حسین اسماعیل‌پور

افزودن پیوند
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

حسین اسماعیل‌پور معروف به رمضون یخی (متولد ۱۹۱۴[۱] - ؟) از گنده لات‌ها، یا گردن کلفت‌ها و رهبران معروف اوباش (لوطی‌های) تهران بود که در صحنه اجتماعی سیاسی ایران در دهه‌های ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ نقش مهمی ایفا کرد.[۲] او از بارفروشان میدان تره بار تهران در خیابان مولوی بود.[۳]

رمضان، پدر اسماعیل پور، یخ فروش بود.[۴] رمضون یخی در دهه ۱۳۲۰ در تهران در دهه اول محرم دسته عزاداری به راه می‌انداخت که گفته شده جزو طولانی‌ترین دسته‌های عزاداری بوده است.[۵] رمضان یخی و نوچه‌هایش در دهه ۱۹۵۰ دیوارهای یک سینما که در مجاورت مسجدی در محله دولاب [۶] بخش فقیرنشین جنوبی تهران در حال ساخت بود و منافی اخلاق عمومی تلقی می‌شد را خراب کردند. اقدام آنان مالک سینما را از پیگیری این پروژه منصرف کرد.[۷] رمضون یخی به خاطر دشمنی اش با طیب حاج رضایی مشهور بود.[۸] این دو یک بار بر سر باج‌گیری او از طیب درگیر شدند و حسین با قمه شکم طیب را پاره کرد. پزشک دربار طیب را از مرگ نجات داد. بعدها ارباب زین العابدین این دو را آشتی داد.[۹] رمضون یخی و طیب به کافه‌های شهلا و باغ گلشن در مخبرالدوله و شاه آباد، در نزدیکی لاله زار، رفت و آمد زیادی داشتند.[۱۰] رمضون یخی به خاطر این واقعه به ۱۸ ماه زندان محکوم شد.[۱۱] هفت‌کچلون در این دعوا به نفع طیب وارد شدند.

در دوره رضاشاه، جاهل‌ها و گردن کلفت‌ها با محدودیت‌های زیادی برای فعالیت خود مواجه بودند. با روی کار آمدن محمدرضا شاه، او برای تقویت اردوگاه خود در برابر اپوزوسیون احتمالی از لیبرال‌ها تا کمونیست‌ها به این گروه نزدیک شد. در دوازده سال منتهی به کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، گردن کلفت‌هایی چون شعبان جعفری و رمضون یخی در سیاست فعال بودند، و با حمله فیزیکی به مخالفان شاه در آنان آنان را ارعاب می‌کردند.[۱۲] تا زمان کودتای ۲۸ مرداد، رمضون یخی مجموعاً ده سال را در زندان و سه سال را در تبعید در اهواز، کرمان و بندر عباس گذرانده بود. او نخستین بار در ۲۲ سالگی به خاطر چاقو زدن و کشتن یک نفر در یک دعوای شبانه زندانی شد. او پس از آزادی توسط حسیبی و زیرک زاده، از جبهه ملی مصدق، برای تبلیغ کاندیداهای آنان در انتخابات مجلس در جاهایی که حزب توده در آن پایگاه داشت به خدمت گرفته شد.[۱۳]

رمضون یخی در وقایع سیاسی منتهی به کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ درگیر بود، البته نه به اندازه شعبان جعفری. او در کنار دیگر رهبران اوباش همچون طیب حاج رضایی و شعبان جعفری از رهبران اوباش بود که به همراه نوچه‌هایشان در ۹ اسفند ۱۳۳۱ از سوی شاهپور علیرضا پهلوی، برادر محمدرضا شاه پهلوی، برای توطئه علیه نخست‌وزیر وقت محمد مصدق فراخوانده و بسیج شدند.[۱۴] رمضون یخی معمولاً به پیروی از میر سید محمد بهبهانی عمل می‌کرد.[۱۵] رمضون یخی گفته در غروب ۹ اسفند ۱۳۳۱ بود که شنید «شاه قصد دارد در واکنش به بی نظمی ای که سمپات‌های حزب توده ایجاد کرده‌اند کشور را ترک کند.» در روز ۹ اسفند، او از رهبران اوباش بود که در کاخ شاه جمع شدند و به نفع او تظاهرات کردند. او وقتی شب به خانه برگشت، به خاطر فعالیت‌هایش در برابر خانه مصدق دستگیر شد. او گفته به زور از کودک بیمارش جدا شده، کودکی که چند روز بعد هنگامی که او در زندان بود درگذشت و این واقعه شب ۹ اسفند را برایش تبدیل به کابوس کرد. اطلاعات در ۱ اوت گزارش کرد که رمضون یخی و طیب پس از محاکمه تبرئه شده‌اند. با این که طیب آزاد شد، رمضون یخی به خاطر یک محکومیت قبلی در زندان ماند. نقش مستقیم او در کودتای ۲۸ مرداد در پرده ای از ابهام قرار دارد. او گفته که تا شب ۲۸ مرداد در زندان ماند. او مدعی است که ستون دوم اوباش در صبح ۲۸ مرداد توسط او و برادرش نقی رهبری می‌شدند. گروه رمضان یخی راهپیمایی خود را از در ۲۸ مرداد از باغ فردوس مولوی، مقر اصلی اوباش تهران شروع کرد. چند تا از هفت کچلون در این گروه درگیر بودند و بعدتر رمضون یخی را در حرکت به سوی خانه اسدالله رشیدیان همراهی کردند.[۱۳]

پس از کودتای ۱۳۳۲، رمضون یخی چندان در صحنه سیاسی ایران فعال نبود. اما او همچنان یک چهره محلی مهم باقی ماند. او به خاطر شیره‌کش خانه‌هایی که مالکشان بود و جمع‌آوری مالیات صاحب قدرت اقتصادی بود.[۸]

رمضون یخی بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به شاهدوستی معروف شده بود اما در جریان قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ علیه شاه همچون طیب طرف مذهبیون را گرفت.[۱۶] رمضون یخی گفته آنها را خواستند تا (در جریان محرم) سینه زنی کنند، و پس از وقوع کودتا از «بی مروتی» شاه گلایه داشت و بر این باور بود که وقتی او و دیگر سران اوباش سلطنت شاه را حفظ کردند رها شدند و به آنان بی‌توجهی شد. او پس از کودتا همچنان در جمع‌های خانه اسدالله رشیدیان شرکت می‌کرد و به لوطی‌های میدان تره بار ادای احترام می‌کرد. پس از دستگیری طیب، رمضون یخی به رشیدیان به‌طور خصوصی یادآوری کرد طیب پول زیادی برای بسیج کردن مردم برای دادن شعار «زنده باد» و «مرده باد» در دولت‌های پیشین خرج کرده و هشدار داد دستگیری او مردم جنوب تهران را ناراضی کرده. با این که رشیدیان وعده آزادی طیب را داده بود، شاه از اعدام او خودداری نکرد.[۱۳]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ Rahnema, A. (2014). Behind the 1953 Coup in Iran: Thugs, Turncoats, Soldiers, and Spooks. Cambridge University Press. p. 161. ISBN 978-1-107-07606-8. Retrieved 2024-05-16.
  2. ↑ https://books.google.com/books?id=a3r4CgAAQBAJ&newbks=1&newbks_redir=0&lpg=PA26&dq=yakhi%20iran&pg=PA26#v=onepage&q&f=false
  3. ↑ «کودتای 28 مرداد، طیب، شعبان بی مخ و حسین رمضان یخی و … در گفت​وگو با نصرالله حدادی». www.khabaronline.ir. ۲۰۱۲-۰۸-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۱۵. کاراکتر zero width space character در |عنوان= در موقعیت 62 (کمک)
  4. ↑ Breyley, GJ; Fatemi, S. (2015). Iranian Music and Popular Entertainment: From Motrebi to Losanjelesi and Beyond. Iranian Studies. Taylor & Francis. p. 32. ISBN 978-1-317-33680-8. Retrieved 2024-05-16.
  5. ↑ «طیب حاج رضایی و هیئت ابوالفضلی‌های باغ فردوس». تاریخ ایرانی. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۱۷.
  6. ↑ «طیب حاج رضایی و هیئت ابوالفضلی‌های باغ فردوس». تاریخ ایرانی. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۱۷.
  7. ↑ Naficy, H. (2011). A Social History of Iranian Cinema, Volume 2: The Industrializing Years, 1941–1978. A Social History of Iranian Cinema. Duke University Press. p. 267. ISBN 978-0-8223-4774-3. Retrieved 2024-05-15.
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ Breyley, GJ; Fatemi, S. (2015). Iranian Music and Popular Entertainment: From Motrebi to Losanjelesi and Beyond. Iranian Studies. Taylor & Francis. p. 26. ISBN 978-1-317-33680-8. Retrieved 2024-05-16.
  9. ↑ «Hamshahri Newspaper». images.hamshahrionline.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۱۵.
  10. ↑ Breyley, GJ; Fatemi, S. (2015). Iranian Music and Popular Entertainment: From Motrebi to Losanjelesi and Beyond. Iranian Studies. Taylor & Francis. p. 32. ISBN 978-1-317-33680-8. Retrieved 2024-05-16.
  11. ↑ Rahnema, A. (2014). Behind the 1953 Coup in Iran: Thugs, Turncoats, Soldiers, and Spooks. Cambridge University Press. p. 161-162. ISBN 978-1-107-07606-8. Retrieved 2024-05-16.
  12. ↑ Breyley, GJ; Fatemi, S. (2015). Iranian Music and Popular Entertainment: From Motrebi to Losanjelesi and Beyond. Iranian Studies. Taylor & Francis. p. 73. ISBN 978-1-317-33680-8. Retrieved 2024-05-16.
  13. ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ Rahnema, A. (2014). Behind the 1953 Coup in Iran: Thugs, Turncoats, Soldiers, and Spooks. Cambridge University Press. p. 161-162. ISBN 978-1-107-07606-8. Retrieved 2024-05-16.
  14. ↑ Rahnema, A. (2014). Behind the 1953 Coup in Iran: Thugs, Turncoats, Soldiers, and Spooks. Cambridge University Press. p. 50. ISBN 978-1-107-07606-8. Retrieved 2024-05-15.
  15. ↑ Katouzian, H. (1999). Musaddiq and the Struggle for Power in Iran. Bloomsbury Publishing. p. 182. ISBN 978-0-85771-812-9. Retrieved 2024-05-15.
  16. ↑ «لوطیان موافق ومخالف رژیم در قیام 15 خرداد-مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی». psri.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۱۵.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=حسین_اسماعیل‌پور&oldid=39577401»