محمد بروجردی
محمّد بروجردی | |
---|---|
زاده | ۱ فروردین ۱۳۳۳ دره گرگ، لرستان، ایران |
درگذشته | ۱ خرداد ۱۳۶۲ (۲۹ سال) جاده مهاباد به نقده |
مدفن | |
وفاداری | جمهوری اسلامی ایران |
شاخه نظامی | سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
سالهای خدمت | ۱۳۵۷–۱۳۶۲ |
درجه | سرلشکر پاسدار[۱] |
یگان | نیروی زمینی سپاه پاسداران |
فرماندهی | سپاه کردستان و قرارگاه حمزه سیدالشهدا |
جنگها و عملیاتها | جنگ ایران و عراق درگیری های کردستان † |
همسر(ان) | فاطمه بی غم (ا. ۱۳۵۲) |
محمّد بروجردی (۱ فروردین ۱۳۳۳ – ۱ خرداد ۱۳۶۲) نظامی ایرانی بود که در سالهای نخست جنگ ایران و عراق، از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی محسوب میشد و جانشینی قرارگاه حمزه سیدالشهدا را عهده دار بود[۲][۳]. وی به همراه محسن رضایی، مسئولیت حفاظت از سید روحالله خمینی را در زمان بازگشت به ایران در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ برعهده داشت. بروجردی در خلال جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۶۲ بر اثر برخورد خودرو حامل وی با مین، در جاده مهاباد به نقده کشته شد[۴][۵].
زندگی
محمّد بروجردی در سال ۱۳۳۳ در روستای دره گرگ از توابع بروجرد در خانوادهای کشاورز، زاده شد[۶]. وی ۶ ساله بود که پدرش درگذشت و اندکی پس از مرگ پدر، به همراه خانواده به تهران نقل مکان نمود و به همراه خانواده در خیابان مولوی ساکن گردید. چند سالی به کار کردن در خیاطی و درس خواندن در کلاسهای شبانه مشغول شد، اما موفق به تکمیل تحصیلات دبیرستان نشد. وی در سن 19 سالگی ازدواج کرد و یک سال بعد به سربازی فراخوانده شد، ولی از خدمت سربازی فرار کرد و به قصد دیدن سید روحالله خمینی، به مرز ایران و عراق گریخت که در مرز هویزه[۷] دستگیر و ۶ ماه زندانی شد. پس از گذراندن محکومیت زندان، به تهران بازگشت و خدمت سربازی خود را به پایان رساند[۸].
پیش از انقلاب
محمد بروجردی در سالهای پیش از وقوع انقلاب، در تهران با برخی مبارزان علیه حکومت پادشاهی ایران مانند مهدی عراقی آشنا شد.[۹] این آشنایی سبب شد که او به سوریه سفر کند و پس از برقراری ارتباط با امام موسی صدر و محمد منتظری، اقدام به فراگیری مهارتهای نظامی و چریکی برای انجام عملیاتهای چریکی در ایران در اردوگاههای جنبش امل نماید. وی سپس به لبنان رفت و در آنجا با مصطفی چمران آشنا شد. بروجردی تا پیش از وقوع انقلاب در سال ۱۳۵۷ در چندین عملیات مسلحانه علیه حکومت پادشاهی ایران حضور داشت و در بهمنماه ۱۳۵۷ به پیشنهاد مهدی عراقی، از سوی سید محمد بهشتی، به همراه محسن رضایی، مسئولیت تیم حفاظت از سید روحالله خمینی در زمان بازگشت به ایران را بر عهده داشت.[۱۰]
فعالیتهایی که بروجردی در دوران پیش از وقوع انقلاب ۱۳۵۷ در آنها حضور داشت:
- خلع سلاح قرارگاه شهربانی تهران
- عملیات مسلحانه در ۱۵ خرداد ۱۳۵۷
- انفجار در نیروگاه برق کاخ جوانان، در منطقه شوش، تهران
- خلع سلاح کلانتری ۱۴ تهران، در میدان خراسان
- خلع سلاح پادگان جمشیدیه
- حمله به سازمان رادیو تلویزیون
- انفجار رستوران خوانسالار
- انفجار اتوبوس نظامی حامل مستشاران آمریکایی، در لویزان[۱۱]
پس از انقلاب
محمد بروجردی برای مدتی کوتاه مسئول زندان اوین بود. او یکی از ۱۲ نفر عضو هیئت مؤسس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود و در پایهگذاری این نهاد شرکت داشت[۱۲].
با فرمان روحالله خمینی مبنی بر سرکوب اعتراضات کردستان، بروجردی در مرداد ۱۳۵۸ به عنوان یکی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، به پاوه رفت. در کردستان سازمانی تحت عنوان پیشمرگان کرد مسلمان، توسط بروجردی تشکیل گردید.[۱۳] پس از راهاندازی سازمان پیشمرگان کرد مسلمان و با حمایتهای سید محمد بهشتی و اکبر هاشمی رفسنجانی، به فرماندهی این تشکیلات منصوب شد[۱۴].
محمدابراهیم همت و احمد متوسلیان از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، بهطور مستقیم توسط وی آموزش دیدند و معرفی شدند.[۱۳]
مسئولیتها
- بنیانگذاری گروه مسلح و اسلامگرا به نام گروه توحیدی صف
- فرماندهی واحد نظامی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی
- مسئول تیم حفاظت از سید روحالله خمینی پس از بازگشت به ایران در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷
- عضو تیم ۱۲ نفره مؤسس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- فرمانده و بنیانگذار نیروی پیشمرگان کرد مسلمان در کردستان
- فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدا
- فرمانده سپاه پاسداران کردستان
- جانشین قرارگاه حمزه سیدالشهدا
کشتهشدن
در تاریخ ۱ خرداد ۱۳۶۲ به دلیل کمبود وسیله نقلیه، بروجردی به سمت روستای دارلک رفت[۱۵]. در ۲۵ کیلومتری جاده مهاباد به نقده، به طرفش تیراندازی کردند و ماشینش روی مین رفته، او و همراهانش کشته شدند[۱۶][۱۷].
در سینما و تلویزیون
در سال ۱۴۰۱ فیلم ایرانی غریب به کارگردانی محمدحسین لطیفی ساخته شد که در آن بابک حمیدیان نقش بروجردی را بازی میکند.[۱۸]
منابع
- ↑ «سردار سرلشكر پاسدار " محمد بروجردی" (1362 ش)». خبرگزاری مهر. ۱۷ خرداد ۱۴۰۲.
- ↑ «زندگینامه: محمد بروجردی (۱۳۳۳ - ۱۳۶۲)». همشهری آنلاین. ۲۰۱۲-۰۹-۱۹. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۸.
- ↑ manshadi (۲۰۱۷-۰۵-۰۲). «شهید محمد بروجردی». گلزار شهدا. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۸.
- ↑ «گزارش تصويري/1/ اختتاميه سومين سوگواره لحظههاي عاشورايي_مشهد». ایسنا. ۲۰۱۱-۱۱-۱۸. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۸.
- ↑ 3015 (۲۰۲۱-۰۵-۲۳). «درباره محمد بروجردی». ایرنا. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۸.
- ↑ «شهید محمد بروجردی از آرامش به وقت خوردن سیلی تا خشونت به وقت رانندگی/چریک بود و اسلحه داشت اما نخواست ژنرال هایزر را ترور کند». خبرآنلاین. ۲۰۲۳-۰۱-۱۵. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۸.
- ↑ حسین بهزاد و گلعلی بابایی، همپای صاعقه (کارنامه عملیاتی لشکر ۲۷ محمد رسولالله)، سوره مهر، چ ۴، ص۸۰۵
- ↑ «گزارش تصويري/1/ اختتاميه سومين سوگواره لحظههاي عاشورايي_مشهد». ایسنا. ۲۰۱۱-۱۱-۱۸. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۸.
- ↑ حسین بهزاد و گلعلی بابایی، همپای صاعقه (کارنامه عملیاتی لشکر ۲۷ محمد رسولالله)، سوره مهر، چ ۴، ص۸۰۵
- ↑ خاطرات محسن رفیقدوست از روزهای پیروزی انقلاب بایگانیشده در ۲۶ اکتبر ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine- مرکز اسناد انقلاب اسلامی
- ↑ ویژه نامه سالروز شهادت بروجردی بازدید ۲۵/۲/۱۳۸۵
- ↑ «محمد بروجردی؛ مسیح کردستان». ایمنا. ۲۰۲۳-۰۴-۰۶. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۸.
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ «شهید بروجردی به روایت اکبر براتی - Hamshahri». hamshahrimags.com. ۲۰۱۴-۱۱-۰۱. دریافتشده در ۲۰۱۴-۱۱-۰۱.
- ↑ «نام هر سه برادر «محمد» بود / محمد بروجردی را «میرزا» صدا میزدند». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۳-۰۶-۰۷. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۸.
- ↑ اسلامی، مرکز اسناد انقلاب (۱۳۹۷/۰۳/۰۱ - ۱۱:۰۲). «شهادت شهید محمد بروجردی». fa. دریافتشده در 2024-06-08. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «روایت ظریفیان، عرب سرحی و آرمین از شهید محمد بروجردی / چریک اهل گفتوگو!». خبرآنلاین. ۲۰۲۳-۰۵-۲۹. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۸.
- ↑ کیانوش گلزار راغب (۱۳۹۷)، عصرهای کریسکان، سوره مهر، ص. ۱۰۳، شابک ۹۷۸-۶۰۰-۰۳-۰۱۲۳-۱
- ↑ منصوری، زهرا (۲۰ بهمن ۱۴۰۱). «از شباهت بابک حمیدیان به پدربزرگم بهتزده شدم/ این یک فیلم است». مهر. دریافتشده در ۸ ژوئیه ۲۰۲۳.
پیوند به بیرون
- ویژه نامه سالروز شهادت سرلشکر پاسدار شهید محمد بروجردی
- «گزارش: چرا امام خمینی «بنیصدر» را از فرماندهی کل قوا عزل کرد؟ - اخبار سیاسی - اخبار تسنیم». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. ۲۰۱۹-۰۶-۱۰. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۰-۰۷.
- «پشت پرده عزل بیصدر از فرماندهی کل قوا/ بنیصدر به دنبال محاصره بیت امام بود/ مسعود رجوی چه خوابی برای سپاه دیده بود؟». خبرآنلاین. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۰-۰۷.
- اعضای سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی
- اهالی بروجرد
- خاکسپاریها در قطعه ۲۴ بهشت زهرا
- زادگان ۱۳۳۳
- زادگان ۱۹۵۵ (میلادی)
- درگذشتگان ۱۳۶۲
- درگذشتگان ۱۹۸۳ (میلادی)
- سربازان اهل ایران
- فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جنگ ایران و عراق
- افسران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جنگ ایران و عراق
- کشتگان ایرانی در جنگ ایران و عراق
- لرهای اهل ایران
- نظامیان اهل ایران که درجه سرلشکری را پس از مرگ دریافت کردند