پیام‌نما

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

پیام‌نما (به انگلیسی: teletext) سامانه‌ای است که اطلاعات مورد نیاز روزانه را از قبیل اجناس و ساعت پرواز هواپیما و اخبار مهم سیاسی و اجتماعی را به‌صورت نوشته، بر روی صفحهٔ تلویزیون ظاهر می‌کند.

پیام‌نما امکانی است که در تلویزیون‌های دیجیتال و آنالوگ به کار گرفته شده‌است. می‌توان گفت تلتکست نشریه‌ای الکترونیکی است که توسط تلویزیون قابل دریافت است. این فناوری اولین بار در سال ۱۹۷۰ و در کشور بریتانیا استفاده شد.[۱]

یک نمونه از پیام‌نما

در ایران[ویرایش]

تله‌تکست در ایران با نام شبکهٔ پیام سیما در ۳۰ مهر ۱۳۷۴ به صورت ویدیوتکست و با پخش روزانه یک ساعت آغاز به کار کرد. به تدریج با تجهیز گیرنده‌های تلویزیونی به رمزگشا تله‌تکست به صورت ۲۴ ساعته و به دو زبان فارسی و انگلیسی پخش شد.[۲][۳]

تله تکست شبکه سه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران

تله‌تکست به زبان انگلیسی در سال ۱۳۷۴ راه‌اندازی شد. چون زبان اصلی تله‌تکست به انگلیسی بود و نیازی به رمزگشا نداشت؛ به همین علت زودتر از تله‌تکست فارسی راه‌اندازی شد. تله‌تکست یا پیام‌نمای فارسی در سال ۱۳۷۷ به بهره‌برداری رسید. علت فاصلهٔ زمانی بین راه‌اندازی پیام‌نمای فارسی و انگلیسی به این علت بود که راه‌اندازی پیام‌نما به زبان فارسی، نیازمند طراحی فونت و نرم‌افزار اختصاصی و ویژه داشت. در نهایت پیام‌نما به زبان فارسی به طور رسمی از ۲۷ فروردین ۱۳۷۷ آغاز به کار کرد.[۴]

هدف از تشکیل شبکهٔ پیام، افزایش و ارتقای سطح آگاهی عمومی از طریق ارائه اخبار، اطلاعات و نیازمندی‌های عمومی بود.[۵] از ۲۵ آذر ۱۳۹۴ سیستم پیام‌نمای تلویزیون به حالت تعلیق درآمد و اطلاعات آن به‌روزرسانی نشد. این موضوع گمانه‌زنی دربارهٔ تعطیلی پیام‌نما را افزایش داد.[۶]

در صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران تاکنون شبکه های دو،سه،پنج،قرآن و پویا از این سامانه استفاده کرده اند اما در حال حاضر هیچ شبکه تلویزیونی ایران از این سامانه استفاده نمی کند و تله‌تکست شبکه های ذکر شده نیز از دسترس خارج شده اند و فعالیتی ندارند.

منابع[ویرایش]

  1. «تله‌تکست ۴۰ ساله شد». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۰۱۴-۱۰-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۱۵.
  2. «پیام‌نما شبکه دو با شکل و شمایلی جدید».[پیوند مرده]
  3. «راه‌اندازی شبکه پیام (تله تکست) سیما». دنیای اقتصاد. ۳۰ مهر ۱۳۹۳.
  4. «درباره تله تکست». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ اکتبر ۲۰۰۴.
  5. «عمر تله تکست هنوز به پایان نرسیده است». جام‌جم سیما. ۱۰ آبان ۱۳۸۲.
  6. ««تله تکست» تعطیل می‌شود؟». خبرگزاری تسنیم. ۹ دی ۱۳۹۴.