سبتای

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
تصویر فرمانده سبتای در یک نقاشی چینی مربوط به سدهٔ شانزدهم میلادی

سبُتای (به مغولی: Сүбэдэй) (زادهٔ ۱۱۷۶- مرگ ۱۲۴۸ میلادی) یکی از فرماندهان نظامی چنگیز خان و اوگتای خان بود. او یکی از چهار فرمانده جنگی چنگیز و استراتژیست اصلی مغول بود. او در استفاده از تسلیحات محاصره و هوش نظامی سرآمد بود.

سبتای بیش از بیست لشکرکشی انجام داد و سی و دو ملت را فرمان بردار خود نمود. وی را از حیث تسخیر سرزمین‌ها بزرگ‌ترین فرمانده کشورگشای تاریخ شمرده‌اند.[۱][۲] از شاهکارهای نظامی او شکست ارتش‌های لهستان و مجارستان در دو روز پیاپی بود.[۳] او قبل از این که تاکتیک خودش را طراحی کند متوجه می‌شد که دشمن از چه تاکتیک‌هایی استفاده می‌کند و بنابراین موثرترین ضد حمله را انتخاب می‌کرد.[۴]

بعد از مرگ چنگیز[ویرایش]

چنگیزخان حین فتح چین درگذشت و پسرش اوگتای خان جانشین او شد، سبتای به خدمت ادامه داد. توجه اوگتای خان و سبتای به اروپا جلب شد. آن‌ها چند ارتش را شکست دادند و می‌خواستند به اروپای مرکزی حمله کنند که اوگتای‌خان در سال ۱۲۴۱ درگذشت.

در اتفاقی خوش‌یوم برای اروپا، جانشین او، گیوک خان، سبتای را از جبهه اروپا به دلایل سیاسی برکنار کرد و او را به چین فرستاد. سبتای در آن زمان ۷۰ ساله بود و یک سال در چین جنگید و قبل از برگشت به خانه در اثر کهولت سن در گذشت.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. Gabriel, Richard A. (2006). Genghis Khan's Greatest General: Subotai the Valiant (به انگلیسی). University of Oklahoma Press. pp. xi–xii, 4–6. ISBN 978-0806137346.
  2. Sverdrup, Carl Fredrik (2017). The Mongol Conquests: The Military Operations of Genghis Khan and Sübe'etei (به انگلیسی). Helion & Company. pp. ix, 350. ISBN 978-1-910777-71-8.
  3. May, Timothy Michael, ed. (2017). The Mongol Empire: A Historical Encyclopedia (به انگلیسی). ABC-CLIO. p. 94. ISBN 978-1-61069-340-0.
  4. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام :0 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  • لغتنامهٔ دهخدا، درآیهٔ سبتای بهادر