خاندان مظفری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

خاندان مظفری یکی از خاندان‌های کهن و صاحب‌نام زنجان بوده که اصالت پدری انها سی سختی بوده است و اصالت مادریشان از منطقه ای به اسم آبپرده شیراز است. واز خاندان مظفری آپرده‌ای ۲۰ نفر باقی مانده است.

نسب[ویرایش]

خاندان مظفری نسب خود را به صدرالدین احمد خالد زنجانی، وزیر معروف دوره ایلخانی و از طریق او به خالد بن ولید می‌رساندند.[۱] امیرابراهیم‌خان مظفرالدوله، جد اعلای خاندان مظفری و از سرداران سپاه ایران در جنگ هرات بود.[۲] او در اواخر عمر به حکومت سیستان منصوب شد و قلعه ناصری را بنیان‌گذاشت که اکنون به شهر زابل تبدیل شده است.[۳] دوره حکومت او با سال‌های ضعف و افول ملوک نیمروز و سایر خانواده‌های سابقا قدرتمند سیستان مقارن بود. درباره این دوره نوشته‌اند:[۴]

«در سال ۱۲۸۳ مظفرالدوله حاکم سیستان شد و به بزرگان و امرای قدیمی دستور داد تا جمیع اسناد و نوشته‌های مختلف را برای داوری به نزد او بیاورند، ریش‌سفیدان، کدخدایان، میران، پاداران، اربابان، کلانتران و سران هر طایفه در ارائه و تسلیم این اسناد پیشدستی کردند و زمانی نگذشت که دسته‌ها و بسته‌ها و طومارها از این اسناد به دست مظفرالدوله افتاد، اما این حاکم دستور داد تا همگی را پاره کنند و به دست باد سپارند.»

مظفرالدوله داماد عبدالله میرزا و پدرزن میرزا ابوطالب زنجانی بود. از او سه پسر به نام‌های آقاخان (مظفرالدوله)، پاشاخان (مظفرالسلطنه) و رضاقلی‌خان (فخیم‌الدوله) باقی ماند. عاصم‌السلطنه، یکی از پسران آقاخان مظفرالدوله، مدتی به فرمانداری زنجان رسید. پاشاخان یکی از دختران امیراصلان خان مجدالدوله دایی ناصرالدین‌شاه را به همسری گرفت و رضاقلی‌خان از ازدواج با جمیله خانم دختر ذوالفقار خان اسعدالدوله صاحب دختری به نام قمرتاج‌خانم حجاب‌السلطنه شد که با اسعدالدوله ذوالفقاری ازدواج کرد.

پس از مشروطه[ویرایش]

خاندان مظفری پس از مشروطه به مرور املاک و ثروت خود را از دست داد و ذوالفقاری‌ها جایگزین آنان شدند.

پانویس[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  • احمدی، حسن (۱۳۷۸). جغرافیای تاریخی سیستان. تهران.
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌خان (۱۳۷۶). تاریخ منتظم ناصری. تهران: دنیای کتاب.
  • خطیبی، بهمن (۱۳۹۱). تاریخ خاندان خطیبی زنجان. زنجان: دانش زنجان. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۵۹۳۲-۵۸-۸ مقدار |شابک= را بررسی کنید: checksum (کمک).
  • داوودی، حسین (۱۳۴۸). «اسناد تاریخی خاندان کلانتری سیستان». بررسی‌های تاریخی. تهران (۲۳ و ۲۴). دریافت‌شده در ۱۷ بهمن ۱۳۹۱.
  • سپهر، محمدتقی (۱۳۷۷). ناسخ‌التواریخ. تهران: اساطیر.