نیویورک: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 974111 ویژه:Contributions/86.1.200.102 (بحث کاربر:86.1.200.102)
خط ۷۵: خط ۷۵:
Image:Grand_Central_Station_Main_Concourse_Jan_2006.jpg|[[ایستگاه مرکزی گراند سنترال (نیویورک)|ایستگاه مرکزی]] [[قطار شهری نیویورک]]
Image:Grand_Central_Station_Main_Concourse_Jan_2006.jpg|[[ایستگاه مرکزی گراند سنترال (نیویورک)|ایستگاه مرکزی]] [[قطار شهری نیویورک]]
Image:Central Park NewYork24.jpg|[[پارک مرکزی نیویورک]]
Image:Central Park NewYork24.jpg|[[پارک مرکزی نیویورک]]
Image:NYC Times Square wide angle.jpg|[[میدان تایمز]]
Image:NYC Times Square wide angle.jpg|[[میدان تایمز (نیویورک)|میدان تایمز]]
Image:Image-Metropolitan Museum of Art entrance NYC NY.JPG|[[موزه متروپولیتن نیویورک|موزه متروپولیتن شهر نیویورک]]
Image:Image-Metropolitan Museum of Art entrance NYC NY.JPG|[[موزه متروپولیتن نیویورک|موزه متروپولیتن شهر نیویورک]]
Image:New York Stock Exchange Flags.jpg|نمایی بیرونی از ساختمان [[بازار بورس نیویورک]] در [[خیابان وال استریت]] که بزرگترین بورس جهان در معاملات دلاری است
Image:New York Stock Exchange Flags.jpg|نمایی بیرونی از ساختمان [[بازار بورس نیویورک]] در [[خیابان وال استریت]] که بزرگترین بورس جهان در معاملات دلاری است

نسخهٔ ‏۲۳ ژانویهٔ ۲۰۰۸، ساعت ۲۱:۲۸

برای دیگر نام‌های مشابه با نیویورک به صفحه نیویورک (ابهام‌زدایی) مراجعه نمایید.
کلان‌شهر نیویورک بر سه ایالت کنتیکت، نیویورک، و نیوجرسی گسترده شده است.

نیویورک پرجمعیت‌ترین شهر ایالت نیویورک و ایالات متحده آمریکا و قلب اقتصادی آمریکا محسوب می‌شود. شهر نیویورک یکی از مهم‌ترین مراکز اقتصادی، سیاسی و فرهنگی جهان است و نماد کلان‌شهرهای جهانی به شمار می‌رود. هم اکنون جمعیت شهر نیویورک و پیرامون آن به ۲۲ میلیون نفر می رسد.

مرکز سازمان ملل متحد در کلان‌شهر نیویورک قرار دارد.


تاریخچه

نقشه‌ای از منهتن جنوبی در سال ۱۶۶۰ میلادی و درهنگامی که نیویورک قسمتی از آمستردام جدید خوانده می شد.
پرونده:Mulberry Stree NYC.jpg
خیابان مولبری در جنوب شرقی محله منهتن در حوالی سال ۱۹۰۰ میلادی.
تصویری از پارک مرکزی نیویورک در فصل بهار که در مرکز محله منهتن، در سال ۱۸۵۷ میلادی، افتتاح شد.
منظره‌ای از برخی از نمادهای معروف شهر نیویورک شامل مجسمه آزادی، جزیره ایلیس، برج امپایر استیت و مرکز تجارت جهانی در ژوئیه سال ۲۰۰۱ میلادی.

در هنگامی که پای کاشفان اروپایی به قاره آمریکا در حوالی سال ۱۵۲۴ میلادی باز شد، بیش از ۵۰۰۰ سرخپوست آمریکایی در منطقهٔ نیویورک زندگی می‌کردند.[۱] درآن هنگام، کاشف معروف ایتالیایی جیوانی دا ورازانو که در آن زمان برای دربار فرانسه خدمت می‌کرد، منطقه نیویورک را به نام فرانسوی نوئل آنگولیم (آنگولیم نو) نامگذاری کرد.[۲] مهاجران اروپایی هم‌زمان با آغاز به کار کمپانی خز هلند در منطقه نیویورک، آغاز به سکنی گزیدن کردند. مهاجرت اروپائیان بخصوص هلندی‌ها به نیویورک باعث شد تا قسمت جنوبی منطقه منهتن را در سال ۱۶۱۴ میلادی نیو آمستردام (آمستردام جدید) بنامند. درآن زمان فرماندار مستعمره هلندی‌ها به نام پیتر مینوئیت، تمامی جزیره منهتن را از سرخپوستان در سال ۱۶۲۴ میلادی با مبلغ ۲۴ دلار خریداری کرد.[۳]

در سال ۱۶۶۴ میلادی، انگلیسی‌ها شهر نیو آمستردام را اشغال کردند و آن را به نام «نیویورک» و به افتخار پادشاه وقت بریتانیا، جیمز دوم که دارای لقب سلطنتی «دوک یورک و آلنبی» بود، نامگذاری کردند.[۴]در پایان دومین جنگ انگلستان و هلند، هلندی‌ها کنترل جزیره ران را که در آنزمان ارزش بسیار بیشتری نسبت به نیو آمستردام داشت را به دست آوردند و بدین ترتیب به کنترل بریتانیایی‌ها بر نیو آمستردام (نیویورک) رضایت دادند. تا سال ۱۷۰۰ میلادی، جمعیت افراد ساکن نیویورک به ۲۰۰ نفر کاهش یافته بود.[۵]

شهر نیویورک در زیر سلطه نیروهای بریتانیایی به بندر و مرکزیت تجاری مهمی تبدیل شد. در سال ۱۷۵۴ میلادی، دانشگاه کلمبیا به فرمان جرج دوم پادشاه وقت بریتانیای کبیر، با نام «کینگز کالج» (کالج پادشاه) در منهتن جنوبی تأسیس شد.[۶]

شهر نیویورک در دوران انقلاب آمریکا، مرکز سلسله نبردهای بزرگی میان ارتش استعماری بریتانیا به فرماندهی ژنرال سیر ویلیام هووی و ارتش انقلابیون آمریکا به فرماندهی ژنرال جرج واشنگتن بود. با پیروزی انقلاب آمریکا، کنگره اقلیمی در شهر نیویورک تشکیل شد و در سال ۱۷۸۹ میلادی، جرج واشنگتن را به مقام ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا منسوب کرد. وی در عمارت فدرال (Federal Hall) در خیابان وال استریت به عنوان اولین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، قسم یاد کرد.[۷] شهر نیویورک تا سال ۱۷۹۰ میلادی، پایتخت ایالات متحدهٔ آمریکا بود.

در طول قرن نوزدهم و در دورانی که شهر نیویورک در حال تغییر شکل یافتن توسط مهاجرین بود، یک پروژه رویایی و بزرگ با نام «طرح کامیشنر ۱۸۱۱ میلادی» به مرحلهٔ اجرا گذاشته شد که بر اساس آن، تمام خیابان‌های محله منهتن عریض می‌شدند. همچنین افتتاح کانال ایری در سال ۱۸۱۹ میلادی که باعث تقویت و رونق شدید زراعت در منطقه شد.[۸][۹] در سال ۱۸۳۵ میلادی، شهر نیویورک با گذر از شهر فیلادلفیا به پرجمعیت ترین شهر در ایالات متحدهٔ آمریکا تبدیل شد. مهاجرین ایرلندی که در آنزمان منسجم‌ترین و پرتعدادترین گروه مهاجران نیویورکی بودند، با حمایت از ماشین سیاسی «تامانی هال» (Tammany Hall) در زیر یک پرچم، به قبضهٔ کامل قدرت در شهر نیویورک پرداختند.[۱۰] در همین حال، اشرافیان مردُم‌گرای تاجرمنصب برای ساخت پارک مرکزی نیویورک در مرکز محله منهتن فشار می‌آوردند که فشار آنها منجر به ساخت اولین پارک مُدرن در تاریخ ایالات متحدهٔ آمریکا در سال ۱۸۵۷ میلادی شد.

نارضایتی‌ها بخاطر خدمت اجباری سربازی در طول جنگ داخلی آمریکا در سال‌های ۱۸۶۱ تا ۱۸۶۵ میلادی، منجر به شورش طرح خدمت اجباری در سال ۱۸۶۳ میلادی شد. این واقعه یکی از بدترین شورشهای خیابانی در تاریخ ایالات متحده آمریکا محسوب می‌شود.[۱۱]

در سال ۱۸۹۸ میلادی، شهر نیویورک به شکل امروزی خود (به غیر از اتحاد محله بروکلین) شکل گرفته بود. در آنزمان بروکلین، یک شهر مستقل بود که در کنار محله منهتن و دیگر محلات شهر نیویورک قرار داشت.[۱۲] افتتاح متروی شهر نیویورک در سال ۱۹۰۴ میلادی، باعث شد تا محلات متعدد کلان‌شهر نیویورک با یکدیگر ادغام شوند. در نیم قرن اول قرن بیستم، نیویورک به مرکز صنعت، اقتصاد و ارتباطات جهان تبدیل شد. هرچند، این پیشرفتها بدون پرداخت هزینه گزافی حاصل نشد. در سال ۱۹۰۴ کشتی بخار ژنرال اسلوکام در رودخانه شرقی آتش گرفت که به کشته شدن ۱٬۰۲۱ مسافر آن منجر شد. در سال ۱۹۱۱ میلادی، یک کارخانه لباس زنانه آتش گرفت که مهیب ترین حادثهٔ صنعتی در تاریخ شهر نیویورک است. در این فاجعه ۱۴۱ کارگر که عموماً زن بودند، کشته شدند. این فاجعه باعث بهبود قوانین ایمنی کارخانجات شد.[۱۳]

در دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، شهر نیویورک به عمده‌ترین محل مهاجرت سیاهان آمریکایی در طول مهاجرت بزرگ تبدیل شد. مهاجرت گسترده سیاه‌پوستان آمریکایی از ایالات جنوبی آمریکا به شهر نیویورک باعث شد تا در سال ۱۹۱۶ میلادی، نیویورک به بزرگ‌ترین مرکز اقامت سیاهان در آمریکای شمالی تبدیل شود. محلهٔ هارلم به اقامتگاه سیاهان تبدیل شد و به شدت در دوران منع خرید و فروش الکل در ایالات متحده، شکفته شد. در سال ۱۹۴۸ میلادی، شهر نیویورک به بزرگ‌ترین شهر جهان از لحاط جمعیت تبدیل شد و بدین ترتیب شهر لندن در پادشاهی متحده را که بیش از یک قرن پرجمعیت ترین شهر جهان بود را پشت سر نهاد.

سالهای سخت پیرامون گریت دیپرشن (Great Depression) که درپی سقوط بهای سهام در بازار بورس نیویورک پدید آمد، باعث انجام تحولاتی در زمینه سیاسی و اجتماعی در شهر نیویورک شد. بدین ترتیب که کاندیدای اصلاح طلبی به نام فیورلو لاگاردیا به سمت شهردار نیویورک انتخاب شد و ماشین سیاسی «تامانی هال» که به قبضهٔ کامل قدرت در شهر نیویورک به مدت بیش از هشتاد سال پرداخته بود، سرانجام سقوط کرد.[۱۴]

پس از پایان جنگ جهانی دوم و بازگشت سربازان آمریکایی از اروپا و سیر مهاجرت اروپائیان به ایالات متحده آمریکا، باعث شد تا اقتصاد ایالات متحده دچار تحولات مثبت و ساختاری شود. بدین ترتیب پروژه‌های مرتبط با خانه‌سازی و مسکن در اولویت قرار گرفت و مناطق شرقی محله کوینز برای این منظور اختصاص یافت. شهر نیویورک بر عکس بسیاری از شهرهای اروپایی که پس از جنگ جهانی دوم تقریباً با خاک یکسان شده بودند، کاملاً از جنگ دور مانده و سالم مانده بود. یا ورود سرمایه‌های جدید و نیروی کار انسانی فراوان از نقاط مختلف جهان، شهر نیویورک دچار یک تحول بزرگ اقتصادی دیگر شد. بازار بورس نیویورک با جلب گسترده سرمایه‌های سرگردان و رونق کارخانجات و صنایع مادر، ایالات متحده و شهر نیویورک خود را به عنوان مرکز قدرت بی‌رقیب اقتصادی جهان معرفی کرد. در سال ۱۹۵۲ میلادی، مقر دائمی سازمان ملل متحد در شهر نیویورک ساخته شد و بدین ترتیب نیویورک، به مهم‌ترین مرکز دیپلماسی جهانی و شهری تأثیرگذار در عرصه سیاست نیز مبدل شد. با اقامت گزینی گسترده هنرمندان از نقاط مختلف جهان به شهر نیویورک، این شهر نام خود را به عنوان مرکز هنر مدرن در جهان ثبت کرد و جای شهر پاریس را که سابقا با این نام خوانده میشد را گرفت.[۱۵] در دههٔ ۱۹۶۰ میلادی، شهر نیویورک متحمل مشکلات اقتصادی و صعود جرم و درگیری‌های نژادی شد که نقطه اوج آن در دههٔ ۱۹۷۰ به وقوع پیوست.

در دههٔ ۱۹۸۰ میلادی، وضعیت نابسامان اقتصادی بهبود یافت که باعث ثبات و سلامت مالی شهر شد. درگیری‌های نژادی به حداقل رسید و همچنین آمار جرم و جنایت بهبود قابل ملاحظه‌ای یافت و موج جدیدی از مهاجران از کشورهای آسیایی و آمریکای جنوبی، شهر نیویورک را برای زندگی برگزیدند. در این دوران ثبات اقتصادی و رشد صنعت کامپیوترسازی و برنامه نویسی و اضافه شدن بخش‌های جدیدی به اقتصاد آمریکا از جمله «دره سیلیکان» باعث شد تا در سال ۲۰۰۰ میلادی، جمعیت شهر نیویورک به بیش از هرزمان دیگر در تاریخ این شهر افزایش یابد.

شهر نیویورک، یکی از اهداف حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ بود که در پی حمله تروریستی به برج‌های دوقلوی مرکز تجارت جهانی بیش از ۳٬۰۰۰ نفر جان خود را از دست دادند. برج آزادی جایگزین مرکز تجارت جهانی خواهد شد که برطبق برنامه بایستی در سال ۲۰۱۲ میلادی، به بهره برداری برسد.[۱۶]

جاذبه‌های فرهنگی

شهر نیویورک جاذبه‌های فرهنگی در سطح جهانی بسیاری دارد. مجسمه آزادی هدیه‌ای است که از طرف کشور فرانسه به این شهر داده شد هر ساله پذیرای بسیاری جهانگرد است. پارک مرکزی نیویورک محلی‌ست که شاید گرانترین زمین‌های شهر نیویورک در دور تا دور آن قرار دارند. این پارک بزرگ محل برگزاری مسابقات و نمایشهای زیادی در طول سال نیز می باشد. در نزدیکی پارک ساختمان داکوتا دارای سابقه ای تاریخی برای فرهنگ کشور آمریکا قرار دارد. کتابخانه عمومی شهر نیویورک از بزرگ ترین کتابخانه های عمومی جهان است و موزه گوگنهایم و موزه متروپولیتن نیویورک که در مجاورت پارک قرار دارد محتویاتی دارند که در جهان نظایرشان را نمیتوان یافت.

اما سالن اپرای متروپولیتن نیویورک یکی از دوازده موسسه بزرگ فرهنگی مرکز هنرهای نمایشی لینکلن در نیویورک می باشد. اما بسیاری از گردشگران روز را در تایمز اسکویر و نمایش های خیابان برادوی سپری می کنند و شب را به تماشای مسابقات تیم هاکی نیویورک رنجرز و تیم بسکتبال نیویورک نیکز درون مدیسون اسکویر گاردن و یا نیویورک یانکیز درون استادیوم یانکی سپری می کنند. البته «کلوپ‌های شبانه» و استادیوم‌های ورزشی شهر نیویورک به وفور شاهد برگزاری کنسرت‌های فراوانی از گروه‌های مشهور موسیقی آمریکایی و جهانی است.

پیتزای نیویورکی از غذاهای محبوب نیویورکی‌ها است. اما با اینهمه شهر نیویورک از لحاظ تنوع شهری بینظیر است. در این شهر جمعیت قابل توجهی از ایرانیان نیز زندگی می‌کنند.

به همت گروهی از فعالین جامعه ایرانیان نیویورک، هرساله و از سال ۲۰۰۵ میلادی، به مناسبت عید نوروز، رژه‌ای با نام رژه پارسی (Persian Prade) در خیابان‌های نیویورک برگزار می‌شود که درآن ده‌ها هزار تن از ایرانیان و دیگر اقوامی که عید نوروز را جشن میگیرند به همراه مردم نیویورک در خیابان‌های معینی از شهر نیویورک به جشن و پایکوبی میپردازند.[۱۷]

اقتصاد

قلب تجاری ایالات متحده آمریکا در شهر نیویورک واقع است. مرکز تجارت جهانی در ناحیه منهتن قرار دارد. همچنین فرودگاه بین‌المللی جان اف کندی، یکی از سه فرودگاه بین‌المللی شهر نیویورک می‌باشد. در حالیکه روزنامه اقتصادی وال استریت ژورنال در این شهر چاپ می شود, نبض تجارت سهام کشور در خیابان وال استریت و در بازار بورس نیویورک و بورس الکترونیکی نزدک طپش می‌کند.

شهرهای خواهر

نیویورک دارای ده شهر خواهر می‌باشد که به همراه تاریخ پیوستن در زیر آمده ‌است:

نگارستان

جُستارهای وابسته

پیوند به بیرون

مراجع

  1. "Gotham Center for New York City History" Timeline 1500 - 1700
  2. Rankin, Rebecca B., Cleveland Rodgers (1948). New York: the World's Capital City, Its Development and Contributions to Progress. Harper.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  3. Miller, Christopher L., George R. Hamell (September 1986). "A New Perspective on Indian-White Contact: Cultural Symbols and Colonial Trade". The Journal of American History. 73 (2). Retrieved 2007-03-21.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  4. Homberger, Eric (2005). The Historical Atlas of New York City: A Visual Celebration of 400 Years of New York City's History. Owl Books. pp. p. 34. ISBN 0805078428. {{cite book}}: |pages= has extra text (help)
  5. "Gotham Center for New York City History" Timeline 1700-1800
  6. Moore, Nathaniel Fish (1876). An Historical Sketch of Columbia College, in the City of New York, 1754-1876. Columbia College. pp. p. 8. {{cite book}}: |pages= has extra text (help)
  7. "The People's Vote: President George Washington's First Inaugural Speech (1789)". U.S. News and World Report. Retrieved 2007-05-28.
  8. Bridges, William (1811). Map Of The City Of New York And Island Of Manhattan With Explanatory Remarks And References.
  9. Lankevich (1998), pp. 67–68.
  10. Mushkat, Jerome Mushkat (1990). Fernando Wood: A Political Biography. Kent State University Press. pp. p. 36. ISBN 087338413X. {{cite book}}: |pages= has extra text (help)
  11. Cook, Adrian (1974). The Armies of the Streets: The New York City Draft Riots of 1863. pp. pp. 193-195. {{cite book}}: |pages= has extra text (help)
  12. The 100 Year Anniversary of the Consolidation of the 5 Boroughs into New York City, New York City. Accessed June 29, 2007.
  13. "Cornell University Library: Triangle Factory Fire". Cornell University. Retrieved 2007-03-12.
  14. Allen, Oliver E. (1993). "Chapter 9: The Decline". The Tiger – The Rise and Fall of Tammany Hall. Addison-Wesley Publishing Company. {{cite book}}: |access-date= requires |url= (help)
  15. Burns, Ric (2003-08-22). "The Center of the World - New York: A Documentary Film (Transcript)". PBS. Retrieved 2006-07-20.
  16. "Rebuilding the WTC". Silverstein Properties. Retrieved 2007-10-11.
  17. وب‌گاه رسمی رژه پارسی