ژان باپتیست ون هلمونت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز ربات: افزودن الگوی مستند کردن از ویکی‌پدیای انگلیسی |
جز ربات: حذف میان‌ویکی موجود در ویکی‌داده: ۲۸ میان‌ویکی |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
در نظر ون هلمونت، عناصر چهارگانه به دو عنصر اصیل [[آب]] و هوا ([[باد]]) خلاصه می‌شدند. [[آتش]] به عنوان یک عنصر مورد قبول او نبود و [[خاک]] عنصری بود که زیرمجموعه آب و هوا قرار می‌گرفت.<ref>{{یادکرد وپ|پیوند=http://en.wikipedia.org/wiki/Jan_Baptist_van_Helmont|عنوان=Jan Baptist van Helmont|بازدید=23 اکتبر 2009|کد زبان=en}}</ref> |
در نظر ون هلمونت، عناصر چهارگانه به دو عنصر اصیل [[آب]] و هوا ([[باد]]) خلاصه می‌شدند. [[آتش]] به عنوان یک عنصر مورد قبول او نبود و [[خاک]] عنصری بود که زیرمجموعه آب و هوا قرار می‌گرفت.<ref>{{یادکرد وپ|پیوند=http://en.wikipedia.org/wiki/Jan_Baptist_van_Helmont|عنوان=Jan Baptist van Helmont|بازدید=23 اکتبر 2009|کد زبان=en}}</ref> |
||
او به «نظریه خلق‌الساعه» جانداران اعتقاد داشت. او این تفکر را مورد آزمایش قرار داد. او یک پیراهن کثیف و چند دانه [[گندم]] را در گوشه‌ای قرار داد و پس از ۲۱ روز تعدادی [[موش]] در اطراف آن مشاهده کرد. او نتیجه گرفت که موش‌ها خود به خود از پیراهن کثیف و دانه‌های گندم پدید آمده‌اند. اگرچه این آزمایش و نتیجه گیری ممکن است امروزه ساده‌لوحانه به نظر آید، اما نباید فراموش نمود که اساس اندیشه علمی او که منطبق بر آزمایش بود، مبنای کار دانشمندان دیگر قرار گرفت و از این رو ارزشمند است. بعدها [[فرانچسکو ردی]] این نظریه را ابطال نمود.<ref>{{یادکرد|فصل=نگرش علمی و علوم زیستی|کتاب=علوم زیستی و بهداشت|ناشر =شرکت چاپ و نشر کتاب های درسی ایران|صفحه=4|سال=1388|شابک=964-05-0448-3}}</ref> |
او به «نظریه خلق‌الساعه» جانداران اعتقاد داشت. او این تفکر را مورد آزمایش قرار داد. او یک پیراهن کثیف و چند دانه [[گندم]] را در گوشه‌ای قرار داد و پس از ۲۱ روز تعدادی [[موش]] در اطراف آن مشاهده کرد. او نتیجه گرفت که موش‌ها خود به خود از پیراهن کثیف و دانه‌های گندم پدید آمده‌اند. اگرچه این آزمایش و نتیجه گیری ممکن است امروزه ساده‌لوحانه به نظر آید، اما نباید فراموش نمود که اساس اندیشه علمی او که منطبق بر آزمایش بود، مبنای کار دانشمندان دیگر قرار گرفت و از این رو ارزشمند است. بعدها [[فرانچسکو ردی]] این نظریه را ابطال نمود.<ref>{{یادکرد|فصل=نگرش علمی و علوم زیستی|کتاب=علوم زیستی و بهداشت|ناشر =شرکت چاپ و نشر کتاب های درسی ایران|صفحه=4|سال=1388|شابک=964-05-0448-3}}</ref> |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۳: | ||
در سال ۱۶۴۳، ون هلمونت معروف‌ترین آزمایش خود را بر روی یک قلمه درخت [[بید]] انجام داد که از آن به عنوان نخستین تجربه [[فیزیولوژی گیاهی]] یاد می‌شود. او قلمه را در [[گلدان|گلدانی]] خاک کاشت و به مدت ۵ سال آبیاری کرد. سر انجام با وزن کردن درخت و خاک و مقایسه آن با وزن‌های اولیه، به این نتیجه رسید که ماده تشکیل دهنده درخت، خاک نیست. او همچنین به غلط نتیجه گرفت که ماده تشکیل دهنده درخت، آب است. باید توجه داشت این نتیجه گیری غلط از آنجا ناشی می‌شد که مفهوم گاز، سالها بعد توسط خود وی کشف شد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://gzbg.blogfa.com/post-20.aspx| عنوان = آزمایش ون هلمونت| تاریخ بازدید = 23 اکتبر 2009| نویسنده = رضا رحمانی فیروزجاه| ناشر = گروه زیست شناسی بندپی |
در سال ۱۶۴۳، ون هلمونت معروف‌ترین آزمایش خود را بر روی یک قلمه درخت [[بید]] انجام داد که از آن به عنوان نخستین تجربه [[فیزیولوژی گیاهی]] یاد می‌شود. او قلمه را در [[گلدان|گلدانی]] خاک کاشت و به مدت ۵ سال آبیاری کرد. سر انجام با وزن کردن درخت و خاک و مقایسه آن با وزن‌های اولیه، به این نتیجه رسید که ماده تشکیل دهنده درخت، خاک نیست. او همچنین به غلط نتیجه گرفت که ماده تشکیل دهنده درخت، آب است. باید توجه داشت این نتیجه گیری غلط از آنجا ناشی می‌شد که مفهوم گاز، سالها بعد توسط خود وی کشف شد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://gzbg.blogfa.com/post-20.aspx| عنوان = آزمایش ون هلمونت| تاریخ بازدید = 23 اکتبر 2009| نویسنده = رضا رحمانی فیروزجاه| ناشر = گروه زیست شناسی بندپی |
||
}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.jazirehdanesh.com/| عنوان = آزمایش ون هلمونت| تاریخ بازدید = 23 اکتبر 2009| ناشر = سایت جزیره دانش}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://olympiad.roshd.ir/QuestionAnswer/QuestionAnswer.aspx?OlympiadName=Biology&number=250&cat=7&qmode=0| عنوان = آزمایش ون هلمونت| تاریخ بازدید = 23 اکتبر 2009| ناشر = سایت المپیاد زیست شناسی رشد}}</ref> |
}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.jazirehdanesh.com/| عنوان = آزمایش ون هلمونت| تاریخ بازدید = 23 اکتبر 2009| ناشر = سایت جزیره دانش}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://olympiad.roshd.ir/QuestionAnswer/QuestionAnswer.aspx?OlympiadName=Biology&number=250&cat=7&qmode=0| عنوان = آزمایش ون هلمونت| تاریخ بازدید = 23 اکتبر 2009| ناشر = سایت المپیاد زیست شناسی رشد}}</ref> |
||
او در زمینه پزشکی نیز نوآوری‌هایی داشت. او بجای از بین بردن علایم بیماری (مانند [[درد]]) که در نزد پزشکان آن دوره رواج داشت، به از بین بردن علت به وجود آورنده بیماری می‌پرداخت.<ref>{{یادکرد وب |
او در زمینه پزشکی نیز نوآوری‌هایی داشت. او بجای از بین بردن علایم بیماری (مانند [[درد]]) که در نزد پزشکان آن دوره رواج داشت، به از بین بردن علت به وجود آورنده بیماری می‌پرداخت.<ref>{{یادکرد وب |
||
| خط ۶۶: | خط ۶۴: | ||
[[رده:زادگان ۱۵۷۹ (میلادی)]] |
[[رده:زادگان ۱۵۷۹ (میلادی)]] |
||
[[رده:شیمی‌دانان اهل بلژیک]] |
[[رده:شیمی‌دانان اهل بلژیک]] |
||
[[ar:فان هيلموت]] |
|||
[[ca:Jan van Helmont]] |
|||
[[cs:Jean-Baptiste van Helmont]] |
|||
[[da:Jan Baptist van Helmont]] |
|||
[[de:Johan Baptista van Helmont]] |
|||
[[en:Jan Baptist van Helmont]] |
|||
[[es:Jan Baptista van Helmont]] |
|||
[[eu:Jan Baptist Van Helmont]] |
|||
[[fi:Jan Baptist van Helmont]] |
|||
[[fr:Jean-Baptiste Van Helmont]] |
|||
[[gl:Jan Baptista van Helmont]] |
|||
[[id:J.B. van Helmont]] |
|||
[[it:Jean Baptiste van Helmont]] |
|||
[[ja:ヤン・ファン・ヘルモント]] |
|||
[[ka:იან ბაპტისტ ვან ჰელმონტი]] |
|||
[[ko:얀 밥티스타 판 헬몬트]] |
|||
[[nl:Jan Baptista van Helmont]] |
|||
[[no:Johann Baptist van Helmont]] |
|||
[[pl:Johann Helmont]] |
|||
[[pt:Jan Baptista van Helmont]] |
|||
[[ro:Jan Baptista van Helmont]] |
|||
[[ru:Гельмонт, Ян Баптиста ван]] |
|||
[[sl:Jan Baptist van Helmont]] |
|||
[[sq:Johan Baptista van Helmont]] |
|||
[[sv:Johann Baptist van Helmont]] |
|||
[[uk:Ван Гельмонт]] |
|||
[[vi:Johan Baptista van Helmont]] |
|||
[[zh:扬·巴普蒂斯塔·范·海尔蒙特]] |
|||
نسخهٔ ۱۱ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۱۰:۱۳
| ون هلمونت | |
|---|---|
 انتساب این پرتره به ون هلمونت به تازگی اثبات شده است | |
| زادهٔ | غسل تعمید ۱۲ ژانویهٔ ۱۵۷۹ بروکسل |
| درگذشت | ۳۰ دسامبر ۱۶۴۴ (۶۵ سال) ویلوورد |
| ملیت | فلاندری |
| شناخته‌شده برای | Pneumatic chemistry |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | شیمی , کاراندام‌شناسی , پزشکی |
| استاد راهنما | Martinus Antonius del Rio Adam Haslmayr |
ژان باپتیست ون هلمونت (به فرانسوی: Jan Baptist van Helmont) (غسل تعمید ۱۲ ژانویه ۱۵۷۹ - درگذشته ۳۰ دسامبر ۱۶۴۴) دانشمند فلاندری زیست‌شناس، پزشک و شیمی‌دان بود. او همچنین به عنوان بنیانگذار شیمی پنوماتیک شناخته می‌شود. معروفیت او امروزه مدیون نظریه خلق‌الساعه او است. او همچنین برای نخستین بار واژه گاز (از کلمه یونانی Chaos) به کار برده‌است.[۱]
زندگی
ژان ون هلمونت، کوچکترین فرزند از ۵ فرزند ماریا و کریستین ون هلمونت بود. پدرش دادستان و عضو شورای شهر بروکسل بود. تحصیلات خود را در لیون ادامه داد و در پی چندین بار تغییر رشته، سرانجام به داروسازی روی آورد. مدتی ترک تحصیل نمود و به کشورهای سوئیس، انگلستان، فرانسه و ایتالیا سفر کرد. در سال ۱۹۵۹ به کشورش (بلژیک) بازگشت و موفق به اخذ مدرکی در رشته پزشکی گردید. در سالهای ۱۶۰۵ تا ۱۶۰۹ موفق به اخذ دکترای پزشکی گردید و در همان سالها با دختری به نام مارگارت از خانواده‌ای اصیل و ثروتمند ازدواج نمود و صاحب ۶ یا ۷ فرزند شد. ثروت همسرش او را از ادامه کار برای تامین معاش بی نیاز کرد و او تا پایان عمر به آزمایشات خود پرداخت.[۲]
زندگی علمی
ون هلمونت از یک طرف دنباله رو دانشمندان سنتی بود که به عناصر چهارگانه اعتقاد داشتند و از طرف دیگر مانند گالیله به آزمایش و تجربه اعتقاد داشت و این تناقض در طول زندگی علمی او مشهود بود. او بنیانگذار شیمی پنوماتیک بود و برای نخستین بار به وجود گازهای متفاوت از جمله دی‌اکسید کربن در هوا پی برد. او نخستین کسی است که از کلمه گاز استفاده نمود.[۳]
در نظر ون هلمونت، عناصر چهارگانه به دو عنصر اصیل آب و هوا (باد) خلاصه می‌شدند. آتش به عنوان یک عنصر مورد قبول او نبود و خاک عنصری بود که زیرمجموعه آب و هوا قرار می‌گرفت.[۴]
او به «نظریه خلق‌الساعه» جانداران اعتقاد داشت. او این تفکر را مورد آزمایش قرار داد. او یک پیراهن کثیف و چند دانه گندم را در گوشه‌ای قرار داد و پس از ۲۱ روز تعدادی موش در اطراف آن مشاهده کرد. او نتیجه گرفت که موش‌ها خود به خود از پیراهن کثیف و دانه‌های گندم پدید آمده‌اند. اگرچه این آزمایش و نتیجه گیری ممکن است امروزه ساده‌لوحانه به نظر آید، اما نباید فراموش نمود که اساس اندیشه علمی او که منطبق بر آزمایش بود، مبنای کار دانشمندان دیگر قرار گرفت و از این رو ارزشمند است. بعدها فرانچسکو ردی این نظریه را ابطال نمود.[۵]
در سال ۱۶۴۳، ون هلمونت معروف‌ترین آزمایش خود را بر روی یک قلمه درخت بید انجام داد که از آن به عنوان نخستین تجربه فیزیولوژی گیاهی یاد می‌شود. او قلمه را در گلدانی خاک کاشت و به مدت ۵ سال آبیاری کرد. سر انجام با وزن کردن درخت و خاک و مقایسه آن با وزن‌های اولیه، به این نتیجه رسید که ماده تشکیل دهنده درخت، خاک نیست. او همچنین به غلط نتیجه گرفت که ماده تشکیل دهنده درخت، آب است. باید توجه داشت این نتیجه گیری غلط از آنجا ناشی می‌شد که مفهوم گاز، سالها بعد توسط خود وی کشف شد.[۶][۷][۸]
او در زمینه پزشکی نیز نوآوری‌هایی داشت. او بجای از بین بردن علایم بیماری (مانند درد) که در نزد پزشکان آن دوره رواج داشت، به از بین بردن علت به وجود آورنده بیماری می‌پرداخت.[۹]
منابع
- ↑ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Jan Baptist van Helmont». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Jan Baptist van Helmont». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Jan Baptist van Helmont». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Jan Baptist van Helmont». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «نگرش علمی و علوم زیستی»، علوم زیستی و بهداشت، شرکت چاپ و نشر کتاب های درسی ایران، ۱۳۸۸، ص. ۴، شابک ۹۶۴-۰۵-۰۴۴۸-۳
- ↑ رضا رحمانی فیروزجاه. «آزمایش ون هلمونت». گروه زیست شناسی بندپی. دریافت‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «آزمایش ون هلمونت». سایت جزیره دانش. دریافت‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «آزمایش ون هلمونت». سایت المپیاد زیست شناسی رشد. دریافت‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ رضا رحمانی فیروزجاه. «آزمایش ون هلمونت». گروه زیست شناسی بندپی. دریافت‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| پایگاه‌های دادهٔ علمی | |
| سایر | |
