دزد چابک (دایناسور)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از ولاسیرپتر)

ولوسی‌رپتور (چابک‌شکاری)
محدودهٔ زمانی: کرتاسه پسین، ۷۵ تا ۷۱ میلیون سال پیش
اسکلت چابک‌شکاری مغولی در موزه دایناسور جورنی، فروتا، کلرادو
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: خزندگان
بالاراسته: دایناسورها
راسته: خزنده‌کفلان
زیرراسته: ددپایان
تیره: دونده‌خزندگان
زیرخانواده: زودربائیان
سرده: ولوسی‌رپتورها
آزبورن، ۱۹۲۴
گونه‌ها
  • چابک‌شکاری مغولی
    (آزبورن، ۱۹۲۴)
  • چابک‌شکاری اوسمولسکی
    (گادفرویت، ۲۰۰۸)

چابک‌شکاری‌ها یا ولوسی‌رپتورها (نام علمی: Velociraptor) (که Veloci به معنی 'چابک/تیزپا'و raptor به معنی 'شکاری')، یک سرده از دایناسورهای گوشت‌خوار کوچک و پرنده‌مانند وابسته به کلاد ددپایان است که بین ۷۵ تا ۷۱ میلیون سال پیش زندگی می‌کرد. سرده چابک‌شکاری‌ها شامل دو گونه شناخته‌شده‌است که سنگواره‌های آن‌ها در مغولستان و مغولستان داخلی شناسایی شده‌اند. با وجود اندازه کوچک بدن مغز چابک‌شکاری به نسبت دیگر دایناسورهای هم‌جثه با آن، بزرگ‌تر بوده و این دایناسور احتمالاً همانند پرندگان امروزی جانوری خون‌گرم و بسیار فعال بوده‌است.

ویژگی‌های کالبدشناسی چابک‌شکاری مشابه با دیگر گونه‌های درومیسورسانان همچون دینونیکوس بود و از جمله مهم‌ترین این ویژگی‌ها، داشتن پنجه‌های داسی‌شکل در پاها به منظور پاره کردن بدن طعمه و وجود دمی بلند و ترکه‌ای به منظور حفظ تعادل بود.

ویژگی‌ها[ویرایش]

یک تصویرسازی هنری از پیکر چابک‌شکاری مغولی

چابک‌شکاری یک دایناسور گوشت‌خوار کوچک و سریع با بدنی پوشیده از پر بود که بزرگ‌ترین نمونه‌های کشف‌شده از آن حدود ۰٫۵ متر ارتفاع تا کفل، ۲٫۰۷ متر طول و ۱۵ کیلوگرم وزن داشته‌اند. مانند سایر ددپایان چابک‌شکاری نیز بر روی دوپا خود حرکت می‌کرد و دارای سه پنجه تیز در دستان و نیز پنجه‌ای داسی‌شکل به طول ۱۳ سانتی‌متر در هر دو پای خود بود. سر چابک‌شکاری همانند سر سوسمار دراز و باریک بوده و آرواره آن دارای بیش از ۲۶ دندان تیز و چاقومانند بود. دم این دایناسور، سخت و چغر بود و در حفظ تعادل به آن کمک می‌کرد. چابک‌شکاری تنها توانایی آن را داشت که دم خود را به چپ و راست تکان دهد و نمی‌توانست آن را بالا پایین کند. این توانایی به دایناسور کمک می‌کرد تا سریع حرکت کرده و جهت حرکت خود را باشتاب عوض کند. دو پای چابک‌شکاری نیرومند بود و از آن‌ها برای پریدن نیز استفاده می‌شد.[۱][۲][۳]

مقایسه اندازه چابک‌شکاری مغولی با انسان خردمند

درخت فرگشتی[ویرایش]

Eudromaeosauria
خزنده‌پرنده‌دزدیان

سارورنیتولستس

Atrociraptor

بامبی‌ربا

unnamed

پنجه‌وحشتناک

unnamed
زودربائیان
unnamed

Velociraptor

ایتمیروس

unnamed

آداسور

Tsaagan

Dromaeosaurinae

Dromaeosaurus

Utahraptor

آکیلوباتور

پانویس[ویرایش]

  1. VELOCIRAPTOR enchantedlearning.com
  2. Wikibooks contributors, 'Wikijunior:Dinosaurs/Velociraptor', Wikibooks, The Free Textbook Project, 18 January 2014, 14:22 UTC, <http://en.wikibooks.org/w/index.php?title=Wikijunior:Dinosaurs/Velociraptor&oldid=2601485> [accessed 19 May 2014]
  3. Velociraptor Facts for Kids sciencekids.co.nz

پیوند به بیرون[ویرایش]