پرش به محتوا

درگاه:خون شناسی/نوشتار برگزیده

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نوشتار برگزیده ۱

درگاه:خون شناسی/نوشتار برگزیده/۱

خون مایعی است که کار اصلی آن رساندن اکسیژن و موادّ تغذیه‌کننده مانند گلوکز و سازنده به بافت‌ها و کمک به دفع موادّ زائد (همچون کربن دی‌اکسید و اسید لاکتیک) از بافت‌های بدن و دفاع در برابر میکروارگانیسم‌ها است. این مایع به‌وسیلهٔ پمپاژ قلب (یا ساختاری همانند) توسط رگها، به تمام قسمت‌های بدن منتقل می‌شود. خون هم یک شاره و هم یک نوع بافت، محسوب می‌شود و بافت نامیده شدن آن، از آن روست که شامل مجموعه‌ای از سلولهای ویژه است که وظایف و اعمال خاصی را به‌انجام می رسانند. این سلولها در مادهٔ میان سلولی و زمینه‌ای مایعی به نام پلاسما شناورند که به خون حالت شاره می‌بخشد. به دانش بررسی خون، خون‌شناسی گفته می‌شود.
در حدود ۷ الی ۸ درصد وزن بدن را خون تشکیل می‌دهد و در انسان بالغ بطور متوسط ۵ لیتر از حجم بدن را خون تشکیل می‌دهد.

بیشتر...

نوشتار برگزیده ۲

درگاه:خون شناسی/نوشتار برگزیده/۲

گویچهٔ سرخ، گلبول قرمز یا اریتروسیت متداول‌ترین نوع یاخته‌های خونی است و در بدن مهره‌داران، نقش اصلی رساندن اکسیژن را، از شش‌ها (یا آبشش‌ها) به بافت‌ها، بازی می‌کند.

گلبول‌های قرمز سکه مانند(مقعر الطرفین)، کوچک و فاقد هسته و سایر اندامک‌ها است. به همین جهت تنها منبع برای تامین انرژی در آن فرایند گلیکولیز است. گلبول قرمز از حجمی بالغ بر ۹۰ تا ۹۵ میکرون برخوردار است.
در شرایط طبیعی قطر آن‌ها به طور متوسط ۷٫۵ میکرون می‌یاشد. اگر اندازهٔ سلول کوچک‌تر از ۶ میکرون باشد میکروسیت و اگر بزرگ‌تر از ۹ میکرون باشد، ماکروسیت نامیده می‌شود. حضور گویچه‌های قرمز با اندازه‌های مختلف در خون را آنیزوسیتوزیس (Anisicytosis) و حضورشان با اشکال مختلف در خون را پوی‌کیلوسیتوزیس (Poikilocytosis) می‌نامند که در حالات مرضی دیده می‌شوند. تعداد گویچه‌های قرمز در حالت طبیعی در خون زنان ۳٫۶ تا ۵٫۵ میلیون و در خون مردان ۴٫۱ تا ۶ میلیون در هر میکرولیتر می‌باشد. نسبت حجم سلول‌های خون به کل خون بر حسب درصد را هماتوکریت مینامند. این نسبت در زنان و مردان سالم و بالغ به ترتیب برابر ۴۵-۳۵ و ۵۰-۴۰ درصد است.
بیشتر...

نوشتار برگزیده ۳

درگاه:خون شناسی/نوشتار برگزیده/۳

گویچه‌های سفید (لوکوسیت‌ها) یا گلبول‌های سفید از یاخته‌های خون هستند. گویچه‌های سفید بخشی از دستگاه ایمنی بدن هستند و بدن را از بیماری‌های عفونی محافظت می‌کنند. لوکوسیت‌ها بر خلاف اریتروسیت‌ها هسته‌دار و متحرک هستند. در انسان بالغ گویچه‌های سفید در مغز استخوان جناغ و لگن خاصره ساخته می‌شوند (در کودکان مضافاً در استخوان لوله‌ای دست‌ها) و در خون آزاد می‌شوند. گویچه‌های سفید سپس در لوزه ها، طحال، مغز استخوان، غدد لنفاوی و تیموس "می‌آموزند" که دقیقاً چه نوع وظیفه دفاعی به عهده دارند و چه چیزهایی خودی و چه چیزهایی غیر خودی (دشمن) محسوب می‌شوند.
بیشتر...

نوشتار برگزیده ۴

درگاه:خون شناسی/نوشتار برگزیده/۴

سوزن جمشیدی(به انگلیسی: Jamshidi needle) جهت ایجاد حفره و انجام عمل بیوپسی مغز استخوان بکار می‌رود. برای بدست آوردن یک نمونه استوانه‌ای از بافت که خود برای بیوپسی هسته‌ای، کاربرد دارد.
ابزاری با یک سوزن استوانه‌ای که برش آن مخروطی شکل بوده و با این انتهای مخروطی، میزان له شدگی در ناحیه بیوپسی دهنده را کاهش می‌دهد.
این سوزن متداولترین ابزار جهت انجام بیوپسی مغز استخوان است.
بیشتر...

نوشتار برگزیده ۵

درگاه:خون شناسی/نوشتار برگزیده/۵

آزمایش خون یک روند مربوط به علوم آزمایشگاهی است که بر روی یک نمونه خونی گرفته شده از سیاه‌رگ، سرخ‌رگ یا مویرگ انجام می‌شود. به چند آزمایش خون مرتبط به‌هم یک پانل می‌گویند.
آزمایش خون اغلب در بهداشت و درمان برای تعیین وضعیت فیزیولوژیک و بیوشیمیایی، مانند بیماری، میزان مواد معدنی، اثر بخش بودن دارویی، و عملکرد اندام درونی بدن استفاده می‌شود. نمونه پانل‌های خون بالینی همیشه شامل یک پانل متابولیک پایه یا شمارش کامل خون هستند. آزمایش خون همچنین در آزمایش مواد مخدر برای تشخیص سوء مصرف مواد مخدر بکار می‌رود.

بیشتر...

نوشتار برگزیده ۶

درگاه:خون شناسی/نوشتار برگزیده/۶

دیاپدز به فرایند عبور گروهی از گلبول های سفید از منافذ بین سلولی دیوارهٔ مویرگ‌ها برای رسیدن به محل آسیب دیده می‌باشد. مواد شیمیایی آزاد شده از سلول‌های آسیب دیده که فاکتورهای جذب کننده نوتروفیل‌ها هستند، باعث جذب نوتروفیل‌ها به سمت حاشیه مویرگ‌ها شده واین سلول‌ها با نازک و باریک شدن از لابه‌لای منافذ ریز بین سلول‌های جدار مویرگ خارج و به بافت آسیب دیده وارد می‌شوند. نوتروفیل‌ها باعث کشته شدن باکتری‌ها می‌شوند. سپس ماکروفاژها در مرحله بعد به کمک نوتروفیل‌ها می‌آیند.

در محل آسیب یا عفونت، ماستوسیت‌ها و بازوفیل‌ها هیستامین ترشح می‌کنند. که هیستامین گشاد کننده رگ‌ها و افزایش فشار خون در محل آسیب را باعث می‌شود و افزایش نفوذ پذیری رگ‌ها و افزایش عمل دیاپدز و التهاب را به دنبال دارد.

بازمانده میکروب‌ها و سلول‌های خودی کشته شده و نوتروفیل‌ها چرک را می‌سازند. ماکروفاژها می‌توانند با عمل فاگوسیتوز این سلول‌های مرده را از بین ببرند.

بیشتر...

نوشتار برگزیده ۷

نوشتار برگزیده ۸

نوشتار برگزیده ۹

نوشتار برگزیده ۱۰

نوشتار برگزیده ۱۱

نوشتار برگزیده ۱۲

نوشتار برگزیده ۱۳

نوشتار برگزیده ۱۴

نوشتار برگزیده ۱۵

نوشتار برگزیده ۱۶

نوشتار برگزیده ۱۷

نوشتار برگزیده ۱۸

نوشتار برگزیده ۱۹

نوشتار برگزیده ۲۰

نوشتار برگزیده ۲۱

نوشتار برگزیده ۲۲

نوشتار برگزیده ۲۳

نوشتار برگزیده ۲۴

نوشتار برگزیده ۲۵

نوشتار برگزیده ۲۶

نوشتار برگزیده ۲۷

نوشتار برگزیده ۲۸

نوشتار برگزیده ۲۹

نوشتار برگزیده ۳۰

نوشتار برگزیده ۳۱

نوشتار برگزیده ۳۲

نوشتار برگزیده ۳۳

نوشتار برگزیده ۳۴

نوشتار برگزیده ۳۵

نوشتار برگزیده ۳۶

نوشتار برگزیده ۳۷

نوشتار برگزیده ۳۸

نوشتار برگزیده ۳۹

نوشتار برگزیده ۴۰

نوشتار برگزیده ۴۱

نوشتار برگزیده ۴۲

نوشتار برگزیده ۴۳

نوشتار برگزیده ۴۴

نوشتار برگزیده ۴۵

نوشتار برگزیده ۴۶

نوشتار برگزیده ۴۷

نوشتار برگزیده ۴۸

نوشتار برگزیده ۴۹

نوشتار برگزیده ۵۰

نوشتار برگزیده ۵۱

نوشتار برگزیده ۵۲

نوشتار برگزیده ۵۳

نوشتار برگزیده ۵۴

نوشتار برگزیده ۵۵

نوشتار برگزیده ۵۶

نوشتار برگزیده ۵۷

نوشتار برگزیده ۵۸

نوشتار برگزیده ۵۹

نوشتار برگزیده ۶۰

نوشتار برگزیده ۶۱

نوشتار برگزیده ۶۲

نوشتار برگزیده ۶۳

نوشتار برگزیده ۶۴

نوشتار برگزیده ۶۵

نوشتار برگزیده ۶۶

نوشتار برگزیده ۶۷

نوشتار برگزیده ۶۸

نوشتار برگزیده ۶۹

نوشتار برگزیده ۷۰

نوشتار برگزیده ۷۱

نوشتار برگزیده ۷۲

نوشتار برگزیده ۷۳

نوشتار برگزیده ۷۴

نوشتار برگزیده ۷۵

نوشتار برگزیده ۷۶

نوشتار برگزیده ۷۷

نوشتار برگزیده ۷۸

نوشتار برگزیده ۷۹

نوشتار برگزیده ۸۰

نوشتار برگزیده ۸۱

نوشتار برگزیده ۸۲

نوشتار برگزیده ۸۳

نوشتار برگزیده ۸۴

نوشتار برگزیده ۸۵

نوشتار برگزیده ۸۶

نوشتار برگزیده ۸۷

نوشتار برگزیده ۸۸

نوشتار برگزیده ۸۹

نوشتار برگزیده ۹۰

نوشتار برگزیده ۹۱

نوشتار برگزیده ۹۲

نوشتار برگزیده ۹۳

نوشتار برگزیده ۹۴

نوشتار برگزیده ۹۵

نوشتار برگزیده ۹۶

نوشتار برگزیده ۹۷

نوشتار برگزیده ۹۸

نوشتار برگزیده ۹۹