بحث پرونده:بستر صوتی سهتار.svg
افزودن مبحثاین عکس گستره صوتی را اشتباه نمایش میدهد[ویرایش]
یک اشتباه رایج در نوت نگاری سهتار و تار در این عکس تکرار شده است. این اشتباه را در بحث صفحه سهتار مفصل توضیح دادهام و اینجا عیناً کپی پیست میکنم:
گستره صوتی سهتار در رایجترین کوک آن، یعنی کوک ماهور، از نغمه دو هنگام دوم (C2) شروع، و به نغمه لا بمل هنگام چهارم (A4b) ختم میشود.
کوک ماهور در سهتار به ترتیب زیر است:
۱) سیم بم: نغمه دو هنگام یا اکتاو دوم C2
۲) سیم مشتاق: نغمه دو هنگام سوم C3
۳) سیم دوم یا سیم زرد: نغمه سل هنگام دوم G2
۴) سیم اول یا سیم سفید: نغمه دو هنگام سوم C3
شیوه نتنویسی غربی را نخستین بار علینقی وزیری وارد موسیقی ایران کرد. او اشتباها از کلید سل برای نتنویسی سازهای تار و سهتار استفاده کرد. علی نقی وزیری که اساسا فردی نظامی بود در آن زمان فقط پنج سال سواد موسیقیایی داشت. این یعنی سواد موسیقیایی یک دانشجوی سال دوم که از هنرستان و دانشگاه شده بیشتر از علینقی وزیری است.
او این اشتباه را صرفا به آن دلیل وارد موسیقی ایرانی کرد که به نظرش ظاهر و صورت بصری کلید سل زیباتر از کلید فا بود. همچنین موسیقی ایرانی به طور سنتی مونوفون و سازهای تار و سهتار سولو بودهاند و اساسا نیازی به پارتیتور نویسی در این موسیقی دیده نشده است تا این مشکل بروز پیدا کند.
متاسفانه این اشتباهی است که اهل هنر موسیقی در ایران تا امروز زحمت تصحیح آن را به خود ندادهاند. این در حالی است که کلید سل برای سازهایی با گستره صوتی سوپرانو مناسبت دارد. و حال آنکه گستره صوتی تار و سهتار در محدوده باس و همسایگی آن است. یعنی درستش آن است که برای نتنویسی سازهای تار و سهتار از کلید فا استفاده شود. Mehrwarz (بحث) ۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۲۲:۱۸ (UTC)