کوئیر: تفاوت میان نسخه‌ها
تلفظ واژه را اصلاح کردم برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{نوار تراجنسی|orientation}} |
{{نوار تراجنسی|orientation}} |
||
''' |
'''کوئیِر'''<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = مانی پارسا|نشانی = https://www.radiofarda.com/a/diversity-in-types-of-sexual-orientations/30215701.html |عنوان = گرایش‌های جنسی کدام‌اند؟ هویت‌ها چطور؟ | ناشر = رادیو فردا|تاریخ = ۲۲ مهر ۱۳۹۸ |تاریخ بازدید = ۱۵ آوریل ۲۰۲۲}}</ref> {{به انگلیسی|Queer}} یک [[زیرشمولی و فراشمولی|اصطلاح چتری]] برای اقلیت‌های جنسی و جنسیتی است که غیر [[دگرجنسگرا]] و غیر [[همسوجنسی]] هستند. کوئیر در اصل به معنی «عجیب و غریب» است و در گذشته علیه کسانی که تمایلات یا [[همجنسگرایی|روابط همجنسگرایانه]] داشتند، استفاده می‌شد. از اواخر دهه ۱۹۸۰، فعالانی که خود را کوئیر نامیدند دست به بازپس‌گیری این واژه به عنوان یک جایگزین برای افراد [[ال‌جی‌بی‌تی]] زدند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سهراب فرنام|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/364162/|عنوان=کوییر چیست؟|ناشر=رادیو زمانه|تاریخ=۱۳۹۶-۰۷-۲۸}}</ref> |
||
در دید وسیع‌تر کوئیر دربرگیرندهٔ طیف وسیعی از مظاهر هویت انسانی است که در واکنش و پاسخ به تمامی تعاریف مبتنی بر [[عرف]] ایستا و [[جزم‌اندیشی]] از «هویت» شکل گرفته‌اند. پژوهشگران و فعالان کوئیر در دهه‌های اخیر، دست به بازتعریف این واژه برای ابراز هویت جنسیتی، سیاسی و اجتماعی متفاوت با هویت «رایج» زده‌اند. امروزه رشته‌های دانشگاهی مانند [[نظریه کوئیر]] و [[مطالعات کوییر]] در تقابل با هنجارسازی، [[باینری جنسیت|دودویی‌انگاری جنسیت]] و عدم درک [[اینترسکشنالیتی]] شکل گرفته‌اند. |
در دید وسیع‌تر کوئیر دربرگیرندهٔ طیف وسیعی از مظاهر هویت انسانی است که در واکنش و پاسخ به تمامی تعاریف مبتنی بر [[عرف]] ایستا و [[جزم‌اندیشی]] از «هویت» شکل گرفته‌اند. پژوهشگران و فعالان کوئیر در دهه‌های اخیر، دست به بازتعریف این واژه برای ابراز هویت جنسیتی، سیاسی و اجتماعی متفاوت با هویت «رایج» زده‌اند. امروزه رشته‌های دانشگاهی مانند [[نظریه کوئیر]] و [[مطالعات کوییر]] در تقابل با هنجارسازی، [[باینری جنسیت|دودویی‌انگاری جنسیت]] و عدم درک [[اینترسکشنالیتی]] شکل گرفته‌اند. |
||
== منشأها و استفاده اولیه == |
|||
''کوئیر'' که در قرن شانزدهم وارد زبان انگلیسی شد، ابتدائاً به معنای «عجیب»، «خاص » یا «غیرعادی» بود. ممکن است به یک چیز شک برانگیز یا «نه کاملاً درست»، یا به شخصی با پریشانی ملایم یا کسی که رفتار از لحاظ اجتماعی نامناسب از خود بروز می دهد اشاره کند..<ref name="oed"/><ref name="mw">{{cite encyclopedia| year =2014 | title = queer | encyclopedia = Merriam-Webster | publisher = Encyclopædia Britannica | url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/queer}}</ref> |
|||
در طول زمان، ''کوئیر'' تعدادی معانی مرتبط با سکسوالیته و جنسیت گرفت؛ از معنای محدود «همجنسگرای مرد یا زن» <ref name="AHD-queer">{{Cite American Heritage Dictionary|queer}}</ref> تا اشاره به کسانی که «دگرجنسگرا نیستند» یا اشاره به کسانی که یا دگرجنسگرا نیستند یا همسوجنسی نیستند (آنهایی که [[ال‌جی‌بی‌تی]] هستند).<ref name="AHD-queer" /><ref>Jodi O'Brien, ''Encyclopedia of Gender and Society'' (2009), volume 1.</ref> |
|||
این لفظ همچنان با معنای اولیه خود و نیز برای تأکید قیدی (بسیار، خیلی) در [[انگلیسی ایرلندی]] استفاده می شود.<ref name="Dolan1">{{cite book |last1=Dolan |first1=Terence Patrick |author1-link=Terence Dolan |title=A Dictionary of Hiberno English: The Irish Use of English |date=2006 |publisher=[[Gill Books]] |location=[[دوبلین]] |isbn=978-0717190201 |pages=187 |edition=2nd |chapter-url=https://archive.org/details/dictionaryofhibe0000dola/page/186/ |access-date=6 June 2023 |language=en-IE |chapter=Q}}</ref> |
|||
== بازپس گیری == |
|||
=== عمومی === |
|||
[[پرونده:"Queer_Resistsance_Against_the_Cuts".jpg|بندانگشتی|Queer resistance banner at a march]] |
|||
از دهه 1980، برچسب ''کوئیر'' از استفاده تحقیرآمیز خود بازپس گیری شد و به عنوان خودشناساگری خنثی یا مثبت از سوی افراد ال جی بی تی مورد استفاده قرار گرفت.<ref name="oed2" /> از نمونه های اولیه این کاربرد از سوی جماعت ال جی بی تی از سوی سازمانی به نام کوئیر نیشن بود، که در مارس 1990 تشکیل شد و پوستر گمنامی در رژه پراید گی نیویورک در ژوئن 1990 با عنوان «کوئیرها این را بخوانید» را توزیع کرد.<ref name="QN1">{{cite web|url=http://www.qrd.org/qrd/misc/text/queers.read.this|title=Queers Read This|last1=Queer Nation|date=June 1990}}</ref> |
|||
=== انتقادات === |
|||
احیا و استفاده از لفظ کوئیر مناقشه برانگیز است؛ افراد و سازمان های متعددی، چه ال جی بی تی و غیر ال جی بی تی، با بعضی یا همه استفاده ها از این واژه به دلایل گوناگون مخالفت می کنند.<ref>For example, see Drew Cordes [http://www.bilerico.com/2012/02/new_yorker_magazine_refuses_to_print_the_word_quee.php "New Yorker magazine refuses to use the word queer"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140220113424/http://www.bilerico.com/2012/02/new_yorker_magazine_refuses_to_print_the_word_quee.php|date=2014-02-20}}. Retrieved 29 January 2014.</ref> برخی افراد ال جی بی تی استفاده از ''کوئیر'' به عنوان یک لفظ پوششی را دوست ندارند چرا که آن را با رادیکالیسم سیاسی و اجتماعی مرتبط می دانند؛ آنها می گویند استفاده تعمدی از لقب کوئیر از سوی رادیکال های سیاسی، از نظر آنان، در چند دسته کردن جماعت ال جی بی تی بر حسب عقیده سیاسی، طبقه، جنسیت، سن و دیگر عوامل نقش داشته است. جاشوآ گمسن استدلال می کند که جدل بر سر این واژه همچنین نشانگر یک شکاف اجتماعی و سیاسی در جماعت ال جی بی تی بین آنهایی (از جمله کنشگران حقوق مدنی) است که خود را «طبیعی» می دانند و دوست دارند به عنوان اعضای عادی جامعه دیده شوند و آنهایی که خود را جدا، مقابله گر و/یا نه بخشی از نظم اجتماعی عادی می دانند.<ref name="Gamson">{{cite journal|last1=Gamson|first1=Joshua|date=August 1995|title=Must Identity Movements Self-Destruct? A Queer Dilemma|journal=Social Problems|volume=42|issue=3|pages=390–407|doi=10.1525/sp.1995.42.3.03x0104z}}</ref> دیگر افراد ال جی بی تی از آنجا از بازپس گیری یا استفاده از ''کوئیر'' ناراضی اند که آن را زننده می دانند، تا حدی به این خاطر که همچنان به عنوان لفظی تحقیرآمیز مورد استفاده است.<ref name="WG">Wisegeek, [http://www.wisegeek.org/is-queer-a-derogatory-word.htm "Is Queer a Derogatory Word?"] Retrieved 2 October 2023.</ref> برخی افراد ال جی بی تی از آنجا که آن را یک مد کوچه بازاری، یا متعلق به ادبیات آکادمیک می دانند از استفاده از ''کوئیر'' خودداری می کنند.<ref name="AyoubPaternotte2014">{{cite book|author1=Phillip Ayoub|author2=David Paternotte|title=LGBT Activism and the Making of Europe: A Rainbow Europe?|url=https://books.google.com/books?id=7hlHBQAAQBAJ&pg=PT137|date=28 October 2014|publisher=Palgrave Macmillan|isbn=978-1-137-39177-3|pages=137–138}}</ref> |
|||
== در زبان فارسی == |
== در زبان فارسی == |
||
نسخهٔ ۶ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۲۵
| بخشی از موضوعات مربوط به |
| ال‌جی‌بی‌تی |
|---|
 درگاه:ال‌جی‌بی‌تی |
کوئیِر[۱] (به انگلیسی: Queer) یک اصطلاح چتری برای اقلیت‌های جنسی و جنسیتی است که غیر دگرجنسگرا و غیر همسوجنسی هستند. کوئیر در اصل به معنی «عجیب و غریب» است و در گذشته علیه کسانی که تمایلات یا روابط همجنسگرایانه داشتند، استفاده می‌شد. از اواخر دهه ۱۹۸۰، فعالانی که خود را کوئیر نامیدند دست به بازپس‌گیری این واژه به عنوان یک جایگزین برای افراد ال‌جی‌بی‌تی زدند.[۲]
در دید وسیع‌تر کوئیر دربرگیرندهٔ طیف وسیعی از مظاهر هویت انسانی است که در واکنش و پاسخ به تمامی تعاریف مبتنی بر عرف ایستا و جزم‌اندیشی از «هویت» شکل گرفته‌اند. پژوهشگران و فعالان کوئیر در دهه‌های اخیر، دست به بازتعریف این واژه برای ابراز هویت جنسیتی، سیاسی و اجتماعی متفاوت با هویت «رایج» زده‌اند. امروزه رشته‌های دانشگاهی مانند نظریه کوئیر و مطالعات کوییر در تقابل با هنجارسازی، دودویی‌انگاری جنسیت و عدم درک اینترسکشنالیتی شکل گرفته‌اند.
منشأها و استفاده اولیه
کوئیر که در قرن شانزدهم وارد زبان انگلیسی شد، ابتدائاً به معنای «عجیب»، «خاص » یا «غیرعادی» بود. ممکن است به یک چیز شک برانگیز یا «نه کاملاً درست»، یا به شخصی با پریشانی ملایم یا کسی که رفتار از لحاظ اجتماعی نامناسب از خود بروز می دهد اشاره کند..[۳][۴]
در طول زمان، کوئیر تعدادی معانی مرتبط با سکسوالیته و جنسیت گرفت؛ از معنای محدود «همجنسگرای مرد یا زن» [۵] تا اشاره به کسانی که «دگرجنسگرا نیستند» یا اشاره به کسانی که یا دگرجنسگرا نیستند یا همسوجنسی نیستند (آنهایی که ال‌جی‌بی‌تی هستند).[۵][۶]
این لفظ همچنان با معنای اولیه خود و نیز برای تأکید قیدی (بسیار، خیلی) در انگلیسی ایرلندی استفاده می شود.[۷]
بازپس گیری
عمومی
از دهه 1980، برچسب کوئیر از استفاده تحقیرآمیز خود بازپس گیری شد و به عنوان خودشناساگری خنثی یا مثبت از سوی افراد ال جی بی تی مورد استفاده قرار گرفت.[۸] از نمونه های اولیه این کاربرد از سوی جماعت ال جی بی تی از سوی سازمانی به نام کوئیر نیشن بود، که در مارس 1990 تشکیل شد و پوستر گمنامی در رژه پراید گی نیویورک در ژوئن 1990 با عنوان «کوئیرها این را بخوانید» را توزیع کرد.[۹]
انتقادات
احیا و استفاده از لفظ کوئیر مناقشه برانگیز است؛ افراد و سازمان های متعددی، چه ال جی بی تی و غیر ال جی بی تی، با بعضی یا همه استفاده ها از این واژه به دلایل گوناگون مخالفت می کنند.[۱۰] برخی افراد ال جی بی تی استفاده از کوئیر به عنوان یک لفظ پوششی را دوست ندارند چرا که آن را با رادیکالیسم سیاسی و اجتماعی مرتبط می دانند؛ آنها می گویند استفاده تعمدی از لقب کوئیر از سوی رادیکال های سیاسی، از نظر آنان، در چند دسته کردن جماعت ال جی بی تی بر حسب عقیده سیاسی، طبقه، جنسیت، سن و دیگر عوامل نقش داشته است. جاشوآ گمسن استدلال می کند که جدل بر سر این واژه همچنین نشانگر یک شکاف اجتماعی و سیاسی در جماعت ال جی بی تی بین آنهایی (از جمله کنشگران حقوق مدنی) است که خود را «طبیعی» می دانند و دوست دارند به عنوان اعضای عادی جامعه دیده شوند و آنهایی که خود را جدا، مقابله گر و/یا نه بخشی از نظم اجتماعی عادی می دانند.[۱۱] دیگر افراد ال جی بی تی از آنجا از بازپس گیری یا استفاده از کوئیر ناراضی اند که آن را زننده می دانند، تا حدی به این خاطر که همچنان به عنوان لفظی تحقیرآمیز مورد استفاده است.[۱۲] برخی افراد ال جی بی تی از آنجا که آن را یک مد کوچه بازاری، یا متعلق به ادبیات آکادمیک می دانند از استفاده از کوئیر خودداری می کنند.[۱۳]
در زبان فارسی
در میان فعالان و متخصصان حوزهٔ کوئیر هنوز توافقی برای معادل فارسی اصطلاح کوئیر وجود ندارد. عده‌ای همین اصطلاح را برگزیده‌اند، بعضی از اصطلاح دگرباشی جنسی استفاده می‌کنند، و گروهی اصطلاح فرانرمگرایی را برای معادل برگزیده‌اند. البته بعضی کنشگران حوزه ال جی بی تی با عبارت دگرباشی جنسی انزوا دارند.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ مانی پارسا (۲۲ مهر ۱۳۹۸). «گرایش‌های جنسی کدام‌اند؟ هویت‌ها چطور؟». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۱۵ آوریل ۲۰۲۲.
- ↑ سهراب فرنام (۱۳۹۶-۰۷-۲۸). «کوییر چیست؟». رادیو زمانه.
- ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامoedوارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ "queer". Merriam-Webster. Encyclopædia Britannica. 2014.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ "queer". The American Heritage Dictionary of the English Language (5th ed.). Boston: هاوتن مفلین هارکورت. 2014.
- ↑ Jodi O'Brien, Encyclopedia of Gender and Society (2009), volume 1.
- ↑ Dolan, Terence Patrick (2006). "Q". A Dictionary of Hiberno English: The Irish Use of English (به انگلیسی) (2nd ed.). دوبلین: Gill Books. p. 187. ISBN 978-0717190201. Retrieved 6 June 2023.
- ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامoed2وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ Queer Nation (June 1990). "Queers Read This".
- ↑ For example, see Drew Cordes "New Yorker magazine refuses to use the word queer" بایگانی‌شده در ۲۰۱۴-۰۲-۲۰ توسط Wayback Machine. Retrieved 29 January 2014.
- ↑ Gamson, Joshua (August 1995). "Must Identity Movements Self-Destruct? A Queer Dilemma". Social Problems. 42 (3): 390–407. doi:10.1525/sp.1995.42.3.03x0104z.
- ↑ Wisegeek, "Is Queer a Derogatory Word?" Retrieved 2 October 2023.
- ↑ Phillip Ayoub; David Paternotte (28 October 2014). LGBT Activism and the Making of Europe: A Rainbow Europe?. Palgrave Macmillan. pp. 137–138. ISBN 978-1-137-39177-3.
 | این یک مقالهٔ خرد همجنسگرایی زنانه، همجنسگرایی مردانه، دوجنس‌گرایی یا تراجنسیتی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |