شبکه مستند

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شبکه مستند سیما
کشورایران
گستره پخشجهان
شعار تبلیغاتیبا ما ببینید
ستادتهران
برنامه‌سازی
زبان(ها)فارسی
فرمت تصویر۱۶:۹ (۱۰۸۰پی، HDTV)
۱۶:۹ (۵۷۶آی، SDTV)
مالکیت
مالکسازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
تاریخچه
راه‌اندازی‌شده۱۴ مهر ۱۳۸۸ (۱۴ سال پیش)
پیوندها
وبگاه
دسترسی
زمینی
فرستنده جمارانCh43 UHF Digital (HD)
فرستنده جمارانCh40 UHF Digital (HD HEVC)
فرستنده جمارانCh37 UHF Digital (SD)
ماهواره‌ای
بدر ۸۱۱۸۸۱ افقی ۲۷۵۰۰ (HD&SD)
اینتل‌ست ۳۹۱۱۵۵۵ عمودی ۳۰۰۰۰ (HD&SD)
رسانه جاری
پخش آنلاین شبکه مستند سیما

شبکهٔ مستند یکی از شبکه‌های اچ‌دی تلویزیونی دولتی کشور ایران است که در سازمان صدا و سیمای ایران مدیریت می‌شود.[۱] مدیریت این شبکه را محسن یزدی[۲] طی حکمی از سید مرتضی میر باقری معاون صدا و سیما در تاریخ ۲۸ تیرماه ۱۳۹۹ برابر با ۱۸ ژوئیه ۲۰۲۰ دریافت و بر عهده گرفت.[۳][۴][۵][۶][۷][۸] پخش برنامه‌های شبکه با فرمت HD و کدک HEVC نیز از گیرنده‌های زمینی و ماهواره‌ای از ۹ آذر ۱۳۹۹ آغاز شد.[۹]

پیشینه[ویرایش]

با استقبال از روند پخش مستندهای حرفه‌ای در شبکهٔ ۴ سیمای جمهوری اسلامی ایران طی کرد، با توجه به ضرورت پاسخگویی به نیازهای گوناگون جامعه مرکز مستندسازی سیما شکل گرفت و به تدریج روند حرفه‌ای‌تر شدن را طی کرد تا شبکه‌ای مختص این ساختار به‌عنوان نخستین شبکهٔ تخصصی دیجیتال پایه‌گذاری شود.[۱۰]

با راه‌اندازی رسمی فرستندهٔ دیجیتال تلویزیونی در تهران، پخش این شبکه به‌عنوان نخستین شبکهٔ دیجیتال صدا و سیمای جمهوری اسلامی،[۱۱] به‌طور آزمایشی در تاریخ ۱۴ مهر ۱۳۸۸[۱] آغاز شد و در ۲۶ اسفند ۱۳۸۹ به صورت رسمی افتتاح شد.[۱۲][۱۳]

گسترهٔ پخش[ویرایش]

برنامه‌های این شبکه در سراسر کشور از طریق فرستنده‌های دیجیتال زمینی روی کانال ۹ گیرنده‌های دیجیتال قابل دریافت است. همچنین برنامه‌های این شبکه از طریق ماهواره‌های اینتل‌ست ۳۹ و بدر ۵ و در ایران و برخی مناطق آسیا پخش می‌شود.[۱۴][۱۵][۱۶]

تماشای زندهٔ این شبکه از طریق پایگاه پخش زندهٔ اینترنتی سازمان صدا و سیما[۱۷] و خود وبگاه شبکه[۱۸] میسر است. دریافت این شبکه مانند سایر شبکه‌های تلویزیونی وابسته به صدا و سیما رایگان است. شبکهٔ مستند در زمان آغاز به‌کار، پنج ساعت در روز، از ساعت ۱۹ تا ۲۴ برنامه پخش می‌کرد ولی امروز این شبکه به‌صورت ۲۴ ساعته به پخش برنامه می‌پردازد.

پخش اچ‌دی (وضوح بالا)[ویرایش]

شبکهٔ مستند از زمان افتتاح آزمایشی، با نسبت تصویری ۴:۳ پخش می‌شد تا این‌که از ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۴ با هدف نزدیک شدن به کیفیت اچ‌دی، نسبت تصویری به ۱۶:۹ تغییر کرد.[۱۹] از نیمه‌شب ۲۷ اسفند ۱۳۹۴ و در پنجمین سالگرد تأسیس شبکهٔ مستند، در راستای ارتقای کیفیت شبکه‌های تلویزیونی صدا و سیما، پخش اچ‌دی برنامه‌ها آغاز شد.[۲۰][۲۱]

اهداف[ویرایش]

شبکه مستند سیما، شبکه تخصصی و پایگاه فیلم‌های مستند و مستند سازان کشور است. این شبکه اهداف خود را به عنوان یکی از بخش‌های سازمان صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران، برای گسترش فعالیت در زمینه ارائه اطلاعات فیلم‌های مستند و مستندسازان و همچنین پوشش برنامه‌های گردشگری صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و قرار گرفتن در جایگاه مرجع در این حوزه‌ها، «فراهم آوردن زمینه، سازماندهی، آموزش و گسترش فرهنگ مستندسازی و حمایت از مستندسازان کشور» معرفی می‌کند.[۱۱]

برنامه‌ها[ویرایش]

  • مستند جنگ: ظهور غول‌های صنعتی نظامی: مجموعه مستند «جنگ: ظهور غول‌های صنعتی نظامی» با نگاهی متفاوت به عوامل قدرت‌گیری ۲۰ شرکت بزرگ اقتصادی دنیا تولید شد. این مجموعه مستند به کارگردانی مجتبی میناوند درباره شرکت‌های قدرتمند و معروف دنیا مثل هیوندای، سامسونگ، بوئینگ، ایرباس و... که در زمینه‌های مختلف تکنولوژی، فناوری و نظامی فعالیت می‌کنند.[۲۲] [۲۳] [۲۴]
  • دوربین شما: دوربین شما برنامهٔ کوتاهی است که نظر بینندگان را در مورد برنامه‌های شبکه و کم و کیف آن‌ها جویا می‌شود.[۲۵]
  • ایران: این مجموعهٔ تلفیقی است از مستندهای کوتاه گزارشی با مضامین فرهنگی، گردشگری که توسط مستند سازان جوان و خلاق در شهرهای مختلف ایران تولید می‌شود.[۲۶]
  • نردبان: در این مجموعه مخاطبان می‌توانند همراه با مجری، پله پله مسیر فیلمسازی را طی کنند.[۲۷]
  • همسفر: این برنامه، مستندی است که در آن به شهرهای مختلف ایران سفر می‌کند.[۲۸]
  • دوربین مستند: این مجموعه در قالب قسمت‌های کوتاه ۵ تا ۷ دقیقه‌ای مسائل اجتماعی، فرهنگی و هنری روز ایران را به تصویر می‌کشد.[۲۹]
  • تاریخ شفاهی ایران: این مجموعه مستند با استفاده از تصاویر کمتر دیده شدهٔ آرشیو صدا و سیمای جمهوری اسلامی تاریخ معاصر ایران را بازگو می‌کند.[۳۰]
  • دوران: هر قسمت از این مجموعه، یک مستند خارجی چالش‌برانگیز دوران اخیر پخش و سپس با حضور کارشناس در برنامه نقد می‌شود.[۳۱]
  • پروندهٔ مستند: مجموعه برنامهٔ «پروندهٔ مستند» به منظور آگاه‌سازی جامعه و شناخت بیشتر مردم در خصوص جرائم مختلف به بررسی پرونده‌های مهم پلیسی با حضور شخص متهم، کارشناس و … می‌پردازد.[۳۲]
  • دریچه: این مجموعه شامل مستندهای روز با موضوع سیاسی است.(اتمام پخش)
  • خسته نباشید: این برنامه سعی دارد یک روز کاری مشاغل سخت و جذاب را با بیانی متفاوت به تصویر بکشد.(اتمام پخش)[۳۳]
  • فیلم کوتاه: این برنامه به مدت شصت دقیقه به نمایش فیلم کوتاه، انیمیشن و گفت‌وگو با سازندگان این فیلم‌ها و ارائهٔ مباحث تخصصی مرتبط با فیلم کوتاه داستانی و انیمیشن می‌پردازد. (اتمام پخش)[۳۴]
  • گنجینه: در این برنامه مستندهای برگزیدهٔ دهه‌های ۴۰، ۵۰ و ۶۰ از مستندسازان برتر ایران پخش می‌شود. (اتمام پخش)[۳۵]
  • گلستانه: تصاویر آرشیوی دیده نشده از تاریخ معاصر ایران یا برنامه‌های قدیمی و خاطره‌انگیز طی سال‌های ۱۳۴۷ تا ۱۳۸۰ در قالب میان‌برنامه‌های کوتاه ۲ تا ۶ دقیقه‌ای در این مجموعه به تصویر کشیده می‌شود.(اتمام پخش)[۳۶]
  • سیمرغ: این مستند خاطرات شفاهی حسین فردوست، ارتشبد ارتش شاهنشاهی و رئیس دفتر ویژه اطلاعات در دوران محمدرضا پهلوی است که در اواسط دههٔ ۶۰ ضبط شده.(اتمام پخش)[۳۷]
  • برنامهٔ تلویزیونی انجمن سینمای جوان: این مجموعه برنامه در هر قسمت، به یکی از دفاتر انجمن سینمای جوان در شهرهای مختلف می‌پردازد و یک فیلم از تولیدات شهر مربوط را پخش می‌کند.(اتمام پخش)[۳۸]
  • سینماگران جوان: این مجموعه برنامه به پخش مستندهای کوتاه تولیدی انجمن سینماگران جوان می‌پردازد.(اتمام پخش)[۳۹]
  • تماشا: سری برنامه‌های تماشا به پخش مستندها و تصاویر قدیمی و نوستالژیک تلویزیون ملی ایران که مورد ترمیم و افزایش کیفیت قرار گرفته‌اند، می‌پردازد.(اتمام پخش)[۴۰]
  • سینما حقیقت: این مجموعه به پخش آثار مستند جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم مستند ایران که هر سال آذر ماه برگزار می‌شود می‌پردازد.(اتمام پخش)[۴۱]
  • نماگرد: در این برنامه سعی شده تصاویری که روزانه در فضای مجازی پخش می‌شوند و بینندگان بسیاری داشته، بازنمایی شود.[۴۲] یکی از قسمت‌های این برنامه به نقد کارآفرینی غیراصولی اختصاص داده شده بود. در این قسمت از رضا غیابی کارشناس حوزهٔ کارآفرینی برای حضور در برنامه دعوت شد و او به معرفی روش‌های کارآفرینی اصولی پرداخت.(اتمام پخش)[۴۳]
  • تاریخ بازی‌های تیم ملی فوتبال: این مستند، بیان‌گر تاریخچه شکل‌گیری تیم ملی فوتبال ایران و حضور این تیم در دوره‌های مختلف مسابقات انتخابی المپیک، جام ملت‌های آسیا و بازی‌های آسیایی می‌باشد. بازیکنان و مربیان پیشکسوت تیم ملی همراه با پخش تصاویر دیده نشده‌ای از مسابقات که از آرشیو شخصی آن‌ها خارج شده به بیان این تاریخچه می‌پردازند.(اتمام پخش)[۴۴]
  • سه‌شنبه ۱۴ جولای: این مجموعه مستندی است که در ۲۱ قسمت با پرداختی نمایشی-داستانی، روایتی جامع از مناقشه هسته‌ای ایران با قدرتهای جهانی را بیان می‌کند.(اتمام پخش)[۴۵]
  • مستند جاسوسان صنعتی: این مجموعه مستند روایتگر پرونده‌هایی است که طی آن جاسوسی‌های بزرگی در حوزه‌های صنعتی توسط برخی کشورها رخ داده است.[۴۶] [۴۷] [۴۸]
  • مثبت نگاتیو: مثبت نگاتیو مستندی است که در ۵۰ قسمت شبهات مطرح شده در حوزه دفاع مقدس را پاسخ می دهد. دلیل ساخت این مجموعه پاسخ به برخی شبهه‌ افکنی‌ هایی است که در شبکه‌های مغرض خارجی، پیرامون جنگ صورت می‌گیرد. [۴۹]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ جام جم-پخش دیجیتالی شبکه مستند
  2. «محسن یزدی مدیر شبکه «مستند» شد/ غفوری برای «افق» حکم گرفت». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۰-۰۷-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  3. «تاکید مشاور عالی معاون سیما؛ تولید مستنداتی بر پایه گفتمان انقلابی و تاریخ شفاهی |مستند». www.doctv.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۰۱.
  4. «مدیر شبکه «مستند»: افرادی که نمی‌شود با آن‌ها کار کرد انگشت شمارند». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۰-۰۷-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۰۱.
  5. «محسن یزدی در مورخ ۲۴ تیرماه ۱۳۹۹ برابر ۲۸ جولای ۲۰۲۰ طی حکمی از طرف سید مرتضی میرباقری معاون سیما به مدیریت شبکه مستند منصوب شد». مشرق نیوز. ۲۰۲۰-۰۷-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۰۱.
  6. «محسن یزدی مدیر جدید شبکه مستند سیما شد».
  7. «مستندسازان مدیریت شبکه مستند را به محسن یزدی تبریک گفتند».
  8. «محسن یزدی در فضای مستند تنفس کرده‌است».
  9. «۹ آذر، پخش هفت شبکه صدا و سیما با کیفیت HD». سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. ۲۷ آبان ۱۳۹۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲ آذر ۱۳۹۹.
  10. "درگفتگو با همکاران شبکه مستند مطرح شد: دغدغه ما پر کردن کنداکتور نیست". Retrieved 10 Dec 2015.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ «شبکه مستند». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۲۸.
  12. شبکه مستند یکی از پربیننده‌ترین شبکه‌ها خواهد بود
  13. "عیادت مدیران شبکه مستند از کارگردان مستند ایران". Retrieved 10 Dec 2015.
  14. "ماهواره Iransat - Badr 5 در 26 درجه شرقی فرکانس‌های ماهواره - اداره کل ارتباطات ماهواره‌ای صدا و سیمای جمهوری اسلامی". Archived from the original on 27 November 2015. Retrieved 10 Dec 2015.
  15. "فرکانس‌های ماهواره ماهواره Badr 5C در 20 درجه شرقی - اداره کل ارتباطات ماهواره‌ای صدا و سیمای جمهوری اسلامی". Archived from the original on 22 December 2015. Retrieved 10 Dec 2015.
  16. "فرکانس‌های ماهواره ماهواره Intelsat 902 در 62 درجه شرقی - اداره کل ارتباطات ماهواره‌ای صدا و سیمای جمهوری اسلامی". Archived from the original on 8 November 2015. Retrieved 10 Dec 2015.
  17. Emadi, Milad, لیست شبکه‌های پخش زنده, retrieved 2022-08-03
  18. «شبکه مستند - پخش زنده». web.archive.org. ۲۰۱۵-۱۲-۱۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  19. "شبکه مستند سیما دچار تغییرات تکنیکی شد/ یک گام به‌سوی اچ دی". Retrieved 10 Dec 2015.
  20. فارس-پخش اچ‌دی شبکه مستند
  21. "کیک پنج سالگی شبکه مستند بریده شد/ پخش HD یک اتفاق بزرگ است". Archived from the original on 18 March 2016. Retrieved 16 Mar 2016.
  22. مجتبی میناوند: قصه‌های باورنکردنی شرکت‌های بزرگ را روایت کردیم تا شاید جرقه‌ای برای شکوفایی باشد
  23. نگاهی متفاوت به شرکت‌های بزرگ اقتصادی در شبکه مستند
  24. ۱۵ شرکت بزرگ جهان، چگونه جنگ به‌پا می‌کنند؟
  25. «برنامه‌های شبکه مستند». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  26. «برنامه‌های شبکه مستند». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  27. «شبکه مستند - نردبان». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۶-۰۱.
  28. «شبکه مستند - همسفر». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۶-۰۱.
  29. «برنامه‌های شبکه مستند». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  30. «برنامه‌های شبکه مستند». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  31. «برنامه‌های شبکه مستند». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  32. «برنامه‌های شبکه مستند». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  33. «برنامه‌های شبکه مستند». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  34. «برنامه‌های شبکه مستند». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  35. «برنامه‌های شبکه مستند». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  36. «برنامه‌های شبکه مستند». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  37. «برنامه‌های شبکه مستند». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  38. «شبکه مستند - برنامه تلویزیونی انجمن سینما جوان». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۶-۰۱.[پیوند مرده]
  39. «شبکه مستند - سینمای جوان». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۶-۰۱.[پیوند مرده]
  40. «شبکه مستند - تماشا». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۶-۰۱.[پیوند مرده]
  41. «شبکه مستند - سینما حقیقت». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۶-۰۱.[پیوند مرده]
  42. «شبکه مستند - نماگرد». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۶-۰۱.[پیوند مرده]
  43. صبا. «نقد کارآفرینی غیراصولی در «نماگرد»». صبا. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۱۱.[پیوند مرده]
  44. «شبکه مستند - تاریخچه بازی‌های تیم ملی». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۶-۰۲.[پیوند مرده]
  45. «سه شنبه 14 جولای | مستند». www.doctv.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۳.
  46. روایت صادقانه از تاریخ نظامی
  47. در گفت‌وگو با مجتبی میناوند مطرح شد؛روس‌ها و آمریکا‌یی‌ها پیشرویِ جاسوسی در جهان/ نسبت ایران با جاسوسی صنعتی چیست؟
  48. مجتبی میناوند: مستند «جاسوسان صنعتی» از رازهای جاسوسی صنعتی پرده برمی‌دارد
  49. «مثبت نگاتیو» پاسخگوی شبهات دفاع مقدس