پرش به محتوا

کارخانجات نساجی مازندران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

کارخانجات نساجی مازندران، شرکت‌های بزرگ تولید پارچه در قائم‌شهر است. خطوط مختلف این شرکت‌ها فرآوری، آماده‌سازی، تولید پارچه و رنگ آمیزی آن را انجام می‌دهد. کارخانجات نساجی مازندران از قدیمی‌ترین شرکت‌های نساجی خاورمیانه است و از سه کارخانه (شماره یک، شماره دو، شماره سه) تشکیل شده که هم‌اکنون دو کارخانه نیمه فعال و یک کارخانه تعطیل شده است. کارخانجات نساجی مازندران درگذشته بزرگترین شرکت نساجی خاورمیانه بودند.[۱][۲]

تاریخچه[ویرایش]

احداث[ویرایش]

شروع احداث نخستین کارخانه در زمینی به مساحت ۶،۶۳۳ متر در سال ۱۳۰۷ آغاز شد و در سال ۱۳۰۹ واحد شماره ۱، از اولین و قدیمی‌ترین کارخانجات نساجی ایران، توسط رضاشاه پهلوی به بهره‌برداری رسید. کارخانه شماره یک در ابتدا به‌منظور تولید پارچه برای لباس سربازان شروع به فعالیت نمود و در بعد از مدتی شروع به فعالیت در حوزه چیت‌سازی (تولید پارچه نخی از پنبه و چاپ روی پارچه) نمود. فعالیت کارخانه به مرور گسترش یافت و بخش‌های جدیدی را از جمله در سال ۱۳۱۰ بخش نخ ریسی، ۱۳۱۳ پارچه بافی و ۱۳۱۸ بخش هیدروفیل (پنبه بهداشتی) راه‌اندازی کرد. در دهه ۱۳۳۰ و در زمان محمدرضاشاه پهلوی، با استفاده از تسهیلات بانک اعتبارات صنعتی[۳] در ۱۳۳۶ واحد شماره دو تأسیس شد.[۴]

بعد از انقلاب ۵۷[ویرایش]

بعد از انقلاب ۵۷ در جریان تغییر مالکیت‌های دولت قبل از انقلاب توسط مراجع تصمیم‌گیر بعد از انقلاب، تغییر در نحوه سیاست گذاری‌ها و سازمان‌های دولتی، این کارخانه زیر نظر وزارت صنایع و معادن درآمد. اوج فعالیت‌ کارخانه بعد انقلاب در سال‌های دههٔ ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ بود، در این زمان شرکت ۱۶۷ نمایندگی در سراسر ایران داشت که به عرضه و فروش مستقیم محصولات کارخانه می‌پرداختند.[۴]

ورشکستگی[ویرایش]

بانک صنعت و معدن به‌علت بدهی، شرکت نساجی مازندران را در سال ۱۳۷۲ به بانک ملی واگذار کرد و به این‌ترتیب وزارت صنایع و معادن یکی از بزرگترین شرکت‌های تولیدی و صنعتی‌اش را از مالکیت خود خارج و به بانک ملی فروخت، این نقطه شروعِ افول و مشکلات کارخانه نساجی مازندران بود. پس از مالکیت بانک ملی تا سال ۱۳۸۰ به‌طور مستمر ریاست کارخانه تغییر کرده و فعالیت مفیدی برای بهبود شرایط انجام داده نشد.[۳]

احیا[ویرایش]

رضا رحیمی شهردار قائم‌شهر گفت با توافق نظر و همکاری شورای اسلامی شهر در پنجمین مزایده واگذاری کارخانه مورخ ۱۲ مهر ۱۳۹۵ شرکت کرد و شهرداری قائم‌شهر توانست با مبلغ ۳۰ میلیارد تومان مالک قدیمی‌ترین کارخانه نساجی مازندران شد.

او بعد از برنده شدن در مزایده هدف از خرید کارخانه را این‌گونه بیان می‌کند:

هدف از خرید کارخانه، زنده نگه داشتن خاطرات شیرین این کارخانه در اذهان مردم این دیار بوده که یادآور روزهای خوبی برای کارگران و مردم زحمتکش این سرزمین است.[۵]

در آذر ۱۳۹۸ تفاهمنامه رسمی احیای کارخانه نساجی بین محمد مخبر رئیس ستاد اجرایی فرمان امام و احمد حسین زادگان استاندار مازندران به‌همراه مسئولان مربوطه، در نشستی بعد از بازدید از کارخانه نساجی به امضاء رسید و اولین چک ستاد هم برای بازسازی و احیای کارخانه نساجی صادر شد.[۶]

حدوداً یک‌ماه بعد در تاریخ ۱ دی احمد حسین زادگان استاندار مازندران «کارگروه تعیین تکلیف کارخانه نساجی شماره ۱» را تشکیل داد و در کارگروه ستاد تسهیل و رفع موانع تولید استان گفت:[۷]

کارگروه ستاد تسهیل به ریاست معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری موظف است تا پایان هفته جاری نسبت به تعیین تکلیف این واحد صنعتی اقدام کند.[۷]

منابع[ویرایش]

  1. «بررسی شرایط بازگشت رونق به کارخانه نساجی مازندران». خبرگزاری صدا و سیما. دریافت‌شده در ۲۵ تیر ۱۳۹۸.
  2. «بررسی روند فعالیت کارخانجات نساجی مازندران / اخبار احیای کارخانه تا چه میزان واقعیت دارد؟ +فیلم». خبرگزاری دانشجو. ۳۱ مرداد ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۲۴.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «کشتی شکستگان! / روایتی از تخریب و نابودی کارخانه نساجی مازندران». خبرگزاری دانشجو. ۷ مرداد ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۲۴.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «قصه پر فراز و نشیب کارخانجات نساجی قائمشهر ۱؛ از رونق تا واگذاری و تخریب؛ روزگار خوش کارخانه‌ نساجی چگونه بود؟». خبرگزاری دانشجو. ۱۶ خرداد ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۳ آذر ۱۴۰۲.
  5. «شهرداری قائم‌شهر مالک قدیمی ترین کارخانه نساجی مازندران شد». ایسنا. ۲۰۱۶-۱۰-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۲۹.
  6. «استاندار: کارخانه نساجی قطعه‌ای از هویت مازندران است». خبرگزاری ایرنا. ۸ آذر ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۲۹.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ «کارگروه تعیین تکلیف کارخانه نساجی شماره ۱ قائمشهر تشکیل شد». خبرگزاری ایرنا. ۱ دی ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۲۹.