درگاه:ریاضیات
درگاههای ویکیپدیا: فرهنگ · جغرافیا · بهداشت و درمان · تاریخ · ریاضیات · علوم طبیعی · مردم · فلسفه · دین · اجتماعی · فناوری
درگاه ریاضیاتریاضیات (Mathematics) را معمولاً دانش بررسی کمیتها و ساختارها و فضا و تبدیل تعریف میکنند. دیدگاه دیگری ریاضی را دانشی میداند که در آن با استدلال منطقی از اصول و تعریفها به نتایج دقیق و جدیدی میرسیم. دیدگاههای دیگری نیز در فلسفه ریاضیات بیان شدهاست. اگرچه ریاضیات خود یکی از علوم طبیعی بهشمار نمیرود ولی ساختارهای ویژهای که ریاضیدانان میپژوهند، بیشتر از دانشهای طبیعی به ویژه فیزیک سرچشمه میگیرند و در فضایی جدا از طبیعت و محضگونه گسترش پیدا میکند به طوری که علوم طبیعی برای حل مسائل خود به ریاضی باز میگردند تا جوابشان را با آن مقایسه و بررسی کنند. علوم طبیعی، مهندسی و اقتصاد، بسیار به ریاضیات تکیه دارند. آن بخش از ریاضیات را که علوم کاربردی به آن بیشتر میپردازند، ریاضیات کاربردی مینامند. ولی گاه ریاضیدانان به دلایل صرفاً ریاضی و نه کاربردی به تعریف و بررسی برخی ساختارها میپردازند که به آن ریاضیات محض گفته میشود. نوشتار برگزیدهحساب، یا افماریک، قدیمیترین شاخهٔ ریاضیات است. احتمالاً پیدایی این فن ناشی از نیاز انسان به شمارش اشیا و دارائیها بودهاست.
پایهایترین عملیات حساب جمع و تفریق و ضرب و تقسیم است. آموزش حساب از گذشتههای دور جزو برنامهٔ آموزشی کودکان دبستانی بودهاست. ریاضیدانان معمولاً حساب را با نظریه اعداد مترادف میدانند. زندگینامهٔ برگزیدهمریم میرزاخانی (۱۳ اردیبهشت ۱۳۵۶ – ۲۳ تیر ۱۳۹۶) ریاضیدان ایرانی-آمریکایی و استاد دانشگاه استنفورد بود. میرزاخانی در سال ۲۰۱۴ به خاطر کار بر «دینامیک و هندسه سطوح ریمانی و فضاهای پیمانهای آنها» برندهٔ مدال فیلدز شد، که بالاترین جایزه در ریاضیات است. وی تنها زن برندهٔ مدال فیلدز است. زمینهٔ تحقیقاتی او مشتمل بر نظریه تایشمولر، هندسه هذلولوی، نظریه ارگودیک و هندسه همتافته بود. میرزاخانی برنده جوایزی چون جایزه ستر از انجمن ریاضی آمریکا در سال ۲۰۱۳ و جایزهٔ کلی بود. مفاهیمقضیهٔ فیثاغورس در هندسه و فضای اقلیدسی بخشی از صورت کلی قانون کسینوسها هنگامی که زاویهٔ بین دو بردار ۹۰ درجهاست میباشد. این قضیه به نام ریاضیدان یونانی فیثاغورس نامگذاری شدهاست. به سخن دیگر در یک مثلث راستگوشه (قائم الزاویه) همواره مجموع توانهای دوم دو ضلع برابر با توان دوم ضلع سوم است.
قانون کسیونسها بیان میکند که اگر دو بردار (یا خط) a و b در راس O تشکیل یک زاویه با نام A بدهند. نوشتارهای برگزیدهنگارهٔ برگزیدهگفتاوردهندسهمربع شکلی هندسی است با چهار لبهٔ (ضلع) برابر. در حقیقت مربع خمی بسته است که ضلعهای مجاورش دو به دو با هم زاویهٔ ۹۰ درجه میسازد و همه با هم برابر اند. برابر پارسی این خم بسته «چهار گوش» است. آیا میدانستید؟... که به گریگوری پرلمان ریاضیدان، در 2006 جایزه فیلدز پیشنهاد شد، که بخشی از آن به خاطر اثباتی بود که او برای حدس پوانکاره ارائه داد، اما او این جایزه را رد کرد؟
|