پرش به محتوا

مدل‌سازی فرایندهای سازمان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

منظور از «مدیریت فرآیندهای کسب‌وکار» یا BPM، طراحی، اجرا و بهبود فعالیت‌های بین وظیفه‌ای است که اشخاص، سیستم‌های اطلاعاتی و شرکای تجاری را به‌هم پیوند می‌دهد. هر گونه مدل سازی جهت درک راحت‌تر از یک موجودیت ایجاد می‌شود و مدل سازی فرآیندهای سازمان نیز به همین منظور انجام می‌گردد. با توجه به پیشرفت‌های تکنولوژی و استفاده از ابزارهای فن آوری اطلاعات علاوه بر امکان مدل سازی (به وسیله این ابزارها)امکان شبیه سازی فرآیندهای مدل شده نیز وجود دارد، و این امکان به راحتی می‌تواند گلوگاه‌های موجود در سازمان را نمایان سازد. مهندسی سازمان با توجه به پیچیدگی‌های فرآیندهای موجود در سازمان و ارتبط آن‌ها با یکدیگر (زنجیره ارزش سازمان)تقریباً بدون استفاده از ابزارهای مدل سازی و شبیه سازی امکان‌پذیر نخواهد بود، و هر چه زمان را پشت سر می‌گذاریم پیچیگی‌های کسب کار بیشتر خواهد شد و مسلما فرایندها نیز!

ابزارهای مدل سازی

[ویرایش]

ابزارهای مدل سازی فرآیند روز به روز گسترش می‌یابند و هر روز امکانات بیشتری را در اختیار ما قرار می‌دهند. در ذیل به چند ابزار تجاری و Open source اشاره می‌کنم:

  • BPMN
  • ًTIBCO Software - TIBCO BPM
  • INTALIO
  • YASPER
  • Appian - Appian Enterprise
  • Macronetics - Automate BPM
  • Ultimus - Ultimus BPM Suite
  • Colosa - ProcessMaker
  • ARIS
  • QPR
  • System Architect
  • سیستم ساز BPMS

معانی مختلف مدیریت فرآیندهای سازمان

[ویرایش]
  • BPM به‌عنوان یک رویکرد مدیریتی
  • BPM به‌عنوان یک تکنولوژی
  • BPM به‌عنوان یک روش توسعه سیستم‌های کاربردی
  • BPM به‌عنوان یک الگوی یکپارچه‌سازی

مدل سازی فرآیند در مدیریت

[ویرایش]
  • توجه جدی به فرآیندهای کسب‌وکار در سازمان‌ها پس از کار مایکل همر در زمینه مهندسی مجدد فرآیندها(اواسط دهه ۸۰ میلادی)
  • رویکرد نظریه‌پردازان مدیریت به مفهوم «مدیریت مبتنی بر فرآیند» (دهه ۹۰ میلادی)
  • پیدایش روش‌های BPI (بهبود فرآیندهای سازمانی)
  • BPR(مهندسی مجدد فرآیندهای سازمانی)
  • ۶ Sigma
  • TQM
  • Lean Thinking

نکته: BPI بهبود یکباره فرآیندهای کاری است، در حالیکه BPM مستلزم بهبود مستمر فرآیندها در سازمان می‌باشد!

BPM به‌عنوان یک پلتفرم فنی

[ویرایش]

راه‌حل‌های BPM مجموعه‌ای از ابزارهای نرم‌افزاری برای موارد زیر ارائه می‌کنند:

  • 'مدلسازی و اجرای فرآیندهای کاری'
  • 'مدیریت تغییرات قواعد کاری'
  • 'تحلیل و ارزیابی فرآیندها'
  • 'یکپارچه‌سازی با سیستم‌ها، پایگاه‌های داده‌ای و منابع اطلاعاتی موجود'
                                            BPMS = BPM Suites / BPM Systems

آینده BPM

[ویرایش]

هم‌اکنون تولیدکنندگان بزرگ راه‌حل‌های ERP نیز برنامه‌هایی برای انتقال بستر فنی محصولات خود به BPM طراحی کرده‌اند:

  • Oracle: در سال ۲۰۰۸ اولین محصولات مبتنی بر Fusion Middleware ارائه و تا سال ۲۰۱۰ تمام محصولات منتقل خواهد شد.
  • SAP: اولین محصولات با رویکرد BPM در سال ۲۰۰۷ ارائه و تا سال ۲۰۱۰ به‌طور کامل منتقل خواهد شد.

استانداردهای فنی مدل سازی فرآیند Business Process modeling

[ویرایش]
  • BPMN: استاندارد ترسیم فرآیندها*XPDL: استانداردی برای تبادل توصیف فرآیندها بین BPMS‌های مختلف
  • BPML : استاندارد مدلسازی و توصیف فرآیندها
  • BPEL : زیان استاندارد توصیف فرایندها*BPEL۴WS: توسعه‌ای از BPML برای کار با سرویسهای وب
  • Wf - XML: استانداردی برای یکپارچه‌سازی و اتصال WF‌ها

قابلیت‌ها / اجزای استاندارد یک BPMS

[ویرایش]
  • Graphical Business Process Modeling(مدل سازی شماتیک فرآیندهای کسب و کار سازمان)
  • Orchestration (Workflow) Engine
  • (Process Analysis Tools (BAM): آنالیز فرآیندهای مدل شده
  • Rule Engine:موتورهایی جهت تدوین قوانین و محدودیت‌ها بر روی فرآیندها
  • Process Registry / Repository
  • Simulation & Optimization: شبیه سازی کسب کار بر مبنای فرآیندها و قوانین تعریف شده در سیستم
  • (Application Integration (EAI, ESB
  • (Document / Content repository (EDM

منابع

[ویرایش]