سیردریا: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
{{Link FA|lmo}} |
{{Link FA|lmo}} |
||
[[af:Sirdarja]] |
|||
[[ar:سيحون]] |
|||
[[arz:نهر سيرداريا]] |
|||
[[be:Рака Сырдар'я]] |
|||
[[bg:Сърдаря]] |
|||
[[ca:Sirdarià]] |
|||
[[cs:Syrdarja]] |
|||
[[cy:Sir Daria]] |
|||
[[de:Syrdarja]] |
|||
[[en:Syr Darya]] |
|||
[[eo:Sirdarjo]] |
|||
[[es:Río Sir Daria]] |
|||
[[et:Sõrdarja]] |
|||
[[eu:Sir Daria]] |
|||
[[fi:Syrdarja]] |
|||
[[fr:Syr-Daria]] |
|||
[[he:סיר דריה]] |
|||
[[hi:सिर दरिया]] |
|||
[[hr:Sir-Darja]] |
|||
[[hu:Szir-darja]] |
|||
[[id:Sungai Syr Darya]] |
|||
[[it:Syr Darya]] |
|||
[[ja:シルダリヤ川]] |
|||
[[ka:სირდარია]] |
|||
[[kk:Сырдария]] |
|||
[[ko:시르다리야 강]] |
|||
[[la:Iaxartes]] |
|||
[[lb:Syrdarja]] |
|||
[[lmo:Syr Darja]] |
|||
[[lt:Syrdarja]] |
|||
[[lv:Sirdarja]] |
|||
[[ml:സിർ ദര്യ]] |
|||
[[mr:सीर दर्या]] |
|||
[[ms:Sungai Syr Darya]] |
|||
[[nl:Syr Darja]] |
|||
[[nn:Syr-Darja]] |
|||
[[no:Syr-Darja]] |
|||
[[pl:Syr-daria]] |
|||
[[pnb:سر دریا]] |
|||
[[pt:Rio Sir Dária]] |
|||
[[ro:Sîrdaria]] |
|||
[[ru:Сырдарья]] |
|||
[[sh:Sir Darja]] |
|||
[[sk:Syrdarja]] |
|||
[[sl:Sir Darja]] |
|||
[[sr:Сир Дарја]] |
|||
[[sv:Syr-Darja]] |
|||
[[tg:Дарёи Сйр]] |
|||
[[th:ซีร์ดาร์ยา]] |
|||
[[tl:Syr Darya]] |
|||
[[tr:Seyhun]] |
|||
[[tt:Сырдәрья]] |
|||
[[uk:Сирдар'я]] |
|||
[[ur:دریائے سیحوں]] |
|||
[[uz:Sirdaryo daryosi]] |
|||
[[vi:Syr Darya]] |
|||
[[zh:锡尔河]] |
نسخهٔ ۱۱ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۰۵:۰۱
سیردریا | |
---|---|
ویژگیهای ظاهری | |
دهانه | دریاچه آرال |
طول | ۲٬۲۱۲ کیلومتر |
دبی | ۷۰۳ متر مکعب بر ثانیه (نزدیک ریزشگاه) |
سیردَریا یا سیحون (پارسی باستان: یَخشَه اَرتَه، بهمعنای مروارید واقعی؛ پهلوی: یَخشَرت[۱]؛ یونانی: Jaxartes/Ιαξάρτης/یَکسارتِس؛ عربی: سیحون[۲]) یا گلزریون، دومین رود پرآبی است که در آسیای میانه است که بعد از پیوستن به آمو دریا به دریاچه خوارزم (آرال) میریزد. رود دیگر آمودریا نام دارد. بخش تُرکی این نام، سیر، تا پیش از سدهٔ دهم هجری|شانزدهم میلادی در هیچ منبع تاریخی یافت نشدهاست؛ نخستین مرجع این نام در این سده (دهم هجری) است، که ابوالغازی بهادُرخان، مورخ و خان خیوه، دریاچه خوارزم را سیر تِنیزی (دریای سرخرنگ) نامید. در منابع اروپای غربی، سیردریا با نام یونانی باستانیاش Jaxartes/Ιαξάρτης/یَکسارتِس شناخته میشود، که برگرفته از واژهٔ زبان پهلوی یَخشَرت (آنطور که یوزف مارکوارت، خاورشناس نامدار آلمانی، در «Die Chronologic der alttiirkischen Inschriften» یاد کرده)، برگرفته از واژهٔ پارسی باستانی یَخشَه اَرتَه، بهمعنای مروارید واقعی است.[۳]
این رود دو سرچشمه دارد، یکی کوههای تین شان در قرقیزستان کنونی و دیگری شرق ازبکستان. این رود در ۲۲۲۰ کیلومتر در غرب و شمال غربی سرچشمه دارد و پس از گذر از جنوب کشور کنونی قزاقستان به دریاچه خوارزم میرسد. این رود در گذارش سرتاسر کشتزارهای پنبه را در آسیای مرکزی آبیاری میکند. سیردریا از کنار شهرهای خجند و قیزیلاوردا و خوقند میگذرد.
جستارهای وابسته
پانویس
منبع
- Wikipedia contributors, «Syr Darya,» Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Syr_Darya&oldid=201995618
- W. Barthold, C. E. Bosworth, Encyclopaedia of Islam, 'SIR DARYA', Volume IX: SAN - SZE, Brill, Leiden, 1997, ISBN 90-04-10422-4