صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۱٬۰۱۴٬۷۴۹ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

فیزیک پزشکی شاخه‌ای از فیزیک کاربردی است که مفاهیم و کاربرد مجموعه علوم فیزیک را در تشخیص و درمان پزشکی بررسی می‌کند. حرفهٔ فیزیک پزشکی با اینکه ماهیتاً در زمرهٔ علوم پایه پزشکی است؛ اما از سال ۲۰۰۸ تا کنون توسط استاندارد بین‌المللی شاخه‌بندی مشاغل سازمان بین‌المللی کار یک تخصص بالینی محسوب می‌گردد. فیزیک پزشکی در قالب رشته، علوم پرتودرمانی، حفاظت در برابر پرتوها، پرتوشناسی تشخیصی و پزشکی هسته‌ای را دربرمی‌گیرد؛ اما در عین حال از جهت حرفه و پیشه، از مهندسی پزشکی و بیوفیزیک مستقل است. تحصیل‌کردگان و دانش‌آموختگان این شاخهٔ علمی در خدمات بالینی در مراکز درمانی، کنترل کیفیت و محافظت از تشعشع، پژوهش و توسعه، و فعالیت‌های دانشگاهی به کار، مشغول می‌شوند. رشد فیزیک پزشکی و زیرشاخه‌های آن در سال‌های اخیر با سیر صعودی، روبرو بوده است؛ برای نمونه، تصویربرداری مولکولی که یکی از زیرشاخه‌های فرعی این رشته است، امروزه به تنهایی، یک صنعت پنج میلیارد دلاری است. حرفه فیزیک پزشکی به صورت کنونی، ریشه در سال‌های پایانی قرن نوزدهم و کشف رادیواکتیویته و پرتوهای یونیزه کننده دارد، به ویژه، سه جایزه نوبل به سال‌های ۱۹۰۱ (فیزیک)، ۱۹۵۲ (فیزیک) و ۱۹۴۳ (شیمی)، تأثیر مستقیمی در پیدایش این شاخه از دانش داشتند؛ در حالی که از سوی دیگر، فیزیک پزشکی به نوبهٔ خود، باعث دریافت سه جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال‌های ۱۹۷۹، ۱۹۷۷ و ۲۰۰۳ شد. در ایران نیز در همان آغاز تأسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳، تدریس این دانش توسط متخصصان ایرانی در کشور، آغاز گشت. تربیت نیروی متخصص فیزیک‌دان پزشکی، مستلزم تحصیلات فراتر از کارشناسی است. در ایران، این رشته هنوز یک رشته نوپاست؛ ولی همانند سایر کشورها در حال گسترش و فعالیت است. امروزه بیش از ۱۸٬۰۰۰ فیزیک‌دان پزشکی، به‌طور رسمی در سراسر جهان، مشغول به کار هستند.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… در جریان محاکمهٔ پزشک احمدی در سال ۱۳۲۰، احمد کسروی با این عنوان که او «واسطه افزار جرم» بوده نه عامل آن، وکیل مدافع وی بود؟ (در تصویر)
… دقیقی آغاز کننده سرایش شاهنامه و از معدود شاعران ادبیات فارسی است که آئین مزدیسنا داشته است؟
… قلعه دختر به قلعه‌های دست‌نیافتنی‌ای می‌گفتند که تصرف آنها مشکل بوده است و در چندین شهر ایران آثاری از آنها برجای مانده است. همچنین گاه در مقابل آنها قلعه دیگری به نام قلعه پسر ساخته می‌شد؟
… ام‌تی‌وی نخستین شبکه تلویزیونی جهان بود که به‌طور شبانه‌روزی موسیقی پخش می‌کرد؟
… بهاءالدین ولد نام پدر و بهاء ولد نام پسر مولوی بوده است؟
… برج گنبد کاووس بلندترین بنای آجری دنیا است و بیش از هزارسال قدمت دارد؟
… یوناتان نتانیاهو برادر بزرگ‌تر بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل در جریان عملیات آزادسازی مسافران هواپیمای فرانسوی در ۴ ژوئیه ۱۹۷۶ در فرودگاه انتبه کشته شد؟

بیشتر…

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۹ مهر ۱۴۰۳ خورشیدی) ۱٬۰۱۴٬۷۴۹ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

سید حسن نصرالله

سید حسن نصرالله (در تصویر) دبیرکل حزب‌الله لبنان، در پی حملهٔ نیروی هوایی اسرائیل در ضاحیه لبنان کشته شد.
آنورا کومارا دیسانایکه به‌عنوان رئیس‌جمهور سری‌لانکا انتخاب شد.
بیش از ۵۵۰ نفر کشته و ۱٬۸۰۰ نفر مجروح در پی حملات اسرائیل به لبنان.
انفجار معدن زغال‌سنگ طبس ۵۲ کشته و ۲۲ مصدوم برجای گذاشت.
دست‌کم ۳۷ نفر کشته و بیش از ۳٬۲۰۰ نفر زخمی در پی انفجار پیجرها و بی‌سیم‌های حزب‌الله لبنان.

یادبودها

امروز: دوشنبه، ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۴ میلادی برابر ۹ مهر ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۲۶ ربیع‌الاول ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)

در بوتسوانا: روز استقلال

رویدادها

۱۹۳۸ - «توافقنامه مونیخ» به تشویق نخست‌وزیر وقت انگلیس «نِویل چمبرلِین»، برای خشنودسازی آدولف هیتلر و پیشگیری از وقوع جنگ جهانی دوم به امضا رسید. طبق این معاهده؛ فرانسه و انگلیس، موافقت خود را با ملحق شدن «سودِتنلَند» چکسلواکی به آلمان نازی اعلام کردند.
۱۹۴۱ - کشتار ۳۳٬۷۷۱ یهودی به‌دست یک واحد ویژهٔ «اس اس» آلمان نازی در دره تنگی به نام «بابی یار» در حد فاصل شمالی شهر کی‌اف در اوکراین در عرض ۳۶ ساعت و در این روز به پایان رسید. این واقعهٔ هولوکاستی به «قتل‌عام بابی یار» شهرت یافت.
۱۹۸۰ - استاندارد اترنت توسط سه شرکت آمریکایی زیراکس، اینتل و «دی‌ای‌سی» منتشر شد.
۲۰۰۵ - روزنامه دانمارکی یولاندز پستن با چاپ کاریکاتورهای محمد، پیامبر اسلام خشم مسلمانان در بسیاری از کشورهای اسلامی را برانگیخت.

زادروزها

۱۲۰۷ - زادروز مولانا (در تصویر) شاعر و عارف اهل تصوف، سراینده منظومهٔ مثنوی معنوی
۱۸۷۰ - زادروز ژان باپتیست پرَن فیزیکدان فرانسوی، برندهٔ جایزه نوبل سال ۱۹۲۶
۱۹۲۴ - زادروز ترومن کاپوتی نویسنده اهل ایالات متحده آمریکا
۱۹۴۵ - زادروز ایهود اولمرت نخست‌وزیر اسرائیل از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹
۱۹۷۵ - زادروز ماریون کوتیار بازیگر و خوانندهٔ فرانسوی، برندهٔ جایزه اسکار

درگذشت‌ها

۴۲۰ - درگذشت جروم کشیش ایلیریایی، مترجم کتاب مقدس از عبری به لاتین
۱۸۹۸ - درگذشت کامیل آلفرد پابست نقاش فرانسوی
۱۹۵۵ - درگذشت جیمز دین بازیگر آمریکایی
۱۹۸۵ - درگذشت سیمون سینیوره بازیگر فرانسوی
۱۹۸۵ - درگذشت چارلز فرانسیس ریشتر زلزله شناس آمریکایی
۱۹۹۰ - درگذشت پاتریک وایت نویسندهٔ استرالیایی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۷۳
۲۰۱۱ - درگذشت رالف استاینمن ایمنی‌شناس و زیست‌شناس سلولی کانادایی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۲۰۱۱

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای سپتامبر – یادبودهای بیشتر…