حسین مرتضاییان آبکنار
حسین مرتضاییان آبکنار | |
---|---|
زادهٔ | ۵ اسفند ۱۳۴۵ تهران، ایران |
ملیت | ایران |
آثار | عقرب روی پلههای راهآهن اندیمشک |
جایزه(ها) | جایزه ادبی هوشنگ گلشیری.[۱] |
وبگاه |
حسین مرتضاییان آبکنار (زاده ۵ اسفند ۱۳۴۵ در تهران) داستاننویس، فیلمنامهنویس و مدرس داستاننویسی ایرانی است. او به خاطر رمان عقرب روی پلههای راهآهن اندیمشک برنده عنوان بهترین رمان اول سال ۱۳۸۵ جایزه ادبی گلشیری شد.[۱]
زندگی[ویرایش]
حسین مرتضاییان آبکنار در ۵ اسفند ۱۳۴۵ در تهران متولد شد. پس از به پایان بردن تحصیلاتش در رشتهٔ هنرهای نمایشی (گرایش طراحی صحنه) به فیلمنامهنویسی روی آورد. در زمان جنگ ایران و عراق بین سالهای ۱۳۶۵-۱۳۶۷ به سربازی رفت و حضورش در جبهههای جنگ «بر فضای داستانهایش تأثیر گذاشت.»[۲]
در سال ۱۳۶۸ در جلسات عمومی داستانخوانی سیروس طاهباز در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شرکت کرد. در سال ۱۳۶۹ با دائر شدن کارگاه داستاننویسی گلشیری به جمع شاگردان گلشیری پیوست. آبکنار در سالهای ۱۳۷۷ و ۱۳۷۹ به دعوت گلشیری عضو هیئت تحریریه ماهنامه کارنامه بود.[۳]
او هم چنین سابقه تدریس داستاننویسی در دانشگاه هنر تهران و همچنین تدریس آزاد داستاننویسی را داراست.
آبکنار در سال ۲۰۱۳ میلادی موفق به دریافت فلوشیپ از دانشگاه هاروارد شد و در حال حاضر ساکنِ آمریکا است.[۴]
آثار[ویرایش]
کتابشناسی[ویرایش]
- ۱۳۷۸ - مجموعه داستانِ «کنسرت تارهای ممنوعه»، نشر آگه.
- ۱۳۸۲ - مجموعه داستانِ «عطر فرانسوی»، نشر قصه.
- ۱۳۸۶ - رمانِ «عقرب روی پلههای راهآهن اندیمشک یا از این قطار خون میچکه قربان»، نشر نی.
- ۱۳۸۷ - معرفی و بررسی آثار داستانی و نمایشی از ۱۲۵۰ تا ۱۳۰۰ شمسی، نشر فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
- ۱۴۰۰ - رمانِ «تاریکی»، نشر القصه.
- 1402- بانک ملی شعبه شاهپور، نشر القصه
فیلمشناسی[ویرایش]
- کسی از گربههای ایرانی خبر نداره - نویسندهٔ فیلمنامه همراه با بهمن قبادی و رکسانا صابری
- ماندوو - نویسندهٔ فیلمنامه همراه با ابراهیم سعیدی
عقرب روی پلههای راهآهن اندیمشک[ویرایش]
رمانِ عقرب روی پلههای راهآهن اندیمشک یا از این قطار خون میچکه قربان! در سال ۱۳۸۵ توسط نشر نی در تهران منتشر شد.[۵] این رمان که از نوزده فصل تشکیل شده روایت متفاوتی از جنگ ایران و عراق را بازگو میکند. این رمان که برنده جایزه گلشیری، جایزه مهرگانِ ادب و جایزه ادبیِ واو برای متفاوتترین رمان سال شد پس از سه بار تجدید چاپ به علت نگاه ضد جنگ اجازه تجدید چاپ نیافت.[۴] آبکنار در گفتگویی دلیل انتخاب نام کتاب را این گونه عنوان میکند:[۶]
دلیل اصلی انتخابِ این اسم این است که من بیست سال پیش، روی پلههای راهآهن اندیمشک نشسته بودم و دیدم که خون از پلهها بالا آمد.
رمان داستان سرباز وظیفهای به نام مرتضی است که با ۴ ماه اضافه خدمت به مدت ۲۸ ماه خدمت سربازی خود را سپری کرده و ترخیص شده و در حال بازگشت به شهر خویش است. با مرور خاطرات مشخص میشود که در مسیر برگشت دژبان برگه تسویه حساب او را پاره کرده و حال هیچ مدرکی برای اثبات فراری نبودن در دست ندارد. فصلهای کتاب از نظم گاهشمارانه و خطی پیروی نمیکند و راوی در فصلهای مختلف تغییر زاویه دید میدهد.[۷] این رمان را برخی به واسطه نگاه واقعبینانه و غیرایدئولوژیک اولین رمان ضد جنگ ایرانی میدانند.[۸]
ترجمهها[ویرایش]
- ۱۳۸۹ به زبان فرانسه با عنوان «عقرب» ( Le Scorpion) توسط لوسی مارتین و انتشار در انتشارات لوُر فرانسه
- ۱۳۹۰ به زبان کردی توسط «به روژ ئاکره یی» و انتشارات «چاپخانهٔ ئاراس» اربیل کردستان عراق
- ۱۳۹۲ به زبان آلمانی توسط کورت شارف[۹]
- ۱۳۹۶ به زبان عربی توسط حسین طرفی علیوی، نشر شهریار، عراق (بصره)
- ۱۳۹۷ به زبان چینی
جوایز[ویرایش]
- ۱۳۸۶ - دورهٔ هفتم جایزه هوشنگ گلشیری، بهترین رمان. برای رمان اول بهخاطر رمان عقرب روی پلههای راهآهن اندیمشک یا از این قطار خون میچکه قربان.[۱]
- ۱۳۸۶ - بهترین رمان هشتمین دوره جایزه مهرگان ادب. برای رمان عقرب روی پلههای راهآهن اندیمشک یا از این قطار خون میچکه قربان.
- ۱۳۸۶ - رمان متفاوت سال - انجمن واو. برای رمان عقرب روی پلههای راهآهن اندیمشک یا از این قطار خون میچکه قربان.
پانویس[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ دوره هفتم جایزه گلشیری سال ۱۳۸۶
- ↑ میرعابدینی، حسن (۱۳۸۶). فرهنگ داستاننویسان ایرانی از آغاز تا امروز. نشر چشمه. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۶۲-۳۶۲-۳.
- ↑ علی مسعودینیا. «داستانت را میخرم». نافه. دریافتشده در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۴.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ «دربارهٔ حسین آبکنار». وبگاه رسمی. بایگانیشده از اصلی در ۱۸ مه ۲۰۱۵. دریافتشده در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۴.
- ↑ «آثار حسین آبکنار». بایگانیشده از اصلی در ۱۸ مه ۲۰۱۵. دریافتشده در ۵ مه ۲۰۱۵.
- ↑ خلیل رشنوی. «روی پلههای راهآهن اندیمشک نشسته بودم و دیدم که خون از پلهها بالا آمد». نشر ناکجا. دریافتشده در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۴.
- ↑ شهرام پرستش و عباس جان نثاری (تابستان ۱۳۹۰). «روایت جنگ ایران و عراق در رمان». مجله تحقیقات فرهنگی. پارامتر
|پیوند=
ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر|تاریخ بازیابی=
نیاز به وارد کردن|پیوند=
دارد (کمک) - ↑ مرضیه حسینی (۲۳ اسفند ۱۳۸۶). «نگاه-کتاب». روزآنلاین. بایگانیشده از اصلی در ۱۸ مه ۲۰۱۵. دریافتشده در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۴.
- ↑ بهجت امید (۱۸ مه ۲۰۱۳). «انتشار کتاب ممنوعه ضد جنگ «عقرب» به زبان آلمانی». دویچه وله فارسی. دریافتشده در ۵ مه ۲۰۱۵.
منابع[ویرایش]
- سیروس علینژاد (۹ ژوئن ۲۰۰۵). «شهرزاد قصهگو را فراموش نکن- گفتگو با حسین مرتضاییان آبکنار». بیبیسی فارسی. دریافتشده در ۵ مه ۲۰۱۵.
- زبان فارسی در حال احتضار گفتگوی دیباچه با حسین مرتضاییان آبکنار
- میرعابدینی، حسن (۱۳۸۶). فرهنگ داستاننویسان ایرانی از آغاز تا امروز. نشر چشمه. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۶۲-۳۶۲-۳.
- مشخصات فیلم ماندوو
- نگاهی به رمان عقرب به بهانه انتشار ترجمه فرانسوی آن