وضوح ۱۶کی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مقایسه وضوح 16K، 8K UHDTV، 4K UHDTV، HDTV و SDTV

وضوح ۱۶کی (به انگلیسی: 16K resolution) به وضوح تصویر یا نمایشگری با تقریباً ۱۶۰۰۰ پیکسل افقی گفته می‌شود. وضوح ۱۶کی معمولاً با رزولوشن ۸۶۴۰×۱۵۳۶۰ در نظر گرفته می‌شود. پیکسل‌های آن از هر بُعد وضوح ۸کی (8K UHD) را دو برابر می‌کنند، که در مجموع ۴ برابر وضوح ۸کی افزایش می‌یابد. وضوح ۱۶کی برابر با ۱۳۲٫۷۱۰۴ مگاپیکسل است، که تراکم پیکسلی ۱۶ برابری نسبت به وضوح ۴کی (4K UHD) و ۶۴ برابری نسبت به وضوح فول اچ‌دی (1080p) دارد. در حال حاضر می‌توان رزولوشن‌های ۱۶کی را با استفاده از تنظیم چند نمایشگر، و استفاده از کارت‌های گرافیک مانند AMD Eyefinity[۱] یا Nvidia Surround[۲] بازسازی کرد.

تاریخچه[ویرایش]

در سال ۲۰۱۶ شرکت ای‌ام‌دی (AMD) از کارت‌های گرافیکی نسل آیندهٔ خود با وضوح ۱۶کی و نرخ تازه‌سازی ۲۴۰ هرتز برای «غوطه‌وری واقعی[۳]» (True immersion) در واقعیت مجازی (VR) خبر داد.[۴]

در سال ۲۰۱۷، کانال یوتوب لاینوس سباستین (Linus Tech Tips) یک مجموعه ویدئو با تمرکز بر اجرا بازی های رایانه‌ای با وضوح «16K» منتشر کرد. در این مجموعه وضوح ۱۶کی با استفاده از اتصال ۱۶ پنل از نمایشگر های ۴کی بدست آمد.[۵]

در سال ۲۰۱۸ فیلم ساز مستند آمریکایی، مارتین لیسیوس (Martin Lisius) با استفاده از دو دوربین «Canon EOS 5DS» یک فیلم تایم‌لپز (time-lapse) با کیفیت ۱۶کی ثبت کرد.[۶] این تایم‌لپز به نام «باد مرغزار» (Prairie Wind) با ترکیب تصاویر متوالی دو دوربین و با نسبت تصویر ((2.76:1)) ثبت شد[۷]. این تایم‌لپس از اولین ویدئو های ثبت شده با وضوح ۱۶کی است.[۸]

در اوت ۲۰۱۸ شرکت اینولاکس (Innolux) اولین نمایشگر ۱۰۰ اینچی ۱۶کی×۸کی جهان را با تراکم ۸۶۴۰×۱۵۳۶۰ در نمایشگاه تاچ تایوان[۹] (Touch Taiwan) رونمایی کرد.

در سال ۲۰۱۹ سونی (Sony) از اولین نمایشگر ۱۶کی تجاری[۱۰] خود با طول ۶۴ فوت و عرض ۱۸ فوت (تقریباً ۵٫۴۸۶۴×۱۹٫۵۰۷۲ متر یا ۲۱۶×۷۶۸ اینچ) رونمایی کرد که قرار است در ژاپن منتشر شود. این نمایشگر از ۵۷۶ ماژول ۳۶۰×۳۶۰ پیکسل تشکیل شده‌است، این نمایشگر با رزولوشن ۴۳۲۰×۱۷۲۸۰ و نسبت تصویر ۴: ۱ منتشر می‌شود. در زمان رونمایی این تلویزیون، قیمت آن بالغ بر پنج میلیون دلار آمریکا تخمین زده شد.[۱۱] این نمایشگر در دو مدل دیگر ۴۸ و ۱۲ ماژول نیز موجود خواهد شد.

در ۲۶ ژوئن ۲۰۱۹ «انجمن استانداردهای الکترونیک ویدئویی[۱۲]» (VESA) به صورت رسمی از استاندارد «2.0 دیسپلی‌پورت» (DisplayPort 2.0) برای پشتیبانی از نمایشگر های ۱۶کی (۸۶۴۰×۱۵۳۶۰ پیکسل) رونمایی کرد. از دیگر مشخصات این استاندارد می‌شود به پشتیبانی از عمق رنگ ۳۰ بیت هر پیکسل، پشتیبانی از فضای رنگی «RGB/Y′CBCR» و نمونه برداری رنگی (Chroma) ((4:4:4))، پشتیبانی از «HDR» و نرخ تازه‌سازی (Refresh rate) ۶۰ هرتز ((با استفاده از فشرده سازی تصویر)) اشاره کرد.[۱۳]

در ۲۹ اوت ۲۰۲۳ یک مکان تفریحی به نام کرهٔ مجتمع رفاهی ونیشین (Sphere) واقع در لاس وگاس، نوادا افتتاح شد. طبق گزارش «Sphere Entertainment»، درون سالن نمایش این کره، یک نمایشگر LED کروی شکل (تقریباً نیم کره) با اندازه ۱۶۰,۰۰۰ فوت مربع (۱۵,۰۰۰ متر مربع یا تقریباً ۲۳,۲۵۰,۰۴۷ اینج مربع) با وضوح ۱۶کی وجود دارد که تقریباً تمام فضای داخل سالن را می‌پوشاند[۱۴]. این نمایشگر دارای رزولوشن ((۱۶۰۰۰ ×۱۶۰۰۰ پیکسل)) است که آن را تبدیل به بزرگ ترین (در زمان افتتاح) و «بالاترین وضوح پیکسلی» در بین تمامی نمایشگر های «LED» در جهان می کند.[۱۵]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. FOOTNOTES (2019-07-17). "Multi-Display Eyefinity Technology". www.google.com (به انگلیسی). Retrieved 2021-01-21.
  2. Latest News (2021-04-13). "NVIDIA Surround". www.google.com (به انگلیسی).
  3. «AMD Radeon Pro graphics card powers 16K display, or 15,360 x 8640». TweakTown (به انگلیسی). ۲۰۱۶-۰۷-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۷.
  4. «AMD's graphics boss says VR needs 16K at 240Hz for 'true immersion'». TweakTown (به انگلیسی). ۲۰۱۶-۰۱-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۷.
  5. Linus Tech Tips (2017-08-02), GAMING at 16K RESOLUTION?? – HOLY $H!T, retrieved 2024-05-27
  6. Cade, D. L. (2020-04-01). "Photographer Captures Incredible 16K HDR Timelapse Using Two 50MP DSLRs at Once". PetaPixel (به انگلیسی). Retrieved 2024-05-27.
  7. "Watch: A Look Into the First Ever Film Shot on 16K | No Film School". nofilmschool.com (به انگلیسی). Retrieved 2024-05-27.
  8. "'Prairie Storm' Could Be The First 16K Film Yet -- And Its Stunning". Digital Trends (به انگلیسی). 2018-11-24. Retrieved 2024-05-27.
  9. «Innolux Premieres World's First 100 Inch 16K Display The Best Vision Ever». Display Daily (به انگلیسی). ۲۰۱۸-۰۸-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۷.
  10. Cormack، Rachel (۲۰۱۹-۰۹-۱۳). «Forget 8K, Sony's New 63-Foot 16K Crystal LED TV Is Now Available—for a Few Million». Robb Report (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۰۲.
  11. «Sony Launches 16K Crystal LED TV... for a Reported Price of Over $5 Million | High-Def Digest». www.highdefdigest.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۰۹.
  12. «استاندارد VESA چیست؟». شهر سخت افزار. ۲۰۲۳-۰۲-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۳۱.
  13. bill (۲۰۱۹-۰۶-۲۶). «VESA Publishes DisplayPort™ 2.0 Video Standard Enabling Support for Beyond-8K Resolutions, Higher Refresh Rates for 4K/HDR and Virtual Reality Applications». VESA - Interface Standards for The Display Industry (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۷.
  14. Shepard، Jeff (۲۰۲۴-۰۱-۱۳). «Las Vegas sphere 16K immersive LED technology». Electrical Engineering News and Products (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۳۱.
  15. «Here's the Sphere, by the numbers». Las Vegas Review-Journal (به انگلیسی). ۲۰۲۳-۰۸-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۷.

منابع[ویرایش]