خسرو چهارم: تفاوت میان نسخهها
Sahand Ace (بحث | مشارکتها) جز بخاطر رزیتا |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ادغام|فرخزاد خسرو}} |
|||
#تغییرمسیر [[خسرو چهارم]] {{تغییرمسیر حاصل از ادغام}} |
|||
'''فرخزاد خسرو''' یا '''خسرو چهارم''' یا '''خورهزاذ خسرو''' یا '''خورهزاد خسرو''' از اعقاب [[خسرو پرویز]] بود و پس از [[هرمز پنجم]] به پایتخت ایران [[تیسفون]] دست یافت. فرخو یا فرخ، صفت فر است که خود صورتی است از خور به معنی عظمت و شوکت<ref>{{پک|کریستن سن|۱۳۶۷|ک=ایران در زمان ساسانیان|ص=۵۲۲}}</ref> فرخزاد خسرو به مدت شش ماه یا یکسال بر تخت بود و بنام ''خسرو چهارم'' فرمانروایی کرد. چنین برمیآید که بزرگان در آن زمان به دو گروه تقسیم شده بودند. یکی طرفدار فرخزادخسرو یا خسرو چهارم و دیگری گروه طرفداران یزدگرد سوم بودند که [[رستم فرخزاد]] در رأس آنها قرار داشت. از خسرو چهارم سکههائی ضرب شهرهای [[تیسفون]] به دست آمده که حاکمیت او را بر پایتخت ثابت مینماید اما همزمان نواحی فارس و [[بینالنهرین]] یعنی نقاط مهم کشور در دست [[یزدگرد سوم]] و نایبالسلطنه او رستم فرخزاد بودهاست. در زمانی که پایتخت در دست خسرو چهارم بود طرفداران یزدگرد در شهر استخر یعنی خاستگاه ساسانیان تاج بر سر او نهادند، در حقیقت در مدت کوتاهی دو فرمانروای ساسانی بر ایران زمین حکومت کردند. تاکنون سکهای از سال اول سلطنت یزدگرد که ضرب تیسفون باشد به دست نیامده است. در اواخر سال اول پایتخت به تصرف یزدگرد سوم درآمد و فرخ زاد به قتل رسید بنابر این از سال دو سلطنت یزدگرد ضرب شهرهای تیسفون موجوداست.<ref>{{پک|آورزمانی|آذر و دی ۱۳۶۹|ک=ماهنامهٔ فروهر|جلد = ۳۲۲|ص=۱۶}}</ref> |
|||
پس از [[آزرمیدخت]]، فرخزاد خسرو یکی از نوادگان [[خسرو پرویز]] بود که در تیسفون تاج سلطنت بر سر نهاد. بزرگان شاهنشاهی نوهٔ دیگر خسرو پرویز یعنی پسر شهریار را کودکی بیش نبود و در استخر میهن اصلی ساسانیان میزیست به عنوان شاهنشاه انتخاب نمودند. اطرافیان یزدگرد به کمک [[رستم فرخزاد]] به تیسفون حمله برده و فرخزاد خسرو را به قتل رسانیدند. در نتیجه پایتخت برای به تخت نشاندن یزدگرد تسخیر شد و او بر تخت نشست.<ref>{{پک|مشیری|اسفند ۱۳۵۲|ک=نشریه انجمن فرهنگ ایران باستان|ص=۳۴}}</ref> |
|||
در [[تاریخ طبری]] آمدهاست، فرخزاد خسرو هنگامی که [[شیرویه]] برادران خود را میکشت به یکی از بزرگان پارسی بنام زاذی پناه برد. زاذی در منطقهٔ [[نصیبین]] در محلی بنام دژسنگ، به کار اسیران میرسید. وی فرخزاد خسرو را به [[تیسفون]] آورده و فرخزاد بمدت کوتاهی پادشاهی کرد. بعد از وی [[یزدگرد سوم]] بپادشاهی رسید.<ref>{{پک|طبری|۱۳۶۲|ک=تاریخ طبری|ص=۷۸۴}}</ref> |
|||
در [[تاریخ بلعمی]] آمدهاست، مردی دیگر از [[نصیبین]] به پادشاهی به [[تیسفون]] آوردند که نام او فرخزاد خسرو و از فرزندان خسرو بود، از دست [[شیرویه]] گریخته و زنده مانده بود. او را به پادشاهی نشاندند ولی ملک سامان نگرفت. او را نیز بکشتند و پس از او، هیچکس را نیافتند که شایسته پادشاهی باشد. همچنان متحیر بودند تا یزدگرد، پسر شهریار را که در استخر پارس، پنهان بود، به پادشاهی برگزیدند.<ref>{{پک|بلعمی|۱۳۵۳|ک=تاریخ بلعمی|ص=۱۲۰۹}}</ref> |
|||
[[ثعالبی]] نوشته است آزرمیدخت را برادر خردسالی بود، بنام فرخزاد، چون او پس از کشته شدن خسرو پرویز، هنوز کودک بود، [[شیرویه]] در زنده ماندن او زیانی برای خود ندید و او را نکشت. بنابراین او زنده ماند و پس از آزرمیدخت به پادشاهی رسید تا اینکه یکی از بزرگان ناخشنود او را کشت.<ref>{{پک|پورداوود|۱۳۴۳|ک=آناهیتا، پنجاه گفتار پورداوود|ص=۳۷۵}}</ref> |
|||
{| align="center" cellpadding="2" border="۲" |
|||
|- |
|||
| width="30%" align="center" | پیشین:{{سخ}}'''[[آزرمیدخت]]''' |
|||
| width="40%" align="center" | '''[[شاهنشاه]] [[ساسانی]]''' |
|||
۶۳۱ - ۶۳۲ میلادی |
|||
| width="30%" align="center" | پسین:{{سخ}}'''[[یزدگرد سوم]]''' |
|||
|} |
|||
== پانویس == |
|||
{{پانویس}} |
|||
== منابع == |
|||
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=پورداوود|نام=ابراهیم|پیوند نویسنده=ابراهیم پورداوود|کتاب=آناهیتا، پنجاه گفتار پورداوود|سال=۱۳۴۳|ناشر=مؤسسهٔ انتشارات امیرکبیر|شهر=تهران}} |
|||
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=کریستن سن|نام=آرتور|پیوند نویسنده=آرتور کریستنسن|کتاب=ایران در زمان ساسانیان|ترجمه=[[رشید یاسمی]]|سال=۱۳۶۷|ناشر=مؤسسهٔ انتشارات امیرکبیر|شهر=تهران}} |
|||
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=بلعمی|نام=ابوعلی محمد بن محمد|پیوند نویسنده=ابوعلی بلعمی|کتاب= تاریخ بلعمی|سال=۱۳۵۳|ناشر=کتابفروشی زوار|شهر=تهران}} |
|||
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=طبری|نام=محمد بن حریر|پیوند نویسنده=محمد بن جریر طبری |کتاب= تاریخ طبری، جلد دوم|ترجمه=ابولقاسم پاینده|سال=۱۳۶۲|ناشر=انتشارات اساطیر|شهر=تهران}} |
|||
* {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =مشیری | نام =ملک ایرج| عنوان = سکههای ساسانی| ژورنال =نشریه انجمن فرهنگ ایران باستان | شماره =۱۵ | سال =اسفند ۱۳۵۲}} |
|||
* {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =آورزمانی | نام =فریدون| عنوان = بررسی سکههای ساسانی| ژورنال =ماهنامهٔ فروهر| مکان = تهران| ناشر =سازمان انتشارات فروهر| شماره = ۳۲۲ | سال =آذر و دی ۱۳۶۹}} |
|||
{{شاهان ساسانی}} |
|||
[[رده:شاهنشاهان ساسانی]] |
نسخهٔ ۱۶ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۱۳:۱۷
فرخزاد خسرو یا خسرو چهارم یا خورهزاذ خسرو یا خورهزاد خسرو از اعقاب خسرو پرویز بود و پس از هرمز پنجم به پایتخت ایران تیسفون دست یافت. فرخو یا فرخ، صفت فر است که خود صورتی است از خور به معنی عظمت و شوکت[۱] فرخزاد خسرو به مدت شش ماه یا یکسال بر تخت بود و بنام خسرو چهارم فرمانروایی کرد. چنین برمیآید که بزرگان در آن زمان به دو گروه تقسیم شده بودند. یکی طرفدار فرخزادخسرو یا خسرو چهارم و دیگری گروه طرفداران یزدگرد سوم بودند که رستم فرخزاد در رأس آنها قرار داشت. از خسرو چهارم سکههائی ضرب شهرهای تیسفون به دست آمده که حاکمیت او را بر پایتخت ثابت مینماید اما همزمان نواحی فارس و بینالنهرین یعنی نقاط مهم کشور در دست یزدگرد سوم و نایبالسلطنه او رستم فرخزاد بودهاست. در زمانی که پایتخت در دست خسرو چهارم بود طرفداران یزدگرد در شهر استخر یعنی خاستگاه ساسانیان تاج بر سر او نهادند، در حقیقت در مدت کوتاهی دو فرمانروای ساسانی بر ایران زمین حکومت کردند. تاکنون سکهای از سال اول سلطنت یزدگرد که ضرب تیسفون باشد به دست نیامده است. در اواخر سال اول پایتخت به تصرف یزدگرد سوم درآمد و فرخ زاد به قتل رسید بنابر این از سال دو سلطنت یزدگرد ضرب شهرهای تیسفون موجوداست.[۲]
پس از آزرمیدخت، فرخزاد خسرو یکی از نوادگان خسرو پرویز بود که در تیسفون تاج سلطنت بر سر نهاد. بزرگان شاهنشاهی نوهٔ دیگر خسرو پرویز یعنی پسر شهریار را کودکی بیش نبود و در استخر میهن اصلی ساسانیان میزیست به عنوان شاهنشاه انتخاب نمودند. اطرافیان یزدگرد به کمک رستم فرخزاد به تیسفون حمله برده و فرخزاد خسرو را به قتل رسانیدند. در نتیجه پایتخت برای به تخت نشاندن یزدگرد تسخیر شد و او بر تخت نشست.[۳]
در تاریخ طبری آمدهاست، فرخزاد خسرو هنگامی که شیرویه برادران خود را میکشت به یکی از بزرگان پارسی بنام زاذی پناه برد. زاذی در منطقهٔ نصیبین در محلی بنام دژسنگ، به کار اسیران میرسید. وی فرخزاد خسرو را به تیسفون آورده و فرخزاد بمدت کوتاهی پادشاهی کرد. بعد از وی یزدگرد سوم بپادشاهی رسید.[۴]
در تاریخ بلعمی آمدهاست، مردی دیگر از نصیبین به پادشاهی به تیسفون آوردند که نام او فرخزاد خسرو و از فرزندان خسرو بود، از دست شیرویه گریخته و زنده مانده بود. او را به پادشاهی نشاندند ولی ملک سامان نگرفت. او را نیز بکشتند و پس از او، هیچکس را نیافتند که شایسته پادشاهی باشد. همچنان متحیر بودند تا یزدگرد، پسر شهریار را که در استخر پارس، پنهان بود، به پادشاهی برگزیدند.[۵]
ثعالبی نوشته است آزرمیدخت را برادر خردسالی بود، بنام فرخزاد، چون او پس از کشته شدن خسرو پرویز، هنوز کودک بود، شیرویه در زنده ماندن او زیانی برای خود ندید و او را نکشت. بنابراین او زنده ماند و پس از آزرمیدخت به پادشاهی رسید تا اینکه یکی از بزرگان ناخشنود او را کشت.[۶]
پیشین: آزرمیدخت |
شاهنشاه ساسانی
۶۳۱ - ۶۳۲ میلادی |
پسین: یزدگرد سوم |
پانویس
- ↑ کریستن سن، ایران در زمان ساسانیان، ۵۲۲.
- ↑ آورزمانی، ماهنامهٔ فروهر، ۱۶.
- ↑ مشیری، نشریه انجمن فرهنگ ایران باستان، ۳۴.
- ↑ طبری، تاریخ طبری، ۷۸۴.
- ↑ بلعمی، تاریخ بلعمی، ۱۲۰۹.
- ↑ پورداوود، آناهیتا، پنجاه گفتار پورداوود، ۳۷۵.
منابع
- پورداوود، ابراهیم (۱۳۴۳). آناهیتا، پنجاه گفتار پورداوود. تهران: مؤسسهٔ انتشارات امیرکبیر.
- کریستن سن، آرتور (۱۳۶۷). ایران در زمان ساسانیان. ترجمهٔ رشید یاسمی. تهران: مؤسسهٔ انتشارات امیرکبیر.
- بلعمی، ابوعلی محمد بن محمد (۱۳۵۳). تاریخ بلعمی. تهران: کتابفروشی زوار.
- طبری، محمد بن حریر (۱۳۶۲). تاریخ طبری، جلد دوم. ترجمهٔ ابولقاسم پاینده. تهران: انتشارات اساطیر.
- مشیری، ملک ایرج (اسفند ۱۳۵۲). «سکههای ساسانی». نشریه انجمن فرهنگ ایران باستان (۱۵).
- آورزمانی، فریدون (آذر و دی ۱۳۶۹). «بررسی سکههای ساسانی». ماهنامهٔ فروهر. تهران: سازمان انتشارات فروهر (۳۲۲).