاه‌های مهم مانند کارگردانی و تولید فیلم حضوری پررنگ داشتند، اما در دو بخش موسیقی و بازیگری، میزان مشارکت آن‌ها کاهش چشمگیری داشته‌است. ویژگی شاخص دوره «سازندگی» افزایش مشارکت زنان در اغلب جایگاه‌ها در مقایسه با قبل است. در دوره «اصلاحات» با وجود کاهش تعداد فیلم‌های تولیدشده، حضور زنان در تمام جایگاه‌ها به جز بازیگری از دوره پیش از خود با افزایش مشارکت مواجه بوده‌است. در دوره «عدالت محوری» مجموع حضور زنان در عرصه‌های گوناگون تولید فیلم در مقایسه با دوره قبل و در مقایسه با کل فیلم‌های تولیدشده، با کاهش مواجه بوده‌است. همچنین در این دوره، شاهد کاهش معنادار حضور زنان در سه عرصه موسیقی، بازیگری و صدا در مقایسه با دو دوره قبل هستیم، اما در دو عرصه نویسندگی و کارگردانی، حضور زنان از دوره قبل اندکی افزایش یافته‌است.

تا دهه ۳۰

برخی از مورخان تاریخ سینمای ایران بر این باورند که نقش آفرینی آسیا قسطانیان در فیلم حاجی آقا آکتور سینما ساخته اوانس اوگانیانس که در ۱۱ بهمن سال ۱۳۱۲ در تهران اکران شد، نخستین حضور زن در سینمای ایران است. روح‌انگیز سامی نژاد با بازی در اولین فیلم ناطق تاریخ سینمای ایران به نام دختر لر، نخستین حضور رسمی زن در سینمای ایران را رقم زد. این فیلم در سال ۱۳۱۲ توسط اردشیر ایرانی و با همکاری عبدالحسین سپنتا در بمبئی ساخته شد و سامی نژاد، نقش گلنار را بازی کرد. سینمای ایران در این دوره علاوه بر وجود مخالفت‌هایی از سوی روحانیت با پدیده دیگری به نام سانسور هم مواجه شد. به استناد پژوهش‌ها، تغییر بخش کوتاهی از دیالوگ جعفر و گلنار، بازیگران فیلم دختر لر، نمونه‌ای از این وضعیت است.

دهه ۴۰

سینمای ایران در دوره اشغال توسط متفقین و جانشینی محمدرضا پهلوی، فرصت چندانی برای عرض‌اندام پیدا نکرد. در عوض تئاتر موقتاً توانست جای سینما را بگیرد.

دهه ۵۰

سینمای ایران تا اوایل دهه ۵۰ در حالی تماشاچی داشت که نمایش برهنگی و عرفی کردن روابط جنسی زن و مرد بارها مورد انتقاد قرار می‌گرفت. ماهنامه فیلم و هنر در سال ۱۳۵۲ در انتقاد از نمایش برهنگی در سینما نوشت:

«تا سه چهار سال پیش تهران چنین نبود، در خیابان‌های تهران تصاویر استریپ نیز به چشم نمی‌خورد. پلاکاردها تا اندازه‌ای معین و مقرر اجازه برهنه‌گرایی داشتند، اما اکنون گویی دوربین‌های فیلمبرداری فقط توانایی به تصویر درآوردن صحنه‌های سکسی را دارا هستند.»

شاخص‌ترین کارگردانی که در دوران پیش از انقلاب، به زنان از نگرشی دیگر می‌پردازد، بهرام بیضایی است که با سه فیلم «رگبار»، «غریبه و مه» و «کلاغ»، تصاویر متفاوتی از زن را نشان می‌دهد. در «رگبار» زن متعلق به لایه‌های زیرین و فرودست جامعه است که در اوضاع دشوار خانواده اش را سرپرستی می‌کند. در «غریبه و مه» زن از جهان اسطوره‌ها برخاسته و هویتی نمادین می‌یابد و در فیلم «کلاغ»، زن در جهان معاصر و مدرن، سعی در یافتن هویت خود در گذشته تاریخی اش دارد.

اواخر دهه ۵۰ همزمان با وقوع انقلاب اسلامی، موج اعتراض‌ها به سینمای «مبتذل» با آتش‌سوزی ۲۵ سالن بالا گرفت.

دهه ۷۰

در سینمای دفاع مقدس نقش زن آن طوری که باید دیده نشده‌است. زنان در بیشتر اوقات فقط به عنوان همسر قهرمان و یک نقش فرعی حضور دارند. فیلم «شب‌بخیر فرمانده» به کارگردانی انسیه شاه‌حسینی یا «زیباتر از زندگی» یا فیلم «نجات‌یافتگان» ساخته رسول صدرعاملی آثاری هستند که زنان در آنها نقش اصلی دارند.

دهه ۹۰

نگاه به زن‌ها در سینما از آن حالت سنتی که همیشه فقط مادر و همسر است و نقش کاملاً حاشیه‌ای در درام دارد و اصلاً فیلم بر شخصیت او متمرکز نیست، به آرامی خارج می‌شود. این نگاه به سمتی می‌رود که شخصیت زن به یکی از کارکترهای اصلی فیلم تبدیل می‌شود.

شخصیت‌ها

در تاریخ سینمای ایران شخصیت‌های زن زیادی ماندگار شده‌اند. شخصیت نائی در فیلم باشو غریبه کوچک ساخته بهرام بیضایی به خاطر مرکزیت دادن به یک شخصیت زن و ترکیبِ واقع‌گراییِ روان‌شناختی با سوررئالیسمِ آئینی به بازخوانی روابط قدرت در نظام سلسله مراتب جنسیتی و قومی می‌پردازد. کارکتر گلرخ کمالی در فیلم دیگری از بیضایی یعنی سگ‌کشی نیز از دیگر شخصیت‌های ماندگار سینمای ایران است.

شخصیت «ریحان» در «کافه ترانزیت» با بازی فرشته صدرعرفایی ساخته «کامبوزیا پرتوی»، «دو زن» ساخته تهمینه میلانی و«سارا» داریوش مهرجویی با بازی نیکی کریمی، «آفاق» و «نرگس» در نرگس که در سال ۱۳۷۰ اکران شد، «مریم قندی» در سفر به چزابه (۱۳۷۴) با بازی عاطفه رضوی در نقش یک امدادگر زن در جبه‌های جنگ ایران و عراق، کاراکتر «محبوبه» در روبان قرمز ساخته حاتمی‌کیا با بازی آزیتا حاجیان، «درنا» در آدم‌برفی (۱۳۷۶) ساخته داوود میرباقری از دیگر شخصیت‌های شناخته شده در سینمای ایران هستند.

شخصیت «رؤیا» در کاغذ بی‌خط (۱۳۸۰) ساخته ناصر تقوایی تصویر جدیدی از زن به نمایش گذاشت شد. «ترانه» در من ترانه پانزده سال دارم (۱۳۸۱) که سیمرغ بلورین بهترین فیلم را نصیب رسول صدرعاملی کرد، روی فیلمنامه‌ای از کامبوزیا پرتوی ساخته شد. از نمونه‌های مشابه تصویر چنین زنانی می‌توان به دختری با کفش‌های کتانی، ساخته دیگر رسول صدرعاملی و شخصیت «ستاره» با بازی گلشیفته فراهانی در فیلم دیوار اشاره کرد.

«گیلانه» (۱۳۸۳) ساخته رخشان بنی اعتماد تصویر مادرانی را به نمایش گذاشت که باید با تبعات جنگ دست و پنجه نرم کنند. لهجه گیلکی و بازی فاطمه معتمدآریا از نکات به یاد ماندنی این فیلم است. کاراکتر «الفت» در فیلم شیار ۱۴۳ با بازی مریلا زارعی نمونه دیگری از این مادرهای سینمایی ست. حضور مادرهای تنها، به سینمای دفاع مقدس محدود نیست. گلشیفته فراهانی در میم مثل مادر ملاقلی‌پور و شخصیت «عفت خانم» در مهمان مامان هم مادرهایی هستند که باید دست تنها گلیم زندگی‌شان را از آب بکشند. شخصیت «سمیه» در ابد و یک روز (۱۳۹۴) با بازی پریناز ایزدیار از جمله کارکترهای ماندگار اواخر دهه ۹۰ است.

زنان سرشناس

پوری بنایی هنرپیشه تئاتر، سینما و تلویزیون

بازیگران

اوایل دهه ۶۰، با حذف تمام گروه‌های رقیب و یکدست شدن حاکمیت سینما نیز دوران تازه‌ای را سپری کرد محمد بهشتی، از طراحان این سینمای تازه که مدیریت نهاد تازه‌تأسیسی به نام بنیاد سینمایی فارابی را در آن زمان برعهده داشت پیرامون حذف بازیگران پیش از انقلاب چنین گفته بود:

«این جماعت توبه کردند و ما هم پذیرفتیم که در ایران بمانند و کار کنند. اما بعد دیدیم مگر می‌شود مخاطب سینما تک‌تک فیلم‌های قبلی را از یاد ببرد؟ به همین خاطر مجبور شدیم تمام مصادیق سینمای قبل از انقلاب را پاک کنیم و درنهایت تصمیم این شد که این افراد کار نکنند.»

حاصل این اتفاقات، حذف تقریباً تمام بازیگران زن مهم سینمای قبل از انقلاب، به جز چهره‌هایی چون پروانه معصومی، شهلا ریاحی، حمیده خیرآبادی، مهین شهابی، فخری خوروش و جمیله شیخی بود. برخی از سرشناس‌ترین بازیگران زن پیش از انقلاب عبارتند از:

• فروزان، ستاره بی‌بدیل سینمای پیش از انقلاب که نامش تضمین‌گر فروش فیلم‌ها بود، با حضور در تعدادی از شاخص‌ترین آثار چون قلندر، باباشمل، دشنه و دایره مینا، به دادگاه انقلاب احضار و با شرط بخشش اموال و نداشتن هیچ‌گونه فعالیت هنری و اجتماعی، اجازه زندگی گرفت. او سال ۱۳۹۴ در ۷۸ سالگی در انزوا درگذشت.
• نوری کسرایی، بازیگر تعدادی از آثار موج نو سینمای ایران از جمله پنجره، تنگسیر، و شازده‌احتجاب، دی ماه سال ۱۳۹۸ در ۶۸ سالگی در انزوای کامل، به طوری که پیکرش دو روز بعد از مرگ در خانه‌اش یافت شد، درگذشت.
• پوری بنایی، از بازیگران مهم پیش از انقلاب و نقش‌آفرین آثاری چون قیصر، کوچه مردها، غزل، و میراث، بعد از انقلاب به دادگاه انقلاب احضار و از فعالیت هنری محروم شد.
• ایرن، بازیگر توانا و بی‌پروای سینمای قبل از انقلاب که در فیلم‌هایی چون بلوچ، موسرخه، برهنه تا ظهر با سرعت، و شام آخر بازی کرده بود، در چند سال ابتدایی انقلاب بازیگر چند نقش حاشیه‌ای در خط قرمز، جایزه و هزاردستان شد، اما همه فصول بازی‌هایش در این آثار هنگام نمایش حذف شد. او سال ۱۳۹۱ در ۸۵ سالگی درگذشت.
• فرزانه تأییدی یکی از مهم‌ترین استعدادهای بازیگری زن سینما، تئاتر و تلویزیون ایران بود که باوجود حضورش در آثار جدی سینما و تئاتر پیش از انقلاب، از نظر مدیران انقلاب اسلامی اجازه فعالیت پیدا نکرد و با تشکیل پرونده‌های قضایی و امنیتی عملاً به خارج از کشور رانده شد. او در کتاب «گریز ناگزیر» و در گفت‌وگو با ناصر مهاجر چنین گفته‌است:

  «به‌مرور، از درون تحلیل می‌رفتم. درون و روحم خورده می‌شد. رفته‌رفته همه‌چیز را از ما گرفته بودند و ما را به جایی رسانده بودند که بشکنیم و تسلیم شویم یا همه‌چیز را رها کنیم و از زندگی در مملکت‌مان بگذریم. اول حقوق مرا، کارمند رسمی وزارت فرهنگ و هنر را، قطع کردند. بعد کوشیدند که مرا به همکاری بکشانند. موفق نشدند و اذیت و آزارها شدت گرفت. بعد ممنوع‌التصویر شدم. تحقیرها و اذیت و آزارهایی که روزمره اتفاق می‌افتاد.»

  — فرزانه تأییدی در کتاب گریز ناگزیر

طوطی سلیمی، آرام، سپیده، شورانگیز طباطبایی، فرشته جنابی، روشنک صدر، لیلا فروهر و گوگوش از دیگر بازیگران زن سرشناس پیش از انقلاب بودند.

گوگوش خواننده و بازیگر سرشناس ایرانی است که از کودکی فعالیت هنری خود را شروع کرده است او در سن ۹ سالگی در دو فیلم گرجی عبادیا به نام بیم و امید و فرشته فراری بازی کرد.او در طول فعالیت بازیگری خود با هنرپیشگانی همچون بهروز وثوقی، پوری بنایی، حمیده خیرآبادی، جمشید مشایخی و.. همبازی شد.او برای فیلم بی تا هژیر داریوش جایزه سپاس بهترین بازیگر زن سال 1351 را دریافت کرد او در این فیلم با بازیگرانی همچون عزت الله انتظامی،اکبر زنجانپور و مهین شهابی به ایفای نقش پرداخت. بعد از همکاری گوگوش با پرویز صیاد و بهمن فرمان‌آرا در فیلم در امتداد شب داستان فیلمی بنام «همیشه شب» توسط بهمن فرمان‌آرا به گوگوش پیشنهاد داده شد در این فیلم قرار بود که داریوش اقبالی نقش مقابل گوگوش را بازی کند. داستان این فیلم درباره زندگی هنرمند خوش آواز پری زنگنه است که در یک حادثه رانندگی بینایی خود را از دست می دهد این فیلم به دلیل نزدیک شدن به زمان انقلاب هرگز ساخته نشد.گوگوش پس از این فعالیت بازیگری خود را ادامه نداد و در فیلمی بازی نکرد.

• 
  گلشیفته فراهانی
• 
  فاطمه معتمدآریا
• 
  سوسن تسلیمی
• 
  فروزان
• 
  حمیده خیرآبادی

کارگردان

در تاریخ ۹۰ ساله سینمای ایران، تعداد کارگردانان زن در سینمای حرفه‌ای و فیلم بلند داستانی، به‌سختی به ۴۰ نفر می‌رسد. به نقل از ایرنا از نظر کمی ایران بیشترین تعداد فیلمسازان زن را در دنیا دارد و در سال‌های اخیر زنان و دختران فیلمساز توانسته‌اند فیلم‌های مهم و اثرگذاری بسازند. قبل از انقلاب فقط سه زن بودند که نامشان به‌عنوان کارگردان در تاریخ سینمای ایران ثبت و ضبط شد. شهلا ریاحی نخستین زن کارگردان سینمای ایران است. ریاحی بعد از ۱۲ سال تجربه بازی در تئاتر و سینما، با کارگردانی فیلم مرجان نام خود را به عنوان نخستین کارگردان زن ایرانی در تاریخ هنر به ثبت رساند. دومین زنی که به کارگردانی روی آورد، مروا نبیلی بود که اولین اثرش «خاک بکر» نام داشت. کبری سعیدی که اسم مستعار شهرزاد را داشت در ابتدای فعالیت‌هایش بازیگر بود که بعد به فکر کارگردانی افتاد و یک فیلم بلند با عنوان «مریم و مانی» ساخت.

ساخت فیلم مستند خانه سیاه است دربارهٔ جذامیان توسط فروغ فرخزاد از تجربه‌های فیلمسازی زنان در ایران بود که نقطه عطفی در تاریخ سینما محسوب می‌شود.مرضیه برومند اولین کارگردان زن سینمای ایران در سینمای پس از انقلاب است. پوران درخشنده اولین کارگردان مطرح پس از انقلاب اسلامی است که با ساخت فیلم رابطه در سال ۶۵ مطرح شد و با فیلم پرنده کوچک خوشبختی در سال ۶۶ برنده اولین سیمرغ زنان برای بهترین فیلم از جشنواره فیلم فجر شد. رخشان بنی‌اعتماد با ساخت فیلم خارج از محدوده در سال ۶۶ مطرح شد و اولین سیمرغ کارگردانی زنان برای فیلم نرگس را در سال ۷۰ از آن خود کرد. تهمینه میلانی که از مهم‌ترین کارگردانان زن سینمای ایران است، اولین فیلم سینمایی خود به نام بچه‌های طلاق را سال ۶۸ ساخت. نرگس آبیار از موفق‌ترین و پرکارترین کارگردان زن سینمای ایران در دهه اخیر است. شیار ۱۴۳، نفس و شبی که ماه کامل شد از ساخته‌های مطرح وی می‌باشد. در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر نرگس آبیار با کارگردانی فیلم «شبی که ماه کامل شد» سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را از آن خود کرد. «شبی که ماه کامل شد» به کارگردانی نرگس آبیار، «خانه دیگری» به کارگردانی بهنوش صادقی، «تولدت مبارک» اثر سمیه زارعی نژاد، «نبات» به کارگردانی پگاه ارضی و «وکیل مدافع» ساخته مشترک سلما بابایی و ونداد دوشن، پنج فیلم دربارهٔ زنان اکران شده در سال ۱۳۹۸ بودند.

انسیه شاه‌حسینی فعال‌ترین کارگردان زن سینمای ایران در زمینه جنگ و دفاع مقدس، فریال بهزاد فعال در سینمای کودک و نوجوان، تینا پاکروان در نقش کارگردان و تهیه‌کننده، پریسا بخت‌آور، منیژه حکمت، نیکی کریمی از ستاره‌های سینمای ایران در دهه‌های ۷۰ و ۸۰، آزیتا موگویی، آیدا پناهنده، منیر قیدی، مونا زندی‌حقیقی، مرجان اشرفی‌زاده، یلدا جبلی، رقیه توکلی، نگار آذربایجانی، مریم دوستی، سلما بابایی، سهیلا گلستانی، مهشید افشارزاده، فائزه عزیزخانی، آناهید آباد، روح‌انگیز شمس، شهره لرستانی، مرضیه مشکینی و یاسمین ملک نصر، از جمله زنانی هستند که در سینمای بلند و داستانی، پشت دوربین قرارگرفتند و کارگردانی کردند.

• 
  رخشان بنی‌اعتماد
• 
  شهلا ریاحی
• 
  مرضیه برومند
• 
  مرجان ساتراپی

کارگردانان زن ایران جوایز معتبری را از جشنواره‌های خارجی دریافت کرده‌اند که مهم‌ترین آن‌ها شیر نقره‌ای ونیز است که رخشان بنی‌اعتماد برای نوشتن فیلمنامه قصه‌ها دریافت کرد. دو جایزه هیئت داوران جشنواره کن (سمیرا مخملباف برای تخته سیاه و ۵ عصر) و جایزه «آینده نویدبخش» جشنواره کن (آیدا پناهنده برای ناهید) از دیگر جوایز مهم و معتبر سینمایی جهان هستند که کارگردانان زن سینمای ایران آن‌ها را به دست آورده‌اند.

وضعیت

حضور زن در سینما تا حد زیادی متأثر از نوع نگاه جامعه به این قشر و باورهای مذهبی، هنجارها و تابوهای رایج، آداب و رسوم، اخلاقیات و آیین‌های اجتماعی است. تهیه و تدوین آیین‌نامه اجرایی اصول و سیاست‌های بهینه‌سازی حضور زن در سینما در سال ۱۳۸۷ توسط معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از اقداماتی است که بر حضور زنان بر پرده سینما تأثیر گذاشته‌است.

پایگاه «تاریخ‌نگاری سینمای ایران» به منظور ثبت اطلاعات جامع فیلم‌ها و سینماگران ایرانی اول اردیبهشت هزار و سیصد و نود و هفت با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد مهدی حیدریان رئیس وقت سازمان سینمایی آغاز به کار کرد. پایگاه تاریخ‌نگاری سینمای ایران اقدام به قرار دادن پروفایلی از گوگوش و بهروز وثوقی در بخش انگلیسی کرد که واکنش‌های متعددی را دربرداشت که در نهایت به حذف نام این دو هنرمند از این سایت منجر شد.

اعتراض به خشونت علیه زنان

مقالهٔ اصلی: افشاگری و اعتراضات ۱۴۰۱ سینماگران زن ایران

در فروردین ۱۴۰۱ جمعی از سینماگران زنِ ایران از جمله نیکی کریمی، هدیه تهرانی، ترانه علیدوستی، سحر دولت‌شاهی، پری‌ناز ایزدیار، هانیه توسلی، تهمینه میلانی، ویشکا آسایش، نگار جواهریان و… اقدام به امضا و انتشار بیانیه‌ای با عنوان «بیانیه زنان دست‌اندرکار سینما در اعتراض به خشونت علیه زنان در این عرصه» کردند.

جشنواره

جشنواره فیلم پروین اعتصامی

مقالهٔ اصلی: جشنواره فیلم پروین اعتصامی

این جشنواره به صورت سالانه از سال ۱۳۸۳ برگزار می‌شود و به زنان فیلم‌ساز که دارای فیلم بلند سینمایی هستند، جایزه اهدا می‌کند. جشنواره فیلم پروین اعتصامی ویژه فیلم‌هایی با موضوع زنان است به تلاش خانه زنان هنرمند ایران برگزار می‌شود. این رویداد سینمایی در قالب دو بخش اصلی مسابقه فیلم کوتاه و مسابقه فیلم بلند سینمایی و در قالب ۸ زیربخش است.

جستارهای وابسته

• زنان در ایران
• زنان در موسیقی ایران
• زنان در سیاست ایران
• زنان در ادبیات فارسی

پیوند به بیرون

• زنان در سینمای ایران
• تصویر زنان در قاب سینما؛ مروری بر وضع زنان در سینمای بیست و پنج ساله انقلاب