گیلار اوراسیایی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

گیلار اوراسیایی
صدای ضبط شده در دورست
وضعیت حفاظت
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پرندگان
راسته: غازسانان
تیره: مرغابیان
زیرخانواده: مرغابیان پهنه‌چین
سرده: مرغابی‌ها
زیرسرده: گیلار
گونه: A. penelope
نام دوبخشی
Anas penelope

گیلار اوراسیایی یا گیلار یا زرکا یا مرغابی سوتکش[۲] (نام علمی: Anas penelope) (در گذشته Mareca penelope) یکی از سه گونهٔ مرغابیان پهنه‌چین از تیرهٔ مرغابیان است.

پرنده نر گیلار با سر بلوطی رنگ پیشانی و تارک زرد مایل به نخودی، بدن خاکستری و سینه صورتی رنگ شناخته می‌شود. نشانه‌های تشخیص آن در حال پرواز، قسمت‌های پهن و سفید جلوی بال، شکم سفید و انتهای سیاه بدن می‌باشد. در دوران تولک شبیه ماده ولی پررنگتر است و با داشتن شانه‌های سفید از آن مشخص می‌گردد. نسبت به [مرغابی سرسبز]]، در اندازه کوچک‌تر، منقار خیلی کوچک، سر گردتر، دم نوک‌تیز و پر و بال قهوه‌ای مایل به خرمایی است. پروازش سریع است و به طور مستقیم از سطح آب برمی‌خیزد، به راحتی در خشکی راه می‌رود و می‌دود. زمستان‌ها در دریاچه‌ها، خورها و آب‌های کم عمق ساحلی. اغلب گله‌های آن‌ها در کشتزارها در حال چریدن دیده می‌شوند.[۳]

این پرنده دارای نوک کوچک و کوتاه است. پرندهٔ نر دارای سر و گردن قهوه‌ای رنگ بوده که در بالای سر کرم رنگ می‌شود. ساق پا خاکستری متمایل به سیاه است. نوک کوچکش آبی رنگ و لبه اش سیاه رنگ است. خوراک اصلی این اردک بیش تر از گیاهان آبزی است. بال آن‌ها نوک تیز و دم آن‌ها کوتاه می‌باشد. سرشان گرد و کوچک است این اردک را به خاطر دارا بودن صدایی سوت وار، اردک سوت کش می‌گویند. ماده‌ها در هر دوره تخم‌گذاری تا ۱۲ تخم به رنگ زرد و روشن (کرم رنگ) می‌گذارند. زندگی شان به طور دسته جمعی است و زمستان‌ها در مرداب انزلی دیده می‌شوند. محدودهٔ زیست آن‌ها شمال شوروی، سیبری، سوئد، نروژ.

یک گیلار نر در باتلاقی در ایرلند
Mareca penelope

منابع[ویرایش]

  1. IUCN (2009)
  2. حبیبی، طلعت؛ راعی، محمدمهدی (۱۳۷۳). جانورشناسی عمومی مهره‌داران. موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. ص. ۶۵۱. شابک ۹۶۴-۰۳-۳۴۴۴-۸.
  3. *پرندگان ایران، بازدید: آوریل ۲۰۰۹.